Παναγιώτης Μαρίνης: Συνέντευξη με τον γλύπτη με αφορμή την έκθεση «Εργαλεία Πέτρας» στο Διαχρονικό Μουσείο της Λάρισας
Ο Παναγιώτης Μαρίνης, αυτοδίδακτος γλύπτης από την Αίγινα, χρησιμοποιεί ως βασική πρώτη ύλη του έργου του την πέτρα του νησιού του, σμιλεύοντάς την με επιμονή και υπομονή, δίνοντάς της μια νέα ζωή. Μάλιστα, στην περιοχή της Κυψέλης στην Αίγινα έχει «στήσει» έναν «καλλιτεχνικό αγρόκηπο», μια υπαίθρια γλυπτοθήκη όπου οι πέτρινες κεφαλές του -πέτρες σμιλευμένες από την φύση, το χρόνο και τα χέρια του- ξεπροβάλλουν μπροστά από τα παρτέρια με τα λουλούδια και τα δέντρα για να σε καλωσορίσουν.
«Σμιλεύοντας με ακούραστη μα σοφή ορμή τη σιωπηλή επιφάνεια της αιγινήτικης πέτρας, ο Παναγιώτης Μαρίνης εδώ και πολλές δεκαετίες μεταποιεί και τιθασεύει την πρωτογενή ύλη της, φανερώνει επιδέξια την οργανική φύση της, ακουμπά το απόκρυφο εσωτερικό της που ανάμεσα στα χέρια του σπαρταρά, εκτινάσσεται και μεταμορφώνεται σε ζώσα σάρκα…» έγραφε το 2018 η ΊριςΚρητικούμε αφορμή την ομαδική έκθεση «Διαχρονίες», στην οποία παρουσιάστηκαν δείγματα της δουλειάς του στο Διαχρονικό Μουσείο της Λάρισας. Στο ίδιο μουσείο επανέρχεται, από τις 17 Ιουλίου έως τις 30 Οκτωβρίου 2023, με την ατομική έκθεση με τίτλο «Εργαλεία Πέτρας», με μια σειρά γλυπτών που συνομιλούν με επιλεγμένα λίθινα εργαλεία της Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού από τη συλλογή του μουσείου. Με αφορμή αυτό συνομιλήσαμε με τον σημαντικό καλλιτέχνη.
Ο Παναγιώτης Μαρίνης, ο καλλιτεχνικός αγρόκηπος και η γλυπτική
Η πρώτη «επαφή» σας τη γλυπτική πότε ξεκίνησε; Υπήρξαν γλύπτες που σας επηρέασαν και σας ενέπνευσαν; Η «λόξα» ξεκίνησε περίπου το 1970. Επισκεπτόμουν τότε το σπίτι του Καπράλου πηγαίνοντάς του πράγματα και καθόμουν ώρες ατελείωτες συζητώντας με τον ίδιο και τη γυναίκα του και χάζευα ό,τι πέτρα είχε φτιάξει. Εντύπωση πάντα μου έκανε ένας καθιστός πολεμιστής από πορόλιθο, ο οποίος υπάρχει εκεί μέχρι και σήμερα. Ακόμα, επηρεάστηκα πολύ από τον φίλο μου τον Γρηγόρη τον Μαλτέζο, με τον οποίο είχαμε κοινή αυλή στο μαγαζί που δούλευα και το σπίτι του και εκείνος πάντα σκάλιζε πορόλιθο. Ξεκίνησα τη γλυπτική το 1981 όταν στο σπίτι του πεθερού μου βρήκα κάποια μικροεργαλεία και άφθονο μαλακό πορόλιθο της περιοχής του Μεσαγρού. Από τότε έως σήμερα πότε δεν σταμάτησα να λαξεύω την πέτρα. Πάντα βέβαια από κλεμμένο χρόνο.
Υπάρχει καλλιτεχνική φλέβα στην οικογένεια, θέλετε τα παιδιά σας να συνεχίσουν το έργο σας;
Ο εγγονός μου ο Νικόλας, 8 χρονών σήμερα, μπορεί να γίνει ένας σπουδαίος καλλιτέχνης. Έχουμε μάλιστα εκθέσει έργα μας μαζί πέρυσι στον Πύργο του Μάρκελλου στην Αίγινα!
