Νικόλας Κονταξής: Δεν μπορεί να μιλήσει με λόγια αλλά μέσα από τα έργα του

Η περίπτωση του είναι από εκείνες που μαρτυρούν ένα άλμα της ψυχής, αυτό που μετατρέπει τις δυσκολίες και προκλήσεις της ζωής σε έκφραση και δημιουργικότητα. Ζώντας με τον εφιάλτη των επιληπτικών κρίσεων από την ηλικία των 15 μόλις μηνών, ο Νικόλας Κονταξής κατάφερε και δημιούργησε μια δική του ξεχωριστή καλλιτεχνική διάλεκτο, η οποία είναι γεμάτη από δύναμη και αισιοδοξία, παρά τις προφανείς αντιξοότητες.

Ο γεννημένος το 1996 Ελληνοαμερικανός καλλιτέχνης είναι ένας αυτοδίδακτος ζωγράφος που σαν σύγχρονος Τζάκσον Πόλοκ (μία από τις προφανείς και σημαντικότερες επιρροές του) πειραματίζεται με τους πολύχρωμους καμβάδες, που φιλοξενούν την ιδιαίτερα θεωρημένη προσέγγισή του στις λεπτομέρειες της ζωγραφικής. Χαρακτηριστικό της τέχνης του, τα κάθε λογής αντισυμβατικά υλικά που χρησιμοποιεί όπως τα μπαχαρικά, ο καφές, το λάδι κ.ά. Η τέχνη του Νικόλα Κονταξή είναι το προσωπικό του καταφύγιο, είναι η ταύτιση με την αίσθηση μιας φυσιολογικής ζωής που στερήθηκε από μικρός. Μέσω της έκθεσης «Catch Me» που φιλοξενείται στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, η δουλειά του Νικόλα απευθύνει ένα παγκόσμιο μήνυμα θάρρους και δύναμης. Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν σε μια αναπαράσταση του αυθεντικού στούντιο του Νικόλα και να συμμετάσχουν σε εργαστήρια όπου θα χρησιμοποιηθούν υλικά και τεχνικές εμπνευσμένες από τη δουλειά του.

Έχοντας συμπεριληφθεί στη λίστα του Forbes με τα μεγαλύτερα ταλέντα «Under 30», ο Νικόλας Κονταξής θεωρείται από τους πλέον ανερχόμενους καλλιτέχνες της γενιάς του, χάρη στο εντυπωσιακό «δομημένο χάος» του. Πίνακες του βρίσκονται στη συλλογή σημαντικών συλλεκτών, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονται ο πρώην CEO της Google, Eric Schmidt, o θρύλος του τένις Ρότζερ Φέντερερ, καθώς και η Αντέλ. Η πρώτη του έκθεση έκανε εγκαίνια το 2017 στο Λος Άντζελες, ενώ ακολούθησαν αντίστοιχες στο Σικάγο, στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, καθώς και στην ιδιαίτερη πατρίδα του Παλμ Σπρινγκς στην Καλιφόρνια. Στο πλευρό του βρίσκεται πάντα η μητέρα και εκπρόσωπός του, Krisann Kontaxis. Μια γυναίκα η οποία δεν σταμάτησε ποτέ να πιστεύει στον γιο της, όντας παρούσα στη συντριπτική πλειοψηφία των δεκάδων χιλιάδων επιληπτικών κρίσεων που συνολικά έχει αντιμετωπίσει. Και που με ιδιαίτερη περηφάνεια μίλησε στη συνέντευξη τύπου για την επίσημη παρουσίαση της έκθεσης «Catch Me», εμφανώς συγκινημένη για το ενδιαφέρον και την υποδοχή του κόσμου.

