Κινηματογραφος

Κριτική ταινίας: Μάντεψε ποιος ήρθε για τα γενέθλιά σου;

Δύσκολη οικογενειακή γιορτή

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 738
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κριτική για την ταινία «Μάντεψε ποιος ήρθε για τα γενέθλιά σου;» του Σεντρίκ Καν με τους Κατρίν Ντενέβ, Εμανουέλ Μπερκό, Βενσάν Μακένι, Σεντρίκ Καν.

Η στάσιμη θεατρική δομή της ταινίας «Μάντεψε ποιος ήρθε για τα γενέθλιά σου;» του Σεντρίκ Καν που έχει ως θέμα τις σχέσεις των μελών μιας δυσλειτουργικής οικογένειας, υπονομεύει κάπως τα χαρακτηριστικά της ανάλαφρης κομεντί που ίσως επιδίωκε ο Γάλλος σκηνοθέτης. Το σύνολο χαρακτήρων που συνυπάρχουν μεταξύ ανώδυνων σκηνών αλλά και επεισοδίων με οριακές αντιπαραθέσεις, χρησιμεύει στον σκηνοθέτη ώστε να αναδειχτεί –για πρώτη φορά σε ταινία του Καν– τόσο έντονα ο δυναμισμός της γυναίκας. Το γυναικείο στοιχείο, που δένεται σφιχτά γύρω από το δίπολο της μητέρας και της εξαφανισμένης κόρης, παρουσιάζεται με φροντίδα και ειλικρίνεια από τον σκηνοθέτη στην 11η ταινία του. Ο Καν επιδιώκει να μετατρέψει τα «Γενέθλια» σε μια κομψή, με πικάντικες λεπτομέρειες και ζεστή ταινία, που θα αναδεικνύει όλο το φάσμα της σύγχρονης γυναίκας. Οι ηρωίδες του είναι κωμικές, τραγικές, επιπόλαιες, δυναμικές, συγκινητικές μα πάνω από όλα ανθρώπινες. Τα περισσότερα φλας φυσικά πέφτουν στο τιμώμενο πρόσωπο που δεν είναι άλλο από την απαστράπτουσα και επιβλητική Κατρίν Ντενέβ –η πρώτη συνεργασία του σκηνοθέτη με τη σταρ– αλλά το ζουμί της ιστορίας (ο ανταγωνισμός, τα κληρονομικά που γεννούν αντιπαλότητες, τα απωθημένα των παλιών ημερών) προκύπτει από τους σκληρούς και συνάμα ζωντανούς διαλόγους μεταξύ των υπόλοιπων γυναικείων χαρακτήρων. Ο Καν προσπαθεί φιλότιμα το διηγηματικό ύφος του να αποφύγει τις συνήθεις αγκυλώσεις της φλύαρης και κουραστικής γαλλικής κομεντί. Κάποιες φορές τα καταφέρνει (τα στιγμιότυπα στο εορταστικό τραπέζι κουβαλούν την παράνοια που έχουν οι μαζώξεις μιας συνηθισμένης οικογένειας όπου η αγάπη, η τρυφερότητα αλλά και η ένταση κυριαρχούν), κάποιες άλλες όχι τόσο καλά – οι σκηνές των αντρών είναι στα όρια της καρικατούρας. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: το ρόλο του μεγάλου αδερφού που προσπαθεί να λύσει όλα τα προβλήματα της οικογένειας κρατά ο ίδιος ο σκηνοθέτης.