Ρίτα Αντωνοπούλου: Ο Θάνος Μικρούτσικος με εμπιστεύτηκε με μεγάλη απλοχεριά

Συναντηθήκαμε με τη Ρίτα Αντωνοπούλου για να μιλήσουμε για τη συναυλία στον Κήπο του Μεγάρου, που είναι αφιερωμένη στον Θάνο Μικρούτσικο. Το ραντεβού δόθηκε στο σπίτι της ένα ζεστό πρωινό πριν από λίγες ημέρες. Ωστόσο στο μπαλκόνι της είχε δροσιά. Μιλήσαμε χαλαρά πίνοντας ελληνικό. Η συζήτηση όπως ήταν φυσικό κινήθηκε ως επί το πλείστον γύρω από τον Θάνο Μικρούτσικο, τη γνωριμία και τη συνεργασία μαζί του. Την ώρα που ετοίμαζε τον καφέ και ενώ χάζευα τα βιβλία της στη βιβλιοθήκη στο σαλόνι της ανακάλυψα ένα πορτραίτο του Θάνου. «Το έφτιαξα στα πρώτα του γενέθλια», περίπου έναν χρόνο αφού είχε φύγει». Να και κάτι νέο που έμαθα εκείνη την ημέρα –και πολλοί μπορεί να μην το γνωρίζετε: Πέρα από τραγουδίστρια, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ζωγραφίζει και πολύ όμορφα. Πέρα όμως από αυτό, μου μίλησε με μεγάλη αγάπη και ευγνωμοσύνη για τον μέντορά της αλλά και για άλλους μεγάλους συνθέτες που είχε την τύχη να συναντήσει μέχρι τώρα στην πορεία της.

Ρίτα Αντωνοπούλου: Συνέντευξη με αφορμή το αφιέρωμα για τον Θάνο Μικρούτσικο στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών

Με τους Ρεβάνς συνεργάζεσαι τα τελευταία χρόνια. Έχετε ξανακάνει αφιέρωμα στον Μικρούτσικο, έτσι δεν είναι;
Tα τελευταία τρία χρόνια συνεργαζόμαστε στενά με τα παιδιά και κάνουμε συναυλίες με τα τραγούδια που λέμε, τα τραγούδια των παιδιών, τα δικά μου, του Θάνου Μικρούτσικου. Τα πάντα. Ουσιαστικά δηλαδή είναι μια συνεργασία στην οποία προχωράμε μαζί και χτίζουμε πράγματα. Θεωρώ δηλαδή ότι είναι και αυτή μια μουσική σχέση η οποία μπορεί να εξελίσσεται μέσα στα χρόνια.

Αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο έχουμε όντως ξανακάνει, αλλά όχι στην Αθήνα. Έχουμε κάνει στην Πάτρα, στην Κρήτη και αλλού. Απλά θέλαμε να γίνουν κάποιες πιο μεγάλες εδώ στην Αθήνα. Γιατί θεωρώ ότι του αξίζει.

Δεν υπάρχει πιάνο στη συναυλία με τους ρεβάνς. Επίτηδες φαντάζομαι…
Η μπάντα των παιδιών είναι δομημένη χωρίς πιάνο. Αλλά θεωρώ ότι αυτό μας βόλεψε. Γιατί το πιάνο του Θάνου είναι τόσο συγκεκριμένο και καταλυτικό που ή πρέπει να παίξεις σαν τον Θάνο που δεν γίνεται ή πρέπει να κάνεις κάτι τελείως διαφορετικό. Κι εμείς πήγαμε όχι στο τελείως διαφορετικό, αλλά τα παιδιά αυτό λέγαμε κιόλας ότι πατήσανε πάνω στον τρόπο που παίζει ο Θάνος το πιάνο δηλαδή που βάζει τα χέρια του, σε ποιες νότες, πώς; Αναλύοντας δηλαδή το παίξιμό του. Και γίνανε οι ενορχηστρώσεις και οι ιδέες βασισμένες πάνω στον τρόπο του. Ετσι, δεν έχουμε μεν το πιάνο του, αλλά τον εμπεριέχουμε.

