Μουσικη

Wish You Were Here: Η Ώρα της Νοσταλγίας

Επίσκεψη στα ράφια του προσωπικού σου δισκοπωλείου, στους δίσκους που κάποτε αγάπησες. Και –πιο πολύ– τις αναμνήσεις που τους συνοδεύουν.

Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 776
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Σημειώσεις Ενός Μονομανούς: Δίσκοι, βιβλία, ταινίες, έργα τέχνης, συναισθήματα, αναμνήσεις κι ο σφυγμός της πόλης από τον Γιώργο Φλωράκη.

➽ Υπάρχουν εβδομάδες που δεν θέλεις να ψάξεις. Τα φέρνει παράξενα κάτι φορές η εποχή. Αποφασίζεις να μην ανοίξεις ούτε το Rough Trade, ούτε το Bandcamp, ούτε το Discogs, ούτε το Norman, ούτε τον Guardian, ούτε το Metacritic, ούτε τις καμιά τριανταριά δισκογραφικές που έχεις βάλεις στο μάτι. Αντ’ αυτών επισκέπτεσαι τα ράφια του προσωπικού σου δισκοπωλείου κι ανασύρεις μερικούς από τους δίσκους που κάποτε αγάπησες. Κι ένα βιβλίο. Και –πιο πολύ– τις αναμνήσεις που τα συνοδεύουν.

➽ Υπήρχε ένα δισκοπωλείο στην Καλλιθέα, στη Χαροκόπου, που έγραφε κασέτες. Η πειρατεία δεν είναι καλό πράγμα αλλά μιλάμε για την Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Είχε κάτι μπλε κασέτες και μπορούσες να ζητήσεις όποιον δίσκο ήθελες. Ήταν η εποχή μετά τη Μεταπολίτευση και δεν μπορούσες να αποφύγεις τα «Τραγούδια του δρόμου». Ούτε καν ήθελες. Όμως στο κεφάλι σου πίστευες ότι στην πραγματικότητα ήσουν rock, οπότε ως αντίδοτο στα «ελληνικά» ήθελες κάτι που, αν δεν είναι ξένο, τουλάχιστον να φλερτάρει με όσα θαυμαστά συνέβαιναν κάπου μακριά, στην Αγγλία, ας πούμε. Είχα παραγγείλει μια κασέτα –ακριβή, ενενηντάρα– που στη μια πλευρά είχε τα «Λευκά φτερά» και στην άλλη το «Κυρίες και κύριοι» του Τουρνά. Πρώτα τον Τουρνά γνώρισα κι ύστερα τον Bowie. Είχα κολλήσει στο «2009 μ.Χ.», «τότε που θα ’μαι εγώ κάπου εξήντα χρονών κι εσύ ελπίζω να φαίνεσαι νέα». Το παιδικό μου μυαλό αδυνατούσε να κάνει εικόνα κάτι που να ξεπερνάει το τέλος της τρέχουσας αδυσώπητης σχολικής χρονιάς. Τώρα, έχει περάσει μια δεκαετία και βάλε από το 2009 μ.Χ. και θυμάμαι ότι, πέρα από κασέτες, έπαιρνα και δίσκους. Όμως αυτοί ήταν αποκλειστικά ξένοι. Την ίδια μέρα –Χριστούγεννα, νομίζω– είχα πάρει το “Stormbringer” των Deep Purple και το “Wish You Were Here” των Pink Floyd. Κι αν ο Coverdale μου φαινόταν από τότε κάπως υπερβολικός, οι Pink Floyd στάθηκαν ένα είδος Αποκάλυψης. “Come in here dear boy, have a cigar, you’re gonna go far, you’re gonna fly high”…

➽ Καμιά δεκαριά χρόνια αργότερα, το δισκάδικο της Καλλιθέας είχε κλείσει και οι βόλτες στο κέντρο είχαν αντικαταστήσει κάθε άλλη εξόρμηση. Για τα μεσημέρια, το Παρά Πέντε της Ιπποκράτους ήταν η καλύτερη επιλογή. Αν και με τον Ασίμωφ ή τον Κλαρκ –και εν γένει με τη συμβατική επιστημονική φαντασία δεν έβγαζα άκρη- ο Philip K. Dick και τα βιβλία που εξέδιδε εκείνη την εποχή η Ars Longa, ήταν από τα αγαπημένα μου αναγνώσματα. Ίσως γιατί ο Dick είχε σκοπό να κάνει λογοτεχνία υπό την ευρεία έννοια, απλώς το σκηνικό του ήταν φουτουριστικό, δυστοπικό. Τα «Τρία στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς» είναι ακόμη και σήμερα στη λίστα με τα πιο αγαπημένα μου κείμενα. Τώρα που το σκέφτομαι, επειδή μέσω των παραισθησιογόνων του βιβλίου ο Κόσμος γίνεται ασαφής, υγρός, παράξενος, σχεδόν καινούργιος.

➽ Το “Astro Cloud” από το“Straight Ahead” του Greg Sage είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα «Τρία στίγματα…». Ενδεχομένως, επειδή συνέπεσαν οι ακροάσεις με την ανάγνωση. Ή επειδή εκείνο το “pass the rays through the astrocloud” είναι ο μισός Dick.

➽ Την ίδια εποχή των μεσημεριών του Παρά Πέντε και ίσως λίγο πιο νωρίς, υπήρχαν τα απογεύματα του Happening, ενός από τα πιο όμορφα δισκοπωλεία της Αθήνας, που ήταν στη Χαριλάου Τρικούπη, λίγο πιο πάνω από την Ακαδημίας. Εκεί ήταν που είχα πρωτοδεί το “Closer” των Joy Division. Εκεί ήταν που είχα νιώσει ότι το εξώφυλλό του δεν ήταν από χαρτόνι, όπως όλα τα εξώφυλλα, αλλά από μάρμαρο. Πρέπει να δυσκολεύτηκα να το κουβαλήσω μέχρι το σπίτι. Η παγωμένη αίσθηση ολοκληρώθηκε με την ακρόαση του “Decades” και διαρκεί ακόμη μέχρι τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές.

➽ Αν ο Greg Sage –που λέγαμε πριν– χωρίς τους Wipers ακουγόταν μόνος, ο Jonathan Richman στο “Jonathan Sings”, παρά την παρουσία των Modern Lovers, παρουσιαζόταν σχεδόν γυμνός. Κι αν το 1983 έπρεπε οπωσδήποτε να λιώσεις έναν δίσκο, θα ήταν αυτός εδώ. Υπέροχα τραγούδια και μια ναΐφ αισθητική που δεν μπορείς να πετύχεις με τίποτα.

Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς

Υ.Γ.: Να μην ξεχάσεις και την πρώτη, την αποκαλυπτική στιγμή που άκουσες Coltrane. Εκείνες οι πρώτες νότες από το “Spiritual”. Αδύνατον να τις ξεπεράσεις…