Κινηματογραφος

55ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Όλα όσα πρέπει να ξέρεις με το νι και με το σίγμα για τον ωραιότερο θεσμό της πόλης

Soul Team
ΤΕΥΧΟΣ 502
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Άντερσον Ρόι. «Πώς περνάμε τον καιρό μας στη γη; Στις ταινίες μου δείχνω μερικά παραδείγματα από τις ανθρώπινες ζωές μας κι ελπίζω ότι το αποτέλεσμα είναι αστείο. Αλλά οι ιστορίες μου είναι επίσης λυπητερές, γιατί η ζωή είναι τραγική κι όλοι πεθαίνουμε μια μέρα» (Σάββατο 8/11, Ολύμπιον, 21.00). Το βαρύ χαρτί, το αγαπημένο παιδί των σινεφίλ, ο ακριβοθώρητος θρύλος. Καταφθάνει δαφνοστεφανωμένος από τη Βενετία με το «Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξή του». Βαθύ, ουμανιστικό, τραγικό, σουρεαλιστικό σινεμά. «Μου αρέσει να ασχολούμαι με υπαρξιακά ζητήματα μέσα από συνηθισμένες και φαινομενικά μπανάλ καταστάσεις. Στο σινεμά έχουμε δει ρεύματα όπως ο νεορεαλισμός ή το σινεμά του παραλόγου, εγώ προσπαθώ να εισάγω τον “ασημαντισμό”».

n

«Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξή του»

Βεσλεμές Γιάννης. Ο γνωστός στη δισκογραφία ως Felizol υπογράφει τη «Νορβηγία». Ο Ζανό, ο φωτοφοβικός βρικόλακας, περιπλανιέται στην Αθήνα του 1984 ψάχνοντας για ένα «ζεστό» κορίτσι. Στην ντίσκο «Ζαρντόζ», καταφύγιο παρανόμων, συναντά την πόρνη Αλίκη. Ο δρόμος τούς βγάζει στην Πάρνηθα, κι όλοι περιμένουν να δουν μια πολυσυζητημένη ταινία με τον Βαγγέλη Μουρίκη και την Αλεξία Καλτσίκη. (Τετάρτη 5/11 στις 18.00 στο Ολύμπιον, Πέμπτη 6/11 στις 22.00 στην αίθουσα Τόνια Μαρκετάκη)

n

«Νορβηγία»

Γιάννης Φάγκρας. «Forget me Not». Ένα road movie με τον Γιάννη Στάνκογλου και την Αλίκη Δανέζη-Κνούτσεν. Μια ερωτική περιπέτεια που εξελίσσεται σε Βόρειο Ειρηνικό, Αλάσκα και Νέα Ορλεάνη. Διαγωνίζεται, όπως και η «Νορβηγία» του Βεσλεμέ, στο Διεθνές Διαγωνιστικό. (Πέμπτη 6/11 στις 18.00 στο Ολύμπιον & Παρασκευή 7/11 στις 22.00 στην αίθουσα Τόνια Μαρκετάκη)

n

«Forget me Not»

Διεθνές Διαγωνιστικό. Δεκατέσσερις ταινίες θα διεκδικήσουν τον Χρυσό Αλέξανδρο. Άρρωστα κορίτσια, απεγνωσμένοι πατεράδες, γυναίκες που χάνουν τον εαυτό τους, ζευγάρια σε κρίση. Σιωπηλές οδύνες, επώδυνες αγάπες, χωριά του Μεξικού, γη του Ισραήλ, δεσμοί ανάμεσα σε σεξουαλικές θεραπεύτριες και ασθενείς στη Νέα Υόρκη, ιστορίες βίας και ενηλικίωσης σε ίδρυμα κωφών στην Ουκρανία. Μακριά από το «εύκολο» σινεμά των multiplex, οι φετινές επιλογές του Δημήτρη Εϊπίδη κινούνται στις παραμέτρους των γκρίζων ζωνών, εκεί που καραδοκεί η πραγματική ζωή που προσφέρει τις πιο μεστές ιστορίες.