«Το “Catch Me” είναι το όνειρο του Νικόλα να μοιραστεί την τέχνη του με την Ελλάδα, τη χώρα των προγόνων του. Είναι η δική μας πρόσκληση στο κοινό να πιαστούμε χέρι χέρι και να δούμε πώς η δημιουργικότητα μπορεί να γίνει καταφύγιο, ελπίδα και τρόπος ζωής. Ο Νικόλας δεν μπορεί να μιλήσει με λόγια, αλλά μέσα από τα έργα του λέει όσα οι λέξεις συχνά αδυνατούν να εκφράσουν», δήλωσε χαρακτηριστικά ενθυμούμενη τον αγώνα που κάνει μαζί με το γιο της όλα αυτά τα χρόνια. Με την κατάσταση της υγείας του να χειροτερεύει σταδιακά και τις επιληπτικές κρίσεις του να αποτελούν υπενθύμιση για όλα αυτά που δεν μπορεί να ελέγξει. Στο περιθώριο της συνέντευξης τύπου, η κα Kontaxis μίλησε στην Athens Voice για τα παιδικά χρόνια του Νικόλα στην Καλιφόρνια, την τέχνη του, τον εφιάλτη των προβλημάτων με την υγεία του, καθώς επίσης και για το βαθύτερο νόημα πίσω από τη φράση «Catch Me».

O τρόπος που δουλεύει ο Νικόλας σχετίζεται άμεσα με το πώς νιώθει και η τέχνη του έχει να κάνει περισσότερο με το συναίσθημα παρά με την τεχνική. Έχει ως αφετηρία την καρδιά του.

«Θα έλεγα πως ο γιος μου εμπνεύστηκε από πολλά και διαφορετικά πράγματα, κυρίως όμως από την εικονογραφία των εκκλησιών. Έζησε τις ενορίες μας από πολύ νεαρή ηλικία και ενδιαφερόταν πολύ για τις εικόνες. Όλα αυτά στο Παλμ Σπρινγκς της Καλιφόρνια όπου και μεγάλωσε. Για να είμαι ειλικρινής, έμπνευση στάθηκε και η ίδια η κατάσταση της υγείας του, καθώς και ο αγώνας που έκανε και κάνει καθημερινά για αυτήν. Διότι καμιά φορά, ο τρόπος που δουλεύει ο Νικόλας σχετίζεται άμεσα με το πώς νιώθει και η τέχνη του έχει να κάνει περισσότερο με το συναίσθημα παρά με την τεχνική. Έχει ως αφετηρία την καρδιά του. Ο γιος μου πειραματιζόταν με ό,τι υλικά έβρισκε μπροστά του. Μπαχαρικά, καφέ, λάδι, ακόμα και στάχτη. Πράγματα που ανακάλυπτε συνεχώς στο περιβάλλον του. Οι κρίσεις του τον καταρράκωναν και το γεγονός ότι έμαθε να δουλεύει «στο έδαφος» όπου είχε πέσει, ήταν από τα πιο σημαντικά στο ταξίδι του. Η τέχνη τον περιέθαλψε, του είπε ότι δεν έχει σημασία το ότι έπεσε και πως είναι εκεί για αυτόν. Έπεσες αλλά θα ξανασηκωθείς. Στο έδαφος υπάρχει «βρoμιά» η οποία αντί να τον αποτρέψει, ενσωματώθηκε στη διαδρομή του και στον τρόπο δουλειάς του. Ακόμα και στις χειρότερες των ημερών, όταν δεν μπορούσε καν να σηκωθεί, ήθελε να προσεγγίσει το έργο του και να νιώθει έμπνευση. Κάπως έτσι ήρθε και η χρήση όλων αυτών των υλικών, πολλά από τα οποία προσομοιάζουν με τη βρoμιά», αναφέρει χαρακτηριστικά η κα Kontaxis, ώστε να συνεχίσει μιλώντας για το εξαιρετικά δύσκολο βίωμά της, το οποίο και αποτέλεσε την έμπνευση για το όνομα της έκθεσης.

