Δημήτρης Τσιλιφώνης, ένας νέος σκηνοθέτης έρχεται με τα 1.000 από το Λος Άντζελες

Λίγο πριν την προβολή της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του «Do It Yourself» με δυνατό casting ελλήνων ηθοποιών, στις αθηναϊκές αίθουσες από την Odeon o πρωτοεμφανιζόμενος κινηματογραφιστής συστήνεται στην A.V. και μιλά για την πόλη των αγγέλων, τη δημιουργία της ταινίας, το ελληνικό σινεμά, τις τηλεοπτικές σειρές και το μέλλον… 

ID: Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα των 90s. Σκηνοθέτησε το πρώτο θεατρικό στα 11. Έχει δουλέψει σε πάνω από 100 διαφημιστικά, ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους μέσα από διαφορετικά πόστα, κατανοώντας τους ρόλους ενός συνεργείου. Πτυχίο στην επικοινωνιολογία, σεμινάρια κινηματογράφου σε Αγγλία, Γαλλία και Τσεχία και Μaster στη σκηνοθεσία στο περιζήτητο American Film Institute, από το οποίο έχουν αποφοιτήσει σκηνοθέτες όπως ο Lynch και ο Arronofsky. Η πρώτη του μικρού μήκους ταινία «Δρόμος της Στύγας» προβλήθηκε σε διεθνή φεστιβάλ. Η ταινία «Do It Yourself» έκανε πρεμιέρα «εκτός διαγωνιστικού» στο 58ό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου απέσπασε και το βραβείο νεότητας. 

Πώς είναι η ζωή στο Λος Άντζελες;
Δουλειά, δουλειά, δουλειά. Τα πάντα κινούνται γύρω από το σινεμά και τα ωράρια παίζουν από το ξημέρωμα μέχρι το ξημέρωμα της άλλη ημέρας. Ένας φίλος μου είχε πει σε κάποια φάση κάτι πολύ ωραίο. Ότι το Λoς Άντζελες είναι λίγο σαν το ουίσκι, «acquired taste». Στην αρχή δεν σ’ αρέσει καθόλου αλλά σιγά-σιγά όσο το γνωρίζεις και το γεύεσαι όλο και περισσότερο το αγαπάς. Κάπως έτσι νιώθω.

Τι σου λείπει πιο πολύ από την Eλλάδα;
Σίγουρα πόσο κοντά είναι το κάθε τι, από μαγαζιά, φίλους, μέχρι τα πάντα. Επίσης ότι μπορείς να πιεις, να φας και να βγεις μετά τις 11. Κυριολεκτικά τα πάντα στο LA κλείνουν. Εστιατόρια γύρω στις 11, μπαρ γύρω στις 2. Υπάρχουν εξαιρέσεις άλλα λίγες. Πέτυχες σημείο που με πονάει πάρα πολύ.

Πότε αποφάσισες ότι το μέλλον σου θα είναι στο σινεμά;
Δεν ξέρω αν πήρα ποτέ την απόφαση, ούτε και αν θέλω να την πάρω, για να είμαι ειλικρινής. Από μικρός το ενδιαφέρον μου ήταν στις ιστορίες, είτε σαν μορφή ταινίας, είτε στο θέατρο, είτε στα βιντεοπαιχνίδια. Η ιστορία καθορίζει, νομίζω, το φορμάτ. Το σινεμά το αγαπώ πάρα πολύ, αλλά πιστεύω ότι έχει πάρα πολλούς περιορισμούς και εκεί είναι που έρχονται τα άλλα είδη.

Ποιοι είναι οι σκηνοθέτες και οι κινηματογραφικοί σου δάσκαλοι που σε έχουν επηρεάσει περισσότερο;
Οι πρωτοπόροι της τηλεόρασης του 21ου αιώνα. Chase, Simon και πιο πρόσφατα Gilligan και Wiener. Ο λόγος είναι πολύ απλός: τα συναισθήματα που μου δημιούργησαν και το effect που είχαν οι σειρές του καθενός, μου έδειξαν τι δεν μπορεί να κάνει ο κινηματογράφος. Καλώς ή κακώς σε 2 ώρες δεν μπορείς να έχει το βάθος, το arc ή το δέσιμο που αποκτάς με τον Tony Soprano, τον Walter White ή τον Don Draper.  