Ας γυρίσουμε τώρα πίσω στον χρόνο και να μου πεις πώς προέκυψε η συνεργασία σου με τον Θάνο Μικρούτσικο; Πώς ξεκίνησαν όλα;
Ήμουν 2,5 χρόνια στη Σπείρα με τον Σταμάτη Κραουνάκη και πιο πριν με τον Πλέσσα. Ήθελα όμως να δουλέψω με τον Θάνο Μικρούτσικο. Δεν τον ήξερα, αλλά δούλευε μαζί του τότε ο Γιάννης  Κούτρας, με τον οποίο τότε συνεργαζόμασταν. Οπότε του είχα πει να με έχει στο μυαλό του αν ακούσει ότι θέλει κοπέλα. Να ξέρει ότι υπάρχω. Και θυμάμαι ήταν 5 Σεπτεμβρίου το 2006 και πήρα τον Γιάννη ένα τηλέφωνο να δω τι γίνεται. Και μου λέει "έλα σήμερα που παίζουμε στην Ηλιούπολη να σε συστήσω". Και πήγα μόνη μου. Και απλά με σύστησε. Είπε ότι τραγουδούσαμε μαζί και ότι ήθελα με ακούσει. Τότε ο Μικρούτσικος μου έδωσε ένα τηλεφωνικό ραντεβού έπειτα από δυο εβδομάδες.

Με πήρε τηλέφωνο στο σταθερό και κοιμόμουν...

Θυμάμαι να χτυπάει το σταθερό τηλέφωνο γύρω στις 12.00 το πρωί σε μια περίοδο που εγώ κοιμόμουν μέχρι το μεσημέρι αφου δούλευα βράδυ. Σηκώνω το ακουστικό κοιμισμένη. Και μου λέει: "Θάνος Μικρούτσικος. Κοιμάσαι"; Εγώ το αρνήθηκα, αλλά εκείνος δεν με πίστεψε και μου το έκλεισε!  Εγώ έμεινα. Σκέφτηκα ότι δεν πήγε καλά αυτό και αναρωτιόμουν αν θα με ξαναπάρει. Και πήρε. Κι ενώ προσπάθησε να αποφύγει τη συνάντηση, εγώ επέμεινα γιατί ήξερα ότι μόνο από κοντά εγώ θα μπορούσα να τον κερδίσω. Ευτυχώς, το δέχτηκε και πήγα μετά από καμιά βδομάδα στο στούντιο που είχε από πάνω το σπίτι του, για να με ακούσει.

Θέλω να διαλέξεις 4 τραγούδια να μου πεις και με αυτά να πιστεύεις ότι θα σε επέλεγα ανάμεσα σε 200

Μου είχε πει από το τηλέφωνο ότι ήθελε να έχω ετοιμάσει τέσσερα τραγούδια τα οποία θα τον έκαναν να με να επιλέξει ανάμεσα από άλλους διακόσιους. Και διαλέγω τέλος πάντων τέσσερα δικά του: την «Ελένη», «Το Καραντί»,  τον «Σταυρό του Νότου» και το «Μη σε νοιάζει». Όταν πήγα εκεί, ξεκίνησε με έναν λόγο μιας ώρας για τη μουσική και το τραγούδι γενικότερα. Εγώ τον άκουγα και έτρεμα. Κι ύστερα με ρώτησε τι είχα ετοιμάσει. Δεν ήθελε κανένα από τα τέσσερα. "Πες μου άλλο που δεν είναι δικό μου", μου είπε. Εκείνη την ώρα το μόνο που μου ήρθε ήταν το «Αυτή η νύχτα μένει» επειδή το λέγαμε στη Σπείρα όλοι μαζί και ήταν ένα τραγούδι που ήθελα πάντα να το τραγουδήσω σόλο. Έκατσε στο πιάνο και ξεκίνησα. Παίξαμε το μισό, σταμάτησε και μου λέει: "Εντάξει κορίτσι μου, θα συνεργαστούμε". Τόσο άμεσα. Και μένω παγωτό. Και δεν θυμάμαι αν εκείνη την ημέρα δοκιμάσαμε κι άλλα τραγούδια. Θυμάμαι ότι βγήκα από το σπίτι, έβαλα τα κλάματα και σκεφτόμουν ποιον να πρωτοπάρω τηλέφωνο να του το πω. 

