Μουσικη

Steelpan: To Doodle της Google για το μουσικό όργανο του Τρινιντάντ και Τομπάγκο

Το κρουστό των «Trinbagonians» και η ιστορία του

Newsroom
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Στο steelpan είναι αφιερωμένο το σημερινό doodle της Google. Το εθνικό μουσικό όργανο του Τρινιντάντ και η ιστορία του.

To σημερινό Google Doodle είναι αφιερωμένο στο «steelpan», το κρουστό όργανο από μέταλλο το οποίο δημιουργήθηκε από τους Trinbagonians. Ευρέως γνωστό και ως «τηγάνι» ή «ατσάλινο τύμπανο», το «steelpan» κατασκευάστηκε για πρώτη φορά από τους κατοίκους του Τρινιντάντ.
Θεωρείται το μόνο ακουστικό όργανο που εφευρέθηκε τον 20o αιώνα, αλλά η προέλευσή του εντοπίζεται τουλάχιστον τρεις αιώνες νωρίτερα.

Το «steelpan» που τιμά με το σημερινό της Doodle η Google, είχε εξέχουσα θέση στο Καρναβάλι του Τρινιντάντ και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στη σύγχρονη μουσική. Ανάλογα με τον μουσικό που το χρησιμοποιεί, μπορεί να δώσει ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα όσον αφορά στον ρυθμό.

Πώς δημιουργήθηκε το steelpan - Η δουλεία και οι απαγορεύσεις από τους Αποικιοκράτες

Το πότε ακριβώς εμφανίστηκε για πρώτη φορά το steelpan δεν είναι ξεκάθαρο. Οι καταβολές του χάνονται γύρω στο 1700 στην Καραϊβική και συγκεκριμένα στο Τρινιντάντ. Αποικιοκράτες είχαν μεταφέρει Αφρικανούς σκλάβους για να εργαστούν σε καλλιέργειες και άλλους χώρους. Όπως συνέβη και σε άλλα μέρη του πλανήτη (π.χ. αμερικανικός νότος), οι Αφρικανοί έφεραν μαζί τους τις μουσικές τους καταβολές και την κουλτούρα τους. Το ρυθμικό τύμπανο δεν άργησε να ακούγεται τα βράδια στο νησί της Καραϊβικής.

Στο Τρινιντάντ η δουλεία καταργήθηκε μεταξύ 1834 και 1834, ωστόσο η καταπίεση και οι αδικίες συνεχίζονταν. Οι κάτοικοι συνέχισαν να συμμετέχουν στις γιορτές του Καρναβαλιού με τα τύμπανά τους. Ωστόσο, το 1877 οι τοπικές αρχές αποφάσισαν να απαγορεύσουν το συγκεκριμένο τύμπανο, φοβούμενοι ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποστολή μηνυμάτων, τα οποία θα οδηγούσαν σε εξέγερση. Εκφράζοντας τη διαμαρτυρία τους για την απαγόρευση, οι μουσικοί άρχισαν να χτυπούν καλάμια από μπαμπού στο έδαφος, μιμούμενοι τον ρυθμό που έβγαζαν με τα τύμπανά τους. Αυτά τα μουσικά σύνολα πήραν την ονομασία Tamboo Bamboo bands.

Αρκετές δεκαετίες αργότερα, το 1930, ήρθε η δεύτερη σημαντικότερη απαγόρευση. Οι αντίπαλες ομάδες Tamboo Bamboo προκαλούσαν αναστάτωση κατά τη διάρκεια του Καρναβαλιού και άλλων φεστιβάλ δρόμου στο Τρινιντάντ. Τα συγκροτήματα αντέδρασαν και πάλι, αναζητώντας άλλους τρόπους έκφρασης. Μεταλλικά αντικείμενα όπως ανταλλακτικά αυτοκινήτων, γλάστρες με μπογιές, κάδοι απορριμμάτων και δοχεία για μπισκότα αποτέλεσαν τη νέα εναλλακτική, οδηγώντας σταδιακά στη διαμόρφωση του «steelpan».

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το Καρναβάλι στο Τρινιντάντ ήταν απαγορευμένο για λόγους ασφαλείας και οι μουσικοί άρχισαν να πειραματίζονται και με άλλα μεταλλικά αντικείμενα. Με την πάροδο του χρόνου διαπίστωσαν ότι βαθουλώματα σε συγκεκριμένες θέσεις στην επιφάνεια αυτών των αντικειμένων, μπορούν να δώσουν διαφορετικές νότες. Ο ήχος άλλαζε ανάλογα και με το μέγεθος. Το 1948, μετά το τέλος του πολέμου, οι μουσικοί στράφηκαν στη χρήση των βαρελιών πετρελαίου, τα οποία είχαν πεταχτεί από διυλιστήρια.

Πότε το steelpan πήρε την τελική του μορφή - Ποιοι είναι οι κορυφαίοι του είδους

Τελικά, σαν σήμερα το 1951, η ορχήστρα κρουστών παντός τύπου του Τρινιντάντ (TASPO) εμφανίστηκε σε φεστιβάλ της Βρετανίας, παρουσιάζοντας επίσημα το «steelpan» και λανσάροντας ένα νέο είδος μουσικής στον κόσμο.

Με πρωτοπόρους μουσικούς όπως οι Winston «Spree» Simon, Ellie Mannette, Anthony Williams και Bertie Marshall, το «steelpan» μεγάλωσε και εξελίχθηκε σε αυτό που είναι σήμερα. Αποτελεί το εθνικό όργανο του Τρινιντάντ και Τομπάγκο, γεμίζοντας με υπερηφάνεια τους κατοίκους και ρυθμό τους δρόμους και τα σοκάκια των νησιών.