Εικαστικα

Τι θα δούμε στα Performance Rooms 2022

Οι επιμελητές μας συστήνουν τα έργα που θα παρουσιάσουν 18 καλλιτέχνες

Ιωάννα Γκομούζα
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τα Performance Rooms 2022 από την Αίθουσα Τέχνης Καππάτος στο St George Lycabettus - 14 επιμελητές γράφουν για τις περφόρμανς 18 καλλιτεχνών.

Ξεκίνησαν πριν από 24 χρόνια για να μας συστήσουν τη δουλειά νέων και πρωτοεμφανιζόμενων δημιουργών, προτείνοντας μια διαφορετική συνθήκη συνάντησης με το εικαστικό έργο, πέρα από τον λευκό κύβο της γκαλερί στα δωμάτια ενός ξενοδοχείου. Από το 2019, το καθιερωμένο ραντεβού των «Rooms», που διοργανώνει η Αίθουσα Τέχνης Καππάτος, απέκτησε και αδερφάκι αφιερωμένο στις επιτελεστικές δράσεις (περφόρμανς), ένα εγχείρημα που επιστρέφει για τρίτη χρονιά στο Ξενοδοχείο St George Lycabettus στο Κολωνάκι. Από τις 10 έως τις 15 Μαρτίου, σε επιλεγμένα δωμάτιά του 14 επιμελητές παρουσιάζουν 18 περφόρμερ με καταβολές από ποικίλλα καλλιτεχνικά πεδία.

«Σκοπός της έκθεσης είναι να παρουσιαστούν και να καταγραφούν συστηματικά οι σύγχρονες τάσεις και προτάσεις στον καλλιτεχνικό χώρο της περφόρμανς, καλλιτεχνικά και θεωρητικά, ώστε να δημιουργηθεί ένας ουσιαστικός και γόνιμος διάλογος μεταξύ των συμμετεχόντων, σαν συνέχεια των προηγούμενων διοργανώσεων» σημειώνει ο διοργανωτής Γεράσιμος Καππάτος. Τι και ποιους να περιμένουμε, λοιπόν, στα δωμάτια του γνωστού ξενοδοχείου στη Δεξαμενή; Οι επιμελητές μας συστήνουν τις φετινές συμμετοχές.

14 επιμελητές γράφουν για τις περφόρμανς 18 καλλιτεχνών

Η επιμελήτρια Αφροδίτη Αναστοπούλου για την «Clytemnestra» της Σπυριδούλας Γκέκα

Η performance «Clytemnestra» απεικονίζει μέσω της κίνησης του σώματος μία εσωτερική κατάσταση εγκλωβισμού από την οποία το άτομο πασχίζει να βγει. Το κοστούμι το οποίο φορά η performer αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της επιτέλεσης καθώς είναι αυτό που καθοδηγεί την κινησιολογία της. Πρόκειται για ένα «δίκτυ-κέλυφος» το οποίο έχει πλεχτεί από πολλά καλσόν- ένα κατεξοχήν γυναικείο ρούχο/αξεσουάρ, οι άκρες του οποίου καταλήγουν σε «βαρίδια» κατασκευασμένα από το ίδιο υλικό και γεμισμένα με άμμο και χώμα. Το σώμα καλείται να αντισταθεί σε αυτήν την κατάσταση αδράνειας στην οποία έχει υποβληθεί και να κινηθεί στον χώρο ως μία συμβολική πράξη προσωπικής απευλευθέρωσης.

H performance αποτελεί μέρος της έρευνας της εικαστικού Αφροδίτης Αναστοπούλου σχετικά με το σώμα και τα όριά του. Το έργο αναδιαμορφώθηκε σε συνεργασία με την ηθοποιό Σπυριδούλα Γκέκα και παρουσιάζεται πρώτη φορά ως live performance για το Performance Rooms 2022.

