Κινηματογραφος

Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Πάση Θυσία, Έτερος εγώ, Καλή σύζυγος και Υπόθεση Φριτς Μπάουερ: Μυστική Ατζέντα

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πάση Θυσία (Hell or High water) ****

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Μακένζι

Παίζουν: Μπεν Φόστερ, Κρις Πάιν, Τζεφ Μπρίτζες, Γκιλ Μπίρμιγχαμ

Δύο αδέλφια από το Τέξας ληστεύουν τράπεζες για να συγκεντρώσουν το ποσό που απαιτείται ώστε να αποφευχθεί η κατάσχεση του οικογενειακού κτήματος.

Το «Πάση θυσία» του Σκοτσέζου Ντέιβιντ Μακένζι («Νεαρός Αδάμ», «Αίσθηση του έρωτα») είναι ένα αριστοτεχνικό νεογουέστερν πολλών... ίππων. Μέσα από τη ριψοκίνδυνη περιπέτεια των δύο αδελφών από το Δυτικό Τέξας, ο υπαρξιστής σκηνοθέτης μιλάει με μια συναρπαστική σύζευξη δράσης, δράματος και χιούμορ –όλες οι σκηνές του σερίφη (ένας σπουδαίος Τζεφ Μπρίτζες) με τον ινδιάνο βοηθό του είναι ευφυέστατα βαλμένες σε ένα πλαίσιο κωμικής και τραγικής συνύπαρξης– όχι απλώς για ένα κόσμο που έχει χαθεί αλλά για το κενό που υπάρχει σήμερα στη θέση του. Μοιραία ο αλλοτινός ρομαντισμός του Μακένζι πάει κόντρα στο πολιτικό ρεύμα της κυνικής νέας εποχής. Εκεί που η απληστία κυριαρχεί διαλύοντας κάθε ίχνος αξιοπρέπειας. Είναι μια σκοτεινή εποχή όπου «οι τραπεζίτες έχουν αντικαταστήσει τους Κονκισταδόρες που αφάνισαν τους ιθαγενείς», σύμφωνα με τα λόγια του ινδιάνου βοηθού του Μπρίτζες, ενώ το ταξίδι των παράνομων ηρώων μετατρέπεται σε μια θαυμάσια ελεγεία για το θάνατο, το καθήκον και τη χαμένη τιμή μέσα από μια ύστατη πράξη «ηρωισμού». Η μελαγχολική ματιά του Μακένζι προς την παλιά άγρια Δύση πάντως δεν αφήνει παρερμηνείες. Ξέρει πως οι αναχρονιστικοί ήρωές του (όχι μόνο οι «ληστές τραπεζών» αλλά και το έτερο ξεχασμένο ζευγάρι του σερίφη και του Ινδιάνου που τους καταδιώκει) καταργούν ουσιαστικά –παρά αποθεώνουν– κάθε έννοια ηρωισμού και οδηγούν μέσω της υποδειγματικής δραματουργίας του σεναρίου (τα εύσημα στον Τέιλορ Σέρινταν του «Sicario») στην πλήρη απομυθοποίηση του αμερικανικού ονείρου. Στο κορυφαίο φιλμ της ως τώρα καριέρας του ο Μακένζι μεγαλουργεί με εμπνευσμένα πλάνα (αυτή η απεραντοσύνη της αμερικανικής Δύσης), πολυεπίπεδη αλληγορία –η διάλυση της οικογένειας, η εναντίωση απέναντι στην αλαζονεία και την απληστία, ο ρατσισμός, η πολιτικοοικονομική κρίση, η αντρική φιλία κ.ά. – και λυρική δύναμη βγαλμένη από τις καλύτερες στιγμές του σινεμά των Κοέν. Σε μια σκηνή στο καζίνο ο μονίμως τσαμπουκαλεμένος και έτοιμος για καβγά Τάνερ κοντράρεται με έναν «Ινδιάνο». Ο τελευταίος τον ρωτάει αν ξέρει τι σημαίνει κομάντσι. «Tι;» απαντά εκείνος. «Εχθροί για πάντα». «Εχθρός τίνος;» ρωτάει ο Τάνερ. «Εχθρός όλων» λέει ο Ινδιάνος. Ο Τάνερ παίρνει τις μάρκες του και απομακρύνεται από το τραπέζι μονολογώντας «Τότε αυτό με κάνει αυτομάτως Κομάντσι».


Έτερος εγώ **

Σκηνοθεσία: Σωτήρης Τσαφούλιας

Παίζουν: Πυγμαλίωνας Δαδακαρίδης, Φρανσουά Κλουζέ, Δημήτρης Καταλειφός

Πέντε φόνοι με κοινό χαρακτηριστικό τα αρχαία ρητά του Πυθαγόρα οδηγούν έναν καθηγητή εγκληματολογίας σε μια παράτολμη περιπέτεια.

Ένα αστυνομικό θρίλερ στο ύφος του γνωστού συνωμοσιολόγου Νταν Μπράουν που έφερε αρχαίες ιστορίες στο προσκήνιο («Κώδικας Ντα Βίντσι», «Illuminati») επιχειρεί ο νεοφερμένος Τσαφούλιας στο δεύτερο φιλμ του ύστερα από τον προ διετίας «Κοινό παρονομαστή» του. Η ταινία, παρά την ιντριγκαδόρικη ιδέα (το Πυθαγόρειο Θεώρημα κρύβει τη λύση του μυστήριου), δεν διαθέτει ένα στιβαρό σενάριο στο οποίο θα χτιστεί το σασπένς ή θα δοθεί βάθος στους χαρακτήρες. Αρκείται στην ατμοσφαιρική σκιαγράφηση της υπόθεσης και τα σκηνοθετικά κόλπα του Τσαφούλια, ο οποίος καταφέρνει χάρη και στη βοήθεια της αψεγάδιαστης καλλιτεχνικής διεύθυνσης να φτιάξει μια ταινία προορισμένη αποκλειστικά για την ψυχαγωγία του θεατή.


Καλή σύζυγος (Dobra ena) ***

Σκηνοθεσία: Μιριάνα Καράνοβιτς

Παίζουν: Μιριάνα Καράνοβιτς, Μπόρις Ισάκοβιτς

Η Μιλένα, μια αφοσιωμένη μητέρα και σύζυγος που ζει στα προάστια του Βελιγραδίου, βρίσκει μια ξεχασμένη βιντεοκασέτα που θα κάνει άνω κάτω την καθημερινότητά της.

Η έντιμων προθέσεων και αποφασιστική δημιουργία της ηθοποιού και σκηνοθέτριας Μιριάνα Καράνοβιτς δεν περνάει απαρατήρητη. Το σκιτσάρισμα του χαρακτήρα της Μιλένα είναι η επιτομή του ανθρώπου που ζει καλά χάρη στο θετικό χαρακτήρα και τη γενναιοδωρία του. Όμως, σχεδόν πάντα πίσω από την ειδυλλιακή εικόνα υπάρχει μια άλλη αθέατη πλευρά που ίσως κρύβει πόνο και ανομολόγητα μυστικά. Σαν αυτά που κρύβει ο αγαπημένος της άντρας και σχετίζονται με τα εγκλήματα πολέμου στη διάρκεια του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου. Στιβαρό σενάριο, έντονες ανατροπές και υποδειγματική χρήση του δράματος σε κάθε λεπτομέρεια (υπαρξιακή, συναισθηματική, πολιτική) του εξαίρετου αυτού αλληγορικού ψυχογραφήματος γύρω από την ανοιχτή ακόμα πληγή του εμφυλίου πολέμου.


Υπόθεση Φριτς Μπάουερ: Μυστική Ατζέντα (The People VS. Fritz Bauer) ***

Σκηνοθεσία: Λαρς Κράουμε

Παίζουν: Μπέργκχαρτ Κλάουνερ, Ρόναλντ Ζέρφιλντ, Σεμπάστιεν Μπλόμπεργκ

Η αληθινή ιστορία του εισαγγελέα Φριτς Μπάουερ που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη σύλληψη του Άιχμαν.

Σε αντίθεση με το άλλο φιλμ της εβδομάδας γύρω από το Ολοκαύτωμα («Η άρνηση»), ο «Φριτς Μπάουερ» διαθέτει τα βασικά συστατικά του σφιχτοδεμένου ιστορικού δράματος. Η αγωνία με την οποία ξετυλίγει το κουβάρι των αποκαλύψεων ο σκηνοθέτης, παρά τη γνωστή κατάληξη της υπόθεσης, διατηρείται αμείωτη ως το φινάλε. Επιπλέον το πολιτικό στοιχείο έχει λεπτομερή ανάλυση, οι ερμηνείες πείθουν απόλυτα για την ψυχολογική ανάλυση των χαρακτήρων, ενώ η κατασκευαστική αρτιότητα υπογραμμίζει με ακρίβεια το εύθραυστο κλίμα της εποχής.