«Ήμουν εκεί ώστε να το κάνω για αυτόν. Όλοι οι τίτλοι των έργων του αρχειοθετήθηκαν από εμάς, τους άνθρωπους που ήμασταν εκεί για να τον πιάσουμε, για να φροντίσουμε για την ασφάλειά του. Το κάναμε εκατοντάδες φορές. Η φράση “Catch Me” ήταν το κάλεσμά του, όπως και δικό μας για το ότι πρέπει να είμαστε εκεί. Να τρέξουμε να τον βοηθήσουμε. Όταν τα πράγματα χειροτέρεψαν, η φράση δεν έβγαινε εύκολα από το στόμα του. Είχε αλλάξει η τοπογραφία του εγκεφάλου, από τη φαρμακευτική αγωγή αλλά και την ανάπτυξή του γενικότερα. Κάθε τίτλος αντιστοιχεί στην άρθρωση μιας λέξης ή φράσης, ανάμεσα σε επιληπτικές κρίσεις. Τις οποίες και κατέγραψε όλες ώστε να τις χρησιμοποιήσει στο έργο του. Ο κάθε τίτλος του ανήκει. Προφανώς και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα όσα έχει πει, άλλα κάθε ένα από αυτά είναι ένα παράθυρο στον ψυχισμό του. Το “Catch Me” ήταν από τις πλέον σημαντικές φράσεις του και συνδυάζεται με ένα έκθεμα που έχουμε φέρει από την Καλιφόρνια. Όταν το είδα στο σπίτι μου, ένιωσα κατευθείαν τη σύνδεση».

Είναι αυτοί οι τίτλοι λοιπόν που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος κάθε έργου του Νικόλα, κρύβοντας πολλές φορές την πιο τραγική, ή την πιο ελπιδοφόρα ιστορία. Ο πίνακας «I'm Lonely» είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση, με την κα Kontaxis να θυμάται λεπτομερώς εκείνη τη δύσκολη περίοδο.

«Το έργο “I'm Lonely”, το οποίο έχει ολοκληρωθεί σε δύο στάδια, έχει στοιχεία του προηγούνται και έπονται μιας εγχείρησης στον εγκέφαλο, το 2021. Αυτός ο πίνακας ξεκίνησε με όμορφα χρώματα και μακριές γραμμές. Στη συνέχεια εγχειρήστηκε και τότε ήταν που σύμφωνα με τη νοσοκόμα, ο Nicholas αναφώνησε “I'm Lonely”. Όμως γενικά δεν ήταν ένας δυστυχισμένος άνθρωπος, γι αυτό και είχε ιδιαίτερη βαρύτητα. Μετά το χειρουργείο ένιωθε αδύναμος και κουρασμένος. Δεν ήταν εύκολο και δεν γνωρίζαμε τι θα κάνει στο studio. Ολοκλήρωσε τον πίνακα με την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια, η οποία μετατράπηκε στις μικρές τελείες που βλέπετε στην επιφάνειά του. Ο τίτλος του έργου λέει με τον ιδανικό τρόπο την ιστορία πίσω από αυτό».

Κλείνοντας τη συζήτησή μας με την κα Kontaxis, αναρωτιόμαστε το προφανές. Πού βρίσκει τη δύναμη ώστε να μη λυγίσει μπροστά στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο γιος της όλα αυτά τα χρόνια.

«Το κουράγιο του γιου μου είναι απερίγραπτο. Και προφανώς είναι πιο δυνατός από εμένα. Είναι κάτι το συμβιωτικό. Αν αυτός είναι δυνατός, δεν υπάρχει περίπτωση να λυγίσω εγώ. Τρέφομαι από τη δύναμή του, δε θα πέσω αν δεν πέφτει αυτός. Είναι πολύ σημαντικό νομίζω. Ο Θεός σε δοκιμάζει σε όσα μπορείς να αντέξεις και μέσα από τη συμπεριφορά του, εγώ παίρνω δύναμη. Προσεγγίζει την τέχνη του ως αθλητής. Ως μαχητής. Γιατί αυτό ακριβώς είναι».