Επειδή συνδέθηκες πάρα πολύ με τον Θάνο και τα τραγούδια του, αυτό σε βαραίνει εσένα προσωπικά;
Όχι, δεν με βαραίνει. Το νιώθω σαν δώρο. Πήγα εκεί και ξαφνικά είχα μια άμεση αποδοχή αυτού του ανθρώπου. Μάλιστα με σύστησε με αυτή τη δοτικότητά του στον κόσμο μέσα από το έργο του, δίνοντας μου σαν πρώτη δισκογραφική δουλειά να πω επανεκτελέσεις με την Καμεράτα: την «Ελένη», το «Καραντί» και το «Άννα μην κλαις». Εγώ μέσα μου έλεγα: "Εντάξει, θα καταστραφούμε. Θα με στήσουν στον τοίχο και θα με λιθοβολήσουν αν πάω να πιάσω τώρα Δημητριάδη και Αλεξίου". Αλλά επειδή ήταν μέσα από τη δική του την προτροπή, έλεγα μέσα μου ότι κάτι θα ξέρει. Ένιωσα λοιπόν ότι με μια τεράστια απλοχεριά από την αρχή, με πίστεψε. Και όχι θεωρητικά, αλλά στην πράξη, δίνοντάς μου το έργο του να το ερμηνεύσω. 

Το γεγονός ότι εγώ και εσύ τώρα καθόμαστε εδώ και μιλάμε και είναι δικαίωμά μου αναφαίρετο όποτε θέλω να παρουσιάζω αυτό το έργο, αυτό από μόνο του καταλαβαίνεις δεν είναι απλό, είναι τεράστιο. Και αυτό μου το χάρισε. 

Οπότε αυτό για μένα ήταν στην αρχή ένα βάρος μέχρι να νιώσω ασφαλής. Ότι πρέπει να φανώ αντάξια όλων αυτών που έλεγε πριν βγω στη σκηνή και που έπρεπε να πω αυτά τα τραγούδια. Από εκεί και μετά, από κάποιο σημείο και μετά, μέσα στα χρόνια, αυτό άρχισε να μεταβάλλεται και να μεταλλάσσεται σε μία χαρά. Και να το νιώθω πραγματικά σαν δώρο. Το γεγονός ότι εγώ και εσύ τώρα καθόμαστε εδώ και μιλάμε και είναι δικαίωμά μου αναφαίρετο όποτε θέλω να παρουσιάζω αυτό το έργο, αυτό από μόνο του καταλαβαίνεις δεν είναι απλό, είναι τεράστιο. Και αυτό μου το χάρισε.  Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια ήμασταν τόσο πολύ συνέχεια μαζί και κάναμε και πάρα πολλές παραστάσεις οι δυο μας. Πιάνο και φωνή.  Πήγαμε και παίξαμε παντού, σε κάθε βουνό και ραχούλα. Οπότε θεωρώ ότι γι' αυτό έγινε τόσο πολύ έντονη και η σύνδεσή μου με τον Θάνο Μικρούτσικο. Γιατί είχαμε μια μουσική σχέση σταθερή, που ακόμη και αν κάναμε άλλα πράγματα, αυτό δεν άλλαζε. Ήταν πάντα εκεί.

Θυμάσαι στιγμές που σου έχουν μείνει από όλα αυτά τα χρόνια συνεργασίας σου με τον Θάνο Μικρούτσικο;
Πολλές στιγμές. Τι να πρωτοθυμηθείς; Καταρχάς είναι πολλά τα οποία δεν μπορώ να τα μοιραστώ γιατί ο Θάνος βωμολοχούσε όλη την ώρα, όπως όλοι γνωρίζουμε. Πάντως σίγουρα είναι πολλές και είναι αδύνατο να τις πω όλες. Θυμάμαι κάτι που το έχω πει κι άλλες φορές. Μια στιγμή στο Μέγαρο, όταν ηχογραφούσαμε εκείνη την πρώτη δουλειά που ήταν μια στιγμή ξαφνικής συνειδητοποίησης. Εκεί που καθόμουν στην πολυθρόνα στο στούντιο και άκουγα την καμεράτα μέσα και τους έβλεπα να ηχογραφούν το «Άννα μην κλαις». Ο Θάνος πιο εκεί κι εγώ στην πολυθρόνα και συνειδητοποιώ τι μου συμβαίνει και λέω τι γίνεται τώρα εδώ; Τι γίνεται; Πού είμαι; Τι κάνω; Τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή; Και θυμάμαι λοιπόν ότι με έπιασαν τα ζουμιά. Με είδε ο Μικρούτσικος, δεν είπε τίποτα. Προφανώς το κατάλαβε και ήρθε απλά και με και με έπιασε έτσι, από τον ώμο, για να με στηρίξει, δίχως να πει τίποτε άλλο.
Και άλλη μια φορά θυμάμαι, το 2009, όταν ήταν να εμφανιστώ στο Ηρώδειο για πρώτη φορά, κόντευα να λιποθυμήσω από το άγχος μου και έδειξε παρόμοια στάση, χωρίς πάλι να λέει πολλά. Όταν ανεβήκαμε στη σκηνή, μου έσφιξε δυνατά το χέρι για να μου δώσει δύναμη και να με ενθαρρύνει.

