25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τα ντοκιμαντέρ που περιμένουμε να δούμε

Το φετινό Φεστιβάλ Ντοκιµαντέρ Θεσσαλονίκης που θα διεξαχθεί 2-12 Μαρτίου περιλαµβάνει µια σειρά από σηµαντικά ελληνικά και διεθνή φιλµ τεκµηρίωσης που παρουσιάζουν τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον.

Στα τρία διαγωνιστικά τµήµατα (διεθνές διαγωνιστικό, Newcomers >>FilmForward) 34 ταινίες διεκδικούν τα βραβεία και ανάµεσά τους συναντάµε 9 ελληνικές παραγωγές. Στο διεθνές διαγωνιστικό 12 φιλµ φλερτάρουν µε τον Χρυσό Αλέξανδρο (και µαζί ένα εν δυνάµει εισιτήριο για τα επόµενα Όσκαρ) εκ των οποίων τέσσερα έχουν ελληνικό ενδιαφέρον: τo «Mighty Afrin: In the Time of Floods» του Άγγελου Ράλλη µε θέµα τη συγκλονιστική ιστορία επιβίωσης ενός 12χρονου κοριτσιού από το Μπαγκλαντές, το «Queen of the Deuce» της Βάλερι Κοντάκος αφορά το πορτρέτο µιας βασίλισσας της βιοµηχανίας του πορνό των 70s, το νέο φιλµ του Φίλιππου Κουτσαφτή («Αγέλαστος πέτρα») είναι µια ακόµη έρευνα πάνω στη σηµασία του χρόνου και της µνήµης µε τίτλο «Ζάκρος» και τέλος η εν µέρει αυτοβιογραφική δηµιουργία της Ευθυµίας Ζυµβραγάκη «Light Falls Vertical» αναφέρεται στο δυστυχώς διαχρονικό θέµα της ενδοοικογενειακής βίας. Ακόμη, η «Βάρδια (Dogwatch)» του Γρηγόρη Ρέντη για τους μισθοφόρους που προστατεύουν εμπορικά πλοία από πειρατές στη Σομαλία. Με µεγάλο ενδιαφέρον στο συγκεκριµένο τµήµα περιµένουµε να δούµε και το αυστραλέζικο «Στρατηγός Ηρακλής / General Hercules» του Μπρόντι Πουλ, που κάνει στη Θεσσαλονίκη τη διεθνή του πρεµιέρα. Θέµα του φιλµ η προεκλογική εκστρατεία δύο υποψηφίων για τη δηµαρχία που ξεκινά ως µια πολιτική µάχη Δαβίδ εναντίον Γολιάθ και σκιαγραφεί το πορτρέτο µιας ολόκληρης χώρας που έχει βυθιστεί στη δίνη της εκµετάλλευσης, του ρατσισµού και της απληστίας. Πρόκειται για ένα εικαστικά συναρπαστικό ντοκιµαντέρ, που συνδυάζει το χιούµορ, τον προβληµατισµό, τη µελαγχολία και µια ανατριχιαστική αίσθηση αλλόκοτου µε φόντο τις αυστραλιανές δηµοτικές εκλογές.

Όµως και τα υπόλοιπα τµήµατα έχουν τη δική τους αξία. Ειδικά το αφιέρωµα στο Ολοκαύτωµα και το εβραϊκό παρελθόν της Θεσσαλονίκης αναµένεται να κλέψει τα φώτα, ενώ οι ορκισµένοι σινεφίλ δεν θα παραλείψουν να απολαύσουν τις ρετροσπεκτίβες σε δύο κορυφαίους ντοκιµαντερίστες δηµιουργούς, τον Σταύρο Ψυλλάκη και τον Νικολάους Γκεϊρχάλτερ, που θα τιµηθούν µε τον Χρυσό Αλέξανδρο για την προσφορά τους στον κινηµατογράφο. 

