Καλλιόπη Χαραλάμπους: Τι θα δούμε φέτος στο Παιδικό κι Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας

Μια κινηματογραφική γιορτή για μικρούς και μεγάλους αποτελεί το Φεστιβάλ που φέρνει κάθε φθινόπωρο κοντά μας ιστορίες, η αφήγηση των οποίων γίνεται μέσα από τη ματιά των παιδιών. Φέτος, το Παιδικό κι Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας 2025 powered by ΔΕΗ αποτελεί ένα καλειδοσκόπιο συναρπαστικών ηρώων που κάνουν τον κόσμο καλύτερο με τις πράξεις και τα όνειρά τους.

Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Γαλλικό Ινστιτούτο και τους κινηματογράφους Δαναός, Κηφισιά Cinemax και Village Ρέντη από τις 10- 16 Νοεμβρίου. Από τις 10 ως τις 14 Νοεμβρίου θα προβάλλονται ταινίες μόνο για σχολεία, ενώ η μεγάλη πρεμιέρα και η αυλαία για το κοινό θα γίνει την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου με την ταινία «Ταξίδι στον χρόνο», χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας σειράς φετινών ταινιών που έχουν ως κεντρικό τους θέμα τον χρόνο. Το Σαββατοκύριακο 15 και 16 Νοεμβρίου τα venues θα γεμίσουν με μικρούς και μεγάλους που θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ταινίες πρώτης προβολής και να συμμετάσχουν σε παράλληλες δράσεις του Φεστιβάλ, όπως εκπαιδευτικά εργαστήρια.

Καλλιόπη Χαραλάμπους: Η Διευθύντρια του Παιδικού κι Εφηβικού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας 2025 μας ξεναγεί σε όσα θα δούμε φέτος

Ποιες θα λέγατε ότι είναι οι κεντρικές θεματικές του φετινού Φεστιβάλ;
Το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ είναι γεμάτο ιστορίες παιδιών που μπλέκουν σε απίθανες περιπέτειες και βγαίνουν από αυτές πιο θαρραλέα, πιο σοφά και πιο ειλικρινή απέναντι στον εαυτό τους. Είναι, στην ουσία, ιστορίες μεταμόρφωσης. Μια θεματική που διατρέχει το πρόγραμμα είναι ο χρόνος. Βλέπουμε παιδιά να ταξιδεύουν μέσα από δεκαετίες — στο Μυστικό Όροφο, το Arco και το Ταξίδι στο Χρόνο — ή να διαμορφώνουν το παρόν (και το μέλλον τους) μέσα από τη δημιουργία και την Τέχνη, όπως στο Πώς Έγραψα Βιβλίο Κατά Λάθος και το βιογραφικό Γεια σου Φρίντα. Ακόμα και στις εκδηλώσεις που απευθύνονται στους επαγγελματίες (ATHICFFforProfessionals) η βασική θεματική φέτος είναι «Παιδικός κινηματογράφος: το αύριο του σινεμά».

Κάθε Φεστιβάλ έχει τη δική του προσωπικότητα κι αποστολή. Πώς θα περιγράφατε εκείνη του ATHICFF;
Όταν πριν από οκτώ χρόνια ξεκινήσαμε το Φεστιβάλ, το κάναμε με την πεποίθηση ότι τα παιδιά και οι έφηβοι αξίζουν να έχουν πρόσβαση σε κινηματογραφικές ιστορίες φτιαγμένες για αυτούς, με σεβασμό στη ματιά τους. Η σκέψη ήταν να δημιουργηθεί μία κινηματογραφική γιορτή για παιδιά και εφήβους στην Αθήνα και να προτείνουμε σε αυτό το κοινό κάτι διαφορετικό στο οποίο δεν είχαν εκτεθεί μέχρι εκείνη την στιγμή. Από το 2018 έως σήμερα αναπτύξαμε όμως και ένα πολυσχιδές έργο που επεκτείνεται πέρα από τις κινηματογραφικές προβολές του Φεστιβάλ. Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, δράσεις σε σχολεία όλης της χώρας και στην Κύπρο, συμπεριληπτικές πρωτοβουλίες και διεθνείς συνεργασίες, το ATHICFF καλλιεργεί τη σχέση των νέων με το σινεμά ως εργαλείο διαλόγου, φαντασίας και (γιατί όχι;) αλλαγής. Η αποστολή μας είναι λοιπόν να ενδυναμώσουμε τη φωνή της επόμενης γενιάς με τις όποιες δυνάμεις μας αλλά και με τη δύναμη του κινηματογράφου.