Στο τέλος του τραγουδιού είχα γυρίσει πλάτη στον κόσμο, γιατί ήθελα απλά να κλειδώσω τη στιγμή

Υπάρχει κάποιο κομμάτι που στη δική σου συνείδηση είναι φουλ συνδεδεμένο με το Θάνο; 
Σαφώς θα σου πω τον «Μικρό κόσμο». Από την πρώτη στιγμή που το είπα [πάνω στη σκηνή και το παίξαμε οι δυο μας μόνο με πιάνο και φωνή, κάτι μου συνέβη, που δεν το έχω πάθει με κανένα άλλο τραγούδι. Δηλαδή κατακλύστηκα από συναισθήματα που δεν ήξερα πώς να τα εκφράσω. Στο τέλος του τραγουδιού είχα γυρίσει πλάτη στον κόσμο, γιατί ήθελα απλά να κλειδώσω τη στιγμή. Και ήξερα ότι αυτό θα είναι ένα τραγούδι το οποίο δε θα «ξαναφύγει» από μέσα μου.

Από τα δικά μας όμως είναι το «Πίσω μη μ' αφήνεις». Και κάθε φορά που το λέω, κάθε φορά τον σκέφτομαι.  Και επειδή τον έχω και στο μυαλό μου πριν γραφτεί το τραγούδι. Γιατί Θάνος πάντα έγραφε μουσική πάνω σε ήδη υπάρχοντες στίχους. Αυτό όμως ήταν ένα τραγούδι που έγινε με τον ανάποδο τρόπο. Γράφτηκε πρώτα η μουσική και μετά έβαλε ο Οδυσσέας (Ιωάννου) τους στίχους. Οπότε τον θυμάμαι να ηχογραφεί στο πιάνο τη μουσική και να τραγουδά μόνος του «τα τα τα τα» πάνω στο ρυθμό και εγώ να αναρωτιέμαι ποια θα είναι τα λόγια στο τραγούδι. 

Τι σου λείπει από τον Θάνο Μικρούτσικο περισσότερο; Μουσικά και ανθρώπινα;
Και τι δεν θα έδινα για να ξαναβρεθούμε πάνω στη σκηνή πάλι. Αλλά πιο πολύ θα ήθελα να τα πούμε κάτω από τη σκηνή. Μου λείπει ο Θάνος ως προσωπικότητα. Η ασφάλεια που σε έκανε να νιώθεις. Ένιωθες ότι είναι ένας άνθρωπος που θα φροντίσει τα πάντα και θα γίνουν όλα όπως πρέπει, ότι ήξερε τι πρέπει να γίνει. Και φυσικά είχε άποψη για τα πράγματα, η οποία λείπει πολύ στις μέρες μας. Είναι άπειρες οι φορές από τότε που έχει φύγει που έχω αναρωτηθεί τι θα έλεγε τώρα ο Θάνος με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Γιατί έχει γυρίσει και ο κόσμος ανάποδα από τότε που έχει φύγει. 

