Ο Τάο Γιε φέρνει το σώμα στα όρια

Ο Τάο λέει ότι αντιμετωπίζουμε τη ζωή με έναν ισοπεδωτικό καταναλωτισμό και γι' αυτό δεν δίνει απάντηση στο τι μπορεί να πάρει ο θεατής από τα έργα του. Η αλήθεια είναι ότι πολύ συχνά δημιουργούμε σχέσεις κέρδους-ζημίας με τις ζωές μας χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε. Πόσες φορές δεν είπαμε «δε σου προσφέρει τίποτα αυτή η σχέση» ή δεν αναρωτηθήκαμε «τι παίρνω εγώ από αυτό;».

Έτσι τείνουμε να αντιμετωπίζουμε και την Τέχνη και όλα όσα μας περιβάλλουν, λέει ο σπουδαίος χορογράφος από την μακρινή Κίνα. Γι΄ αυτό όταν τον ρωτούν τι προσφέρει η Τέχνη του, αντιστρέφει την ερώτηση και μας ρωτά «ΕΣΕΙΣ τι θέλετε να πάρετε μαζί σας βλέποντας τη δουλειά μου;». Στο σημείωμά του για την παράσταση αναφέρει ότι όσο πιο πολύ θέλεις να πάρεις κάτι από ένα έργο τέχνης, τόσο πιο μακριά βρίσκεσαι από αυτόν τον στόχο».

Γι΄ αυτό στόχος του Τάο Γιε είναι να προκαλέσει το θεατή ώστε να εμπλακεί σε μία ενατένιση και βαθιά επικοινωνία με το έργο που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του. Τα τελευταία χρόνια ο ανατρεπτικός χορογράφος έχει καταφέρει, ξεκινώντας από τη μακρινή Κίνα, να γυρίσει πολλά βλέμματα με τις δουλειές του. Κατακτώντας τις διεθνείς σκηνές, έχει κάνει τον κόσμο όχι μόνο του χορού, αλλά και της μόδας να μιλά γι’ αυτόν.

Ο Τάο Γιε αποφεύγει κάθε συσχέτιση του έργου του με την αφηγηματικότητα, γι’ αυτό και τιτλοφορεί τις χορογραφίες του με αριθμούς. Η παράσταση «6&7» που παρουσιάζει τις επόμενες ημέρες στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών θέλει να διευρύνει την προσμονή και τη φαντασία του κοινού χωρίς να βάζει πολλά λόγια στον τίτλο. Έξι χορευτές στο 6 και επτά στο 7 ερμηνεύουν δύο χορογραφίες που δημιουργήθηκαν διαδοχικά αλλά παρουσιάζονται ως ενότητα.

Το 6 μας εισάγει σε ένα σκοτεινό σύμπαν, σε ένα ομιχλώδες τοπίο σαν το νέφος του Πεκίνου, μέσα από το οποίο αναδύονται έξι μορφές μαυροντυμένων χορευτών. Αρχίζουν να κινούνται σε απόλυτη «ταυτοφωνία», πατώντας γερά στο έδαφος και χορεύοντας –κυρίως με το πάνω μέρος του σώματός τους– έναν τελετουργικό χορό, που φέρνει το ανθρώπινο σώμα στα όρια της ευλυγισίας του. Ένα εξίσου μινιμαλιστικό σάουντρακ και οι εξαιρετικοί φωτισμοί της Σουηδής Ellen Ruge, στενής συνεργάτιδας του διάσημου και στη χώρα μας χορογράφου Mats Ek, συμπληρώνουν το πρωτογενές υλικό αυτής της παράστασης-εμπειρίας.

Αν δούμε το 6 ως «Γιν», τότε το 7 είναι το «Γιανγκ» του. Μια «ανάποδη», σχεδόν αποδομητική ανάγνωση του ίδιου υλικού από τον χορογράφο. Οι έξι χορευτές προβάλλουν αυτή τη φορά λευκοντυμένοι, σε ένα απομυθοποιητικά λευκό φόντο, η χορογραφία είναι σχεδόν όμοια με εκείνη του 6, όμως αυτή τη φορά ο ήχος παράγεται από τα σώματά τους δημιουργώντας μια μουσική σύνθεση που υπογράφει ο ίδιος ο Τάο Γιε. Η ανάσα, ο ήχος, το σώμα συνθέτουν ένα ίδιο μα και διαφορετικό τοπίο, το οποίο επανατοποθετεί όλο το έργο που έχουμε ήδη δει και μας αποκαλύπτει έναν ξεχωριστό δημιουργό.