Πόσα άλλαξαν από εκείνο το πρώτο draft μέχρι την ολοκλήρωση της ταινίας DIY;
Γαμ** τα και αφήσέ τα. Το πρώτο draft είχε γύρω στους 400 κομπάρσους, καμιά 25ριά speaking characters και 30 location. Η ιστορία διαρκούσε 2-3 χρόνια και βλέπαμε πολλά από τα πράγματα για τα οποία μιλάνε στο DIY. Η βάση ήταν αρκετά ίδια, αλλά ήθελα περισσότερο να κάνω ένα Greek Sopranos παρά να αποκλείσω τη δράση σε ένα χώρο, ένα βράδυ. Προφανώς το μέγεθος όσων είχα οραματιστεί ήταν αδύνατο για έναν πρωτο-εμφανιζόμενο σκηνοθέτη. Κοιτάζοντας όμως  αναδρομικά όλες τις αλλαγές που κάναμε, νιώθω πως η θεματική του DIY και το τι τελικά ήθελα να πω εγώ μέσα από το έργο έγινε πολύ πιο ισχυρό και ξεκάθαρο.

Ποιο ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα στη διάρκεια της ταινίας;
Να κάνω μια κινηματογραφική ταινία που χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία ενός καλού σκηνοθέτη, που είναι αστεία, κρατά το ενδιαφέρον και πάνω από όλα απευθύνεται σε νέο κοινό.

Ποιο tagline θα έβαζες στην ταινία σου;
A night to DIY for. Το κρέντιτ πάει στον Χρήστο Τζούτη και όλο το team από την Odeon γιατί δεν το σκέφτηκα εγώ. Το γούσταρα πάρα πολύ όταν το άκουσα, αλλά δυστυχώς δεν το χρησιμοποιήσαμε.

Πιστεύεις ότι τα tv series είναι το νέο σινεμά;
Τα series για εμένα είναι πολύ παραπάνω από το νέο σινεμά. Μια καλή ιστορία, συνήθως, χρειάζεται τον χρόνο της. Προσωπικά τη μεγάλη απόλαυση την έχω πάρει από βιβλία, όχι ταινίες και σειρές. Για εμένα, λοιπόν, μια ποιοτική σειρά είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να πιάσει έστω και λίγο την απόλαυση που σου δίνει ένα εξαιρετικό βιβλίο. Αφενός λόγω του βάθους που μπορεί να εξερευνήσει έναν χαρακτήρα, αφετέρου γιατί δεν δεσμεύεται όσο το σινεμά στο 3 act structure και στα υπόλοιπα conventions του μέσου.

Πόσο βοηθά έναν νέο έλληνα δημιουργό η διεθνής πορεία σκηνοθετών όπως ο Γιώργος Λάνθιμος;
Ψυχολογικά άπειρα! Σε κάνει να νιώθεις πως αν το κατάφερε αυτός, θα μπορούσα να το κάνω και εγώ. Πρακτικά επίσης. Λίγο παλαιότερα το μόνο φεστιβαλικό household name που είχε η Ελλάδα ήταν ο Αγγελόπουλος, αυτή τη στιγμή έχουμε πάρα πολλούς Έλληνες που είναι κάθε χρόνο σε Α+ list φεστιβάλ (weird wave και μη) και πολύς ξένος κόσμος εκδηλώνει το ενδιαφέρον του σε αυτό. Σιγά σιγά το «Greek cinema» γίνεται «thing».  

Πώς έγινε η συνεργασία με τον συνθέτη Chris Christodoulou, που υπογράφει το soundtrack;
Εκπληκτική! Κάθε φορά που πηγαίναμε στο στούντιο και δουλεύαμε ήταν σαν πάρτι για εμένα. Πάντα έφερνε καινούργιες ιδέες και πάντα ανυπομονούσα να ακούσω τα καινούργια κομμάτια του. Είναι απίστευτος μουσικός, με πάρα πολλές αναφορές και γνώσεις. Αγαπάει το σινεμά όσο και τα βιντεοπαιχνίδια και δίνει το 100% στο κάθε λεπτό που συνθέτει.

