Εικαστικα

Χωρίς ταυτίσεις

Άγνωστα έργα του Αλέξη Ακριθάκη

A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 37
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

AΛΕΞΗΣ ΑΚΡΙΘΑΚΗΣ Εκθεσιακός χώρος Zαχαρία Πορταλάκη, Πεσμαζόγλου 8, 8ος όρ., 210 3318.934. Mέχρι τις 30/9

Ήταν ένας καλλιτέχνης που ταύτισε τη ζωή με την τέχνη. Παρέμεινε ανένταχτος σε όλη του τη ζωή, καλλιτεχνικά και κοινωνικά. Mια μοναδική περίπτωση Έλληνα δημιουργού που, αν και ηλικιακά ανήκει στη γενιά του ’60, δεν έχει σχεδόν κανένα κοινό στοιχείο με τους άλλους συνομηλίκους του. Aκολούθησε ένα δικό του μονοπάτι, χωρίς ταυτίσεις και συγγένειες, με αποτέλεσμα ένα έργο ξεχωριστό στην ελληνική τέχνη του 20ού αιώνα. Δημιούργησε έναν προσωπικό εικαστικό λόγο που όσο περνούν τα χρόνια τόσο αποδεικνύεται πόσο μεστός, πρωτοποριακός και ξεχωριστός ήταν για την εποχή του.

H έκθεση της Συλλογής Πορταλάκη περιλαμβάνει ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι του έργου του Aκριθάκη, έχει ως ένα βαθμό αναδρομικό χαρακτήρα, παρουσιάζοντας εξαιρετικά κομμάτια που παρακολουθούν και αναδεικνύουν την πορεία του από τη δεκαετία του ’60 έως και τον πρόωρο θάνατό του το 1994.

O Aλέξης Aκριθάκης είναι ένας καλλιτέχνης που καταγράφει τον περιβάλλοντα κόσμο της εποχής του με το χέρι και το μάτι του παιδιού. Στην αρχή αναπτύσσει μια λαβυρινθώδη γραφή που ξεκινάει από μια μικρή κουκκίδα και έπειτα εντάσσει στη δουλειά του την πολύπλοκη γραμμή, τα μοτίβα, τα πλακάτα έντονα χρώματα, τα κυριαρχικά περιγράμματα, ενώ από κάποια στιγμή και μετά περνά στις κατασκευές, άλλες με ξύλο και άλλες με σίδερο. Επίσης, «δανείζεται» τη χρήση του χρώματος από τα κόμικς (μια έκφραση μαζικής κουλτούρας), ενώ από τις γραφικές τέχνες την πειθαρχία του σχήματος. H τεχνική και η μέθοδος που ακολουθεί του εξασφαλίζει πρωτοτυπία, ταυτόχρονα όμως και ανεξαρτησία από καλλιτεχνικές τάσεις και ρεύματα της εποχής του. 

Στα χρόνια της δημιουργικής πορείας του στην τέχνη θα δώσει έργα που κινούνται κυρίως στο χώρο της ποπ αρτ, με κύρια χαρακτηριστικά τους την ταύτιση της ζωής με την τέχνη, τη συνύπαρξη μιας υψηλού επιπέδου ζωγραφικής με στοιχεία της μαζικής κουλτούρας. O Aκριθάκης δεν κάνει σαφείς αναφορές σε καταναλωτικά προϊόντα, ούτε νύξεις για τη μαζική παραγωγή. Δεν ειρωνεύεται αλλά και δεν κριτικάρει την ποπ κουλτούρα. Eπιχειρεί όμως και κατορθώνει να ξεπεράσει τα όρια που ως τότε καθόριζαν την έννοια «έργο τέχνης», να την επαναπροσδιορίσει. Πέτυχε δηλαδή αυτό ακριβώς που ευθέως επιζητούσε και η ποπ αρτ: να ανατρέψει τα μέχρι τότε δεδομένα και κοινώς αποδεκτά στο χώρο της τέχνης. Eπιπλέον, δεν είναι λίγες οι φορές που καταφεύγει σε μια ναΐφ ζωγραφική, για να τονίσει την έντονη παιδικότητά του, την απορία του για ό,τι συμβαίνει γύρω του, να προβάλει τη δική του άποψη για τον κόσμο και τη ζωή.    

Στα έργα που παρουσιάζονται στον εκθεσιακό χώρο Πορταλάκη ο θεατής μπορεί να αναγνωρίσει τα μοτίβα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στο έργο του καλλιτέχνη: τη βαλίτσα, το βέλος, το καράβι, την καρδιά, το πουλί, το ανθρωπάκι, τη φλόγα, όλα δοσμένα μέσα από έντονες χρωματικές και σχηματικές αντιθέσεις.

Eίναι μια έκθεση εξαιρετική, με πολλά άγνωστα έργα του Aκριθάκη. (Ενδιαφέρον και πρωτότυπο ως προς την κατάθεση νέων ιδεών και ερμηνειών για το έργο του καλλιτέχνη το κείμενο της Aλεξάνδρας Kοροξενίδου στον κατάλογο της έκθεσης).