Τις περισσότερες κλήσεις της ζωής μου τις έχω πάρει στο Μετς, γιατί πάρκαρα όπου έβρισκα για να μην άργήσω στις πρόβες

Και πώς ήταν ο Θάνος που εσύ γνώρισες;
Ε, περίπτωση… Δεν είναι άνθρωπος που συναντάς κάθε μέρα. Ήταν πολύ ευφυής αλλά παράλληλα είχε και μια παιδικότητα. Η ζαβολιά ήταν στο αίμα του: το να κάνει τη βλακεία, να πειράξει, να κοροϊδέψει. Δεν μπορούσε να ζει χωρίς αυτό. Παράλληλα, ήταν πάρα πολύ δοτικός σαν άνθρωπος με τους ανθρώπους του γύρω. Θα έλεγα ότι ο Θάνος δημιουργούσε οικογένειες με τους συνεργάτες του. Δηλαδή αν σε πίστευε, αν ήσουνα στο βασικό του κύκλο συνεργασιών, πιστεύω ότι δεν θα σε άφηνε ποτέ. Θα γινόσουνα μέρος αυτού. Όπως έγινε και με μένα. Έτσι ήταν ο Θάνος με τους ανθρώπους του. Και από τη στιγμή που έμπαινες μέσα σ αυτόν τον κύκλο για τον Θάνο ήσουνα ο καλύτερος και έπρεπε να αποδεχτείς κι εσύ έξω από τον κύκλο ότι εγώ είμαι η καλύτερη. Τέλος. Δηλαδή ήταν για όλους τους συνεργάτες του, όχι μόνο για μένα. Ήταν ρε παιδί μου ο καλύτερος ντράμερ, ο καλύτερος κιθαρίστας, ο καλύτερος ανταγωνιστής. Έπλαθε ένα περιβάλλον ας πούμε, τελειότητας. Και το παρουσίαζε στον κόσμο. Κι εσύ ήθελες δεν ήθελες επηρεαζόσουν από αυτό.
Από την άλλη, ήταν πολύ απαιτητικός και είχε τεράστιο θέμα με την πειθαρχία και με το χρόνο. Κυνηγούσε τον χρόνο και μας έβαζε και εμάς σε αυτό το κυνήγι συνεχώς. Δηλαδή ήταν το πεντάλεπτο, το δεκάλεπτο πάντα. Δηλαδή ξεκινούσες να πεις θα έχουμε πρόβα στις 5 και θα είστε όλοι εκεί στις παρά 5. Μέχρι να βγούμε από την πόρτα είχε γίνει παρά 10. Παρα τέταρτο. Και μετά χτυπούσε το τηλέφωνό σου πολύ νωρίτερα και σε έψαχνε. Δεν μπορούσες να τα προβλέψεις όλα. Γιατί ο Θάνος δεν οδηγούσε κιόλας, οπότε δεν είχε και την αίσθηση. Δηλαδή πάντα όταν πήγαινα δεν είχε την αίσθηση του "κολλάω στην κίνηση ή δεν βρίσκω να παρκάρω στο Μετς". Έτσι, τις περισσότερες κλήσεις της ζωής μου τις έχω πάρει στο Μετς που έβρισκα από το άγχος μου να παρκάρω για να πάω στην πρόβα μου να αργήσω.  Αλλά δεν το είχε αυτό στο μυαλό του, κατάλαβες; Οπότε πέφταν τα μπινελίκια.

Στην αρχή της πορείας σου συνεργάστηκες δυο χρόνια με τον Μίμη Πλέσσα. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Η συνεργασία μου με τον Πλέσσα ήταν εντελώς διαφορετική. Ήταν και η πρώτη μου ουσιαστικά. Ήμουν μικρή. Εκεί να δεις τρέμουλο. Αυτοί οι άνθρωποι. Είναι δάσκαλοι. Είτε θέλουν είτε όχι. Ναι. Δηλαδή και μόνο που περιφέρονται στο περιβάλλον. Και θα είσαι δίπλα και θα ακούσεις μια ιστορία. Θα ακούσεις μια κουβέντα, θα ακούσεις κάτι που έγινε τότε ή πως γράφτηκε αυτό ή. Και μόνο αυτό ναι. Ή να τους παρακολουθήσεις σε μια πρόβα να τους παρακολουθήσεις. Πώς να σου πω; Είναι σαν να νιώθεις ότι γίνεσαι κομμάτι της ιστορίας. Ότι βιώνεις κάτι ξεχωριστό, σημαντικό, το οποίο πρέπει να το θυμάσαι. Ναι, και έχω με όλους αυτούς στιγμές τέτοιες που για μένα είναι. Πώς να το πω; Χαραγμένες δηλαδή. Δεν θα ξεχάσω τον Πλέσσα στην πρώτη μου πρώτη φορά που ανέβηκα να τραγουδήσω και έτρεμα, που ήταν δίπλα μου και με παρουσίαζε και μου κρατούσε το χέρι και μίλαγε γιατί ένιωθε ότι τρέμω και προσπαθούσε να μιλάει και να κρατήσει παραπάνω ώρα αυτό που έλεγε λίγο για να ηρεμήσω. Μέχρι να τραγουδήσω την πρώτη φορά που με άκουσε, που δε θυμάμαι καθόλου, μου είπε ότι έχεις τα βασικά στοιχεία. Τα τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά ενός καλού τραγουδιστή. Αν με ρωτήσεις ποια είναι αυτά τα τέσσερα βασικά δεν θυμάμαι καθόλου. Θυμάμαι ότι τα είχα.