Ο Mario Banushi για το «Ragada» που συνυπογράφει με τους Χρυσή Βιδαλάκη και Ξένια Ντάνια

Εγώ πάντα έλεγα ότι η γέννα είναι ένας ανάποδος έρωτας. Η μητέρα μου γέννησε εμένα κι άλλα χιλιάδες παιδιά. Ήταν μαία. Ακούγοντας ιστορίες από την ίδια άρχισε να με αφορά πολύ ο άνθρωπος και τα πρώτα βασικά ένστικτά του. Αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιούμε απτά υλικά.Δανείζομαι, επίσης, αυτοβιογραφικές ιστορίες και εικόνες από την παιδική μου ηλικία. Μέσα από τέτοιες συνδέσεις προκύπτει η σκηνική πρόταση της ανάμνησης. Παραλογισμός, νανούρισμα, ελλιπής έκτρωση, άγγιγμα, αυτοχειρία, αντάμωμα, γάλα, χώμα, ταυτότητα, παράπονο, μουνί ή ανοιχτή πληγή, Αλβανία, ηδονή, το γάλα της θλιβερής μου μητέρας χάλασε. Η σχισμή, το φως και το σκοτάδι… Θρήνος, θρήνος, θρήνος.

Η Νάσια Καλαμάκη για το «Lets be honest, I never got to learn anything» της Αλεξάνδρας Αναγνωστόπουλου

Αφορμή για το έργο υπήρξαν οι ταξιδιωτικές σημειώσεις ξένων περιηγητών στην Ελλάδα του 18ου αιώνα, όπου ως μάρτυρες σε διαβατήριες τελετές γάμου και θανάτου, κατέγραψαν και σχολίασαν τα νεκρόδειπνα και το έθιμο του ελέγχου της αγνείας της νύφης ως θεάματα. Η καλλιτέχνιδα δημιουργεί μια δράση ράβοντας ένα σεντόνι φτιαγμένο από λευκά γυναικεία πουκάμισα. Πάνω του κεντά, χρησιμοποιώντας τρίχες από μαλλιά γυναικών και άλλα υλικά, σύμβολα που αποτελούσαν στολίδια της νυφικής φορεσιάς, τα οποία απεικονίζονταν σε τάματα, που υποδηλώνουν έμμεσα ή άμεσα τη θέση και τον ρόλο της γυναίκας διαχρονικά, που φανερώνουν την οικειότητα ανάμεσα στα σώματα δυο εραστών προτού κατασπαραχθούν, που δημιουργούν συνειρμούς σχετικά με μια ανθρωποφαγική/κανιβαλική πλευρά στις ανθρώπινες σχέσεις και που μπλέκονται με σύμβολα της σύγχρονης κουλτούρας. Οι θεατές θα μπορούν να προσφέρουν τρίχες από τα μαλλιά τους ή/και να σημειώνουν κάποιο σχέδιο/σύμβολο που θα ήθελαν να κεντηθεί πάνω στα σεντόνια.

Η Μαργαρίτα Καταγά για το «Page 64010035» των Αναστάση Παναγή Μελέτη και Φλώρας Βάβουλα

To page 64010035 ειναι μια φανταστική σελίδα με σειριακό αριθμό, μια μελλοντική στιγμή μετά το τέλος του παραμυθιού, μετά από κάθε «κι έζησαν αυτοί καλά». Ερευνώντας τους έμφυλους ρόλους σε μύθους, παραμύθια και σύγχρονες αφηγήσεις εντοπίζουν τα βασικά δομικά τους στοιχεία και εστιάζουν στις αλληλεπιδράσεις των αρχετυπικών τους χαρακτήρων (πρίγκιπας-πριγκίπισσα, ήρωας-τέρας κ.ά.). Μέσα από τα παραπάνω προκύπτουν αντίθετα και αλληλοσυμπληρούμενα ζεύγη: καλό-κακό, πολιτισμένο-πρωτόγονο, άνθρωπος-ζώο, αρσενικό-θηλυκό, ενεργητικό-παθητικό, όλο-μέρος, λογική-συναίσθημα, τα οποία καθιερώνουν σχέσεις επιβολής και εξάρτησης. Με στόχο την αλλαγή αυτής της κοινής αφήγησης που υπόσχεται “happy endings” σε άτακτα αγόρια και φρόνιμα κορίτσια, ξεκινούν ένα ταξίδι. Σκίζοντας σελίδες και γράφοντας από πάνω τους,γεννιούνται νέοι τρόποι αλληλεπίδρασης, παίζοντας και κατακρεουργώντας με νέους όρους.