Το παιδικό σινεμά (όπως και καθετί που αφορά τα παιδιά) μέχρι πρότινος είναι ένα είδος που δεν προτιμούν οι δημιουργοί και δεν στηρίζεται το ίδιο με τον κινηματογράφο για ενηλίκους, ως προς την παραγωγή. Ισχύει ακόμα αυτό; Ποια είναι η εικόνα στην Ελλάδα;
Ο κινηματογράφος για παιδιά και νέους αποτελεί ένα από τα πιο δυναμικά και διεθνώς διασυνδεδεμένα πεδία του σημερινού οπτικοακουστικού τοπίου - ωστόσο στην Ελλάδα παραμένει σχετικά ανεξερεύνητος αν και θεωρώ ότι τώρα αρχίζει να διαφαίνεται η προοπτική ανάπτυξης και στη χώρα μας. Πιστεύουμε ότι με τις πρωτοβουλίες μας έχουμε βοηθήσει και συνεχίζουμε να προσπαθούμε για την ανάπτυξη της παραγωγής ταινιών για παιδιά στην Ελλάδα. Γι’ αυτό εδώ και τρία χρόνια δημιουργήσαμε την πρωτοβουλίαATHICFFforProfessionals, το οποίο στοχεύει στους επαγγελματίες – σκηνοθέτες, σεναριογράφους, παραγωγούς, διανομείς – και θέλει να ενθαρρύνει την επένδυση σε ταινίες για παιδικό κοινό. Φέτος το Φεστιβάλ, για 3η συνεχή χρονιά υποστηρίζει τους Έλληνες επαγγελματίες δημιουργούς της οπτικοακουστικής παραγωγής προσφέροντας εξειδικευμένη εκπαίδευση, ευκαιρίες δικτύωσης και έναν χώρο συνάντησης.Το διήμερο πρόγραμμα ATHICFF for Professionalsπεριλαμβάνει εργαστήρια και συζητήσεις από καταξιωμένους διεθνείς επαγγελματίες.

Υπάρχουν μεγάλοι σκηνοθέτες και δημιουργοί στον χώρο του παιδικού κι εφηβικού κινηματογράφου;
Ο Μιγιαζάκι, ο Μισέλ Οσελό, ο Νικ Παρκ αλλά και ο Χένρι Σέλικ έχουν δημιουργήσει ταινίες που θεωρούνται πλέον κλασσικές. Επίσης, ο Γουές Άντερσον, ο Αλφόνσο Κουαρόν, Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Κόπολα έχουν σκηνοθετήσει ταινίες για παιδιά ή ταινίες για όλη την οικογένεια. Φυσικά, πιο συχνά βλέπουμε τις παιδικές ταινίες στην Ευρώπη να τις σκηνοθετούν δημιουργοί που ξεκινούν την καριέρα τους.

Όλοι διαπιστώνουμε πλέον πόσο δύσκολο είναι να συγκεντρωθούν τα παιδιά σε αφηγήσεις μεγαλύτερης φόρμας, όπως σε μια ταινία. Είναι κάτι που διαπιστώνετε κι εσείς στους μικρούς σας θεατές;
Οι πιο πρόσφατες έρευνες μάς δείχνουν ότι οι νέες γενιές που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν μέσα στην τεχνολογία συμπεριφέρονται διαφορετικά ανάλογα με την οθόνη και το μέγεθός της. Το μέσο το ίδιο καθορίζει τον τρόπο που βλέπουν τα παιδιά. Άλλα πράγματα βλέπουν στα κινητά, άλλα στα τάμπλετ και άλλα στην τηλεόραση. Δε φαίνεται να υπάρχει συσχετισμός της τεχνολογίας με την έλλειψη συγκέντρωσης. Επειδή ο κινηματογράφος έχει τη μαγεία της μεγάλης οθόνης, της σκοτεινής αίθουσας και του εντυπωσιακού ήχου, άπαξ και τα παιδιά μπουν στην αίθουσα, αν η ταινία είναι καλή, το ενδιαφέρον τους παραμένει αμείωτο. Μάλλον προϋπόθεση είναι εμείς οι μεγάλοι που τα συνοδεύουμε να μην κοιτάμε το κινητό μας...

