Συνέντευξη Yako Trio: Το jazz σχήμα από τη Θεσσαλονίκη μιλάει για το νέο του άλμπουμ «OdesSea», με τη συμμετοχή των James Wylie και Nicolas Masson στο σαξόφωνο.
Ο Λέανδρος Πασιάς (πιάνο), ο Γιώργος Κλουντζός – Χρυσίδης (τύμπανα) και ο Βαγγέλης Βραχνός (κοντραμπάσο), έπειτα από τις σπουδές τους στον χώρο της jazz και τις μουσικές περιπλανήσεις τους σε διάφορες πόλεις του εξωτερικού, επέστρεψαν στη γενέθλια πόλη τους, τη Θεσσαλονίκη, με τις αποσκευές τους γεμάτες από μια μεγάλη ποικιλία ήχων, εμπειριών και γνώσης, για να αναμετρηθούν πρώτα με τη μουσική ενός Έλληνα συνθέτη που διέπρεψε τόσο στη λόγια μουσική -ως Γιάννης Κωνσταντινίδης- όσο και στην ελαφρά - ως Κώστας Γιαννίδης. Στο “Ode To Yannis”, το 2018, επέλεξαν έργα του Γιάννη Κωνσταντινίδη που εκκινούσαν από την παραδοσιακή μουσική και μέσα από μια εξαιρετική ανάπλαση οδηγούνταν στο ρεπερτόριο, που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε κλασικό. To Yako Trio έκανε τη δική του ανάπλαση, φέρνοντας τα έργα αυτά σ’ ένα πολύ ιδιαίτερο jazz ύφος. Τώρα, τέσσερα χρόνια αργότερα, οι Yako Trio με την πολύτιμη βοήθεια με την πολύτιμη βοήθεια των James Wylie και Nicolas Masson στο σαξόφωνο, ταξιδεύουν στις πολυρυθμίες της jazz κι επιστρέφουν σε ασφαλή λιμάνια με το “OdesSea”, έναν δίσκο που σχετίζεται με το ταξίδι του Οδυσσέα, τη θάλασσα και κατά συνέπεια, την πατρίδα τους, τη Θεσσαλονίκη.
Τι σας έκανε να ασχοληθείτε στον πρώτο σας δίσκο με τον Γιάννη Κωνσταντινίδη / Κώστα Γιαννίδη και τη μουσική του;
Το γεγονός ότι υπήρξε μια τόσο σημαντική προσωπικότητα στον μουσικό χώρο της Ελλάδας και με τις δύο ταυτότητές του (Κωνσταντινίδης / Γιαννίδης) αλλά κυρίως οι πανέμορφες επεξεργασίες που έκανε πάνω στα παραδοσιακά μας κομμάτια. Όλο αυτό το πλαίσιο μας κίνησε την περιέργεια να δούμε αν μπορούμε να το φέρουμε στα «νερά» μας, δηλαδή σε μια τζαζ προσέγγιση.
Πόση διαφορά έχει να εργάζεται ένα σχήμα πάνω σε μουσική του Κωνσταντινίδη ή πάνω σε υπάρχουσες -παραδοσιακές ή μη- φόρμες από το να γράφει τη δική του μουσική;
Η αλήθεια είναι πως έχει αρκετή διαφορά. Από την πλευρά της διασκευής είχαμε έτοιμα κομμάτια, με μελωδία και αρμονία, με αρχή και τέλος. Οπότε ο ρόλος μας ήταν να τα μεταφέρουμε σε ένα τζαζ πλαίσιο με μικρές παρεμβάσεις (φόρμα για αυτοσχεδιασμούς, μικρές αλλαγές στην αρμονία για πιο τζαζ άκουσμα) έτσι ώστε να μην ακούγεται ως κλασικό έργο αλλά ως τζαζ κομμάτι. Στην περίπτωση των δικών μας συνθέσεων, ξεκινούν όλα από το μηδέν, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργήσουμε εμείς τη φόρμα, μελωδία, αρμονία, στιλιστικό πλαίσιο και ούτω καθεξής.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε προκειμένου να δημιουργήσετε ένα κομμάτι;
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Συνήθως φέρνει κάποιος από εμάς μια δική του ολοκληρωμένη σύνθεση, οπότε μετά επικεντρωνόμαστε στο πως θα την ενορχηστρώσουμε (κάτι παρόμοιο με αυτό που κάναμε στον Κωνσταντινίδη). Σε άλλη περίπτωση, κάποιος φέρνει μια ιδέα (μοτίβο ή μελωδία) και πειραματιζόμαστε όλοι πάνω σε αυτό ώστε να εξελιχθεί. Τέλος, μπορεί απλώς να τζαμάρουμε για ώρες στο στούντιο και να βρούμε κάτι όλοι μαζί. Παραδείγματος χάριν, ένας μπορεί να εμπνευστεί μια μελωδία, ο άλλος την ντύνει ρυθμικά, ο άλλος σκέφτεται σε τι μουσικό ύφος να παιχτεί. Είναι μια ομαδική διαδικασία.
Τι είναι αυτό που σας γοητεύει στο ταξίδι του Οδυσσέα αλλά και στη θάλασσα γενικά;
Η θάλασσα και η περιπλάνηση του Οδυσσέα σε αυτήν αποτελούν βασική πηγή έμπνευσης του δίσκου. Η απεραντοσύνη, το μυστήριο που απορρέει από αυτήν, η γοητεία του αναπάντεχου και της εξερεύνησης του αγνώστου αλλά και η τελική επιστροφή στον προορισμό είναι ίσως τα σημαντικότερα στοιχεία.