Η Γιώτα Κωνσταντάτου για το «Πού είσαι έρωτα; Πού είσαι Valentino;» της Χαράς Κολαΐτη (aka Anna Goula Vardinogianni)

Η περφόρμανς αναπαράγει το πρότζεκτ «Eros-Valentino» της εικαστικού και γνωστής persona που ξεκίνησε από ένα ποίημα, μελοποιήθηκε κι έγινε τραγούδι και ακολούθως video-art. Είναι η πρώτη φορά που το πρότζεκτ παρουσιάζεται live στο εικαστικό κοινό.
Το ποίημα-τραγούδι είναι το εξής:
Νιώθω, τα μάτια σου να καίνε από πάντα
Βλέπω, το σώμα σου αλαβάστρινο ανδριάντα
Αγγίζω, λιώνω στου κορμιού σου την πυγμή
Δακρύζω, κλαίω γιατί εσύ δεν είσαι εκεί
Πού είσαι έρωτα-που είσαι Βαλεντίνε?
Παρ’ την ψυχή μου, κάντην νέκταρ σου και πίνε.
Πίνε το πνεύμα μου-πίνε να ξεδιψάσεις,
μες τους αιώνες από κάβλα να χορτάσεις…..

Η Εύα Κέκου για την περφόρμανς της Νίκης Γρυλλάκη

«Το δωμάτιό μου, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Πάντρε Μπεκάρια, βρίσκεται στον 45ο παράλληλο. Η θέση του δείχνει από ανατολικά προς δυτικά. Είναι τετράγωνο και από τοίχο σε τοίχο είναι 36 βήματα. To ταξίδι μου, όμως, περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από αυτά. Θα περιπλανώμαι διαγωνίως, συχνά χωρίς σχέδιο και χωρίς σκοπό. Θα βαδίζω μάλιστα και σε ζιγκ ζαγκ και εάν απαιτηθεί θα το διατρέξω κατά μήκος όλων των γεωμετρικών γραμμών». (Ταξίδι στο Δωμάτιο μου, Xavier de Maistre ).
Η πρόσφατη συνθήκη κατ’ ανάγκην εγκλεισμού υπήρξε και η έμπνευση για τη δημιουργία της περφόρμανς της Νίκης Γρυλλάκη, όπου οι έννοιες που αφορούν την υλική και μη υλική χωρική διάσταση συνυφαίνουν την αφήγηση εν είδει ημερολογίου που εκτυλίσσεται ως μία εφήμερη βιωματική δράση. Η συγκεκριμένη περφόρμανς μετουσιώνει το σωματικό εγκλεισμό σε πνευματική απελευθέρωση. Δημιουργεί μία ψυχογεωγραφική αναπαράσταση ατέρμονων διαδρομών -εφορμούμενων από διάφορες συντεταγμένες σε πραγματικό χώρο και χρόνο-, οι οποίες ενώνουν με γνώμονα το derive διαφορετικά σημεία ιχνηλατώντας μία διαδρομή ψυχική, πνευματική αλλά και πραγματική μέσα στο «Δωμάτιο».

Η Μαρίνα Τσιρώνη για το έργο της «walk me through»

Η περφόρμανς «walk me through» αφορά τη δημιουργία μιας συνθήκης -εν ήδη σκηνικού παιδικής θεατρικής παράστασης- όπου μέσα από τα κατάλληλα σκηνογραφικά στοιχεία, την αυθόρμητη περιπλάνηση και την παρατήρηση, κάθε θεατής καλείται να ανακαλέσει μνήμες και να επανασυνδεθεί με το παιδί μέσα του. Η μετάβαση του θεατή στον ρόλο εκείνου που ορίζει και επιτελεί την δράση, αποτελεί το καλλιτεχνικό πλαίσιο που προτείνεται μέσα από την δουλειά μου. Σκοπό αποτελεί η προσέγγιση του «κοινού βιώματος» μέσα από αξιοποίηση της περφόρμανς “walk me through” ως μια πλατφόρμας επικοινωνίας που δομείται με βάση τα ερευνητικά πεδία της τέχνης και της ψυχολογίας, με κοινό παρονομαστή την κρυμμένη παιδικότητα όλων μας.

Η Βαλεντίνη Μαργαριτοπούλου για το «Yours, Peter» της Ζωής Αντύπα

Το ονειρικό overdose ως αντίδραση απέναντι στη γέννηση, η κωμικοτραγικότητα του ομοίου και ο πελαργός που του αποδίδονται περισσότερες ευθύνες από ότι σε κάθε άλλο πτηνό, ενώνονται σε μια πολυμεσική αφήγηση με προβληματισμούς γύρω από τη σχέση γονέα, παιδιού και «ενδιάμεσου». Στο «The Storks» του H. C. Andersen, οι σχέσεις ανάμεσα στα πρόσωπα δημιουργούνται υπό όρους τιμωρίας, εκδίκησης και επιβράβευσης. Έχοντας ως πρώτη ύλη τα τοπία που η ίδια η ιστορία δημιουργεί και τις αποφασιστικές κινήσεις των πλασμάτων που αλλάζουν την καθιερωμένη διαδρομή και τη μετατρέπουν σε μια δυναμική εκτόνωση με απροσδόκητα αποτελέσματα, δημιουργείται ένα περιβάλλον για αναστοχασμό πάνω στην ατομικότητα και την ομάδα.