Ελληνικό Τμήμα, party time! Την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου, στην Αποθήκη Γ΄, από τις 22.00 και μετά, μια γιορτή όπου αναμένεται να δώσουν παρών όσοι εμπλεκόμενοι στην υπόθεση Ελληνικό Σινεμά ανέβουν στη Θεσσαλονίκη. Εγγυημένη χαρά, αφού τα ντεκ κουρντίζει ένας γνήσιος κοσμοπολίτης dj, ο Λεωνίδας Αντωνόπουλος.

Ζαχαρή Θάλεια. Σχεδίασε την αφίσα του 55ου Φεστιβάλ. Πολλοί αναρωτήθηκαν τι σημαίνει η σπείρα που δεσπόζει. Λέει στο περίπου. Είναι η κυκλική πορεία των ιδεών, καθώς προσφέρουν ερεθίσματα στο κοινό, προσδίδουν διαφορετικά μηνύματα και ωθούν σε ανταλλαγή απόψεων.

Η επανάληψη εστί μήτηρ μαθήσεως. Από το 1914 έως το 2014 το ελληνικό σινεμά συμπληρώνει 100 χρόνια ζωής. Διακόσιες ταινίες που προσδιόρισαν το χαρακτήρα του τέθηκαν σε ψηφοφορία. Αυτές που προκρίθηκαν θα προβληθούν εν είδει greek ρετροσπεκτίβα. Γιάνναρης και Δαμιανός, Νικολαΐδης και Λάνθιμος, Παναγιωτόπουλος και Κούτρας, χθες, σήμερα, αύριο, ζήτω!

n

«Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού, «100 χρόνια Ελληνικός Κινηματογράφος»

Θα σημαίνει μέλλον. Θα σημαίνει θα τους ακούσουμε. Θα σημαίνει πως θα τους δούμε. Η τρέχουσα ελληνική παραγωγή και οι ταινίες νέας εσοδείας είναι εδώ. Το «Dark Illusion» του Μάνου Καρυστινού, «Η βασίλισσα Αντιγόνη» του Τηλέμαχου Αλεξίου, «Η εκδίκηση του Διόνυσου» του Δημήτρη Κολλάτου, «Η πόλη» του Νίκου Νικολόπουλου, μαζί με το «Ως το κόκαλο» του Δημήτρη Κουτσαύτη και «Electra» του Πέτρου Σεβαστίκογλου, είναι ολόφρεσκιες ταινίες που μας περιμένουν στο λιμάνι.

n

«Dark Illusion»

n

«Η βασίλισσα Αντιγόνη»

Itsi Bitsi. Ο Όλε Κρίστιαν Μάντσεν είναι ο δεύτερος Δανός αγαπημένος στη Θεσσαλονίκη μετά τα καταστήματα «Tiger». Σήμα κατατεθέν του, οι κομψές τραγιάσκες με τις οποίες εμφανίζεται στην πόλη. Στην καινούργια του ταινία, ειδική προβολή στην ενότητα των «Ανοιχτών Οριζόντων», πρωταγωνιστεί ο Έικ. Αγαπά την Ίμπεν, η οποία όμως είναι πολυγαμική, θέλει κι άλλους, μπέρδεμα! Όλα διαδραματίζονται τη χρονιά του 1962, οπότε το μόνο που απομένει στον Έικ για να την εντυπωσιάσει είναι να κάνει τα πάντα. Γίνεται συγγραφέας, νομάδας, ναρκομανής και πάμπλουτος ροκ σταρ. Η συνέχεια στη μεγάλη οθόνη. (Τετάρτη 5/11, στο Ολύμπιον, στις 20.00)

n

«Itsi Bitsi» του Όλε Κρίστιαν Μάντσεν

Κόρνελ Μούντρουτσο, «Λευκός Θεός». Η ταινία έναρξης έρχεται με το πρώτο βραβείο της ενότητας «Ένα Κάποιο Βλέμμα των Καννών». Ένας Ούγγρος σκηνοθέτης που δεν έκρυψε ποτέ τις επιρροές του από τον Μπέλα Ταρ. Το σινεμά του είναι ελεύθερο και αχαλίνωτο, μακριά από συγκεκριμένες αφηγηματικές γραμμές. Αλληγορικός, αποκαλυπτικός και γειωμένος με την κοινωνία της χώρας, ο Μούντρουτσο καταφθάνει στη Θεσσαλονίκη με ένα πλήρες πανόραμα της κινηματογραφίας του. (Παρασκευή 31/10, στις 20.30)