Το σύνολο των δύο χορογραφιών βασίζεται σε βαθιά έρευνα της ανθρώπινης κίνησης και της εκφραστικότητας του σώματος. Το σώμα φτάνει στα όρια του και αγγίζει ασύλληπτα επίπεδα ευλυγισίας, που μόνο η εντατική εκπαίδευση ενός χορευτή του TAO Dance Theater μπορεί να προσεγγίσει. Πολλοί χαρακτηρίζουν τους χορευτές της ομάδας «ασπόνδυλα» που εκτελούν μοναδικά απαιτητικούς χορευτικούς συνδυασμούς. Σε ένα σπάνιο, λοιπόν, για τα ελληνικά δεδομένα θέαμα, αποκαλύπτεται στη Στέγη 9 και 10 Απριλίου μια θαυμαστή ομοφωνία κίνησης.

Πάντως, το μινιμαλιστικό στιλ των χορογραφιών του Τάο Γιε έχει προκαλέσει και το θαυμασμό του κόσμου της μόδας. Με σπουδές στη σχολή χορού του Τσονγκόινγκ της Κίνας, ο πρωτοποριακός χορογράφος μετρά πλήθος συνεργασιών με φωτογράφους, περιοδικά και σχεδιαστές, ενώ έχει βρεθεί μέχρι και σε επίδειξη μόδας στο Παρίσι. Τον Ιούνιο του 2015, το 6 παρουσιάστηκε στο Παρίσι, στην επίδειξη του Y-3, της κολλεξιόν της Adidas που υπογράφει ο διάσημος Ιάπωνας σχεδιαστής Γιότζι Γιαμαμότο, στο πλαίσιο του Men's Fashion Week Άνοιξη-Καλοκαίρι 2016.

Μάλιστα δεν περνά απαρατήρητος ούτε από το σινεμά. Το 2011, πρωταγωνίστησε στην ταινία Blue Bone του Cui Jian, με διευθυντή φωτογραφίας τον Christopher Doyle, γνωστό σε εμάς από τις εικαστικά καταπληκτικές ταινίες του Wong Kar Wai.

Η σχέση του με το χορό πάντως ήταν καρμική. Μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον ενδοοικογενειακής βίας, κατάφερε να βρει την κλίση του, όταν συνειδητοποίησε ότι η εξαιρετική του ευλυγισία του επέτρεπε να εκφραστεί μέσω του χορού. Τον Μάρτιο του 2008 ο Τάο ίδρυσε την ομάδα TAO Dance Theatre στην Κίνα, όπου έχει επιλέξει να ζει και να δημιουργεί. «Η Κίνα είναι ένα μέρος γεμάτο προοπτικές και ευκαιρίες για αλλαγή. Το αρνητικό της είναι ότι αισθάνεσαι μόνος, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν αυτά που πρεσβεύεις άσχετα με το πλαίσιο και σε βλέπουν σαν εξωγήινο. Το πλαίσιο δεν μπορεί να αλλάξει από έναν άνθρωπο μόνο. Περιμένω τη στιγμή που θα γίνουν αλλαγές, ενώ συνεχίζω να κάνω αυτό που κάνω. Ίσως αυτό είναι το νόημα του ότι μένω εκεί» έχει πει σε συνέντευξή του στο Time Out της Νέας Υόρκης.

Όσο για το καλλιτεχνικό κλίμα εκεί; Ο Τάο Γιε απαντά «Αποκτήσαμε μια έδρα για την ομάδα μας, σε μια μάλλον ήσυχη καλλιτεχνική περιοχή, σε ένα προάστιο του Πεκίνου. Εκεί εργαζόμαστε και ζούμε τώρα, σε μία περιοχή που συγκεντρώνει πολλούς ανεξάρτητους καλλιτέχνες, οπότε η ατμόσφαιρα είναι απολύτως κατάλληλη για δημιουργική δουλειά».

Ελπίζει στο μέλλον του μοντέρνου χορού και συμπυκνώνει το όραμά του στη φράση που τον καθορίζει «Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις».

«6&7», TAO Dance Theater, 9-10 Απριλίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφόρος Συγγρού 107-109, 210 9005800)

*Την Κυριακή, 10 Απριλίου, μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τον χορογράφο. Συντονίζει ο δημοσιογράφος Γιώργος Μητρόπουλος.

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ.