Εικαστικα

«nuKUmori»: Η ζεστασιά μιας πρόσφατης αποχώρησης

Το νέο art project της Μαρίας Παπατζέλου παρουσιάζεται στην Cube Gallery στην Πάτρα

Villy Calliga
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Προτζέκτορας: Το νέο art project «nuKUmori» της εικαστικού και ποιήτριας χαϊκού Μαρίας Παπατζέλου, σε επιμέλεια Λιάνας Ζωζά, παρουσιάζεται στην Cube Gallery στην Πάτρα.

Η Cube Gallery εγκαινιάζει την συνεργασία της με την εικαστικό και ποιήτρια χαϊκού Μαρία Παπατζέλου, παρουσιάζοντας την καινούργια της δουλειά, μέσα από την performing art installation, που έχει τον τίτλο nuKUmori. Το πέμπτο και πιο πρόσφατο κιμονό της εικαστικού συνυπάρχει με κάποια από τα προηγούμενα της, μεταμορφώνοντας την Cube στο art space που θα φιλοξενήσει όλα τα στοιχεία της εγκατάστασης. Έργα ζωγραφικά, κατασκευές και φωτογραφίες είναι μερικά από τα μέσα που θα συνομιλήσουν με τα αρώματα που έχουν δημιουργηθεί ειδικά από τον Daniel Pescio, την μουσική της percussionist Kuniko Kato και την performance της Lilian von Gören.

© Στέφανος Σάμιος

Η Μαρία Παπατζέλου λέει για το nuKUmori: «Πρόκειται για το πέμπτο washi kimono art project που δημιούργησα σε συνεργασία με τον αρωματοποιό Daniel Pescio που ζει και εργάζεται στο Παρίσι και με την υποστήριξη του Ιάπωνα ερευνητή Masashi Nakamura που ζει και εργάζεται στο Κυότο. Το κιμονό nuKUmori φωτογράφησε αποκλειστικά ο φωτογράφος Στέφανος Σάμιος στο στούντιο του “1416 studio” στην Αθήνα.

nuKUmori, στα ιαπωνικά και σε ελεύθερη μετάφραση, σημαίνει "η ζεστασιά μιας πρόσφατης αποχώρησης" υποδηλώνοντας σαν έννοια, το ίχνος της παρουσίας που αφήνει κάποιος όταν φεύγει από έναν χώρο, το άρωμα του, η αίσθηση της απουσίας του σαν μυρωδιά, σαν αύρα.

Βασική αναφορά αυτού του κιμονό, είναι το πέμπτο στοιχείο της φύσης, το KU, το κενό (the voint) ή αιθέρας. Το κενό όμως, ως αυτό που τα εν-περιέχει όλα, ως πλήρες και ως όλον, ως το δυναμικό στοιχείο που ενοποιεί, ενεργοποιώντας τα υπόλοιπα τέσσερα φυσικά στοιχεία, Γη | Φωτιά | Νερό | Αέρας, στα οποία έχουν αναφορά τα προηγούμενα μου washi kimono art που έχω δημιουργήσει, από το 2020 μέχρι και σήμερα. Συνδυαστικά εκφράζονται εδώ, οι δύο πόλοι του πέμπτου στοιχείου KU, του κενού, η απουσία μαζί με την παρουσία σαν ένα δυναμικό ενεργειακό δίπολο, σαν δύο αντίθετες έννοιες, που έτσι κι αλλιώς εμπεριέχονται μέσα στην λέξη nuKUmori.

Στο μπροστινό μέρος του κιμονό -φτιαγμένο από χειροποίητο μεταξωτό χαρτί (washi paper)- είναι ζωγραφισμένο το λευκό ίχνος γραμμών ενός εγκέφαλου χωρισμένου, στα δύο, σε μαύρο φόντο, όπως αυτός παρουσιάζεται συνήθως στις ακτινογραφίες, ενώ στο πίσω μέρος αποτυπώνεται το σχέδιο σπονδύλων που καταλήγουν σε ένα λευκό λουλούδι, μια ορχιδέα (ή μήπως πρόκειται για ένα ανθρώπινο όργανο;)

© Στέφανος Σάμιος

Οι λεπτές χρυσές γραμμές, αναφορά της συγκολλητικής παραδοσιακής ιαπωνικής τεχνικής του Kintsugi, συνδέουν το μαύρο φόντο των μελανωμένων χαρτών με το λευκό οργανικό σχέδιο, φωτίζοντας και ισορροπώντας τη συνολική σύνθεση του κιμονό.

Το nuKUmori kimono στηρίζεται στην οργανική αντίθεση λευκού- μαύρου, διάφανου - σκοτεινού, απαλού- σκληρού, απουσίας - παρουσίας, ακριβώς γιατί το πέμπτο στοιχείο, εμπεριέχει και ενοποιεί το φυσικό με το μεταφυσικό, την ύλη, με την αύρα του αόρατου, τον αιθέρα του άυλου που περιέχει την ουσία / essence, το άρωμα της ζωής».

