Στο φως δυο «χαμένες» συνθέσεις του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ για πρώτη φορά μετά από 320 χρόνια

Δύο άγνωστα μέχρι σήμερα έργα για εκκλησιαστικό όργανο του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ ακούστηκαν δημόσια στη Γερμανία για πρώτη φορά έπειτα από περίπου τρεις αιώνες, ολοκληρώνοντας μια ιστορία μουσικής έρευνας που ξεκίνησε το 1992 και έφτασε μόλις τώρα στο τέλος της.

Τα έργα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ εντοπίστηκαν το 1992 στη Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, όμως ήταν ανώνυμα και χωρίς χρονολόγηση. Χρειάστηκαν πάνω από 30 χρόνια έρευνας μέχρι να επιβεβαιωθεί με ασφάλεια η πατρότητά τους.

Ο Πέτερ Βόλνι, διευθυντής του Bach Archive στη Λειψία, εξήγησε πως με τα χρόνια είχε συγκεντρώσει περίπου 20 «κομμάτια του παζλ» που έδειχναν ότι ο Μπαχ ήταν ο δημιουργός. Το πιο δύσκολο ήταν να εντοπιστεί ο γραφέας της παρτιτούρας.

Η καθοριστική στιγμή ήρθε όταν ο ερευνητής Μπέρντ Κόσκα βρήκε μια επιστολή του 1729 από έναν άγνωστο μέχρι τότε οργανίστα, τον Σάλομον Γκίντερ Γιον, ο οποίος υποστήριζε ότι υπήρξε μαθητής του Μπαχ στο Άρνστατ. Η ομοιότητα της γραφής του με αυτήν της παρτιτούρας ήταν εντυπωσιακή. Η οριστική απόδειξη ήρθε με τον εντοπισμό ενός ακόμα, παλαιότερου δικαστικού εγγράφου – επίσης γραμμένου από τον Γιον – με απόλυτη αντιστοιχία γραφικού χαρακτήρα. Έτσι, οι ερευνητές κατέληξαν ότι ο Γιον είχε καταγράψει τα έργα το 1705, όταν ο νεαρός τότε Μπαχ ήταν στην πρώτη του θέση ως εκπαιδευτής και οργανίστας.

«Έψαχνα χρόνια για το χαμένο κομμάτι του παζλ. Τώρα η εικόνα είναι ξεκάθαρη», δήλωσε ο Βόλνι. «Είμαι 99,99% βέβαιος ότι αυτά τα έργα είναι του Μπαχ».

Οι δύο chaconnes θεωρούνται «ιδιότυπες» και «πολύπλοκες» συνθέσεις, με στοιχεία που εμφανίζονται μόνο στη γραφή του Μπαχ εκείνης της εποχής – όπως η χρήση φούγκας για την ενσωμάτωση ενός μοτίβου σε μεγαλύτερη μουσική κατασκευή.

Ο Γερμανός υπουργός Πολιτισμού, Βόλφραμ Βάιμερ, χαρακτήρισε την ανακάλυψη «μεγάλη στιγμή για τον κόσμο της μουσικής» και μίλησε για «μαγεία», πέρα από την ακαδημαϊκή αξία της αναγνώρισης.

Τις δύο συνθέσεις παρουσίασε ο Ολλανδός οργανίστας Τον Κούπμαν, ο οποίος εκτίμησε ότι από δω και πέρα θα ενταχθούν αυτονόητα στο κανονικό ρεπερτόριο: «Όταν μιλάμε για τον νεαρό Μπαχ ή τον νεαρό Μότσαρτ, υπάρχει η λανθασμένη ιδέα ότι η ιδιοφυΐα έρχεται αργότερα. Δεν ισχύει».

Μετά από αιώνες σιωπής, οι δύο χαμένες chaconnes γίνονται πλέον μέρος του ζωντανού έργου του Μπαχ, φωτίζοντας ακόμη περισσότερο την πρώιμη δημιουργική του περίοδο.

Πηγή: The Guardian