Πώς ξεκίνησε ο «καλλιτεχνικός αγρόκηπος», πώς τον εμπνευστήκατε; Όταν αγόρασα τον χώρο του σημερινού αγρόκηπου ήταν χωράφι. Σιγά σιγά άρχισα να τον διαμορφώνω, βάζοντας αρχικά δέντρα, κηπευτικά και ό,τι έργα είχα. Ο καλλιτεχνικός αγρόκηπος είναι ουσιαστικά μια υπαίθρια γλυπτοθήκη που συνυπάρχουν δέντρα, κάκτοι λουλούδια και γλυπτά. Στον αγρόκηπο έχουμε πραγματοποιήσει εκθέσεις σε συνεργασία με τον Δήμο, έχουμε υποδεχτεί σχολεία από την Αίγινα και όχι μόνο, και κάθε καλοκαίρι κάνουμε εργαστήρια γλυπτικής κυρίως για μικρούς καλλιτέχνες. Τίποτα ωστόσο δεν θα είχε γίνει αν δεν είχα την υποστήριξη της οικογένειάς μου, της γυναίκας μου Γεωργίας και των παιδιών μου, της Σταθούλας, του Αργύρη και του Βαγγέλη.
Τι σας εμπνέει για να δημιουργήσετε ένα έργο; Η πέτρα, η κάθε πέτρα, κάτι κρύβει μέσα της. Κάτι μπορεί να γίνει, τόσο απλά.
Με την γλυπτική σας δίνετε «ζωή» στην πέτρα. Τι διηγούνται αυτά τα πέτρινα πρόσωπα που σμιλεύετε; Η πέτρα από τη φύση της έχει ζωή, πολλές φορές σκέφτομαι πως αν δεν της χαλάσω την αρχική της ζωή, δεν θα υπήρχε η γλυπτική. Μια κουβέντα είναι πάντα απαραίτητη μαζί τους, κάποια στιγμή θέλω να κάνω μια έκθεση γλυπτικής με τίτλο «Κουβέντα με μία (ή με την) πέτρα».
Τι υλικά χρησιμοποιείτε; Τι το ιδιαίτερο έχει για σας η αιγινίτικη πέτρα; Μόνο αιγινίτικη πέτρα, πορόλιθο ο οποίος υπάρχει στο βορειοδυτικό μέρος της Αίγινας, και μαυρόπετρα η οποία είναι στην υπόλοιπη Αίγινα. Ανάλογα την περιοχή υπάρχουν πέτρες με διαφορετική σκληρότητα και χρώμα, είτε αυτές είναι πορόλιθος είτε μαυρόπετρα. Μόνο αιγινίτικη πέτρα γιατί είμαστε από τον ίδιο τόπο, γιατί ζούμε κάτω από τον ίδιο ήλιο και αναπνέουμε τον ίδιο αέρα. Η πέτρα ποτέ δεν μου φέρνει αντίρρηση και εγώ με σεβασμό προς αυτή κάνω όλα αυτά που βλέπετε.
Κατά τη διάρκεια της δημιουργικής πορείας σας, υπάρχει κάτι το οποίο σας απασχολεί σταθερά και προσπαθείτε να το επικοινωνήσετε μέσα από τα γλυπτά σας; Ηρεμία - δημιουργία - ομορφιά.
Δουλεύετε και κατά παραγγελία; Πόσο χρόνο συνήθως χρειάζεται για να τελειώσει ένα έργο; Σπάνια, και ποτέ δεν αντιγράφω. Όσο για τον χρόνο ανάλογα το σχήμα, το μέγεθος, τη διάθεση. Επειδή, όπως είπα, όλα τα έργα μου είναι φτιαγμένα από κλεμμένο χρόνο, σπάνια να ξεκινήσω κάτι και να το τελειώσω.
Η τέχνη και η πέτρα είναι άφθαρτη στον χρόνο; Ο χρόνος ευτυχώς ή δυστυχώς αλλάζει τα πάντα…
Ο Παναγιώτης Μαρίνης γεννήθηκε το 1955 στην Αίγινα, όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα, παραμένοντας λάτρης της φύσης και της λαογραφίας και χρησιμοποιώντας ως βασική πρώτη ύλη του έργου του την πέτρα. Η ενασχόλησή του με την γλυπτική ξεκινά το 1981 με κύριο ερέθισμα τα έργα και τις συναντήσεις του με τον Χρήστο Καπράλο, καθώς και το έργο του Γρηγόρη Μαλτέζου. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στην είσοδο του Δημαρχείου Αίγινας (έργο σε συνεργασία με τον ζωγράφο Γιώργο Χατζημιχάλη), καθώς επίσης και στο Κυπριακό Προξενείο της Νέας Υόρκης. Ο ίδιος διατηρεί μόνιμη έκθεση γλυπτικής στον Αγρόκηπό του στην Κυψέλη της Αίγινας. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα («Η πέτρα που ήξερε», Genesis Gallery, Αθήνα 2016 επιμέλεια: Ίρις Κρητικού) και στην Αίγινα (Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας, Πύργος Μαρκέλλου, Αίγινα) και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές σε Μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, Ιδρύματα και ιδιωτικούς χώρους τέχνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του ανήκουν σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
9°