© Στέφανος Σάμιος

Η έκθεση ανοίγει με την performance στις 12.30 της Lilian von Gören η οποία ντύνεται το χάρτινο nuKUmori κιμονό της εικαστικού και κινείται ανάμεσα στο κοινό, υπό τους ήχους του Rebonds του Ianni Xenaki από την γιαπωνέζα percussionist Kuniko Kato μοιράζοντας χάρτινους οριγκάμι γερανούς, σύμβολο ελπίδας και ειρήνης στο κοινό. Την performance θα ακολουθήσει ξενάγηση στην έκθεση από την εικαστικό και συζήτηση με το κοινό με θέμα "Χαϊκού πινελιές , ταξίδι στον χρόνο και στον Μύθο".

Το origami με τη μορφή του πουλιού γερανός είναι το πιο αντιπροσωπευτικό και το περισσότερο διαδεδομένο στην Ιαπωνία. Το πουλί γερανός στην Ιαπωνία συμβολίζει την καλή τύχη. Ο μύθος λέει, ότι αν κάποιος διπλώσει 1000 γερανούς σε χαρτί, όλες του οι επιθυμίες θα γίνουν αληθινές.

Το origami αυτό, έγινε ακόμα περισσότερο γνωστό μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Sadako Sasaki, ένα νεαρό κορίτσι 11 χρόνων έπαθε λευχαιμία, σαν συνέπεια της ατομικής βόμβας που έριξαν οι σύμμαχοι στην Χιροσίμα. Τότε, η Sadako έκανε μια ευχή στο νοσοκομείο της Χιροσίμα όπου νοσηλευόταν: να γίνει καλά. Για να πραγματοποιηθεί η ευχή της άρχισε να διπλώνει γερανούς μέχρι να φθάσει τους 1000. ‘Εχοντας, όμως, διπλώσει περίπου 644 πέθανε. Στην συνέχεια, οι συμμαθήτριές της και φίλες της, ανέλαβαν να διπλώσουν τους υπόλοιπους, που τους τοποθέτησαν στον τάφο της. Αργότερα ένα γρανιτένιο άγαλμα στο Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα στήθηκε και παριστάνει ένα γερανό. Το origami-γερανός θεωρείται έτσι, διεθνώς, ένα σύμβολο ειρήνης.

«nuKUmori» - Origami

Μαρία Παπατζέλου: Λίγα λόγια για την εικαστικό

Η εικαστικός και ποιήτρια χαϊκού Μαρία Παπατζέλου είναι απόφοιτος της ΑΣΚΤ του ΑΠΘ, με κατεύθυνση τη ζωγραφική. Εργάζεται σαν σκηνογράφος σε συνεργασία με το Θέατρο Βορείου Ελλάδος "Μαίωτρον" και σαν εκπαιδευτικός εικαστικών στη Μέση Εκπαίδευση.

Δημιουργεί αυθεντικά κιμονό από χειροποίητο ιαπωνικό χαρτί (washi) ως kimono & obi performing art installations, τα οποία έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης 2020, Ιστορικό Κέντρο Λευκάδιου Χερν Λευκάδα 2021, Momus Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκη 2022, Japan Festival Αθήνα 2022) και στην Ιαπωνία( Hougonji Temple ,Kyoto 2020 και Tatami Museum of Arts in Eiheiji, Echizen 2021, Hougonji Temple, Kyoto 2022). Έχει συμμετοχές σε πολλές ομαδικές εκθέσεις residensies και workshops και 7 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.

Εμπνέεται από την Ιαπωνική μυθολογία και Τέχνη σε έναν ανοιχτό διάλογο Ανατολής και Δύσης, παράδοσης και καινοτομίας, μελετώντας παραδοσιακές ιαπωνικές τεχνικές ζωγραφικής του washi χαρτιού και μεταξιού τις οποίες εμπλουτίζει με μοντέρνα στοιχεία επικολλήσεων, κολάζ και μικτών τεχνικών, παρουσιάζοντας σύγχρονες art installation & performance στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.

Κυκλοφορούν ήδη δύο βιβλία της στην Ιαπωνία, σε συνεργασία με τον ερευνητή Masashi Nakamura, των εκδόσεων JAPAN CODE BOOKS. Το βιβλίο της "Εσωτερικές συνδέσεις του υγρού ουρανού" με 43 χαϊκού και ένα μυθικό ποίημα, αναφορά στο αρχαίο χρονικό Kojiki κυκλοφορεί και στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Οδός.

Info
Διάρκεια έκθεσης: 4 Νοεμβρίου – 3 Δεκεμβρίου 2022
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη ▪ Πέμπτη ▪ Παρασκευή ▪ 10.00 – 14.00 & 18.00 – 21.00
Τετάρτη ▪ Σάββατο ▪ 10.00 – 14.00
Κυριακή ▪ Δευτέρα ▪ κλειστά