Πολιτισμος

H κρίση ως μούσα

Αντιμετωπίζουν οι δημιουργοί την κρίση, κι αν ναι με ποιον τρόπο;

A.V. Team
ΤΕΥΧΟΣ 372
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Αντιμετωπίζουν οι δημιουργοί την κρίση, κι αν ναι με ποιον τρόπο; Πρέπει τα έργα να μιλάνε για ό,τι ζούμε τώρα ή ο ρόλος τους δεν είναι πολιτικός; Μία σκηνοθέτις, από τις πιο ενδιαφέρουσες εκπροσώπους του ερευνητικού θεάτρου, ένας ταλαντούχος ηθοποιός-σκηνοθέτης και μία δυνατή εικαστικός επιλέγουν την πολιτική θέση και μας εξηγούν γιατί.

Η Έλλη Παπακωνσταντίνου γράφει για τη δουλειά της «Η Κουζίνα της Πλαθ»

“Αυτή τη στιγμή με απασχολούν ζητήματα της εποχής, όπως οι ανυπολόγιστες γενετικές επιπτώσεις του ραδιενεργούς νέφους και ένα άρθρο σχετικά με το τρομακτικό, τρελό πάντρεμα των μεγάλων επιχειρήσεων με το στρατό στην Αμερική. Επηρεάζουν αυτά την ποίηση που γράφω; Ναι, αλλά με έναν πλάγιο τρόπο. Δεν είμαι προικισμένη με τη γλώσσα του Ιερεμία, αν και μπορεί να μείνω άγρυπνη ώρες πριν φανταστώ την Αποκάλυψη. Τα ποιήματά μου δεν είναι για τη Χιροσίμα, αλλά για ένα παιδί που διαμορφώνει τον εαυτό του, δάχτυλο το δάχτυλο, μέσα στο σκοτάδι”. Με αυτά τα λόγια μιλάει η Σύλβια Πλαθ για την ποίησή της, σκιαγραφώντας την αλληλεπίδραση πολιτικής και ποίησης. Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που επελέγη το συγκεκριμένο έργο είναι το γεγονός ότι καταγράφεται από τους αναλυτές της ποίησης της Πλαθ ως ένα από τα πλέον πολιτικά ποιητικά της έργα. Επειδή η στροφή στην ποίηση είναι απαραίτητη στις μέρες που ζούμε, και το κείμενο της Σύλβια Πλαθ αποτυπώνει με ασύλληπτο τρόπο τη στιγμή που τα όρια του οικείου και του δημόσιου, του έξω και του μέσα χάνονται, το έργο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Φοβερά εξωτερικά γεγονότα διαρρέουν μέσω των τοίχων του νοικοκυριού, διαπερνώντας ολόκληρο το ανθρώπινο υποκείμενο και το ποίημα της ιδιωτικής ζωής. Αυτό το δημόσιο-ιδιωτικό ποίημα αποτέλεσε την αφετηρία για μια περφόρμανς που παίζεται μέσα σε μια... κουζίνα, εκεί όπου διαδραματίστηκαν τα κρισιμότερα επεισόδια της ζωής της ποιήτριας. Οι περφόρμερς Μαρία Πανουργιά,  Άντριαν Φρίλινγκ και Βάλια Παπαχρήστου μαγειρεύουν δείπνο για τους θεατές, ενώ αναβιώνουν στιγμές από τον κόσμο της Πλαθ.  ”

H Έλλη Παπακωνσταντίνου σκηνοθετεί το ραδιοφωνικό έργο «Τρεις γυναίκες, ένα ποίημα για τρεις φωνές» («Στην Κουζίνα της Πλαθ» το ονομάζει), που παρουσιάζεται στο «Βυρσοδεψείο» κάθε Τρίτη και Πέμπτη στις 21.00 (Ορφέως 174, 698 1939471). Μαζί τους ο μουσικός Λάμπρος Πηγούνης δημιουργεί επιτόπου ακραίες ηχητικές συνθήκες, παγιδεύοντας με σένσορες το περιβάλλον της κουζίνας και παρεμβαίνοντας δυναμικά στον ποιητικό λόγο. Στο τέλος της περφόρμανς οι ηθοποιοί σερβίρουν τους θεατές. Ακολουθεί δείπνο. Εισιτήριο: € 12.


H κρίση ως μούσα

Η ζωγράφος Άννα Μιχαηλίδου γράφει για τη νέα της έκθεση

“Αποτελεί μεγάλη πρόκληση να μιλώ, διά μέσου της πλαστικής γλώσσας, για πολύ σκληρά θέματα με τέτοιο τρόπο ώστε να περνούν ανώδυνα στο θεατή. Όλοι γνωρίζουμε πως η εικόνα έχει μεγάλη δύναμη και μπορεί να επηρεάσει κοινωνίες ολόκληρες, δυστυχώς συνήθως αρνητικά. Ομοίως, λοιπόν, πιστεύω πως μπορεί να λειτουργήσει και η τέχνη –ως προς τη θετική επιρροή–, να αφυπνίσει, να λειτουργήσει ως καταλύτης στον ψυχολογικό, συναισθηματικό και εγκεφαλικό κόσμο του θεατή. Με αυτή την έννοια, αν ο θεατής δεν προσπεράσει, αλλά σταθεί έστω και δύο λεπτά παραπάνω μπροστά από το έργο, αυτό για μένα είναι επιτυχία. Τότε η τέχνη θα κάνει τα μαγικά της στην ψυχή του και θα περάσει κάτι στο ασυνείδητό του. Δουλεύω με λάδια επάνω σε καμβά, κυρίως λινό. Μου πήρε περίπου δύο χρόνια να ολοκληρώσω αυτή τη σειρά. Ως προς τα pop χρώματα δεν τα χρησιμοποιώ ποτέ ως αυτοσκοπό, απλά φλερτάρω μονίμως με τις έντονες αντιθέσεις, τα ετερόκλητα στοιχεία και το παιχνίδι της εικόνας, όπως συμβαίνει και με ένα λογοπαίγνιο. ” 

 Η νέα έκθεση της Άννας Μιχαηλίδου «Ceteris Paribus» στην γκαλερί Art Zone 42 (Βασ. Κωνσταντίνου 42, 210 7259.549) διαρκεί μέχρι τις 17/12. Αξίζει μια βόλτα από την γκαλερί, για να δείτε πώς η ζωγράφος με όπλο τα σούπερ ευδαιμονικά χρώματα και τη φωτορεαλιστική ζωγραφική δημιουργεί ένα εικαστικό σύμπαν συναρπαστικό κι ενοχλητικό ταυτόχρονα, βασιζόμενη στην αρχή «Η ομορφιά δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αρχή του τρόμου» κατά Rainer Maria Rilke. H Α.V. είναι χορηγός επικοινωνίας.


H κρίση ως μούσα

Ο Δημήτρης Κουρούμπαλης γράφει για τη νέα παράσταση της ομάδας So7 «Ηγέτης»

“Μπορεί άραγε ένας ηγέτης να μας βγάλει από την κρίση που ζούμε σήμερα; Κι αν η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι θετική, γιατί δεν το κάνει; Με αυτή τη συλλογιστική ξεκίνησα να φτιάχνω ένα έργο που θα λέγεται “Ηγέτης”. Πρώτα βρήκα τον τίτλο και μετά όλα τα υπόλοιπα. Οι άνθρωποι, εκτός από τη Φρόσω Κορρού, που με ακολούθησαν σε αυτό το εξοντωτικό ταξίδι μέσα στα μονοπάτια της εξουσίας ήταν οι φίλοι από το “Τι θα κάνουμε τώρα;” (Υβόννη Τζάθα, Μιχάλης Κουμαριανός, Δημήτρης Πασσάς) και δύο καινούργιοι πολύ καλοί φίλοι, ο Μάξιμος Μουμούρης, που ανέλαβε και τη σκηνοθεσία, και η Σάντυ Σπυρίδη. Δεν είναι εύκολο να μιλάς για την εξουσία, όλοι την απεχθανόμαστε και όλοι την εξασκούμε με την παραμικρή αφορμή. Γράφοντας τον “Ήγέτη” συνειδητοποίησα ότι αυτή η χαρισματική προσωπικότητα που καλούμε ηγέτη, στην ουσία της είναι κάτι αυθαίρετο και απολυταρχικό, και αμέσως με το που εμφανίζεται πυροδοτεί την αντίδραση. Πώς λοιπόν να εξαρτήσουμε τη σωτηρία μας από κάποιον που εξ ορισμού μπορεί να λειτουργήσει ενάντια στο κοινό καλό; Οι πέντε ηθοποιοί που παίζουν στην παράσταση, εισέρχονται σε ένα παιχνίδι ιστορίας - εξουσίας - ηδονής και αναζητούν το πρόσωπο που θα ξεπεράσει αυτό το σκόπελο και θα μπορέσει να εμπνεύσει ανεξαρτήτως όλους τους ανθρώπους. Πρώτα, βέβαια, τους ίδιους. ”

Ο «Ηγέτης» από την ομάδα So7 ανεβαίνει στο «Backstage Theater Festival», στο Badminton, από 6 έως 26/12. Τιμές εισιτήριων: € 9 και € 15.