Είναι η μάνα της έντυπης τέχνης και ο λόγος που σήμερα δεν μπορείς να φανταστείς έναν κόσμο χωρίς εικόνες. Η Χαρακτική μπορεί να αποτέλεσε την πρώτη μορφή μαζικής αναπαραγωγής της εικόνας, αλλά χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας , βρήκε επιτέλους χώρο να εκφραστεί.
Δέσποινα Κοταλακίδου
Συνδεδεμένη για αιώνες με την τυπογραφία, η ανακάλυψη της φωτογραφίας ήρθε και αποδέσμευσε τους καλλιτέχνες από την εικονογράφηση, δίνοντάς τους επιτέλους την ευκαιρία να δημιουργήσουν αυτόνομα χαρακτικά έργα.
Αφιερωμένη στη σύγχρονη χαρακτική δημιουργία, η ομαδική έκθεση «Σύγχρονη Χαρακτική Τέχνη από την Αθήνα» δεν είναι άλλο παρά ένας ύμνος στη «μαγεία που τυλίγει αυτή την τόσο παλιά και πάντα νέα εικαστική έκφραση», λέει ο επιμελητής της έκθεσης Μιχάλης Αρφαράς.
Έργο του Νίκου Σταυρακαντωνάκη, φωτό: Φανή Τουμπουλίδου
Το Πράρτημα του Μουσείου Ηρακλειδών στο Θησείο είναι έτοιμο να υποδεχτεί το κοινό από την Παρασκευή 17 Ιουνίου έως και την Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2016. Η τρίμηνη έκθεση στην οποία θα παρουσιαστούν περισσότερα από πενήντα έργα οκτώ καταξιωμένων εικαστικών που ζουν κι εργάζονται στην Αθήνα, πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών σε επιμέλεια του διευθυντή του Τομέα Χαρακτική της Σχολής, Μιχάλη Αρφαρά.
Αν λοιπόν τους επόμενους μήνες σε βγάλει ο δρόμος στο Θησείο, θα έχεις την ευκαιρία να δεις από κοντά πρωτότυπα έργα, που συχνά υπάρχουν σε ελάχιστο αριθμό αντιτύπων ή είναι μοναδικά.
Ο επιμελητής της έκθεσης κ. Μιχάλης Αρφαράς
Ο κ. Αρφαράς μπόρεσε να ξεκλέψει λίγο χρόνο και μας μίλησε τόσο για την έκθεση που επιμελείται, όσο και για την ίδια τη Χαρακτική, τονίζοντας μάλιστα ότι πρόκειται για μία Τέχνη. Φαίνεται άλλωστε ότι την αγαπά ιδιαιτέρως αφού έχει επιλέξει να ασχοληθεί και με τη διδασκαλία της στην ΑΣΚΤ. Επειδή παρατηρεί ότι πολλοί τη συγχέουν με τεχνική, εκείνος ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται «για έντυπη Τέχνη στην καθαρά εικαστική μορφή της, απαλλαγμένη από κάθε είδους εμπορική χρήση και σκοπιμότητα».
Άκης Πιρουνίδης
Όπως μας είπε, η έκθεση λειτουργεί συμπληρωματικά στη μεγάλη συλλογή χαρακτικών έργων διεθνώς καταξιωμένων καλλιτεχνών που διαθέτει το Μουσείο Ηρακλειδών. «Μετά τις ασπρόμαυρες ξυλογραφίες και λιθογραφίες του Escher ή τις έγχρωμες μεταξοτυπίες του Vasarely, μία έκθεση εγχώριας χαρακτικής παραγωγής πιστεύω ότι συμπληρώνει με τον καλύτερο τρόπο την συστηματική ενασχόληση του Μουσείου με αυτή την ιδιαίτερη εικαστική μορφή τέχνης» λέει ο κ. Αρφαράς.
Μάθαμε επίσης ότι «ιστορικά η Χαρακτική ενσάρκωσε για αιώνες, παράλληλα με την Τυπογραφία, το πλέον δυναμικό μέσο διάδοσης προοδευτικών ιδεών, ενώ υπήρξε και κρυφό πεδίο των πιο προσωπικών πειραματισμών μεγάλων καλλιτεχνών, όπως του Dürer, του Rembrant, του Goya, του Picasso και πολλών νεωτέρων. Στις αρχές του 21ου αιώνα, που η ηλεκτρονική εκτύπωση αντικατέστησε τις συμβατικές εκτυπωτικές μεθόδους, η Χαρακτική επέστρεψε, αμετάκλητα πλέον, στα εργαστήρια των καλλιτεχνών. Έτσι γνώρισε μια αναγέννηση ως αυθεντική μορφή εικαστικής δημιουργίας».
Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος
Μιλώντας στη συνέχεια για την ιστορία της και τις διαφορετικές τεχνικές, καταλάβαμε ότι υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζαμε. Δες κάποιες χρήσιμες πληροφορίες που αποσπάσαμε και πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζεις πριν επισκεφτείς την έκθεση.
