Πολιτισμος

Στα ίχνη των τυμβωρύχων: Το ρεπορτάζ των Times του Λονδίνου για τον Έλληνα Indiana Jones

Πώς αρχαία αντικείμενα γλύτωσαν την τελευταία στιγμή από την αίθουσα πωλήσεων των οίκων δημοπρασίας, χάρη στον κυνηγό των αρχαιοκάπηλων Δρ. Χρήστο Τσιρογιάννη

Ευγενία Μίγδου
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Με τίτλο «Στα ίχνη των τυμβωρύχων», κυκλοφόρησε τη Δευτέρα (07/05/18), στους Times του Λονδίνου, άρθρο-ρεπορτάζ, στο οποίο παρουσιάζεται η σημαντική δουλειά του αρχαιολόγου και ερευνητή Δρ. Χρήστου Τσιρογιάννη, πάνω σε υποθέσεις διακίνησης και «ξεπλύματος» παράνομων αρχαιοτήτων. 

Ο ακαδημαϊκός που μελετάει τους καταλόγους των οίκων δημοπρασιών, προκειμένου να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου όταν πρόκειται για λεηλατημένες αρχαιότητες, αποτελεί πια, όπως σημειώνει ο συντάκτης «αγκάθι», κοινώς, μπελάς για τους οίκους. 

Οι τελευταίοι βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς δεν έχουν την πρόσβαση του Τσιρογιάννη στα κατασχεμένα αρχεία των καταδικασμένων αρχαιοκάπηλων, στα οποία καταγράφονται τα αρχαία αντικείμενα που πέρασαν από τα χέρια τους. Μάλιστα, σημειώνεται, πως αυτή την εβδομάδα, οι οίκοι δημοπρασιών εξέφρασαν την δυσφορία τους για την άρνηση πρόσβασης στα εν λόγω αρχεία, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές τους να ελέγξουν την προέλευση των προς πώληση αντικειμένων.  

Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, κάτι τέτοιο θα καθιστούσε το παράνομο εμπόριο των εκατομμυρίων λιρών ακόμα πιο ανεξιχνίαστο. Άλλωστε, η απόσυρση των προς πώληση αρχαιοτήτων, κατόπιν έρευνας και πληροφόρησης της Σκότλαντ Γιαρντ και άλλων αρχών από τον Τσιρογιάννη, υπογραμμίζει την περιπλοκότητα στο εμπόριο αρχαιοτήτων.

Υπενθυμίζεται πως τα κρίσιμα αρχεία στα οποία έχει πρόσβαση ο αρχαιολόγος-ερευνητής, κρατούνται από το Ελληνικό και το Ιταλικό κράτος. Πρόκειται για τα αρχεία των Giacomo Medici και Gianfranco Becchina (καταδικασμένοι αμφότεροι από την ιταλική δικαιοσύνη το 2004 και 2011 αντίστοιχα), καθώς και το αρχείο των Symes-Michailidis, το οποίο έχει κατασχεθεί από τις ελληνικές αρχές.

Στο εν λόγω δημοσίευμα των Times φιλοξενούνται, επίσης, και οι απόψεις των οίκων (Sotheby’s, Christie’s, Bonham’s), οι οποίοι αρνούνται τον παραμικρό υπαινιγμό σε ό,τι αφορά κερδοσκοπικά κίνητρα, και διατείνονται ότι καταβάλλουν κοπιαστικές προσπάθειες προκειμένου να εντοπίζουν το ιστορικό των αρχαιοτήτων. Εξάλλου, υποστηρίζουν πως παρά το γεγονός ότι εδώ και χρόνια ζητούν από τις αρχές πρόσβαση στα αρχεία, οι εκκλήσεις τους πέφτουν στο κενό.

Ωστόσο, η είδηση βρίσκεται στο τέλος του άρθρου, όπου καταγράφονται ενδεικτικά περιπτώσεις κατά τις οποίες αρχαία αντικείμενα γλύτωσαν την τελευταία στιγμή από την αίθουσα πωλήσεων. Μαθαίνουμε, λοιπόν, από τους Sotheby’s και μέσω των Times, σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα -ως κίνηση καλής θέλησης! -της μαρμάρινης ταφικής στήλης, την οποία είχε ταυτίσει ο κ. Τσιρογιάννης στους Sotheby's του Λονδίνου πέρυσι. Ο αρχαιολόγος, σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του, χαρακτηρίζει «τραγικό» το γεγονός ότι η πληροφορία αυτή δεν προήλθε από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού. Αναρωτιέται δε, «αν το τμήμα της σαρκοφάγου που παραδόθηκε πριν από ενάμιση χρόνο, επέστρεψε άραγε στην Ελλάδα ή θα το πληροφορηθούμε από τον έμπορο παράνομων αρχαιοτήτων, μέσω ξένων εφημερίδων, στο μέλλον».