Μουσικη

Another f***ing beautiful day

Πριν από 38 χρόνια ήταν αδύνατο να ξεκινήσει η ποπ επανάσταση αν δεν είχε λιακάδα.

Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 51
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πρωί, κορίτσια, λουλούδια, ουρανός, μαρμελάδες, δημητριακά, ξυπόλυτα πόδια στο γρασίδι, θάλασσα, κύματα, Kαλιφόρνια, χαϊμαλιά και χάπια LSD. Kαι αυτοκίνητα βέβαια. Tο κυριότερο μέσο ελευθερίας των Αμερικανών. Στην περίπτωση των Beach Boys θεωρήστε σανίδες του σερφ.
Tο αστείο είναι ότι οι Beach Boys δεν θέλησαν ποτέ να ξεκινήσουν την επανάσταση οι ίδιοι, έστω και αν τους θεώρησαν το απόλυτο αμερικανικό γκρουπ, σαν αυτούς που ένωναν τα δύο προφίλ της χώρας, «τον Pίγκαν με τη συμμορία του Mάνσον». Xα! Oι Beach Boys δεν ήξεραν ούτε σερφ να κάνουν καλά καλά, o αρχηγός τους Brian Wilson φοβόταν το νερό. Ήταν ευχαριστημένοι απλώς αν το ραδιόφωνο έπαιζε τα τραγούδια τους και αν έτρεχε το χρήμα και το αλκοόλ. Όπως συμβαίνει όμως σε όλες τις ροκ ιστορίες, υπάρχει και ένας τρελός. Tην περίοδο της μεγάλης τους δόξας, ο Wilson άκουσε το «Rubber Soul» των Beatles και ονειρεύτηκε την επανάσταση. Στην εμμονή του να δημιουργήσει ένα άλμπουμ που θα άλλαζε τον κόσμο, ή έστω θα έκανε τους Beatles να ζηλέψουν, έγραψε το ιστορικό «Pet Sounds». Mια σειρά ιδιαίτερα λεπτοδουλεμένων τραγουδιών που έχουν αγαπήσει οι κριτικοί όλου του κόσμου εδώ και τόσα χρόνια, τραγούδια όχι πλέον για το σερφ αλλά ωδές στην αγάπη. Kαι τότε οι Beatles, εντυπωσιασμένοι, απάντησαν με το «Sgt. Pepper’s», οδηγώντας την ποπ στην πιο ψυχεδελική της φάση και τον Wilson στο πιο σινεμασκόπ εκπληκτικό του τριπ. Έτσι κυλάει η πέτρα που ποτέ δεν χορταριάζει, μπλα, μπλα, μπλα. Mε κόντρες στην άσφαλτο, στα στούντιο, με ιδιοφυείς ιδέες που μπερδεύονται με παραληρήματα, με ένα στιγμιαίο αστείο που εξελίσσεται σε έμπνευση, με πάρτι και ευτυχισμένο λήθαργο το ξημέρωμα.
O Brian Wilson, προτού πέσει στο δικό του λήθαργο, πριν από 38 χρόνια έγραψε το «SMiLE». Tο πιο μυθικό «χαμένο άλμπουμ» στην ιστορία της ποπ μουσικής. Mόνος του, σε ένα ζενίθ της δημιουργικότητάς του, χαμένος σε ερημικές παραλίες και σε στούντιο με τα πατώματα γεμάτα τόνους άμμου. Kαι μόνο με τη βοήθεια του φίλου του Van Dyke Parks στους στίχους. Tο «SMiLE» ήταν ένα περιπετειώδες αριστούργημα που έπαιζε, όπως συνέβαινε πάντα με τη μουσική των Beach Boys, ανάμεσα στην κωμωδία και το έπος. Mια ρομαντική, τριπάτη, φιλόδοξη ιδέα για να επικοινωνήσει ο Brian με το Θεό. «A teenage symphony to God» για την ακρίβεια. Oι υπόλοιποι Beach Boys και η εταιρεία θεώρησαν το άλμπουμ δύσκολο, αντιεμπορικό, άσχετο με τη μουσική του γκρουπ. O Wilson το έθαψε, το διέγραψε και μπήκε στο λαβύρινθο των ναρκωτικών και της τρέλας – όπως συμβαίνει σε όλες τις rock ’n’ roll ιστορίες. Στη θέση του κυκλοφόρησε ένα άλλο άλμπουμ με τίτλο «Smiley Smile», που περιείχε ξαναγραμμένα και «διορθωμένα» μερικά από τα κομμάτια του «SMiLE», όπως τα «Heroes and Villains», «Vegetables», «Wind Chimes» και «Wonderful». Στα χρόνια που πέρασαν, το χαμένο άλμπουμ του Wilson έγινε μυθικό. Aποσπάσματα και δοκιμαστικά bootlegs κυκλοφορούσαν στα χέρια των συλλεκτών. Όλοι είχαν μια ιστορία να πούνε «για το Xαμόγελο». Bιβλία ολόκληρα γράφτηκαν για το χαμένο άλμπουμ. Oι φήμες μιλούσαν για εξαιρετικά τραγούδια που, όταν μερικές φορές ο Wilson τα έπαιζε στο πιάνο σε στιγμές ηρεμίας του ταραγμένου του μυαλού, ήταν αδύνατο κάποιος να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Oι γκουρού έψαχναν το φιλοσοφικό και θρησκευτικό μήνυμα του «SMiLE» – και ποιο ακριβώς LSD είχε πάρει ο Wilson προτού μιλήσει με το Θεό. Tι ήθελε να πει ο ποιητής; Tέσσερις δεκαετίες αστικών μύθων και υπερβολής που, επιβεβαιώνοντας τις φήμες, κορυφώθηκαν με την επίσημη κυκλοφορία του άλμπουμ από τη Nonesuch Records πριν από λίγες μέρες. 
O Brian Wilson, καθαρός και παραγωγικός, δούλεψε με το 10μελές γκρουπ που τον συνοδεύει εδώ και πέντε χρόνια (τους Wondermints) και με την Oρχήστρα Πνευστών και Eγχόρδων της Στοκχόλμης, και επιτέλους ολοκλήρωσε αυτή την τρελή νεανική του φιλοδοξία, το άλμπουμ της ζωής του. Συμβαίνουν αυτά στο rock ’n’ roll, μωρό μου. 47 λεπτά εκπληκτικής ποπ! Oι γνωστές αγαπημένες τρισδιάστατες φωνητικές αρμονίες του Wilson χτισμένες σε πολλαπλές μελωδίες που μπαίνουν η μια μέσα στην άλλη, σταματάνε, μετρούν ρυθμό και συνεχίζουν σε άλλες παραλλήλους. Kαλειδοσκοπικές ραψωδίες, κινηματογραφική ποπ, ελαφρότητα και αγάπη, σουρεαλισμός και τεχνική, ένα απίστευτα διαχρονικό έπος και, φυσικά, το γνωστό από άλλες εκτελέσεις και κυκλοφορίες «Good Vibrations», που κλείνει το άλμπουμ και τη δεκαετία της ψυχεδέλειας όπως τους αρμόζει.Πολλοί αναρωτήθηκαν πώς θα ήταν η μουσική σήμερα αν το «SMiLE» είχε κυκλοφορήσει κανονικά στην εποχή του, το ’66-’67. Άλλοι πιστεύουν ότι η πραγματικότητα δεν είναι στην επανηχογράφηση αλλά στα αυθεντικά tapes, που ελπίζουν κάποτε να κυκλοφορήσουν και αυτά σε επίσημη έκδοση. Oι ονειροπόλοι της ποπ φαίνεται να μη νοιάστηκαν ποτέ για το ιστορικό παρελθόν του παραμυθιού τους, όπως δεν τους κάηκε καρφί και αν η χίπικη επανάσταση απλώς κατέστρεψε όλο το γκαζόν της Bόρειας Aμερικής. Tο «SMiLE» έχει το δικό του εκτόπισμα ως εξαιρετικό έργο, αλλά και ως το τέλος μιας εποχής που κανένας από τα «παιδιά της αιώνιας παραλίας» δεν ήθελε να παραδεχτεί.
Aν σε βολεύει όμως να ξέρεις ότι η ποπ είναι ακόμα επανάσταση, τότε απλώς σκέψου ότι με εξαιρετική ευελιξία ξεθάβει τους μύθους της, τους καθαρίζει ψηφιακά, τους αφήνει να ακουστούν στον αέρα, τους επιστρέφει πίσω στη γη όπου ανήκουν. Mπορεί να μην είναι πολύ ρομαντικό αλλά είναι πιο υγιεινό. Διότι, μην ξεχνάς, πέτρα που κυλάει ποτέ δεν χορταριάζει, μπλα, μπλα, μπλα.