Οι φωτογραφίες των αδελφών Μανάκια «ξαναζωντανεύουν» στη νέα έκθεση της Πινακοθήκης Αβέρωφ στο Μέτσοβο

Η νέα έκθεση φωτογραφίας, με τίτλο «Πέρα από το χθες», στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ στο Μέτσοβο είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, το τοπίο και τη μνήμη, ένα έργο εικαστικής ανθρωπολογίας, που ανατρέχει στα φωτογραφικά ίχνη των αδελφών Μανάκια, των πρωτοπόρων φωτογράφων και κινηματογραφιστών των αρχών του 20^ου αιώνα από την Αβδέλλα Γρεβενών, που πριν από εκατό και πλέον χρόνια περιπλανήθηκαν στα Βαλκάνια με μια φωτογραφική μηχανή, αποτυπώνοντας έναν κόσμο στα πρόθυρα της νεωτερικότητας.

Από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στα σύγχρονα Βαλκάνια

Λίγο πριν, αλλά και μετά το 1900, ο Ιωάννης (Γιαννάκης) και Μιλτιάδης (Μίλτος) Μανάκη —ευρύτερα γνωστοί ως Μανάκια— απαθανάτισαν σκηνές από τη ζωή των βλαχοχωριών της Ηπείρου και της Μακεδονίας. Τα ονόματα των χωριών ήταν διαφορετικά τότε, οι δρόμοι είχαν διαφορετική όψη και η περιοχή αποτελούσε ακόμη μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στην Πινακοθήκη Αβέρωφ φιλοξενείται η ελληνική πρεμιέρα του έργου οπτικής ανθρωπολογίας του Ρουμάνου ανθρωπολόγου Cătălin D. Constantin (εκδότη και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου), o οποίος για περισσότερο από μια δεκαετία διεξάγει ανθρωπολογική έρευνα σε όλα τα Βαλκάνια, επιστρέφοντας ξανά και ξανά στα τοπία που κάποτε απαθανάτισαν οι αδελφοί Μανάκια, ξαναφωτογραφίζοντας τις ίδιες σκηνές από το ακριβές σημείο και, μερικές φορές, την ίδια ημερολογιακή ημέρα με τις πρωτότυπες.

Ο Cătălin D. Constantin, που έχει επιμεληθεί εκθέσεις σε περισσότερες από δώδεκα χώρες του κόσμου και έχει λάβει το μετάλλιο τιμής από το KulturForum Europa, έχει επικεντρώσει την έρευνά του στις βλάχικες κοινότητες των Βαλκανίων και του Καυκάσου και οι εκθέσεις του συχνά συνδυάζουν την οπτική αφήγηση με το επιστημονικό βάθος.

Το αποτέλεσμα είναι ένας συγκινητικός οπτικός διάλογος που καλύπτει περισσότερο από έναν αιώνα. Το παλιό συναντά το νέο, το παρελθόν το παρόν και η πολιτιστική συνέχεια αποκαλύπτεται μέσα από τις αλλαγές. Εικόνες από το 1900 και το 2020 θα εκτίθενται η μία πλάι στην άλλη, δημιουργώντας καθηλωτικές αφηγήσεις επιτόπιων συναντήσεων και απόηχους ξεχασμένων μετακινούμενων διαδρομών, που κάποτε διαμόρφωναν τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων στις ορεινές κοιλάδες της Μακεδονίας και της Ηπείρου.

Η έκθεση, της οποίας τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 12 Απριλίου 2025, στις 12 το μεσημέρι, από την Δήμαρχο Μετσόβου, κυρία Μαρία-Χρίστινα Αβέρωφ, αποτελεί έναν βαθύ φόρο τιμής, όχι μόνο στους αδελφούς Μανάκια, αλλά και στη διαχρονική ζωτικότητα των βλάχικων κοινοτήτων στα βουνά της Πίνδου.

Η έκθεση είναι ένα πρότζεκτ του Peter Pan ART. Υποστηρίζεται από το Ρουμανικό Πολιτιστικό Ινστιτούτο και τη Διοίκηση του Εθνικού Πολιτιστικού Ταμείου.

Εγκαίνια: Σάββατο 12 Απριλίου 2025, 12 μ.μ.

Διάρκεια έκθεσης:  13 Απριλίου 2025 – 26 Μαΐου 2025

Ώρες λειτουργίας:  10.00 – 16.00, καθημερινά εκτός Τρίτης

Website: www.averoffmuseum.gr