Χορος

Ο «SISS / PHUSS» του Σπύρου Κουβαρά δεν έχει τόπο και χρόνο

Ο χορογράφος Σπύρος Κουβαράς μιλάει στην ATHENS VOICE για το έργο του

Νικολέττα Σταμάτη
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η παράσταση χορού «SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history» του Σπύρου Κουβαρά και της ομάδας Synthesis 748 στο Θέατρο Ροές

Πέντε χορευτές-πλάσματα θα βρεθούν στη σκηνή του Θεάτρου Ροές με σώματα γλυπτικά, σχεδιασμένα από τον Αντώνη Βολανάκη. Αφορμή η «SISS / PHUSSwhile you carry time our bodies hold history», μία χορευτική παράσταση, στην οποία ο Σπύρος Κουβαράς χορογραφεί τον performer Άγγελο Σκούρτη και την ελληνογαλλική ομάδα σύγχρονου χορού Synthesis 748, μέλη της οποίας είναι οι Alexandra Rogovska, Μαργαρίτα Τρίκκα, Άγγελος Παπαδόπουλος, αλλά και ο ίδιος.

Με δημιουργίες του Αντώνη Βολανάκη, η ομάδα Synthesis 748 © Γιώργος Μπακάλης

Όπως μαρτυρά και ο τίτλος, «SISS / PHUSS», το έργο έρχεται να δανειστεί στοιχεία του αρχαιοελληνικού μύθου του Σισύφου. Δεν πρόκειται, ωστόσο, για μία αναπαράστασή του, αλλά για μία χορευτική μεταφορά των συμβολισμών του. Ο χορογράφος τοποθετεί τα σώματα σε ένα περιβάλλον που δεν προσδιορίζεται τοπικά ή χρονικά, τα εντάσσει στο πλαίσιο του μετα-μυθολογικού και τους επιτρέπει να βιώσουν τη δική τους μοναδική ύπαρξη και να δημιουργήσουν έναν δικό τους κόσμο, βασισμένο στους νόμους που τα ίδια θα δημιουργήσουν για τους εαυτούς τους. 

Ο Σίσυφος δεν συναντάται στη ροή του «SISS / PHUSS», παρά μόνο ως πηγή έμπνευσης και αντικείμενο επαναξιολόγησης. Έχοντας ως ηχητικό περίβλημα την ηλεκτροακουστική μουσική σύνθεση του Γιώργου Κουβαρά, αδερφό και χρόνιο συνεργάτη του χορογράφου, οι χορευτές οδηγούνται σε μία aller-retour κινησιολογία. Τι σημαίνει αυτό; Μία κίνηση που δεν τελειώνει ποτέ, ούτε εγκαταλείπεται, αλλά ξεκινά ξανά και ξανά και πάντα επιστρέφει.

«SISS / PHUSS» με τον Άγγελο Σκούρτη και τη Synthesis 748 © Γιώργος Μπακάλης
 

Πώς αποφασίζει κάποιος να δημιουργήσει ένα τέτοιο έργο, που σε πρώτη ματιά μοιάζει απογυμνωμένο από μία σταθερή πλοκή; Ο χορογράφος του «SISS / PHUSS», Σπύρος Κουβαράς, απαντάει στην Athens Voice

«Όταν χορογραφώ, εργάζομαι με μια collage λογική ή με ένα χορογραφικού dripping θα έλεγα, αρχικά στήνοντας τον λευκό σκηνικό μου χώρο πάνω στον οποίο πειραματίζομαι με γεωμετρικές συνθέσεις και κινητικές αλληλεπιδράσεις σωμάτων, εικαστικών υλικών και ηχητικού περιβάλλοντος. Σίγουρα στο βάθος του μυαλού μου μπορεί να υπάρχουν σκέψεις και προθέσεις εξ αρχής ωστόσο γενικά δεν ξεκινάω ένα έργο από την ιδέα και το περιεχόμενο αλλά από την φόρμα/μορφή και την σε βάθος, σταδιακή κατεργασία της.

Ο χορογράφος της παράστασης μιλάει στην ATHENS VOICE © Γιώργος Μπακάλης
 

Το δύσκολο είναι να πείσω τους χορευτές μου, ιδιαίτερα αυτούς με τους οποίους μπορεί να μην έχω ξανασυνεργαστεί, ότι συχνά πρέπει απλά να εκτελέσουν ξανά, ξανά και ξανά μια κίνηση ή χορογραφική φράση χωρίς σε πρώτη φάση να τους εξηγήσω το γιατί. Αν εξηγήσω το γιατί τότε πιθανότατα θα μου περιγράψουν αυτό το «γιατί» και η περιγραφή δεν μ’ ενδιαφέρει καθόλου χορογραφικά και ευρύτερα καλλιτεχνικά. Με τον τρόπο που συνηθίζω να δουλεύω με τους χορευτές μόνο μέσω της συνεχούς τριβής και επανάληψης σε ένα κινητικό υλικό που δίνω μπορεί να έρθει ο performer σε μια κατάσταση που η κίνηση γίνεται μια συνθήκη state of being για αυτόν/η. Άλλωστε όπως έλεγε και ο μέγιστος χ(ω)ορογράφος, Γιάννης Κουνέλης, σημασία στην τέχνη δεν έχει το γιατί αλλά το πώς… 

Ο Άγγελος Σκούρτης και η ομάδα Synthesis 748 στο «SISS / PHUSS» © Γιώργος Μπακάλης
 

Για το “SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history” είχα την χαρά να μοιραστώ το όραμα μου με τους άμεσους συνεργάτες μου, τον εικαστικό Αντώνη Βολανάκη, που επιμελήθηκε τον σκηνικό χώρο και τον σχεδιασμό των κοστουμιών καθώς και τον συνθέτη Γιώργο Κουβαρά που έγραψε την μουσική της παράστασης, με τους οποίους υπάρχει απόλυτη αισθητική ταύτιση κάτι που διευκόλυνε αφάνταστα το process της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Συντονιστήκαμε από την αρχή στο να δημιουργήσουμε μια χορογραφική νεομυθοπλασία που να ξεφεύγει από τα σύνορα του πραγματικού και αρχίσαμε την έρευνα μας. 

«SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history» © Γιώργος Μπακάλης
 

Προσωπικά έκανα τα πρώτα research residencies για το έργο στο CND-Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Χορού στο Παρίσι, όπου και είχα την τιμή να λάβω μια εν γένει υποστήριξη στα πρώιμα στάδια δημιουργίας της παράστασης. Στην συνέχεια ήρθε η «στούντιο» διαδικασία με πρόβες στην Αθήνα, με τους χορευτές της ομάδας μου και τους υπόλοιπους συνεργάτες η οποία και κράτησε τρεις μήνες, διάστημα στο οποίο μορφοποιήθηκε τελικά η παράσταση. Το “SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history, είναι μια παράσταση με έντονο το στοιχείο του φαντασιακού και οι εικόνες δεν συγκροτούν μια αφήγηση αλλά ένα βιο-ψυχογράφημα που «απευθύνεται» περισσότερο στις αισθήσεις και στο υποσυνείδητο του θεατή. Είναι θα έλεγα μια αφορμή για μια αισθητηριακή εμπειρία ως βίωμα όμως και όχι ως καλλιτεχνική απόλαυση, όπου το συνεχές αυτής της εμπειρίας χρωματίζεται και τροφοδοτείται από κάθε άλλη εμπειρία που μεταφέρει ο θεατής. Σαν χορογράφος, δεν ψάχνω να δημιουργήσω έργα με σαφή χρονικότητα ή που να αγγίζουν καθαρά στο σήμερα ή στο χθες, κάλλιστα μπορεί να αγγίζουν στο αύριο για αυτό και τόσο το χορευτικό και κινητικό λεξιλόγιο όσο και οι σκηνικές συνθέσεις των παραστάσεων μου είναι συνήθως άχρονοι και άτοποι χώροι που συχνά έχουν μια νεορεαλιστική ή φουτουριστική οπτική». 

«SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history» στο Θέατρο Ροές © Γιώργος Μπακάλης
 

Ποια είναι η ομάδα Synthesis 748; ιδρύθηκε το 2008 στο Παρίσι από τον χορογράφο/ χορευτή, Σπύρο Κουβαρά, έχοντας λάβει επιχορηγήσεις και υποστηριχθεί από το Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Χορού και το Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού από το 2010 έως και το 2016. Η ομάδα έχει αναπτύξει διεθνή πορεία όλα αυτά τα χρόνια και έργα της έχουν παρουσιαστεί σε θέατρα, γκαλερί, μουσεία και φεστιβάλ σύγχρονου χορού σε Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Σουηδία, Ελβετία, Βέλγιο, Ιταλία, Αργεντινή, Κολομβία, Λίβανο και πρόσφατα στη Νότια Κορέα, έχοντας αποσπάσει θερμές κριτικές και παρουσιάσεις σε διεθνείς εκδόσεις σύγχρονης τέχνης. Από το 2016, βάση και έδρα της ομάδας αποτελεί η Αθήνα και η Synthesis 748 επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η χορογραφική έρευνα και πρακτική του Σπύρου Κουβαρά συνίσταται σε μια μηχανιστική προσέγγιση της κίνησης και εστιάζει γύρω από τη σχέση σώματος, ήχου και εικόνας, ανθρώπινου υποκειμένου και εικαστικού αντικειμένου με βασικούς άξονες την γλυπτική απτότητα των σωμάτων, την παρατεταμένη διάρκεια στην κίνηση και την αισθητική ακρίβεια. Το κινητικό λεξιλόγιο της ομάδας επικεντρώνεται στην ανάπτυξη μιας προσωπικής χορογραφικής γλώσσας η οποία αποκλίνει από τις αναγνωρίσιμες φόρμες του σύγχρονου χορού και συχνά παίρνει μια υβριδική μορφή. Οι παραστάσεις της Synthesis 748 δεν διηγούνται ιστορίες. Οι σκηνικές εγκαταστάσεις, αποτελούν πάντα το σημείο αφετηρίας της όλης σύνθεσης, και χαρακτηρίζονται από την δημιουργία άχρονων και άτοπων χώρων που ερμηνεύονται περισσότερο με το ασυνείδητο. Τα έργα της ομάδας κινούνται στα όρια μεταξύ παράστασης και χορογραφικής εγκατάστασης, προβάλλοντας, ενίοτε, το θέατρο σαν εκθεσιακό χώρο και την ίδια την παράσταση σαν έκθεμα. 

Δείτε το teaser του «SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history» εδώ: 

Περισσότερες Πληροφορίες:

Θέατρο Ροές (Ιάκχου 16, Γκάζι) 
26-27 Οκτωβρίου και 2-3 Νοεμβρίου στις 21:30

Τιμή εισιτηρίων: 12€
Προπώληση εισιτηρίων: 6977545994, 6939769081, Viva 
Η προπώληση στα ταμεία του θεάτρου ξεκινά μία ώρα πριν την παράσταση. 

«SISS / PHUSS: while you carry time our bodies hold history» © Γιώργος Μπακάλης