Η μαγεία του παράδοξου: Η Μονς Γιόργκενσεν εκθέτει στην Art Athina 2025

Η Μονς Γιόργκενσεν επιστρέφει για δεύτερη συνεχή χρονιά στην Art Athina, συμμετέχοντας με την ιταλική γκαλερί Spazio b5 της Λορένα Ζουνίγκα Αγκιλέρα και του Μισέλ Λιβάις. Η καλλιτέχνιδα γερμανο-ολλανδικής καταγωγής, η οποία πλέον ζει και εργάζεται στην Ελλάδα, έχει την ικανότητα να στήνει μπροστά μας ολόκληρους μικρόκοσμους, όπου η μυθολογία, η μνήμη και η φαντασία συμπλέκονται αβίαστα. Την προηγούμενη χρονιά κέρδισε το κοινό με τις επιβλητικές μάσκες της, που παρέπεμπαν σε πρόσωπα δρυΐδων. Η φετινή της παρουσίαση αντλεί έντονα από το ελληνικό στοιχείο, περιλαμβάνοντας ζωγραφικά έργα και χειροποίητες μάσκες από χαρτόνι και σεμεδάκια.

Κεντρικός άξονας της νέας θεματικής είναι ο «Κουκουβάνθρωπος» —ένα υβριδικό πλάσμα, μισό άνθρωπος και μισό κουκουβάγια, που φέρει μαζί του την αίσθηση μιας αρχαίας γνώσης αλλά και μιας παιχνιδιάρικης αμηχανίας.

Η δουλειά της θυμίζει ένα ιδίωμα που αρνείται την τυποποίηση, επιλέγοντας να εκφραστεί μέσα από μύθους, παραμύθια και λαϊκές αφηγήσεις της βόρειας Ευρώπης. Ωστόσο, συνδιαλέγεται δημιουργικά και με την ελληνική αρχαιότητα, διατηρώντας μια ουσιαστική σχέση που δεν πρόκειται για ένα γραφικό ενδιαφέρον, αλλά για μια αναζήτηση του μύθου ως ζωντανού, δυναμικού φορέα νοημάτων. Η κουκουβάγια, σύμβολο σοφίας στην αρχαία ελληνική παράδοση, αποκτά στα χέρια της μια πολυσύνθετη ταυτότητα: γίνεται φύλακας, παρατηρητής, μάρτυρας αλλά και, κάποιες φορές, ένας αστείος υποκριτής που διστάζει μέσα στον ίδιο του τον ρόλο.

Στα έργα της, οι φιγούρες στέκονται αγέρωχες, συχνά σε σκηνικά λιτά αλλά συντιθέμενα από κορεσμένους τόνους. Το βλέμμα τους, μεγάλο και διαπεραστικό, καλεί τον θεατή να εισέλθει σε έναν ενδιάμεσο χώρο —ούτε καθαρά πραγματικό ούτε αμιγώς φανταστικό. Το χρώμα, πότε διάφανο και αιθέριο, πότε πυκνό και εκρηκτικό, λειτουργεί ως δίαυλος συναισθήματος και όχι ως απλή περιγραφή της μορφής. Στις μεγάλες, επίπεδες επιφάνειες του λινού υφάσματος ή καμβά, η υφή της μπογιάς αφήνει να φανεί κάτι το χειροποίητο, σχεδόν τελετουργικό στοιχείο της εικαστικής πράξης.

Ακολουθώντας το ίδιο εννοιολογικό νήμα, φιλοτεχνεί μάσκες από χαρτόνι και σεμεδάκια, υλικά συνδεδεμένα με τη βαλκανική καθημερινότητα και τη μνήμη της οικογενειακής θαλπωρής. Όλες μοιάζουν να είναι έτοιμες να φορεθούν σε κάποιο μυστικό δρώμενο ή να κρεμαστούν σαν φυλαχτό στον τοίχο ενός σπιτιού. Μέσα από αυτά τα απλά, καθημερινά υλικά, η καλλιτέχνιδα ανοίγει ένα μονοπάτι από το οικείο προς το μυστηριώδες και προσδίδει στις μάσκες της μια ιερατική αύρα.

Ίσως το πιο καθοριστικό στοιχείο της δουλειά της είναι η σχέση που αναπτύσσει με τον θεατή. Δεν αντιμετωπίζει τον επισκέπτη ως παθητικό αποδέκτη ενός «μηνύματος», αλλά ως συνοδοιπόρο σε έναν διάλογο. Κάθε έργο της είναι μια ελεύθερη πρόσκληση για ερμηνεία, για μια προσωπική ανάγνωση που μπορεί να αλλάξει από στιγμή σε στιγμή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η θέαση μετατρέπεται σε εμπειρία περιπλάνησης, όπου η βεβαιότητα δίνει τη θέση της στο ερώτημα και το ερώτημα στη μαγεία.

Η θεματική της δεν περιορίζεται στην αναπαράσταση του μύθου· επεκτείνεται στην εξερεύνηση της σχέσης ανθρώπου, ζώου και φύσης. Οι υβριδικές μορφές της ενσαρκώνουν την ιδέα της μεταμόρφωσης και της συνεχούς ροής. Στον κόσμο της Μονς Γιόργκενσεν τίποτα δεν είναι στατικό. Όλα βρίσκονται σε μια κατάσταση διαρκούς αλλαγής, σαν να υπακούν σε έναν μυστικό ρυθμό που δεν σταματά ποτέ.

Η παρουσία της στην Art Athina 2025 δεν είναι απλώς μια επανάληψη της περσινής της επιτυχίας· συνιστά εξέλιξη και ωρίμανση της καλλιτεχνικής της σκέψης. Ο «Κουκουβάνθρωπος» αναδύεται σαν μια οικεία φυσιογνωμία, σαν φίλος που επιστρέφει από ένα μακρινό ταξίδι, φέρνοντας αφηγήσεις πρωτάκουστες —ιστορίες που γίνονται και δικές μας τη στιγμή που τον αντικρίζουμε.

Σε μια εποχή ταχύτητας και της υπερπληροφόρησης, η Μονς Γιόργκενσεν μάς υπενθυμίζει ότι η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα θραύσμα παύσης —ένα σημείο όπου ο χρόνος κυλά διαφορετικά. Και ίσως, μέσα από τα αινιγματικά μάτια μιας κουκουβάγιας, να ξαναβρούμε τον τρόπο να κοιτάμε τον κόσμο με συγκίνηση, κατάπληξη και την άγρυπνη περιέργεια του παράδοξου.

Art Athina 2025 | Ζάππειο Μέγαρο | Από 18 έως 22 Σεπτεμβρίου