Φατίμα Νταάς: Μια φωνή που δεν ζητά άδεια για να υπάρχει

Η νεαρή Γαλλίδα συγγραφέας πίσω από το μυθιστόρημα «La Petite Dernière», που έγινε ταινία και βραβεύτηκε στις Κάννες, διεκδικεί να υπάρξει με όλους τους όρους της ταυτόχρονα.

Φατίμα Νταάς: Ποια είναι η συγγραφέας του βιβλίου «La Petite Dernière» που έγινε ταινία και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών

Ονομάζομαι Φατίμα. Είμαι μουσουλμάνα. Είμαι ομοφυλόφιλη. Είμαι η μικρότερη

Έτσι αρχίζει —και επαναλαμβάνεται σαν μάντρα— το πρώτο μυθιστόρημα της Φατίμα Νταάς, μιας συγγραφέα που δεν γράφει για να εξηγήσει ποια είναι, αλλά για να πει «είμαι όλα αυτά μαζί — κι αυτό αρκεί».

Το «La Petite Dernière» (εκδ. Notabilia, 2020) είναι ένα ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημα γραμμένο με τον παλμό της εξομολόγησης και τον ρυθμό του slam. Δεν ακολουθεί κλασική πλοκή. Είναι ένας μονόλογος γεμάτος επαναλήψεις, ρωγμές και σιωπές. Μια κοπέλα μεγαλώνει στα δυτικά προάστια του Παρισιού, μέσα σε μια οικογένεια Αλγερινών μουσουλμάνων. Πηγαίνει στο τζαμί. Κάνει προσευχή. Αμφισβητεί. Ερωτεύεται γυναίκες. Διστάζει. Φοβάται. Επιμένει.

Η Φατίμα Νταάς δεν γράφει για να εκπροσωπήσει. Γράφει για να υπάρξει — μέσα σε ένα κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο που επιμένει να διαλέγει ταυτότητες σαν να είναι ασύμβατες. Και το κάνει χωρίς θυμό, χωρίς καταγγελία, αλλά με εκρηκτική ειλικρίνεια.

Το βιβλίο της μεταφέρθηκε φέτος στον κινηματογράφο από τη Χαφσιά Ερζί και έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών, όπου η 23χρονη πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιός Νάντια Μελιτί τιμήθηκε με το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας. Μια νέα γενιά φωνών συναντιέται: γυναίκες, μετανάστριες, μουσουλμάνες, queer. Όχι πια ως περιθώριο — αλλά ως κέντρο της σύγχρονης εμπειρίας.

Η Φατίμα Νταάς γεννήθηκε το 1995, είναι παιδί μεταναστών και δηλώνει ότι δεν έγραψε για να σοκάρει. Αλλά δεν δίστασε να μιλήσει για όλα όσα δεν λέγονται. Με τον δικό της ρυθμό. Και με το θάρρος να πει την πιο δύσκολη φράση από όλες: «Είμαι εγώ, κι αυτό φτάνει».