Πολιτισμος

Πρόβατα, τίγρεις και άλλα τέρατα

● ● ●«Ήμουν το ροζ πρόβατο της οικογένειας» είχε πει με στιλ σε μία συνέντευξή του ο Alexander McQueen.

Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 290
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

● ● ●«Ήμουν το ροζ πρόβατο της οικογένειας» είχε πει με στιλ σε μία συνέντευξή του ο Alexander McQueen.

● ● ● Τη μέρα που πέθανε, κανείς στ’ αλήθεια δεν νοιάστηκε για το στιλ. Ούτε καν ο ίδιος. Έδωσε μια κλωτσιά στον αέρα, στην απέναντι πλευρά του πλανήτη μία τίγρης γρύλισε και αυτό ήταν.

● ● ● Λίγη ώρα πριν, ετοιμάζοντας το ανοιξιάτικο LΟΟΚmag, παρατηρούσαμε τις φωτογραφίες με τα ιερά τέρατα που παρουσίασε στην τελευταία του συλλογή, σαν εξαϋλωμένα bots που περπατούσαν με κυβιστικό stop motion πάνω σε ψυχαναγκαστικούς κοθόρνους. Ειπώθηκαν τα απαραίτητα αστεία: τα Κiller Ρlatforms, τα Τακούνια Δολοφόνοι Σκότωσαν τον Αλεξάντερ, ήταν ένας αληθινός εξωγήινος κ.λπ. και μετά φορέσαμε στη Σ.Ο.Κ. ένα βέλο στο χρώμα του αίματος και στο κεφάλι της ένα πλατύγυρο στεφάνι από έλατο, κόκκινες μπάλες, κορδέλες, καρδιές και κουτιά με σοκολατάκια. Έγινε για λίγο η μικρή, σαν την Isabella Blow – την γκροτέσκα αυτόχειρα γκουρού της μόδας που το 1994 «έχρισε» τον McQueen, αγοράζοντας ολόκληρη τη συλλογή που είχε ετοιμάσει για τη διπλωματική του στο σχέδιο μόδας. Και έγινε η καλύτερή του φίλη.

● ● ● Η Isabella λάτρευε τα δραματικά καπέλα. Ήταν σαν μία Αγγλίδα νοσοκόμα που ντυνόταν σαν μία τυφλή goth που πάει σε γάμο. Η κηδεία της, το 2007, θύμιζε ένα συννεφιασμένο παράδεισο γεμάτο με εξωτικά πουλιά. Το Εξωφρενικό είναι πάντα η βασική λεπτομέρεια που μετατρέπει τη Μελαγχολία από φωτορομάντσο εβδομαδιαίου περιοδικού, σε κεφάλαιο της αστικής κουλτούρας. Περικεφαλαία, μάλλον.

● ● ● Πίσω από το μελοδραματικό στιλ του 16ου αιώνα, στα σχέδια του McQueen υπήρχε η σκληρή του εκπαίδευση στην αιχμηρότερη ραφή αντρικού κοστουμιού των διάσημων παραδοσιακών βρετανικών οίκων της οδού Saville Row στο Λονδίνο. Πίσω από τα θεατρικά κοστούμια και τις σκηνοθετικές ακρότητες υπήρχαν έξι μέθοδοι πατρόν, συναισθηματική θύελλα και ωμή ενέργεια. Και καθόλου – καμία αθωότητα. Η αρχιτεκτονική της συγκίνησης γράφτηκε από λεπτά, εύθραυστα υλικά, με δυναμικό κόψιμο. Η εγγλέζικη τεχνογνωσία του, συνδυασμένη με την πυκνή λεπτομέρεια (γαλλική σχολή), το άψογο φινίρισμα (ιταλική σχολή) και ένα αλάθητο κριτήριο να διαβάζει την αγορά με χιούμορ και ψυχραιμία. Από τα ρούχα του Bowie και της Bjork μέχρι το ολόγραμμα της Kate Moss ντυμένο με αιωρούμενα πέπλα ή τη φούστα φτιαγμένη από μύδια του 2001, ο McQueen ζωγράφιζε τη λύπη του γκροτέσκου σαν όνειρο ρομπότ που θέλει να γίνει άνθρωπος: έβλεπε ηλεκτρικά (ροζ) πρόβατα.

● ● ● Τον Ιούνιο του 2006, είχαμε ζητήσει από το γραφείο του McQueen να μας σχεδιάσει ο ίδιος ένα εξώφυλλο για το LOOKmag, με αφορμή την τόσο “splendor in the grass” συλλογή McQ με τα denim, που λανσάριζε εκείνη την περίοδο. Μας έστειλε πρόθυμα μια rock’n’ roll πινακοθήκη κεφαλιών με αεροδυναμικά κουρέματα, φωτογραφημένων σαν παλιά poster boys’n’girls συνοικιακών κομμωτηρίων. Θύμιζαν την παρέα των Pink Ladies από την ταινία Grease, εντελώς Rizzo τα κορίτσια και εντελώς slackers ποιητές τα αγόρια, νεορομαντικοί που ξύπνησαν από ναρκοληψία στη μέση του δικού τους private Idaho. «Αυτό είναι το νέο στιλ» έλεγε τότε. «Οι Londoners. Η πολυεθνικότητα στις κουλτούρες του Λονδίνου, όπως σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου».

● ● ● Την Κυριακή, μέρα της Χρονιάς της Τίγρης, πήγαμε στην πλατεία Κοτζιά να γιορτάσουμε την Κινέζικη Πρωτοχρονιά παρέα με τους Αθηναίους Κινέζους – «την πολυεθνικότητα στις κουλτούρες της Αθήνας, όπως σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου». Η πλατεία ήταν γεμάτη από την κινεζική κοινότητα, αγαπημένοι και σφιχταγκαλιασμένοι αναμεταξύ τους σαν μαμούνια, χαρούμενοι και θαρραλέοι – έτσι μου έδιναν την εντύπωση, με τη δεύτερη γενιά τους να ξεφυτρώνει στην πόλη, σαν νέα, παράξενα λουλούδια που σκάνε μύτη ανάμεσα στα βρώμικα μάρμαρα. Χαρούμενες έφηβες με προσεγμένα μακιγιάζ, τα αγόρια τους με αεροδυναμικά κουρέματα, νεαρά ζευγάρια με παχουλά μωρά κινεζάκια να λιώνεις, τυλιγμένα σαν κοκούν, να κοιμούνται με το μαγουλάκι πάνω στον ώμο του μπαμπά τους. Ανάμεσα κι εμείς, αρκετοί Αθηναίοι, άλλοι οπτιμιστικά γιορτάζοντας μία ψευδαίσθηση, άλλοι ζώντας το λονδρέζικο Chinatown τους, άλλοι κυνηγώντας απλώς το δωρεάν φαγητό, ίσως και τη ζεστασιά των συγκεντρωμένων σωμάτων. Κάτι σαν αναλαμπή χαράς σκιρτούσε μέσα μας, μία μικρή πρωτοχρονιάτικη τίγρης που γρύλιζε.

● ● ● Στην εξέδρα δράκοι, ακροβάτες, χορεύτριες, μουσικοί και μία μικροκαμωμένη σαν μίσχος τραγουδίστρια με τεράστιο κόκκινο φόρεμα, γιόρταζαν με λεπτότητα και χάρη τη γιορτή τους. Συγκινητικά αξιοπρεπείς, ακριβοδίκαια χρησιμοποιώντας άψογα ελληνικά παράλληλα με τα κινέζικα. Μεγάλοι ροζ μουσαμάδες έγραφαν «Άνοιξη και Αρμονία. Μια Οικογένεια, μια Αγάπη».

● ● ● «Άι στο διάολο, έχουν γεμίσει την Ελλάδα» είπε μία ξινισμένη γραία στο σύζυγό της, κοιτάζοντάς τους με παγερή αηδία καθώς περίμενε στην ουρά για να πάρει το δισκάκι με τα ντάμπλινγκς. Από πάνω της κρεμασμένα πανό με ευχές, σύμβολα και κόκκινα φανάρια κινήθηκαν στον αέρα, διώχνοντας τα περιστέρια για λίγο, πίσω, πάνω στα καταχεσμένα στέγαστρα και στους πολυδιαφημισμένους, ψωραλέους κήπους της ταράτσας του Δημοτικού Μεγάρου.

● ● ● Περπατήσαμε προς το Μοναστηράκι, κάνοντας όνειρα – ότι η οδός Αθηνάς θα γίνει ο ομορφότερος πεζόδρομος της πόλης, με δέντρα, πεζοδρόμια, κομψά παλιά κτίρια, cafés με καναπέδες και πολλά περιοδικά, ο ωραιότερος διάδρομος απογείωσης της αθηναϊκής ρυμοτομίας, προς Ακρόπολη.

● ● ● Ήμασταν σχεδόν ευτυχισμένοι σε αυτή τη βόλτα, όταν κάναμε το λάθος να στρίψουμε δεξιά και να μπούμε στου Ψυρρή, οι ηλίθιες κοκκινοσκουφίτσες στο στόμα του λύκου. Περιφερθήκαμε για λίγο σαν χτεσινοβραδινή σερπαντίνα, ψόφια και απογοητευμένοι, στις αλέες του fun, τσεκάροντας ποια μπαρ έκλεισαν, ποια θα κλείσουν, ποια ονόματα διαλέγουν τα καινούργια που ανοίγουν. Είδαμε ένα ωραιότατο, ιταλικό, με κρεμασμένα μπούτια χοιρινά, αλλαντικά, τυριά και φρούτα στη βιτρίνα του, όλα από φελιζόλ. Μετά είδαμε στην οδό Μύκωνος (πόσο πολύ να την κυνηγούσε άραγε αυτή την αντρέσα ο μεγάλος μας μόδιστρος…), «το νέο τριώροφο παλάτι του Μιχάλη Ασλάνη», ένα εφιαλτικό απόριγμα της μπουζουκλερί αισθητικής, «με ταπεινότητα» τοιχοκολλημένες σε όλη την επιφάνεια (ΣΕ ΟΛΗ) του κτιρίου φωτογραφίες από επιδείξεις του ανθρώπου αυτού. Μείναμε για λίγο με το στόμα ανοιχτό, πριν τραβήξουμε αλαφιασμένοι τις κάμερες από τα σακίδια να απαθανατίσουμε το Τέρας, να ειδοποιήσουμε τον κοσμάκη να τρέξει να σωθεί – ή να επέμβει. Κάποιος.

● ● ● Γιατί, άραγε, οι θεότητες του Design Walk δεν έκαναν κάτι γι’ αυτό το τερατούργημα; Οι γείτονες; Ο στρατός; Οι εξωγήινοι;

● ● ● Δίπλα μας περνούσαν ορδές χαρούμενων Κύπριων. Από τα μπαρ ακούγαμε σκόρπιες κουβέντες. Με λεβεντοχάχανα ραδιοαρβύλας, οι Αθηναίοι συζητούσαν για το Στιλ: το βλέμμα του Σταύρου, το σαγόνι της Μόνικας και το στήθος της Μενεγάκη.

● ● ● Γύρω μας ούτε ένας Κινέζος, ούτε ένα ροζ πρόβατο, ούτε μία Τίγρης.

y.nenes@yahoo.com