Λολ! Η Δράμα στη Θεσσαλονίκη, κοινώς όλα τα βραβευμένα φιλμάκια από το Φεστιβάλ Μικρού Μήκους στο λιμάνι. Νέα, ανήσυχη, ανεξάρτητη, πονεμένη λόγω μικρών μπάτζετ κινηματογραφία που καταφθάνει στη Θεσσαλονίκη. «Προσευχή» του Θανάση Νεοφώτιστου, «Τρεις αυγουλιέρες παραλίγο τέσσερις» του Κωνσταντίνου Σαμαρά, «Δείπνο για λίγους» του Νάσου Βακάλη, «Ιλένα» του Σπύρου Σκάνδαλου είναι μερικές από το πλούσιο μενού.

n

«Δύο μέρες, μια νύχτα» των Ζαν-Πιερ, Λικ Νταρσέν

Μαριόν Κοτιγιάρ. Πρωταγωνιστεί στο «Δύο μέρες, μία νύχτα» των Ζαν-Πιέρ και Λυκ Νταρντέν. Ειδική προβολή στο section των «Ανοιχτών Οριζόντων», ενσαρκώνει τη Σάντρα που μέσα σε ένα σαββατοκύριακο πρέπει να πείσει τους συναδέλφους της στο εργοστάσιο που εργάζεται να αρνηθούν το μπόνους που τους αναλογεί, για να μην περικοπεί η δική της θέση εργασίας. Θα τα καταφέρει; (Κυριακή 2/11, στο Ολύμπιον, στις 20.15)

Ναρκωτικά, διαζύγια, αλκοόλ, βία, αυτή είναι η ζωή του ντετέκτιβ Ανδρέας, πρωταγωνιστή στο «A second chance» της Σουσάνε Μπίερ. Και δεν του φθάνουν τα δικά του, έχει να αντιμετωπίσει και την κόλαση των υποθέσεων που του αναθέτουν. Η Μπίερ είναι μία από τις αγαπημένες δημιουργούς στη Θεσσαλονίκη, που αδιάλειπτα δίνει παρών.

Ξέρεις από Παβλικόφσκι; Το περσινό ασπρόμαυρο «Ida» ξαναπαίζεται την Τετάρτη 5 Νοεμβρίου (Τζον Κασσαβέτης, 15.00), βαρυφορτωμένο με βραβεία. Χρυσό Λιοντάρι, Βραβεία Καλύτερης Φωτογραφίας, Δεύτερου Γυναικείου Ρόλου, Σκηνικών στο Gdynia IFF 2013 της Πολωνίας, Βραβείο FIPRESCI Ειδικής Παρουσίασης - Toronto IFF 2013. Μία 18 υποψήφια καλόγρια, η Άννα, περιπλανιέται ψάχνοντας το παρελθόν της. Δραματική ιστορία, επιβλητικά καδραρίσματα, θρησκεία, ηδονισμός, κομμουνισμός, ναζί, τζαζ, πειρασμοί, αυτογνωσία, σε μια συγκινητική ταινία που πρέπει να δεις.

n

«Ida»

Ορολογία της βιολογίας. Από αυτήν είναι δανεισμένος ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας «Kinesis & Taxis», με εικόνες-διαδρομές ανθρώπων επί γης καθώς μεταναστεύουν, κινούνται, αλλάζουν τόπο και εξελίσσονται. Έως τις 10 Νοεμβρίου στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης (1ος όροφος), υπό την αιγίδα του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, που παρακολουθεί τις συνθήκες εκτοπισμού και μετακίνησης ανθρώπων ανά τον πλανήτη.

