Κινηματογραφος

Είναι απλώς ταινίες

Οι αγιογραφίες είναι πάντα βαρετές και παραπλανητικές

Μάνος Βουλαρίνος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Μάνος Βουλαρίνος σχολιάζει τις αντιδράσεις για τις ταινίες Οδύσσεια του Κρίστοφερ Νόλαν και Καποδίστριας του Γιάννη Σμαραγδή

Δεν ενδιαφέρομαι ούτε για τον Νόλαν ούτε για τον Σμαραγδή (προς Θεού δεν τους συγκρίνω, απλώς δεν μου αρέσουν οι ταινίες τους… όπως δεν μου αρέσουν η τρούφα και οι μπάμιες, που επίσης δεν συγκρίνω). Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν παρακολουθώ με ενδιαφέρον το κωμικό πάθος με το οποίο διεξάγεται ο «δημόσιος διάλογος» για τις ταινίες τους – αν και για τον Νόλαν μιλάμε μόνο για το τρέιλερ. Και με αφορμή αυτόν τον «δημόσιο διάλογο» (δηλαδή αντεγκλήσεις στα μέσα κοινωνικής εκτόνωσης), επιτρέψτε μου να θυμίσω μερικά πράγματα.

Οι ταινίες μυθοπλασίας δεν είναι ντοκιμαντέρ και πολύ περισσότερο δεν είναι σεμινάρια ιστορίας. Ακόμα και αυτές που απεικονίζουν ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα, δεν έχουν σχέση με την πάντα πολύπλοκη ιστορική πραγματικότητα, η παρουσίαση της οποίας είναι πρακτικά αδύνατη για μια ταινία. Προφανώς δεν είναι για επαίνους ούτε η απλοποίηση ούτε η αγιογραφία, αλλά γενικά όποιος είναι πάνω από 10 ετών καταλαβαίνει ότι δεν μαθαίνουμε ιστορία ή οτιδήποτε άλλο παρακολουθώντας σινεμά. Και κάποιος που διαμορφώνει ιστορικές αντιλήψεις παρακολουθώντας μια ταινία θα έχει αντιλήψεις για τα πανηγύρια έτσι κι αλλιώς. 

Οι ταινίες δεν οφείλουν να είναι ακριβείς σε τίποτα. Το να κάνεις τον Αγαμέμνονα Μπάτμαν είναι κωμικό, αλλά όποιος έχει δει τις αναπαραστάσεις με ΑΙ, στις οποίες οι ηθοποιοί από το τρέιλερ της «Οδύσσειας» εμφανίζονται ντυμένοι σύμφωνα με τρόπο «ιστορικά ακριβή» (τρέχε γύρευε, αλλά τέλος πάντων), θα καταλάβει ότι υπάρχουν πολύ κωμικότερα.

Οι αγιογραφίες είναι πάντα βαρετές και παραπλανητικές. Αλλά δεν μπορώ να μην πω ότι πάει πολύ να ξιφουλκούν εναντίον της αγιογραφίας του Καποδίστρια συμπολίτες που ακόμα συγκινούνται με την αγιογραφία του Μπελογιάννη, έτσι όπως αυτή αποτυπώθηκε στην τεράστια κινηματογραφική επιτυχία «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο».  

Η κακή κριτική δεν είναι ούτε επίθεση ούτε λογοκρισία. Το ίδιο και η διαφωνία. Το να προσπαθεί κανείς να εμφανιστεί ως θύμα λογοκρισίας ενώ απλώς είναι αποδέκτης κακών κριτικών είναι βολικό, αλλά απέχει από την πραγματικότητα όσο μια ταινία «βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα» με τα πραγματικά γεγονότα.

Οι διαρκείς τσακωμοί στο διαδίκτυο ανάμεσα σε αγνώστους, με ανταλλαγές αφελών επιχειρημάτων ή ακόμα και μπινελικιών δεν είναι ελληνική αποκλειστικότητα. Είναι το διεθνές φαινόμενο που χρωστάμε στα μέσα κοινωνικής εκτόνωσης. Από τη στιγμή που και ο τελευταίος συμπολίτης έχει στη διάθεσή του βήμα και με δεδομένο ότι αφθονεί ο ελεύθερος χρόνος, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Αλλά, ρε σεις, και η «Οδύσσεια» και ο «Καποδίστριας» είναι απλώς ταινίες. Και μπράβο τους.