Εκτός από τα παραπάνω, υπάρχουν και οι ταινίες στο αγαπηµένο τµήµα των Ανοιχτών Οριζόντων. Τέσσερα φιλµ που δεν θα χάσουµε µε τίποτα (και σας παρουσιάζουµε σε αποκλειστική… Α’ προβολή) είναι το «Monicain the South Seas» των Φινλανδών Σάµι βαν Ίνγκελ και Μίκα Ταανίλα, όπου παρουσιάζεται η απόπειρα της Μόνικα Φλάερτι, κόρη του Ρόµπερτ Φλάερτι, δηµιουργού του εµβληµατικού «Νανούκ του βορρά» να δηµιουργήσει µια τέλεια ηχητική εκδοχή της βωβής ταινίας «Moana» (1926) στο νησί Σαµόα. Το γαλλοαργεντίνικο φιλµ «The Castle» του Μαρτίν Μπενσιµόλ, έχει ως πρωταγωνίστρια την 60χρονη Χουστίνα, η οποία έπειτα από 50 χρόνια δουλειάς ως υπηρέτρια λαµβάνει  κληρονοµιά από τον διά βίου εργοδότη της µια έπαυλη σε µια ερηµωµένη περιοχή στην Πάµπα της Αργεντινής, µε τον µοναδικό όρο να µην την πουλήσει ποτέ. Η Χουστίνα και η κόρη της, η 17χρονη Αλέξια, αφήνουν την πόλη και µετακοµίζουν σε αυτή την εγκαταλειµµένη έπαυλη, όπου καλούνται να επιβιώσουν αντιµετωπίζοντας τις δυσκολίες της νέας τους ζωής. Η απειρία τους γύρω από τις εργασίες της υπαίθρου έχει τραγελαφικό αντίκτυπο στη ζωή τους. Ενώ ξεκινούν να πουλούν τις λίγες αγελάδες που αποµένουν προκειµένου να καλύψουν το κόστος επισκευής της οροφής, είναι αναγκασµένες να υπηρετούν ακόµα την οικογένεια του πρώην ιδιοκτήτη, η οποία χρησιµοποιεί την έπαυλη ως εξοχικό τα Σαββατοκύριακα και απαιτεί µια εξαιρετική µεταχείριση! Ο «Θεός και οι µαχητές των λούνα παρκ» (God & Lunaparks Warriors) του Πολωνού Μπαρτλιοµέι Ζµούντα, αφηγείται τη θρησκευτική φρενίτιδα που καταλαµβάνει έναν νεαρό άνδρα στην προσπάθειά του να προσηλυτίσει τον πατέρα του. Αυτό το εγχείρηµα αποδεικνύεται µάλλον παράτολµο, µιας που ο πατέρας του δεν είναι άλλος από τον Αντρέι Ρόνταν – συγγραφέα µιας πασίγνωστης σειράς σκανδαλιστικών µυθιστορηµάτων που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του ’80, και ορκισµένο άθεο. Το κοινό τους ταξίδι ανά την Πολωνία θα ξυπνήσει αναρίθµητες αναµνήσεις, αλλά κυρίως θα γίνει αφορµή για ακόµα περισσότερες συγκρούσεις µεταξύ τoυς. Το πάθος του φανατισµένου νεοφώτιστου θα δοκιµαστεί ακραία από τον εριστικό αντικληρικό, αλλά στο τέλος της διαδροµής παραµονεύει ένα βιβλικών διαστάσεων ερώτηµα: υπάρχει κάποια ανάγκη του πνεύµατος (επουράνιου ή γήινου) που µας καθοδηγεί και µας κάνει να αισθανόµαστε µέλη µιας µεγαλύτερης οικογένειας, ακόµα κι αν δεν είναι «εκ του πατρός εκπορευόµενο»;

Τέλος, ο «Κύριος Γκράβερσεν» του Δανού Μίκαελ Γράβερσεν παρουσιάζει πώς ο καθαρός µετά από χρόνια κατάχρησης ουσιών πατέρας του σκηνοθέτη είναι ξαφνικά γεµάτος ενέργεια και αποφασισµένος να κερδίσει ξανά την αγάπη της γυναίκας του. Όµως εκείνη νιώθει πλήρης στη συντροφιά του σκύλου της και δυσκολεύεται να δεχτεί πίσω τον άντρα της. Όταν το οικογενειακό τους σπίτι βγαίνει στην αγορά προς πώληση, ένα σκοτεινό κεφάλαιο του παρελθόντος ξαναζωντανεύει και ο Σβεντ εκµεταλλεύεται την ευκαιρία για να καλύψει το κενό εµπιστοσύνης που είχε δηµιουργήσει.