Τι σκέφτηκες, όταν ολοκλήρωσες την ταινία σου;
Πρέπει να ήταν τύπου 15 Αυγούστου. Ήταν η μέρα που μετακόμιζα LA και υπήρχε απίστευτος πανικός. Εκείνη τη στιγμή δεν θυμάμαι τι ακριβώς ένιωσα, αλλά αυτή τη στιγμή νιώθω απίστευτη ευγνωμοσύνη σε όλους τους συνεργάτες που ήταν στο γραφείο και δούλευαν πυρετωδώς αντί σε κάποιο νησί να παρτάρουν.

Πώς ήταν για σένα η βράβευση της ταινίας σου στο 58ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης;
Στεναχωρήθηκα τόσο πολύ που δεν ήμουν εκεί. Έπρεπε να γυρίσω Αμερική γιατί είχα γυρίσματα τη μέρα της απονομής. Όταν το έμαθα στο σετ, πέταγα από τη χαρά  μου. Ακόμη περισσότερο γιατί το βραβείο ήρθε από νέους ανθρώπους, αυτούς ακριβώς για τους οποίους έγραψα και ήθελα να αρέσει πρωτίστως η ταινία.

Τι ακολουθεί;
Αυτή την στιγμή μέσα σε όλη την υπόλοιπη παράνοια ετοιμάζω μια επιστημονικής φαντασίας VR μικρού μήκους και την επόμενή μου μεγάλου μήκους μιούζικαλ / μαύρη κωμωδία για μια wannabe τρομοκρατική οργάνωση.  

Πώς πιστεύεις ότι συνομιλεί με την ελληνική πραγματικότητα της κρίσης η ταινία;
Τελείως ειλικρινά, καθόλου. Ήθελα να κάνω μια ταινία όπου η λέξη κρίση δεν χρησιμοποιείται ούτε μια φορά. Ο κόσμος βομβαρδίζεται καθημερινά από χιλιάδες προβλήματα και για εμένα το πιο όμορφο πράγμα που προσφέρει το σινεμά είναι η διαφυγή και η ψυχαγωγία. Πολλοί το χλευάζουν αυτό, αλλά δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι πιο δύσκολο και πιο σημαντικό από το να κάνεις τον κόσμο να περνά καλά και συνάμα να ξεχνά τα προβλήματα του.

Ποια είναι η ελληνική ταινία ή, συνολικά, ο σκηνοθέτης που ξεχωρίζεις;
Το «Βλέμμα του Οδυσσέα» και τη συνολική δουλειά του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Δεν είναι καθόλου το σινεμά που κάνω, αλλά η μόνη λέξη που τον περιγράφει είναι ποιητής. Δεν ξέρω αν υπάρχει Έλληνας σκηνοθέτης που ξεπέρασε τα κάδρα, το blocking και τη διαπεραστική ατμόσφαιρα που έχει κάθε ταινία του.

Ποια είναι η αγαπημένη σου οσκαρική ταινία όλων των εποχών;
Μάλλον θα έβαζα το «Όσα παίρνει ο άνεμος». Πέρα του ότι είναι ταινιάρα και επειδή τα Όσκαρ του 1940 ήταν λόκο. Μπορεί το «Gone with the Wind» να κέρδισε τα περισσότερα αλλά όλες οι υπόλοιπες υποψηφιότητες είναι αντίστοιχα θρυλικές. «Stagecoach», «Mr. Smith Goes to Washington», «Wizard of Oz», «Wuthering Heights», τι άλλο να πω;

Kάτι άλλο που θέλεις να προσθέσεις…
Το λέω κάθε φορά, αλλά ποτέ δεν είναι αρκετό. Αλήθεια, ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου όλους τους συντελεστές που έδωσαν το 200% του εαυτού τους για να φέρουν εις πέρας το DIY. Ελπίζω το αποτέλεσμα να σας κάνει χαρούμενους!

Η ταινία του Δημήτρη Τσιλιφώνη, «Do It Yourself» θα βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες την Πέμπτη 8 Μαρτίου από την Odeon