Γκέρχαρντ Ρίχτερ: Μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Παρίσι

Συνεχίζοντας την παράδοση που έχει ξεκινήσει, οργανώνοντας μνημειώδεις μονογραφικές εκθέσεις μερικών εκ των σημαντικότερων καλλιτεχνών του 20ου και του 21ου αιώνα — όπως του Ζαν Μισέλ Μπασκιά, του Μαρκ Ρόθκο και του Ντέιβιντ Χόκνεϊ — το Fondation Louis Vuitton ετοιμάζεται φέτος το φθινόπωρο για μια μεγάλη αναδρομική αφιερωμένη στον σύγχρονο Γερμανό καλλιτέχνη, Γκέρχαρντ Ρίχτερ. Με επιμελητές τους Ντίτερ Σβαρτς και Νίκολας Σερότα, η έκθεση θα περιλαμβάνει 270 έργα του Ρίχτερ, που δημιουργήθηκαν μεταξύ των ετών 1962 και 2024 και θα είναι ανοιχτή στο κοινό από τις 17 Οκτωβρίου 2025 έως τις 2 Μαρτίου 2026.

Ζωγραφική με λάδια, γλυπτά από γυαλί και ατσάλι, σκίτσα με μολυβί και μελάνι, νερομπογιές, πολλαπλά έργα, αλλά και επιχρωματισμένες φωτογραφίες πρόκειται να καλύψουν, για πρώτη φορά, περισσότερες από έξι δεκαετίες δημιουργικής παραγωγής του καλλιτέχνη. Μεταξύ των περιόδων που καλύπτει η συγκεκριμένη αναδρομική, θα συμπεριλαμβάνονται:

• η πρώτη περίοδος (1962-1970), όπου ο Γκέρχαρντ Ρίχτερ χρησιμοποιεί παλιές φωτογραφίες (είτε οικογενειακές, είτε από εφημερίδες), για να μιλήσει για τις δικές του ρίζες, αλλά και για το σκοτεινό παρελθόν της Γερμανίας
• η περίοδος όπου συμμετείχε στην Μπιενάλε της Βενετίας (1972), η οποία αποτελεί σημείο καμπής στην καριέρα του
• η αφηρημένη περίοδος (1976-1986)
• η σκοτεινή περίοδος «περισυλλογής» (1987-1995)
• η περίοδος των μικρών αφηρημένων έργων και έργων με φιγούρες (1996-2009) και
• η περίοδος των πιο πρόσφατων έργων του (2009-2023), όπου ο Ρίχτερ πειραματίζεται με γυαλί και ψηφιακές εικόνες.

Η κάθε μία από αυτές τις ενότητες θα παρουσιάζεται σε ξεχωριστές αίθουσες ή «γκαλερί» του Fondation Louis Vuitton.

Ο Γκέρχαρντ Ρίχτερ, σήμερα 93 χρονών, γεννήθηκε στη Δρέσδη το 1932. Λίγο πριν χτιστεί το Τείχος του Βερολίνου, το 1961, ο καλλιτέχνης εγκατέλειψε την Ανατολική Γερμανία και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Ντίσελντορφ και ύστερα στην Κολωνία. Ανέκαθεν, ο Ρίχτερ ενδιαφερόταν τόσο για τη θεματολογία των έργων του, όσο και για την ίδια την «γλώσσα» της ζωγραφικής. Πάντοτε αντιδραστικός, ο καλλιτέχνης απέφυγε να καταταχθεί σε μια συγκεκριμένη κατηγορία, αναζητώντας ερεθίσματα τόσο στην παραδοσιακή ζωγραφική, όσο και στην αναζωογόνηση αυτής, με τη βοήθεια σύγχρονων μέσων. Ο Ρίχτερ δεν επιλέγει ποτέ να ζωγραφίσει κατευθείαν από το φυσικό τοπίο, αλλά από φωτογραφίες ή από σκίτσα, δημιουργώντας κατά αυτόν τον τρόπο μια νέα, αυτόνομη δουλειά. Ανά τα χρόνια, έχει εξερευνήσει μια τεράστια γκάμα από τεχνοτροπίες, πάντα στα πλαίσια της ζωγραφικής, αναπτύσσοντας διαφορετικές μεθόδους για να απλώνει το χρώμα στον καμβά, είτε με πινέλο, είτε με μαχαίρι παλέτας, είτε με ρακλέτα.

Ο Ρίχτερ θεωρείται ομόφωνα ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς εν ζωή καλλιτέχνες στον κόσμο. Η συγκεκριμένη έκθεση συγκεντρώνει πολλά από τα σημαντικότερα έργα του, μέχρι την απόφασή του το 2017 να σταματήσει να ζωγραφίζει, συνεχίζοντας παράλληλα να σχεδιάζει. Παρουσιαζόμενη με χρονολογική σειρά, η έκθεση παρακολουθεί την εξέλιξη ενός μοναδικού εικαστικού οράματος — ενός οράματος που διαμορφώνεται τόσο από τη ρήξη όσο και από τη συνέχεια — από τους πρώιμους πίνακές του, που βασίζονται στη φωτογραφία, έως τις τελευταίες αφαιρέσεις του.