Η Έλλη-Άννα Περιστεράκη για το «New Wave Curiosities» της Λυδίας Λαμπροπούλου

Το «New Wave Curiosities» σε καλεί να εξερευνήσεις τον κόσμο μιας σπάνιας συλλογής με μοναδικά και γνήσια αντικείμενα. Πρόκειται για ένα «pop up store» με ιδιότυπα και δυσεύρετα κομμάτια από έγκριτες πηγές. Οχι απομιμήσεις, υποκατάστατα ή ψεύτικα φινιρίσματα. Είναι όλα αυθεντικά. Εξαιρετικά δείγματα του ζωικού, φυτικού και ανθρώπινου βασιλείου, τα οποία οι καλύτεροι ιχνηλάτες θαυμάτων εντόπισαν σε κάθε μεριά του κόσμου. Όλα τα αντικείμενα της συλλογής έχουν ένα κοινό παρονομαστή, είναι μοναδικά στο είδος τους. Όπως εσύ. Πηγάζουν από το παρελθόν και προβάλλουν στο μέλλον.

Ο Κωνσταντίνος Παυλίδης για το «In between» που συνδημιουργεί με τον Δημήτρη Παπαδόπουλο

Τι είναι η ύλη; Τι είναι η εφαρμογή; Τι είναι η συμβατικότητα; Το «In between» αποτελεί μια έρευνα που επικεντρώνεται περισσότερο στην διαδικασία η οποία επιχειρεί να δημιουργήσει ερωτήματα διευρύνοντας τα όρια μεταξύ σχετικού και αφηρημένου. Δημιουργώντας χώρο στον θεατή να διαδράσει με το γεγονός ως αναπόσπαστο κομμάτι του έργου.

Η Ανδριανή-Αργυρώ Σφήκα για το έργο του Γεννάδιου Αρβανίτη

Ο Γεννάδιος Αρβανίτης μέσα από ένα αυτοσχεδιαστικό σύνολο μουσικής και χορού, στενά συνδεδεμένο με την πρακτική Circuit Bending, καλεί τους επισκέπτες να διακόψουν έστω για λίγα λεπτά τη σύνδεση τους με την πραγματικότητα και να κινηθούν διαισθητικά. Μια πρώτη γνωριμία, το πάτημα ενός κουμπιού, ίσως ένα απλό «-Τι κάνεις; -Καλά.» είναι αρκετό για να γίνουν μέρος του παιχνιδιού. Η «Μαστοστοιχία», ένα αντικείμενο πολλαπλών ταυτοτήτων, έχοντας υποστεί επεξεργασία στην πλακέτα της με αποτέλεσμα την αλλοίωση των παραγόμενων ήχων, λειτουργεί ως δίαυλος μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού. Τυχαίοι ήχοι, τυχαίες μελωδίες, τυχαίες κινήσεις συνθέτουν ένα αποτέλεσμα αναπάντεχο και μοναδικό κάθε φορά.

Η Αύρα Σωτηροπούλου για το «Ύβρις-Άτη-Νέμεσις-Τίσις» της Αντιγόνης Σαντοριναίου

Η Αντιγόνη Σαντοριναίου, εμπνευσμένη από τους μύθους του Αισώπου αλλά και από τις δικές της προσωπικές εμπειρίες, χτίζει έναν κόσμο ζωοκεντρικό μα και ανθρωπομορφικό. Μέσα στο δωμάτιο της performer γνώριμα στοιχεία από τους μύθους, πάντα με έντονο το προσωπικό της στοιχείο, θα κατακλύσουν τον θεατή και θα τον καλέσουν, μέσα από τη δική του αναζήτηση, να συμμετέχει και αυτός. Η καλλιτέχνης λειτουργεί ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των δυο κόσμων, αυτού του θεατή και του δωματίου, και τίθεται το ερώτημα αν θα μπορέσουν να συνυπάρξουν, αρμονικά ή μη. Στόχος αυτών των μικρόκοσμων είναι να αναλογιστούμε τη «λογική» σειρά των πραγμάτων: ύβρις-άτη-νέμεσις-τίσις, που θα προκύψει καθώς θα χαθούν μέσα στην πλέον ασφυκτικά μεγάλη πόλη-δωμάτιο. Ο θεατής, κομμάτι της πλέον, θα κληθεί να κάνει την δική του ενδοσκόπηση.