Το ATHICFF δείχνει μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα προσβασιμότητας και εκπροσώπησης όλων των ανθρώπων στη μεγάλη οθόνη. Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποιες από τις πρωτοβουλίες σας; Πόσο αισιόδοξη είστε για την αλλαγή των πεποιθήσεων στην Ελλάδα;
Θέλουμε, αλλά είναι και υποχρέωσή μας να απευθυνόμαστε ισότιμα σε όλες τις οικογένειες. Η συμπερίληψη δεν είναι απλώς στόχος, αλλά διαρκής διαδικασία εκπαίδευσης και εμπιστοσύνης.Με το πρόγραμμα «Συμπερίληψη Εν Δράσει» φέρνουμε σε κοινές προβολές μαθητές ειδικής και γενικής αγωγής, ενισχύοντας τη συνύπαρξη και την κατανόηση. Μέσα σε τρία χρόνια, 600 μαθητές από 30 σχολεία συμμετείχαν στο πρόγραμμα, που φέτος ταξιδεύει και στην Κύπρο και είμαστε πολύ χαρούμενες για αυτό! Παράλληλα, με τη δράση «Όλοι στο Κάδρο», στηρίζουμε την ορατότητα των ατόμων με αναπηρία στον οπτικοακουστικό χώρο, συνεργαζόμαστε με καλλιτέχνες όπως η voice actress Άρια Παπανικολάου και προτείνουμε νέα, ουσιαστικά πρότυπα εκπροσώπησης και συμμετοχής.

Θα μπορούσατε να μας προτείνετε κάποιες ταινίες για όλη την οικογένεια που δεν πρέπει να χάσουμε φέτος;
Αν ήμουν 7 χρονών θα ήθελα οι γονείς μου να με πάνε στην ταινία Arco. Η ιστορία εκτυλίσσεται το 2075! Η Ίρις βλέπει ξαφνικά ένα αγόρι με στολή ουράνιου τόξου να πέφτει από τον ουρανό. Είναι ο Άρκο και έχει έρθει από το μακρινό μέλλον, όπου το ταξίδι στο χρόνο είναι πραγματικότητα. Η Ίρις τον κρύβει και είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα για να τον βοηθήσει να επιστρέψει στη δική του εποχή.

Αν πήγαινα στην Ε’ ή Στ’ Δημοτικού θα ήθελα να δω την ενότητα μικρού μήκους KidsPicks με ταινίες που επέλεξαν συμμαθητές μου από όλη τη χώρα.

Οι μαθητές ανέλαβαν για τέταρτη χρονιά ρόλους επιμελητών προγράμματος, είδαν, συζήτησαν και επέλεξαν τις 7 ταινίες της ενότητας, η θεματολογία των οποίων αγγίζει μια ευρεία γκάμα ζητημάτων από την κοινωνική αδικία μέχρι την αξία της ανιδιοτέλειας. Έχει διαμαντάκια αυτή η ενότητα! Μην τη χάσετε!

Και θα προτείνω κάτι τελευταίο γιατί πρόκειται για μία πολύ ιδιαίτερη ταινία. Το Ζωή XXL είναι ένα καταπληκτικό animation που καταπιάνεται με ένα ευαίσθητο θέμα: την εφηβεία, την εικόνα, τα κιλά, το bodypositivity και τη δίαιτα! Ο 12χρονος Μπεν, εκκολαπτόμενος ροκ σταρ, μπαίνει στην εφηβεία και ξαφνικά το βάρος του γίνεται πρόβλημα. Οι συμμαθητές τον κοροϊδεύουν, οι γονείς του δεν ξέρουν πώς να τον βοηθήσουν, ακόμα και η νοσοκόμα του σχολείου ανησυχεί. Παρ’ όλη την αγάπη του για το φαγητό και το ταλέντο του στη μαγειρική, ο Μπεν αποφασίζει να πάρει δραστικά μέτρα: ξεκινά δίαιτα. Ίσως έτσι να αλλάξει η κατάσταση και να κερδίσει και την καρδιά της Κλάρα, της κοπέλας που του αρέσει. Μέσα από αυτό του το ταξίδι, θα ανακαλύψει την αξία της αποδοχής του σώματος ενάντια στο body shaming. Η ταινία είναι για όλες τις ηλικίες, αλλά μιλάει στην καρδιά των εφήβων και τις ανησυχίες τους για την εικόνα τους.

Περισσότερες πληροφορίες στο site του Φεστιβάλ