Περσία. Ιράν, δηλαδή. Χώρα φετίχ για το φεστιβάλ, που για άλλη μια χρονιά, παραμένοντας πιστό στη ρήση του Φώτου Λαμπρινού «Κάθε Πέρσης και καλύτερα», φέρνει στην πόλη τον Ρεζά Μιρκαριμί («Σήμερα») και τη Ραχσάν Μπανιετεμάντ («Ιστορίες», με βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ της Βενετίας).

Ραμίν Μπαχράνι. Πέντε μεγάλου και πέντε μικρού μήκους ταινίες απαρτίζουν το έργο ενός από τους πιο καυτούς ανεξάρτητους αμερικανούς κινηματογραφιστές, όπως θα τις δούμε σε ένα ακόμα αφιέρωμα. Σακούλες που ταξιδεύουν στον ουρανό της ενδοχώρας («Πλαστική σακούλα»), έκπτωτοι Πακιστανοί πρώην ροκ σταρ που υποσιτίζονται στο Μανχάταν («Άνδρας σπρώχνει καρότσι»), αγρότες που ονειρεύονται να γίνουν ραλίστες («Με κάθε κόστος») και φυσικά οι μαγικές του εικόνες για τους Ισλανδούς Sigur Ros. Ατμόσφαιρες που συμπαρασύρουν, ανισότητες, ηθικές εκπτώσεις αλλά και διάχυτη αισιοδοξία είναι μερικά από τα ιδιαίτερα σημεία στίξης αυτού του σύγχρονου κινηματογραφιστή.

n

«Άνδρας σπρώχνει καρότσι»

Σόφια, Βουκουρέστι, Βαλκάνια, γενικώς αλλά και ειδικώς, αφού για άλλη μια χρονιά οι «Ματιές στα Βαλκάνια» έρχονται για να μας καλωδιώσουν με το τι πραγματικά συμβαίνει στη γειτονιά μας. Έντεκα ταινίες με θέμα τη βία, τη διαφθορά, την υποκρισία, την αβεβαιότητα, τα τραύματα των απανωτών πολέμων και των εξεγέρσεων. Κόσοβο, σερβική νεολαία, Ντουμπρόβνικ, Τίρανα, ταμπού, χιούμορ, συναίσθημα, θλιβερές επαρχίες, αλλά και κάδρα για σωτηρία και ανθρωπιά.

n
«Ματιές στα Βαλκάνια»

Τζουμέρκας Σύλλας,«A Blast». Βίαιο, όπως η κρίση, ειλικρινές και γενναίο, όπως η ηρωίδα του, σκληρό, επίκαιρο, τραγικό αλλά και τρυφερό στο βάθος, το νέο «χτύπημα» του Σύλλα Τζουμέρκα είναι ένα δράμα και ταυτόχρονα μια μαύρη κωμωδία, όπου η πορεία προς την εξιλέωση και ένα άλλο αύριο είναι το ζητούμενο. Μέσα στα πυρετώδη χρόνια της κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας, το «A Blast» μιλά για το τι σημαίνει να σε διαψεύδουν και να κάνεις κάτι για αυτό. Η Αγγελική Παπούλια, στο ρόλο της κεντρικής ηρωίδας, βλέπει το ψέμα και τη faux σιγουριά της ενήλικης ζωής της να γκρεμίζονται. Ραγίζει, κλυδωνίζεται, εξεγείρεται, επιτίθεται. Απρόθυμη να συμφιλιωθεί με τη χαμένη της αξιοπρέπεια, την έλλειψη στοργής, φροντίδας και αγάπης, τα βάζει με όλους. Συγκρούεται με τον περίγυρο, τους αγαπημένους της, το παρελθόν, την ίδια τη χώρα της. Νευρικό, ιλιγγιώδες, επικίνδυνο –αφού αυτοί είναι οι κωδικοί αλλά και η κινηματογραφική saga του Σύλλα–, το σινεμά του Τζουμέρκα δεν χαϊδεύει, παρά ξεριζώνει καθεστηκυίες αντιλήψεις. (Κυριακή 2/11, στην Τώνια Μαρκετάκη, στις 19.30)

n

«A Blast»

