Η συμπαντική κοινωνικοπολιτική τζαζ του James Wylie: από τη Θεσσαλονίκη στο διάστημα

Με τον Νεοζηλανδό σαξοφωνίστα και κλαρινετίστα James Wylie, που τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια διάλεξε να ζει στη Θεσσαλονίκη, συνατιόμαστε σχεδόν κάθε πρωί. Εκείνος, νέος γονέας γαρ, πηγαίνει το μικράκι του στο σχολείο την ώρα που εγώ κατεβαίνω από τα ψηλά της Αγίας Σοφίας με κατεύθυνση προς τη θάλασσα. Μέρες τώρα σκέφτομαι να τον σταματήσω και να του δώσω θερμά συγχαρητήρια για αυτό το έξοχο spiritual τζαζ και έθνικ διαμάντι που ηχογράφησε, το To Our Land, για το οποίο δηλώνει στα κατατοπιστικά: «Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έχει γίνει μάρτυρας μιας αύξησης του πόνου, της ταλαιπωρίας και της συστημικής αδικίας που προκαλούνται από συνανθρώπους μας στην επιδίωξη της εξουσίας και του οικονομικού κέρδους. Εκεί που ζω, οι άνθρωποι, η γη τους και οι πολιτισμοί της ευρύτερης περιοχής είναι βαθιά αλληλένδετοι και το βάρος αυτών των αγώνων είναι εμφανές στην καθημερινή τους ζωή. Πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να ζουν ειρηνικά και ελεύθερα, να ακολουθούν τις πεποιθήσεις τους και να αγαπούν και να αγαπιούνται όπως επιλέγουν. Καθώς αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα δέχονται ολοένα και περισσότερες επιθέσεις από παγκόσμιες δομές εξουσίας, αυτή η μουσική γεννήθηκε από ένα σημείο αντίστασης. Είναι ένα κάλεσμα για ενότητα, μια αναγνώριση του πόνου, μια χειρονομία ελπίδας και ένα όραμα για έναν πιο δίκαιο, ειρηνικό και όμορφο κόσμο».

Στο To Our Land, ο James Wylie παίζει με τρεις ακόμα έξοχους Θεσσαλονικιούς μουσικούς, τον κιθαρίστα Θοδωρή Κότσιφα, τον μπασίστα Βαγγέλη Βραχνό και τον ντράμερ Γιώργο Κλουτζό, ενώ στην παρέα συμμετέχει και ο Ziad Rajab που διαβάζει στα αραβικά το ομώνυμο ποίημα To Our Land του Παλαιστίνιου ποιητή Mahmud Darvish. Δυστυχώς δεν κατάφερα να πάω στην επίσημη παρουσίαση που έγινε στον «Ορατό» τις προάλλες για να τους καταχειροκροτήσω. Γιατί ο James Wylie με ένα συγκινητικά χαμηλόφωνο αλλά και την ίδια στιγμή εκκωφαντικά σπαραχτικό παίξιμο, παρέδωσε έναν δίσκο αναφοράς, καθώς μέσα στο spiritual be bop του εμπλέκονται μουσικές της Ανατολής και η τζαζ του αγγίζει αυτό που αποκαλώ συμπαντικό παίξιμο. Mια ροή, δηλαδή, από νότες και συναισθήματα που από το A love supreme του Κολτρέιν ή τα εθνολογικά του Mulatu Astatke ταξιδεύουν από τα αστέρια και πιάνουν τη Μεσόγειο.

Παράδοση, αυτοσχεδιασμός, νεωτερικότητα, όλα θα τα βρεις εδώ μπλενταρισμένα μέσα σε μια δουλειά που ο Wylie φιλοτέχνησε ως και το εξώφυλλο, μια ζωγραφική σύνθεση δική του με γαλάζιους ουρανούς, πράσινες πεδιάδες και άνυδρες ενδοχώρες σε κατακερματισμένη διάταξη να περιμένουν υπομονετικά τη στιγμή που ο κόσμος θα επανενωθεί. Το άλμπουμ ηχογραφήθηκε εξολοκλήρου στη Θεσσαλονίκη (στούντιο Polytropon) και κυκλοφορεί από τη νεοζηλανδέζικη δισκογραφική Rattle, γνωστή και για τις κυκλοφορίες της Ελληνίδας Τάνιας Γιαννούλη.

Το ακούω ευλαβικά. Ξεκινά με μια αργόσυρτη τετραμερή σουίτα (Soul in a cage, Map of absence, Whose freedom και In Memory) και απογειώνεται με το εκστατικό Its only a dream, όπου το κουαρτέτο είναι σαν να έχει πέσει σε τρανς, εξού και παίξιμο τόσο σπιντ. Σαν κραυγή σε μια πορεία και μακράν στη λίστα με τους ωραιότερους ήχους που άκουσα ως στιγμής φέτος.