Εικαστικα

Τέχνη: 9 ραντεβού για τις 14-20 Μαρτίου

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, Μαριλένα Αραβαντινού στην ΕΒΕ, Σωκράτης Σωκράτους στη The Breeder κ.ά.

Ιωάννα Γκομούζα
ΤΕΥΧΟΣ 908
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τέχνη: εκθέσεις και προβολές την εβδομάδα 14-20 Μαρτίου

Έρχονται σε: Μουσείο Μπενάκη, Εθνική Βιβλιοθήκη, The Breeder, Alkinois, Space 52, Γκαλερί Σκουφά, Snehta

Ο συλλέκτης Νίκος Αλεξίου
Πολύπλευρος καλλιτέχνης αλλά και παθιασμένος συλλέκτης, ο Νίκος Αλεξίου (1960-2011) δώρισε στο Μουσείο Μπενάκη 236 έργα από 84 εικαστικούς. Δημιουργίες που φανερώνουν την προτίμηση στο έλασσον και τη χειροτεχνική λεπτότητα, την εμμονή στο χαρτί, τη διαφάνεια και την ελαφρότητα, το ενδιαφέρον για τη σχέση της γραμμής με τον χώρο, την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ αταξίας και τάξης, και φέρουν την υπογραφή δημιουργών όπως οι Jimmie Durham, Gert & Uwe Tobias, Kai Schiemenz, Jim Shaw, Αλέξης Ακριθάκης, Νάνος Βαλαωρίτης, Βαγγέλης Βλάχος, Ηλίας Καφούρος, Αιμιλία Παπαφιλίππου, Ντόρα Οικονόμου κ.ά. Η έκθεση παρουσιάζει τη δωρεά στο σύνολό της συστήνοντάς τη ως μέρος της πρακτικής του καλλιτέχνη. Διαβάστε εδώ όσα είδαμε στην έκθεση και όσα μας είπαν οι επιμελητές Γιώργος Τζιρτζιλάκης και Πολύνα Κοσμαδάκη αλλά και οι καλλιτέχνες Κωστής Βελώνης, Βάσω Γκαβαϊσέ, Μανώλης Ζαχαριουδάκης και Γεωργία Σαγρή για τον Αλεξίου, τον διάλογό τους και τα έργα τους.
Μουσείο Μπενάκη/ Πειραιώς 138, 14 Μαρτίου-26 Μαϊου

Ηλίας Καφούρος, Give me one, 2007

Τα δημιουργικά πρόσωπα της Μαριλένας Αραβαντινού
Επί 30 και πλέον χρόνια συνέδεσε τη δημιουργία της με το θέατρο και, αργότερα, με τον κινηματογράφο φιλοτεχνώντας τα σκηνικά για τις παραστάσεις μεγάλων θιάσων, αλλά και για φιλμικές παραγωγές, τόσο εγχώριες («Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας», 1955, «Ένας ήρως με παντούφλες», 1958 κ.ά.) όσο και διεθνείς («Συνέβη στην Αθήνα», 1962, «Ο ναύτης του Γιβραλτάρ», 1967 κ.λπ.). Ωστόσο, η Αραβαντινού, μαθήτρια του Γιάννη Μόραλη και από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας του Αρμού (1949-1952), αφοσιώθηκε και στη ζωγραφική εκθέτοντας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η αναδρομική έκθεση που επιμελείται ο Σπύρος Μοσχονάς στοχεύει, δίπλα στην πλούσια σκηνογραφική της δουλειά, πρωτίστως να αναδείξει το ζωγραφικό της έργο, από τις πρώιμες δημιουργίες ως την ύστερη εικαστική της παραγωγή –μια σειρά εξπρεσιονιστικών έργων μεγάλης κλίμακας με κοινωνική θεματολογία, καθώς και τοπία της Καστέλας και της Αίγινας. Θα παρουσιαστούν περίπου 100 πίνακες και αρκετά σχέδια και μακέτες, έργα που είχαν εκτεθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’50, καθώς και μεταδικτατορικά, τα περισσότερα από τα οποία όμως είναι άγνωστα στο κοινό.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, από 19 Μαρτίου

Μαριλένα Αραβαντινού, Αυτοπροσωπογραφία μπροστά στο παράθυρο. Ιδιωτική συλλογή © Λεωνίδας Κουργιαντάκης