Ποια στοιχεία νιώθετε να συνδέουν την αφροαμερικάνικη παράδοση με την παράδοση της Μακεδονίας; Πώς αυτά διαπλέκονται στο “Afromacedonian Dance”;
Η πολυρυθμία, τα σύνθετα μέτρα, η τροπική αρμονία και ο αυτοσχεδιασμός είναι σίγουρα μερικά από αυτά. Η διαπλοκή γίνεται αυθόρμητα, συνειρμικά και με την ευκαιρία που προσφέρει το κοινό ρυθμικό και αρμονικά τροπικό περιβάλλον στο αυτοσχεδιαστικό μέρος του κομματιού.
Τι φέρνει μαζί του στη μουσική σας ο James Wylie; Και τι ο Nicolas Masson;
Αρχικά, η σύμπραξη με ένα πνευστό όργανο μας δίνει την δυνατότητα να συνθέσουμε διαφορετικά κομμάτια από αυτά που συνθέτουμε για το πιάνο τρίο. Αυτό λόγω, κυρίως, της διάρκειας του ήχου που προσφέρει ένα πνευστό αλλά και του ξεχωριστού ηχοχρώματός του. Επίσης, η προσθήκη ενός ακόμα σολιστικού οργάνου, μας δίνει την δυνατότητα ως τρίο να μπορούμε να παίξουμε και ως rhythm section, συνοδεύοντας έτσι έναν άλλο σολίστα, κάτι που μας αρέσει πολύ και το απολαμβάνουμε λόγω και του μουσικού «δεσίματος» που έχουμε μεταξύ μας. Τώρα, όταν όλα τα παραπάνω συνδυάζονται με δύο κορυφαίους σαξοφωνίστες, καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι για τη μουσική μας. Ο Nicolas Masson είναι ένας καλλιτέχνης της ECM με αρκετούς προσωπικούς δίσκους. Έτυχε να ακούσουμε τον τελευταίο δίσκo του, “Travelers” και ενθουσιαστήκαμε από το παίξιμο του. Επικοινωνήσαμε μαζί του και δέχτηκε να έρθει να κάνουμε ένα tour και να ηχογραφήσουμε. Για τον James Wylie μπορούμε να μιλάμε ώρες. Είναι ένας μουσικός παγκόσμιου βεληνεκούς με αμέτρητους δίσκους σε διάφορα μουσικά στυλ. Έχουμε την τύχη να ζει στην Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια και δεν χάσαμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε μαζί του. Πλέον τα τελευταία δύο χρόνια αποτελεί αναπόσπαστη προσθήκη στο τρίο καθώς παίζουμε συνέχεια μαζί και επίσης είναι ένας αγαπημένος φίλος και για τους τρεις μας.
Σε ποιους μεγάλους μουσικούς της jazz νιώθετε να χρωστάτε περισσότερα και γιατί;
Σε όλους αυτούς τους «μεγάλους» που σε δύσκολες και σκοτεινές εποχές «πάλεψαν» για αυτήν τη μουσική. Που με τη στάση τους και τις πράξεις τους διαμόρφωσαν αυτόν τον «ήχο» και έδωσαν χώρο να εξελιχτεί ανά τα χρόνια και μπορούμε και εμείς να κάνουμε αυτό που κάνουμε τώρα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε τους John Coltrane, Miles Davis, Bill Evans, Paul Chambers, Charles Mingus, Αrt Blakey και Thelonious Monk. Οι συγκεκριμένοι υπήρξαν καταπληκτικοί μουσικοί και εμπνευστές της προσπάθειάς μας.
Τι έχετε ακούσει περισσότερο από την ελληνική jazz; Τι έχετε αγαπήσει πιο πολύ;
Θα θέλαμε να κάνουμε μια μικρή αναφορά στην πόλη μας. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που έχει βγάλει εκπληκτικούς μουσικούς και αναφερόμαστε και στις γενιές πολύ πριν από τη δικιά μας. Έχουμε ακούσει πολλές ιστορίες για το πόσο έντονο ήταν το στοιχείο της jazz μουσικής στην Θεσσαλονίκη την δεκαετία του 1990. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι αυτό είναι ακόμα ζωντανό και συνεχίζει να εξελίσσεται σε όλη την Ελλάδα, κάτι που είναι πολύ ενθαρρυντικό.
Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα των Yako Trio;
Μας αρέσει να πειραματιζόμαστε και να μην επαναλαμβανόμαστε, οπότε ο επόμενος δίσκος θα είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Το «κακό» είναι ότι έχουμε πολλές ιδέες και προσπαθούμε να τις βάλουμε σε μια σειρά για να τις υλοποιήσουμε μία μία. Έχουμε στόχο τον χειμώνα που μας έρχεται να ηχογραφήσουμε τον επόμενο δίσκο, οπότε ευελπιστούμε να ξανά ακούσετε για εμάς σύντομα.
Ο ήχος των τραγουδιών του είναι συνήθως πιο κοντά στην τζαζ από το ροκ και αντλεί τις εμπνεύσεις των στίχων των τραγουδιών του από τα μικρά κλαμπ των μεγάλων πόλεων
8°
