Κινηματογραφος

Αν είχα πόδια θα σε κλωτσούσα: Μητέρες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης

Απέσπασε την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου αλλά και το βραβείο ερμηνείας για τη Ρόουζ Μπερν

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 981
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κριτική για το Αν είχα πόδια θα σε κλωτσούσα. Σκηνοθεσία: Μέρι Μπρόνστιν. Πρωταγωνιστούν: Ρόουζ Μπερν, Κόναν Ο’ Μπράιαν, A$AP Rocky, Ντανιέλ ΜακΝτόναλντ, Κρίστιαν Σλέιτερ

Η ψυχαναλύτρια Λίντα έχει να αντιμετωπίσει πολλά μέτωπα, τόσο στον εργασιακό όσο και στον οικογενειακό χώρο. Το σημαντικότερο είναι η αινιγματική ασθένεια της κόρης της, με την πιεσμένη μητέρα να δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα. Όταν, μάλιστα, το ταβάνι του σπιτιού τους αποκτήσει μια τεράστια τρύπα λόγω διαρροής και αναγκάζονται να βρουν προσωρινή στέγη σε παρακμιακό μοτέλ, η κατάσταση δείχνει να βγαίνει εκτός ελέγχου.

Αν και η ενοχλητικά αγχωτική ταινία της Μέρι Μπρόσνστιν αποτελεί ένα ψυχολογικό θρίλερ στα όρια του body horror (ένα κράμα κωμικού σπλάτερ και νοσηρής φαντασίας οδήγησε κάπως βεβιασμένα ορισμένους να χαρακτηρίσουν το φιλμ ως «το νέο “Substance”»), στην πραγματικότητα το «Αν είχα πόδια θα σε κλωτσούσα» είναι ένα κλειστοφοβικό δράμα για τη μητρότητα. Η αλληγορική διάσταση του σεναρίου οδηγεί τη Ρόουζ Μπερν σε μια συνθήκη μονίμου πανικού, την οποία αποδίδει με μια απίστευτη ερμηνεία τρομακτικών επιδόσεων. Η Αυστραλή ηθοποιός, που είναι σίγουρη για την οσκαρική πεντάδα, μέσα στην ακρότητα και τον υστερικό πυρήνα του χαρακτήρα της, βρίσκει τις σανίδες ανθρωπιάς και συμπάθειας προς μια γυναίκα που πασχίζει να γίνει «καλή μητέρα». Η απόδοση της εφιαλτικά ζοφερής πραγματικότητας δίνεται με μια σκηνοθετική σφοδρότητα που δεν αφήνει πολλά περιθώρια αντίδρασης στην ηρωίδα, η οποία παλεύει με νύχια και με δόντια να διατηρήσει την αισιοδοξία και τη δύναμή της ώστε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.

© Logan White

Όλα όμως δείχνουν να πηγαίνουν απ’ το κακό στο χειρότερο και η Λίντια, εκτός από το να κάνει και η ίδια ψυχοθεραπεία (καθημερινά μάλιστα), βρίσκει μόνιμη διέξοδο στο αλκοόλ, εντείνοντας ακόμη περισσότερο το αίσθημα ασφυξίας. Το μαύρο χιούμορ εκτονώνει κάπως αυτή την ένταση, κάποια σουρεάλ στιγμιότυπα διαθέτουν ποιητική διάσταση που τα κάνει να «κουμπώνουν» κατάλληλα με την εύθραυστη ψυχολογία της ηρωίδας, ενώ το ζήτημα της μητρότητας θίγεται άψογα μέσω της γονεϊκής ευθύνης αλλά και της σχέσης του ζευγαριού (μόνιμη η απουσία του πατέρα, που στο μεγαλύτερο μέρος του έργου ακούμε τη φωνή του μόνο μέσω τηλεφώνου) ειδικά στο μεγάλωμα του παιδιού. Η υπέρ το δέον γκροτέσκα περιγραφή του χαοτικού κόσμου της ηρωίδας με την επιστράτευση μανιεριστικών ενσταντανέ αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα του φιλμ, που απέσπασε την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου αλλά και το βραβείο ερμηνείας για τη Ρόουζ Μπερν.