Υπόσχεται πολλά λόγω του τιτάνιου ρόστερ των δημιουργών της. Η ταινία «Κουβέντες με τους θεούς» παρουσιάζει εννιά ιστορίες πίστης, γυρισμένες από μερικούς από τους πιο λατρεμένους σκηνοθέτες του κόσμου. Ο Ουόρικ Θόρντον ασχολείται με την πνευματικότητα των Αβορίγινων, ο Έκτορ Μπαμπένκο με την Ουμπάντα, η Μίρα Ναΐρ με τον Ινδουϊσμό, ο Χιντέο Νακάτα με τον Σιντοϊσμό και τον Βουδισμό, ο Άμος Γκιτάι με τον Ιουδαϊσμό, ο Άλεξ δε λα Ιγκλέσια με τον Καθολικισμό, ο Εμίρ Κουστουρίτσα με την Ορθοδοξία, ο Μπαχμάν Γκομπαντί με το Ισλάμ και ο Γκιγιέρμο Αριάγα με τον Αθεϊσμό. Γέννηση και θάνατος, μοιραίες επιλογές, η πίστη που χάνεται και ξανακερδίζεται, ο μητροπολίτης Άνθιμος που μπορεί να έρθει, που μπορεί και να μην έρθει.

Φατίχ Ακίν. «The cut». Επιστρέφει στην πόλη που την αγαπάει αλλά και τον λατρεύει. Με μια πολυσυζητημένη ταινία που προκάλεσε ποικιλία αντιδράσεων. Μεσοποταμία, Αβάνα, Ντακότα, άγγελοι, διάβολοι, πόλεμος, πογκρόμ, αγάπη, εξιλέωση. Μέσα από την ιστορία του νεαρού σιδερά Ναζαρέτ Μανουγκιάν, που ξεκινά στο Μουντίν το 1915, ο Ακίν βρίσκει την ευκαιρία να ξαναθέσει το θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων, κάτι που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην Τουρκία, χώρα προέλευσής του. (Κυριακή 2/11, Ολύμπιον, 22.15)

Χάνα Σιγκούλα. Θα τραγουδήσει με συνοδεία πιάνου. Θα προβληθούν οι μικρού μήκους ταινίες που σκηνοθέτησε αλλά και όλες οι μεγάλες όπου πρωταγωνίστησε. Θα συζητήσει αλλά και θα τριγυρίσει στην πόλη, αφού έρχεται ως επίσημη καλεσμένη του φετινού φεστιβάλ. Η μούσα του νέου γερμανικού σινεμά, όπως άνθισε από τη δεκαετία του ’70 και πέρα, αναπόφευκτα θα θυμηθεί ιστορίες από τις συνεργασίες της με τον Φασμπίντερ, τον Γκοντάρ, τον Βάιντα και τον Βόλκερ Σλέντροφ, που στην εκθαμβωτική ομορφιά της βρήκαν το ιδανικό πρόσωπο. (Παρασκευή 7/11, Ολύμπιον, 20.30)

Ψυχολογικά θρίλερ, νατουραλιστικά δράματα, μεγάλες προσδοκίες, απίθανες διαψεύσεις, σινεμά βεριτέ χωρίς ίχνος διδακτισμού. Καλειδοσκοπικό, ποιητικό, σύγχρονο, το φετινό φεστιβάλ φέρνει στην πόλη μερικούς καθιερωμένους δημιουργούς, όπως οι Μπίλε Όγκουστ (Δανία) και Τζέσικα Χάουσνερ (Αυστρία), δίνοντας ταυτόχρονα στους Θεσσαλονικείς την ευκαιρία να γνωρίσουν τους πολλά υποσχόμενους νεαρούς κινηματογραφιστές Ρούμπεν Μεντόζα (Κολομβία), Γκαμπριέλ Μασκάρου (Βραζιλία) και Λισί Μπορλέτο (Αυστρία).

Ω τι κόσμος, ω τι πάθος, ω τι χαρά, ήρθες, Στέλιο μου; Το meet ‘n’ mingle party γίνεται την Τρίτη 4 Νοεμβρίου στην Pastaflora Darling της Ζεύξιδος. Κινηματογραφιστές, θεατές, κοκτέιλ, γνωριμίες, κουσ-κους, ξέρεις πώς είναι αυτά. Να τα πούμε!