Η Φαίη Τζανετουλάκου για το «KIDEMONAS» της Ελένης Θεοδωρόπουλου

Ο στόχος της δράσης είναι να δημιουργηθεί μια πραγματική συνθήκη in situ στο δωμάτιο-εργαστήριο «παραγωγής» κηδεμόνων. Οι κηδεμόνες είναι το ορθοπεδικό βοήθημα που περιορίζει την ανθρώπινη κίνηση με σκοπό να οργανώσει καλύτερα την κινητική λειτουργία του ατόμου. Είναι το ένδυμα που στηρίζει τον σκελετό μέσα από τη δεσμευτική, ορθολογιστική συνθήκη που του προσφέρει. Χωρίς τον κηδεμόνα οι κινητικές δυνατότητες του ασθενούς κινδυνεύουν να παρεκτραπούν και να οδηγηθούν στο λάθος.

Ο θεατής θα μπορεί να μπαίνει στον προσωπικό χώρο του παρασκευαστή κηδεμόνων, στην καθημερινότητα του, ο οποίος/α θα φορά στολή εργασίας και θα διεξάγει μία δουλειά ρουτίνας σε πραγματικό χρόνο, σε φυσική ροή, σε ένα χώρο που θα φαντάζει οικείος στον θεατή. Μια δουλειά την οποία κάνει συνειδητά ο παρασκευαστής-εργάτης και ο θεατής καλείται να αναλογιστεί.

Η δράση αποτελεί μία αλληγορική πραγματεία στις έννοιες της προστασίας και ταυτόχρονα του περιορισμού. Εισερχόμενοι στο τρίτο έτος της πανδημίας, αυτή η περφόρμανς αναπαριστά ανάγλυφα και σωματικά το αφήγημα περί προσωπικής ευθύνης, συμμόρφωσης στους κανόνες, φόβου και ανυπακοής.

Η Μαρία Ξυπολοπούλου για το «Soundprint» της Μάγδας Λαμπροπούλου

«Όπου κι αν βρισκόμαστε, αυτό που ακούμε είναι κυρίως θόρυβος. Αν τον αγνοήσουμε, μας ενοχλεί. Αν τον ακούσουμε, γίνεται συναρπαστικός». John Cage

Όταν οι χώροι στους οποίους δραστηριοποιούμαστε είναι δημόσιοι ή οι ώρες που περιφερόμαστε στον ιδιωτικό μας χώρο είναι κοινής ησυχίας, τότε οι ήχοι που εκπέμπονται από τα βήματα μας ή τα αντικείμενα που χρησιμοποιούμε, μπορεί να ακούγονται ενοχλητικοί και να μας προκαλούν αμηχανία ή στρες.

Σωματοποιώντας τον χώρο και τα έπιπλα του δωματίου, η Μάγδα Λαμπροπούλου, προτείνει τη διαδραστική περφόρμανς «Soundprint» δημιουργώντας παράλληλα ένα κινησιο-ηχητικό ψυχογράφημα του κοινού. Ορμώμενη από προσωπικά της βιώματα, όπου ήπιοι ήχοι της διέφευγαν για χρόνια, στοχεύει στη δημιουργία μίας γέφυρας επικοινωνίας μεταξύ του κοινού και της δημιουργού, μέσω της ενσυναισθητικής ταύτισης των συμμετεχόντων με την βαρηκοΐα. Σε αυτό το δωμάτιο κανείς δε θα περπατάει αθόρυβα, κανένα βήμα δε θα μείνει μυστικό, κανένα σώμα δε θα μείνει βουβό. Αντιθέτως, θα προδίδεται η κάθε τους κίνηση.


INFO:
Performance Rooms 2022
Ξενοδοχείο St George Lycabettus, Κλεομένους 2, πλατεία Δεξαμενής, Κολωνάκι
Εγκαίνια: Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022, 19:00 – 23:00
Διάρκεια Έκθεσης: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη, 19:00-22:00