Ζαχαρίας Αρβανίτης
«Η Χαρακτική γεννήθηκε μαζί με την Τυπογραφία την ιστορική εποχή της ευρωπαϊκής Αναγέννησης. Την στιγμή δηλαδή που δημιουργήθηκαν οι απαιτούμενες βάσεις για την διάδοση του Ουμανισμού σε όλον τον λατινικό κόσμο. Ο ελληνικός κόσμος ήταν τότε κάτω από τον οθωμανικό ζυγό και ήρθε πολύ αργότερα σε επαφή με την Χαρακτική. Η έντυπη τέχνη ακολούθησε μια παράλληλη αισθητική και τεχνολογική εξέλιξη με τις άλλες εικαστικές τέχνες. Διαφέρει πάντως από τη Ζωγραφική κυρίως στο ότι ο καλλιτέχνης δημιουργεί την μήτρα από την οποία θα τυπωθεί στη συνέχεια το έργο στο χαρτί. Το σύγχρονο χαρακτικό έργο προέρχεται συχνά από συνδυασμό τεχνικών, επομένως και από περισσότερες της μίας μήτρες. Κάθε χαρακτικό έργο αντιπροσωπεύει και μία συνομιλία με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εκάστοτε τεχνικής που χρησιμοποιήθηκε για την δημιουργία του. Η Βαθυτυπία, γνωστή και ως Χαλκογραφία, η Λιθογραφία , οι Ξυλογραφίες, η Υψιτυπία και η Μεταξοτυπία που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην Pop Art, είναι από τις σημαντικότερες τεχνικές».
Νίκος Σταυρακαντωνάκης
Όσο για τη σχέση Χαρακτικής και τεχνολογίας ο κ. Αρφαράς απαντά: «Οι εικαστικοί καλλιτέχνες πάντα πειραματίστηκαν με τις νέες τεχνολογίες της εποχής τους. Ο Dürer ήταν πρωτοπόρος χρησιμοποιώντας την τότε εξελισσόμενη Ξυλογραφία. Το ίδιο αναλογεί στον Goya και την υλοποίηση των φανταστικών χαρακτικών του κύκλων με την πρωτοποριακή τότε τεχνική της Ακουατίντα. Η ηλεκτρονική τεχνολογία έχει εισβάλει αμετάκλητα πλέον και στα χαρακτικά εργαστήρια, επεμβαίνοντας σε διάφορα στάδια υλοποίησης των έργων, από την δημιουργία της μήτρας μέχρι την εκτύπωση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό των παραδοσιακών εκφραστικών μεθόδων της Χαρακτικής και επομένως την δημιουργία αισθητικά νέων εικόνων».
Florence Χρηστάκη
«Σήμερα, σε μια περίοδο που τα Εικαστικά αποκτούν όλο και περισσότερο χαρακτήρα κοινωνιολογικής αντιπαράθεσης με την μορφή πολυδιάστατων εγκαταστάσεων και θεατρικών δρώμενων, έρχεται η αισθητικά και τεχνολογικά ανανεωμένη Χαρακτική να προσφέρει ποιοτικές εικαστικές εικόνες, οι οποίες λειτουργούν σαν κάθαρση από τον ωκεανό των φτηνών εικόνων γρήγορης κατανάλωσης που μας πνίγει καθημερινά».
Info:
Το Μουσείο Ηρακλειδών υπηρετεί από το 2004 την τέχνη, την παιδεία και τον πολιτισμό. Εμπνευστές και ιδρυτές του μουσείου είναι ο Παύλος και η Άννα-Μπελίντα Φυρού. Σήμερα το μουσείο έχει μετεξελιχτεί σε διαδραστικό κέντρο εκλαΐκευσης της επιστήμης. Με βασική φιλοσοφία του το τρίπτυχο «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά», υλοποιεί καινοτόμα επιμορφωτικά προγράμματα για μαθητές, εκπαιδευτικούς κι ενηλίκους στο κεντρικό του κτίριο (Ηρακλειδών 16, Θησείο), καθώς και εκθέσεις έργων τέχνης και εκλαΐκευσης της επιστήμης στο παράρτημά του (Απ. Παύλου 37, Θησείο).
Ομαδική έκθεση «Σύγχρονη Χαρακτική Τέχνη από την Αθήνα», Παρασκευή 17 Ιουνίου-Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2016, Παράρτημα Μουσείου Ηρακλειδών, Απ. Παύλου 37, Θησείο (Στάση ΗΣΑΠ Θησείο)
Μειωμένο εισιτήριο: 4 € για τους κατόχους ταυτότητας Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος.
Δωρεάν είσοδος για τους φοιτητές της ΑΣΚΤ με επίδειξη ταυτότητας
Ενιαίο εισιτήριο (χωρίς χρονικό περιορισμό) και για τη μόνιμη διαδραστική έκθεση «Παίζω και Καταλαβαίνω» (Κεντρικό κτίριο, Ηρακλειδών 16, Θησείο): 7 € για έναν γονέα με τα παιδιά του (έως 12 ετών) ή για έναν ενήλικα, 12 € για δύο γονείς με τα παιδιά τους (έως 12 ετών) ή για δύο ενήλικες
Παράλληλα με τη λειτουργία της έκθεσης, θα οργανωθούν ποικίλες παράλληλες εκδηλώσεις (διαλέξεις, εργαστήρια χαρακτικής και μεταξοτυπίας, κ.ά.), καθώς και ξεναγήσεις από τους ίδιους τους καλλιτέχνες, σε ημερομηνίες που θα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του μουσείου (www.herakleidon-art.gr) και στο Facebook (www.facebook.com/HerakleidonMuseum).
Σε συνεργασία με την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.
Με την υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων και των: Epson, Ένωση Ξενοδόχων Αθηών-Aττικής & Αργοσαρωνικού και της ομάδας Athens Walking Tours.
11°