Με τον Ξαρχάκο και τον Θεοδωράκη έχεις κάνει περιστασιακές συνεργασίες. Θυμάσαι κάτι από αυτές;
Για μένα όλες αυτές οι μεγάλες προσωπικότητες της μουσικής ήταν ένα άπιαστο όνειρο. Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι θα συνεργαζόμουν μαζί τους. Το ότι τα έφερε έτσι η ζωή και βρέθηκα στο πλάι τους, είναι φορές που δεν το πιστεύω. Άλλες φορές λέω απλώς ευχαριστώ και σκέφτομαι πόσο απλόχερα μου ήρθαν όλα και βρίσκομαι να εκπληρώνω όνειρα. Και είναι πολύ συγκινητικό για μένα. Οπότε όλα αυτά τα βλέπω σαν τα παράσημά μου.

Στις πρόβες με τον Σταύρο Ξαρχάκο αγχωνόμουν πολύ γιατί απαιτούσε απόλυτη πειθαρχία. Και μένα μου ήταν πολύ δύσκολο γιατί δεν μπορώ να είμαι ούτε ακίνητη, ούτε να με περιορίζω πολύ. Αλλά αυτό που θυμάμαι έντονα είναι αυτή η μαγεία πάνω στη σκηνή: με το που εμφανίζεται ο Σταύρος Ξαρχάκος και ξεκινάει, μεταμορφώνεται η ορχήστρα, μεταμορφώνεται η μπάντα, μεταμορφώνεται η μουσική. Όλα ξαφνικά γίνονται μεγάλα, ουσιώδη.  Μέσα από το ταλέντο, το μεγαλείο και την επιβλητικότητα αυτού του ανθρώπου. 

Όσο για τη γνωριμία μου με τον Μίκη Θεοδωράκη, για μένα η μοναδική αυτή στιγμή που έζησα στο Καλλιμάρμαρο πριν κάποια χρόνια, σε ένα ομαδικό αφιέρωμα στον συνθέτη. Έβγαινα πρώτη για να πω το «Δρόμοι παλιοί». Και μετά κατέβηκα. Καθόταν μπροστά και ήρθε μια κοπέλα από τη διοργάνωση και μου λέει "Ο κύριος Θεοδωράκης ζήτησε να πάτε να κάτσετε δίπλα του". Και τέλος πάντων με πάνε, παίρνουν μια καρέκλα και με πάνε και κάθομαι δίπλα στο Θεοδωράκη. Εν τω μεταξύ, μου είχαν πει να μην του μιλήσω, απλώς να κάτσω πλάι του. Τον κοιτάζω, γυρίζει και πιάνει το χέρι μου και μου και το ακουμπά ουσιαστικά στο σημείο της καρδιάς μου.  "Τα τραγούδια μου, μου λέει, τα τραγούδια μου"...  Χωρίς να τελειώσει τη φράση. Του φιλάω το χέρι και το αφήνω δίπλα μου. Και ένιωσα στον τρόπο που μου μίλησε και που με κοίταξε εκείνη την ώρα ότι ήταν σαν να μου έλεγε: "ξέρω ότι τα τραγούδια μου βγαίνουν από εδώ, από την καρδιά σου". Ήταν σοκαριστική στιγμή αυτή για μένα. Και μετά ήρθε η Μαργαρίτα, η κόρη του και έτσι πολύ ανέμελα, σαν να μου έλεγε κάτι πάρα πολύ απλό μου ανέφερε: «Ο μπαμπάς είπε ότι το «Δρόμοι παλιοί» το έχεις πει καλύτερα από όλους».