Τριπλά εγκαίνια στο Μεταξουργείο
Εργάστηκε επί χρόνια στα περιοδικά Domus και Stile –που ίδρυσε ο πατέρας της και διάσημος αρχιτέκτονας Gio Ponti– ως υπεύθυνη για τις καλλιτεχνικές σελίδες κατά την κρίσιμη μεταπολεμική περίοδο, αλλά έφτασε 70 ετών για να πρωτοδείξει δική της εικαστική δουλειά. Τέσσερα χρόνια από τον θάνατό της, οι ντελικάτες μονοκονδυλιές της Lisa Ponti φτάνουν στην Αθήνα. Με πινελιές, με στυλό, μολύβι ή μαρκαδόρο ξεδιπλώνει στο καθολικό φορμά του χαρτιού Α4 συναισθήματα και συγκινήσεις ποντάροντας στην πιο απλή εικονογραφία.
Παράλληλα, στο The Breeder Studyroom ο γνωστός Κύπριος εικαστικός Σωκράτης Σωκράτους μοιράζεται ιστορικά έργα και αθέατες στιγμές από το οδοιπορικό του στην τέχνη και την προετοιμασία σημαντικών του πρότζεκτ. Ανάμεσά τους αρχειακό υλικό από την εγκατάσταση Rumours, με την οποία εκπροσώπησε την Κύπρο στην 53η Μπιενάλε της Βενετίας το 2009 και διαπραγματεύονταν την έννοια του ξένου και το πρότζεκτ Blue Beret Camp (2011), μια σειρά από φωτογραφίες που ελήφθησαν στο κατεχόμενο κομμάτι της Κύπρου και καταγράφει την καθημερινή ζωή των στρατιωτών του ΟΗΕ, καθώς και υλικό από το έργο A Cave in Dhariya (2012) που παρουσίασε στη Μπιενάλε Riwaq και προέκυψε μετά από τη δίμηνη παραμονή του στην Παλαιστίνη.
Το σερί των εγκαινίων συμπληρώνει η δουλειά που η Ireland Wisdom δημιούργησε κατά τη διάρκεια της δίμηνης παραμονής της στο Open Studio της γκαλερί. Η 28χρονη ζωγράφος από το Λος Άντζελες εστιάζει στα αρχέγονα συναισθήματα και τις λειτουργίες του ανθρώπου μέσα από έργα που αποτίνουν φόρο τιμής στην ευρωπαϊκή ζωγραφική του 18ου αι. με τις νεκρές φύσεις και μια σειρά από λιτά σχέδια ενώ παρουσιάζει και αυτοπροσωπογραφίες της.
The Breeder, 14 Μαρτίου-13 Απριλίου (εγκαίνια στις 19:00-21:00) 

Ireland Wisdom

Μια… ψυχρή αγκαλιά από fiberglass
Μετά και το 2ο Βραβείο του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη που απέσπασαν το 2022 με την ενάλια εγκατάσταση «Tender shell geophilia», η Ιλεάνα Αρναούτου και η Ισμήνη Κινγκ επιμένουν στον δρόμο της καλλιτεχνικής συμπόρευσης και παρουσιάζουν την πρώτη τους κοινή έκθεση ως καλλιτεχνικό δίδυμο με τίτλο «I will hold you forever. Or till everyone leaves the room». Με αφετηρία ξανά το υλικό το fiberglass (αυτή τη φορά χρησιμοποιούν κομμάτια από μια κατεστραμμένη λεπίδα ανεμογεννήτριας) και σκραπ αλουμινίου δημιουργούν υβριδικά γλυπτά ως συστήματα υποστήριξης τα οποία αφορούν την έννοια της αγκαλιάς και της δέσμης. Όπως αναφέρει η συνεπιμελήτρια της έκθεσης Ολυμπία Τζώρτζη: «Σε αυτούς τους μεταβατικούς χώρους, μια ακαμπτή αγκαλιά και μια ψυχρή οικειότητα συνυπάρχουν, δημιουργώντας μια αντίθεση σε σχέση με το άυλο συναίσθημα της μνήμης». Η έκθεση αποτελεί μια σύμπραξη των χώρων Callirrhoë και Alkinois και παρουσιάζεται στην Αλκινόης 6, στα Πετράλωνα.
Alkinois, 14 Μαρτίου-6 Απριλίου (εγκαίνια στις 19:00-22:00) 

Από την έκθεση των Ιλεάνας Αρναούτου και Ισμήνης Κινγκ I will hold you forever. Or till everyone leaves the room

Δυο καλλιτέχνες και ο Kifissos
Τι βλέπουμε όταν κοιτάζουμε τη φύση μέσα στον αστικό σχεδιασμό; Πώς θα ακουγόταν το χαμένο ποτάμι της πόλης αν μιλούσε; Στο νέο τους κοινό πρότζεκτ, η εικαστικός Κατερίνα Μπότσαρη και ο καλλιτέχνης ήχου Karl Heinz Jeron εστιάζουν το βλέμμα τους στον Κηφισό και σχολιάζουν την κατάχρηση των φυσικών πόρων από την ανθρωπότητα θέτοντας ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα στις σύγχρονες μητροπόλεις. Συνεχίζοντας την ενασχόλησή της με την ανάδειξη αρχιτεκτονικών παραδοξοτήτων που αναδύονται σαν εισβολείς στο φυσικό περιβάλλον, η Μπότσαρη στήνει μια εγκατάσταση που παραπέμπει στα billboards, τις γιγαντιαίες μεταλλικές κατασκευές που ως αναλογικές «οθόνες» επικοινωνούσαν μια ποικιλία καταναλωτικών μηνυμάτων κατά την προ-ψηφιακή εποχή. Την παρέμβασή της συμπληρώνει μια δομή που παραπέμπει στο βουνό, χαρακτηριστικό του αττικού τοπίου απ’ όπου το νερό αναβλύζει. Το ακουστικό μέρος του έργου αναλαμβάνει ο Γερμανός καλλιτέχνης ο οποίος τα τελευταία χρόνια ζει στην Αθήνα και εξερευνά μέσα από τη δουλειά του την καθημερινή κουλτούρα, την αντίληψη των μέσων ενημέρωσης και την επεξεργασία πληροφοριών. Μέσα από επιτόπιες ηχογραφήσεις, ηλεκτροχημική ανάλυση δειγμάτων νερού και με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης δημιουργεί ένα μουσικό κομμάτι με στόχο να διατυπωθούν οι μουσικο-ακουστικές ιδιότητες του νερού για ένα ηχητικό τοπίο.
Space 52, 15-31 Μαρτίου (εγκαίνια στις 19:00-22:00) 

Kifissos, άποψη της εγκατάστασης

Η φύση και ο χρόνος
Μια σειρά έργων από χειροποίητα χαρτιά καθώς και μια σειρά γλυπτών έργων με φύλλα και λουλούδια, φιλοτεχνημένα τα τελευταία δυο χρόνια, παρουσιάζει η Τίνα Καραγεώργη στην έκθεση «Future Perfect». Ο τίτλος ανοιχτός στην απόδοσή του, μπορεί να παραπέμπει στον (αδιάλλακτα οριστικό) τετελεσμένο μέλλοντα χρόνο αλλά και σ’ ένα τέλειο μέλλον και είναι αυτή η αμφισημία που ενδιαφέρει την ανάγνωση της καλλιτέχνιδας. Η ίδια εξηγεί: «Το θέμα μου είναι ο χρόνος ως διάσταση και ως κατάσταση της φύσης που κινδυνεύει, της φύσης με μέλλον τετελεσμένο. Στο απαρέγκλιτο “Θα έχουν εξαφανιστεί”, προσπαθώ να αντιτάξω την ελπίδα ενός μέλλοντα διαρκείας: “Θα υπάρχουν”, “θα επιβιώσουν”».
Γκαλερί Σκουφά, 14 Μαρτίου-6 Απριλίου (εγκαίνια στις 19:30-21:30)

Τίνα Καραγεώργη, "Morning light"

Προβολές για την περιβαλλοντική κρίση
Την περιβαλλοντική καταστροφή, την υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων και τις πιθανές επιπτώσεις τόσο στο ανθρώπινο είδος όσο και στο ζωικό και φυτικό βασίλειο προσεγγίζουν τα έργα που προβάλλονται για ένα βράδυ στο Snehta Residency, στο πλαίσιο του προγράμματος καλλιτεχνικών φιλοξενιών SAIR (Sustainability is the Air). Συγκεκριμένα θα παρουσιαστούν: Η μικρού μήκους ταινία Kepler του Γιώργου Δρίβα, το Killing the Messengers της Bryony Dunne, το Περδικάκι της Catriona Gallagher και το Qengjat e Vegjel της Doreida Xhogu. Θα ακολoυθήσει συζήτηση με τους καλλιτέχνες. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Για κράτηση θέσης: https://docs.google.com/forms/d/1vXlDKuLNF1pr2UHfqH86lZex-wBhH5OrQDuNHrCiHdo/viewform?pli=1&ts=65e2e082&pli=1&edit_requested=true
Snehta Residency, Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2024, στις 19:00