Κινηματογραφος

Γηροκομεία σε κρίση: Μία ταινία και ένα υπέροχο ντοκιμαντέρ

Το υποψήφιο για Όσκαρ ντοκιμαντέρ «The Mole Agent» και η ταινία «Μα Φυσικά και Νοιάζομαι» στο Netflix, συναρπάζουν και συγκινούν.

Μάνος Νομικός
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ένα ντοκιμαντέρ υποψήφιο στα φετινά Όσκαρ και μία ταινία στο Netflix για τη ζωή των ηλικιωμένων στις μονάδες φροντίδας.

Με αφορμή τις καταγγελίες για κακοποίηση και θανάτους ηλικιωμένων σε γηροκομείο στα Χανιά, εξετάζουμε μία νέα ταινία του Netflix και ένα υποψήφιο για τα φετινά Όσκαρ ντοκιμαντέρ.

Μέσα στον Απρίλιο και λίγες ημέρες πριν «σκάσει» η σοκαριστική είδηση για το γηροκομείο στα Χανιά, δύο φιλμ κέντρισαν το ενδιαφέρον μου. Ένα ντοκιμαντέρ και μία ταινία μυθοπλασίας, με τις δύο ιστορίες να κινούνται γύρω από μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και συγκεκριμένα γύρω από τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτά. 

Το ντοκιμαντέρ «The Mole Agent» από τη Χιλή ήρθε ουρανοκατέβατο και βρέθηκε υποψήφιο στα φετινά βραβεία Όσκαρ. Τελικά το βραβείο για Καλύτερο Ντοκιμαντέρ το κέρδισε το υπέροχο «Το χταπόδι ο δάσκαλός μου» του Netflix. Όπως και να έχει, μία υποψηφιότητα στα βραβεία Όσκαρ είναι μία σημαντική διάκριση από μόνη της.

The Mole Agent

The Mole Agent


Η ιστορία του «Mole Agent» αποδεικνύει για άλλη μία φορά ότι η πραγματική ζωή «γράφει» τις πιο απίστευτες ιστορίες. Η χιλιανή σκηνοθέτιδα Μάιτε Αλμπέρντι ακολουθεί τον γλυκό 83χρονο Σέρχιο που προσλαμβάνεται από την μητέρα μιας τροφίμου και έναν ιδιωτικό ερευνητή, θέτοντάς του μία ειδική αποστολή: να μπει μυστικά σαν νέος τρόφιμος σε ένα γηροκομείο στο Σαντιάγκο της Χιλής και να τους ενημερώνει σε περιπτώσεις κακοποίησης ηλικιωμένων από το προσωπικό. Η μητέρα της γηραιάς τροφίμου με άνοια έχει σοβαρές υποψίες για τις συνθήκες που επικρατούν στη μονάδα και ανησυχεί για τη μητέρα της. Σαν άλλος James Bond, φορώντας μέχρι και ειδικά γυαλιά με κρυμμένες κάμερες και ένα smartphone που δεν ξέρει να χρησιμοποιεί καλά, ο Σέρχιο μπαίνει στο πετσί του ρόλου και έρχεται σε επαφή με τους άλλους τροφίμους και το προσωπικό.

The Mole Agent

Μοιάζει σαν σενάριο κατασκοπευτικής ταινίας, όμως το ντοκιμαντέρ της Μάιτε Αλμπέρντι είναι ένας ύμνος στη ζωή, στη σοφία των ηλικιωμένων και μία συνεχής υπενθύμιση  ότι δεν πρέπει να τους αφήσουμε πίσω. Κάποιες στιγμές, ο Σέρχιο ξεχνάει το ρόλο του «κατασκόπου» και ζει σαν πραγματικός τρόφιμος και εκεί βλέπουμε τις πιο όμορφες στιγμές του ντοκιμαντέρ και την ανθρώπινη σύνδεση και τρυφερότητα.

Μα Φυσικά και Νοιάζομαι


Στο αντίποδα, η αμερικανική μαύρη κωμωδία «Μα Φυσικά και Νοιάζομαι» («I Care A Lot», προβάλλεται στο Netflix) του σκηνοθέτη Τζέι Μπλέικσον είναι πιο σκληρή αλλά κάποιος μπορεί να πει ότι είναι κομμάτι μυθοπλασίας. Μία επαγγελματίας δικαστική συμπαραστάτρια για ηλικιωμένους προστατευόμενους, η Μάρλα Γκρέισον, τους εξαπατά για να αρπάξει τις περιουσίες τους. Η Μάρλα (η ηθοποιός Ρόζαμουντ Πάικ έφυγε με το βραβείο Golden Globe για αυτόν το ρόλο), μέσα από διάφορα νομικά τεχνάσματα, καταφέρνει να πείθει το δικαστήριο ώστε η επιμέλεια και η διαχείριση της περιουσίας ηλικιωμένων, συνήθως χωρίς παιδιά και κοντινούς συγγενείς, να περνάει στην ίδια. Στην ουσία, τους βγάζει από τα σπίτια τους, τους αρπάζει τις περιουσίες και τους βάζει με το ζόρι (λέγε με «δικαστική απόφαση») να ζήσουν για το υπόλοιπο της ζωής τους σε συνεργαζόμενα γηροκομεία.

The Mole Agent

Οι ηλικιωμένοι βρίσκονται αντιμέτωποι μπροστά σε ένα σχεδόν ανίκητο σύστημα δικηγόρων-επιμελητών-γιατρών-δικαστικών και «κορακιών» που εποφθαλμιούν τις περιουσίες και ζωές τους. Μόνο που η Μάρλα θα βρει το δάσκαλό της από μία ηλικιωμένη γυναίκα, την Τζένιφερ (μοναδική ξανά η Ντάϊαν Γουέστ), που βλέπει τη ζωή της να αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη και να μετακομίζει χωρίς τη θέλησή της και σοβαρά προβλήματα υγείας σε γηροκομείο. Σε δεύτερο ρόλο βρίσκουμε τον εξαιρετικό Πίτερ Ντίνκλαντζ («Game of Thrones») να ενσαρκώνει έναν νονό της νύχτας και πολύ κοντινό πρόσωπο με την Τζένιφερ.

Πόσο φανταστικό σας ακούγεται το παραπάνω σενάριο; Η ιστορία του φιλμ μπορεί να είναι προϊόν μυθοπλασίας αλλά -όπως λένε και οι δημιουργοί του- έχουν πάρει στοιχεία από αληθινά γεγονότα (όπως η περίπτωση της αμερικανίδας συμπαραστάτριας April Parks που καταδικάστηκε σε 40 χρόνια φυλάκισης για την αρπαγή περιουσιών των ηλικιωμένων ανθρώπων που φρόντιζε).

Πίτερ Ντίνκλαντζ ι Μα Φυσικά και Νοιάζομαι

Η ταινία «Μα Φυσικά και Νοιάζομαι» προβάλλεται στο Netflix, ενώ το ντοκιμαντέρ «The Mole Agent» («Μυστικός Πράκτορας») προβλήθηκε online στο 23o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αποσπώντας μάλιστα το βραβείο κοινού Fischer του τμήματος Top Docs.