θέλω να μου πεις πώς ξεκίνησε όμως η ενασχόλησή σου με το τραγούδι. 

Το τραγούδι ήταν πάντα για μένα ο τρόπος μου να εκφράζομαι. Ήμουν αρκετά κλειστό παιδί και ευαίσθητο, εσωστρεφές. Οπότε το τραγούδι το βρήκα σαν διέξοδο. Και ήταν ένα κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Ανελλιπώς έπρεπε, μέσα στη μέρα κάπως να βρω χρόνο να τραγουδήσω. Γιατί αν δεν το έκανα, ξυπνούσα το βράδυ και έπρεπε να πάω στο μπάνιο, να σιγοτραγουδήσω κάτι για να κοιμηθώ.  Οπότε όταν ξεκίνησα πια να τραγουδάω επαγγελματικά και έπρεπε να προσέχω τη φωνή μου, δυσκολεύτηκα πάρα πολύ γιατί ήταν σαν να μου έκοβε την καθημερινή μου αυτή συνήθεια. Γιατί να μην κουράσω τη φωνή μου, να μην ξεδώσω με τον τρόπο που ήξερα. Κι έτσι καταπιέστηκα αρκετά τα πρώτα χρόνια.

Τα τελευταία χρόνια είσαι και καθηγήτρια φωνητικής;
Είμαι καθηγήτρια σε ωδείο και κάνω και ατομικά μαθήματα τραγουδιού. Πρώτα ξεκίνησε με πρόταση από ένα συγκεκριμένο ωδείο, το Χαλκηδόνιο στη Ν. Φιλαδέλφεια. Στην αρχή δεν ήμουν πολύ θετική για να είμαι ειλικρινής. Δεν ξέρω γιατί. Κάπως ένιωθα περίεργα. Δεν ήθελα να το κάνω. Με το που μπήκα όμως στη διαδικασία και ξεκίνησα την όλη κατάσταση αυτή, μετά από αυτά τα χρόνια, νομίζω το κάνω πια από το 2016. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια είναι πια αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου και του ποια είμαι. Και έχουν δημιουργηθεί και υπέροχες σχέσεις μέσα από αυτό και μια κοινότητα ανθρώπων, ομάδων που συνδεόμαστε μέσα από τη μουσική. Μ' ένα πολύ όμορφο και γλυκό τρόπο. Τους αγαπώ πολύ όλους τους μαθητές μου.

Έχουν προκύψει και συνεργασίες;
Ο Αστέρης που είδες στους Ρεβάνς ήταν μαθητής μου. Οπότε ναι, είναι, είναι υπέροχο, γιατί μέσα από το τραγούδι φαίνονται όλα ουσιαστικά. Δηλαδή είναι σαν να κάνουμε μια ψυχοθεραπεία τραγουδώντας. Και είναι τέλειο να βλέπεις ανθρώπους να ξεκλειδώνουν, να αλλάζουν και στη ζωή τους πράγματα, να προχωράνε παραπέρα μέσα από αυτό. Και είναι φορές που νιώθω σαν μια νεράιδα απέναντι στους μαθήτές μου. Και αναρωτιέμαι: Τι θα κάνουμε τώρα με αυτό; Πώς θα τον επηρεάσουμε; Πώς θα του αλλάξουμε τη ζωή;

Πέρα από τα μαθήματα λοιπόν, η ζωγραφική πώς προέκυψε;
Η ζωγραφική ήταν επίσης εκεί από πάντα. Έψαχνα να βρω πράγματα να ασχοληθώ που με έκαναν να νιώθω καλά αυτά τα ατελείωτα μεσημέρια που έπρεπε να κάνω ησυχία.
Κάτι έπρεπε να κάνω, γιατί να κοιμηθώ δε γινότανε. Οπότε κάπως έτσι προέκυψε και αυτή η ασχολία. Με μια πεποίθηση αρχικά ότι μπορώ να το κάνω γιατί ζωγράφιζε καλά η μαμά μου, ζωγράφιζε καλά ο παππούς μου. Δηλαδή υπήρχαν άνθρωποι στην οικογένεια που ήξερα ότι πιάνει το χέρι τους και άρα έλεγα ότι δεν μπορεί, πιάνει και το δικό μου. Οπότε ξεκίνησα να εξασκούμαι σε αυτό. Βλέπαμε ότι υπάρχει κάτι, μια φλέβα, ας πούμε και στο μυαλό μου ήταν η εναλλακτική μου. Δηλαδή επειδή δεν πίστευα ότι θα γίνω τραγουδίστρια, έλεγα ότι θα ασχοληθώ με το σχέδιο.Γι' αυτό και πήγα και σπούδασα γραφιστική. Γιατί θεωρούσα ότι αυτή θα είναι η διέξοδος μου καλλιτεχνικά, ασχέτως αν δεν ασχολήθηκα.

Έχεις μια κόρη στην εφηβεία. Πώς άλλαξε τη ζωή σου η μητρότητα; 
Είναι πολλά τα στάδια. Γιατί εγώ στην αρχή το είχα πάρει αρκετά ελαφρά το ζήτημα, θεωρώντας ότι θα τα καταφέρω, θα τα συνδυάσω όλα. Δηλαδή τι είμαι στον όγδοο; Μπορώ να κάνω συναυλία μετά την καισαρική; Ναι, θα έρθω να τραγουδήσω. Και μάλιστα και με ένα άγχος να μην σταματήσω. Το οποίο ήταν μέγα λάθος γιατί και εξαντλήθηκα οργανικά και αναγκαζόμουν να αφήσω τη μικρή περισσότερες ώρες. Βέβαια στη μαμά μου, αλλά και πάλι. Ευτυχώς που είχα αυτή τη βοήθεια... 
Και πάλι εγώ μέσα μου το έχω αυτό σαν αγκάθι σε σχέση με το παιδί. Πήρε κάποιο καιρό προσαρμοστικότητας και για εμένα μέχρι να ισορροπήσω και να βρω τα πατήματά μου έτσι ώστε να μπορώ να τα κάνω όλα με τον τρόπο που θέλω. Δηλαδή να είμαι και στη δουλειά εντάξει, αλλά κυρίως να είμαι στη Φαίδρα εντάξει. Και όταν το κάνεις και μόνη σου είναι ακόμη πιο ζόρικο, αλλά νομίζω ότι πια τα έχουμε καταφέρει εδώ και χρόνια και την έχουμε βρει αυτή την ωραία πολυπόθητη ισορροπία. Και αυτό με ηρεμεί. Πώς να σου πω και εγώ είμαι ήρεμη και εκείνη είναι ήρεμη. Ξέρουμε πώς έχουν τα πράγματα και πορευόμαστε μέσα σε αυτό και βρίσκουμε τον τρόπο μας. Και έχουμε και χρόνο μαζί. Και όταν δεν έχουμε, ξέρουμε ότι θα έχουμε πιο μετά. Τώρα πια αλλάζουν και όλα με βάση και με την ηλικία.

Είναι φαν σου η μικρή;
Καταρχάς να σου πω ότι η μικρή δεν είναι καθόλου φαν αυτής της μουσικής. Όχι. Ακούει μόνο ξένη μουσική. Ευτυχώς δεν ακούει βλακείες. Πάλι καλά. Δεν ακούει τις αηδίες αυτές που ακούνε τα πιο πολλά παιδιά. Ευτυχώς, το έχουμε γλιτώσει αυτό για την ώρα. Θεωρώ ότι είναι φυσιολογικό το ότι δεν ακούει αυτή τη μουσική που κάνει η μαμά. Δεν την πίεσα ποτέ κι εγώ ως προς αυτό. Ακριβώς γι αυτό το λόγο. Ας κάνει ότι θέλει. Ας ακούει ότι θέλει. Οπότε δεν ξέρω τι να σου απαντήσω σε αυτή την ερώτηση για το αν είναι φαν. Ξέρω ότι είναι υπερήφανη και αυτό μου φτάνει.

Δείτε λεπτομέρειες για την εκδήλωση στο city guide της Athens Voice