Με την μεγαλειώδη Αΐντα του Τζουζέππε Βέρντι, η Εθνική Λυρική Σκηνή ανοίγει το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, στις 10, 11, 12, 15 Ιουνίου 2016 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Η δημοφιλής όπερα παρουσιάζεται σε νέα παραγωγή της ΕΛΣ, από το φημισμένο Φεστιβάλ Όπερας της Ταορμίνας, σε μουσική διεύθυνση Μύρωνα Μιχαηλίδη και Ηλία Βουδούρη, και σκηνοθεσία Ενρίκο Καστιλιόνε.
Η Αΐντα αποτελεί έργο ορόσημο της Ιταλικής μουσικής και ισορροπεί ανάμεσα στην ρομαντική όπερα και την γαλλική μεγαλόπρεπη όπερα. Οι σπουδαίες άριες, οι εντυπωσιακές σκηνές πλήθους, τα εκτενή ντουέτα και το εντυπωσιακό μπαλέτο κάνουν την όπερα αυτή να ξεχωρίζει, ενώ σηματοδοτούν νέες κατακτήσεις στη μουσικοδραματική γλώσσα του Βέρντι.
Το θριαμβικό εμβατήριο, αποτελεί μία εντυπωσιακή σελίδα μεγαλόπρεπης, εξωτικής μουσικής. Στη διαχρονική δημοτικότητα της συνεισφέρει επίσης το πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται η όπερα, καθώς η δράση ξετυλίγεται στη φαραωνική Αίγυπτο σε μυθική εποχή, με την οποία το κοινό του 20ού αιώνα εξοικειώθηκε μέσα από την εικόνα που της προσέδωσαν οι χολιγουντιανές ταινίες. Όμως, αυτή είναι μονάχα μία από τις όψεις της Αΐντας του Βέρντι. Στο κέντρο της όπερας υπάρχει ένα ακόμα διάσημο ερωτικό τρίγωνο, όπως σε αρκετά από τα έργα του Βέρντι: η Αΐντα, πριγκίπισσα της Αιθιοπίας και αιχμάλωτη στην αυλή των φαραώ, είναι ερωτευμένη με τον Αιγύπτιο στρατηγό Ρανταμές, ο οποίος ανταποδίδει τα αισθήματά της δυσαρεστώντας την Αμνέριδα, κόρη του φαραώ, η οποία είναι επίσης ερωτευμένη μαζί του. Στον πυρήνα του έργου βρίσκεται η Αΐντα, παγιδευμένη ανάμεσα στα συναισθήματά της για τον άντρα που αγαπά και στο καθήκον απέναντι στον πατέρα και την πατρίδα της.
Η δημόσια όψη και το ιδιωτικό συναίσθημα βρίσκονται σε συνεχή διάλογο στην Αΐντα και ορίζουν την αισθητική του έργου, που κινείται από την πιο χαμηλόφωνη εξομολόγηση, έως την πιο λαμπρή διακήρυξη. Οι σκηνές πλήθους, όπως αυτή του θριάμβου στη 2η Σκηνή της Β' Πράξης, έρχονται σε αντίθεση με τα ιδιωτικά συναισθήματα των τριών βασικών χαρακτήρων του έργου. Μια από τις μεγάλες κατακτήσεις του Βέρντι στο έργο αυτό ήταν ότι κατάφερε να ισορροπήσει τα μεγέθη: αφενός στη σκηνή του θριάμβου παίρνει το μέρος των ηττημένων, αφετέρου ολοκληρώνει το έργο με υποβλητικό και χαμηλόφωνο τρόπο προκαλώντας την αβίαστη συγκίνηση με τα λιτά μέσα που επιλέγει. Δεν είναι τυχαίος ο τρόπος που χτίζει την αξιοπρεπή στάση του βασικού του χαρακτήρα του έργου, της Αΐντας, θέλοντας να μιλήσει για τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα των λιγότερο προνομιούχων, κάτι που ο σπουδαίος συνθέτης υπερασπίστηκε με πάθος σε όλη του τη ζωή.
Η Αΐντα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της ΕΛΣ. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Οργανισμού και πρώτος αρχιμουσικός της παραγωγής, σημειώνει: «Πρωτοπαρουσιάστηκε από την ΕΛΣ στις 8 Ιανουαρίου του 1958, την καλλιτεχνική περίοδο που εγκαινιάστηκε το νέο Θέατρο Ολύμπια. Και φέτος, δεν έρχεται απλώς στο τέλος άλλης μιας καλλιτεχνικής σεζόν -2015-16-, αλλά και στο γύρισμα μιας λαμπρής σελίδας στην ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, εν όψει της επικείμενης μεταστέγασής της στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Με την Αΐντα του, αυτό το «περιδέραιο από πολύτιμα μουσικά πετράδια» όπως εύγλωττα -και δίκαια- την έχουν χαρακτηρίσει, ο Τζουζέππε Βέρντι όχι μόνο εμφύσησε νέα πνοή, φέρνοντας πολλαπλές ανατροπές στην «κουρασμένη» Ιταλική Όπερα, αλλά επίσης αποκάλυψε το πλήρες εύρος των δικών του ικανοτήτων, και καθιερώθηκε ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της λυρικής τέχνης στη χώρα του, και «δάσκαλος» στον υπόλοιπο κόσμο. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο μεγαλόπρεπο, θριαμβικό της εμβατήριο ή στο μυθικό, εξωτικό ιστορικό της πλαίσιο -τη φαραωνική Αίγυπτο- ή ακόμη στην περίτεχνη ύφανση της ψυχολογίας των ηρώων της. Ωστόσο, καμιά περιγραφή δεν μπορεί να αποδώσει επαρκώς το εύρος της σημασίας της, ίσως μόνο τα λόγια του Τόμας Μαν, από το Μαγικό Βουνό, για την απλότητά τους, όταν αναφέρεται στο περίφημο ντουέτο του τέλους μεταξύ των δύο εραστών, της Αΐντας και του Ρανταμές: «Τραγούδησαν για τον παράδεισο, αλλά τα τραγούδια τους ήταν από μόνα τους παράδεισος, και ήταν σαν τον παράδεισο τραγουδισμένα»".
Η συγκεκριμένη παραγωγή της Αΐντας, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2009 στο φημισμένο Φεστιβάλ Όπερας της Ταορμίνας στην Ιταλία, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. Την σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τους φωτισμούς και τις βιντεοπροβολές υπογράφει ο Διευθυντής του Φεστιβάλ Όπερας της Ταορμίνας, Ενρίκο Καστιλιόνε, γνωστός για την κινηματογραφική ματιά και τον ρεαλισμό των θεαμάτων του. Τα κοστούμια υπογράφει η διακεκριμένη Ιταλίδα ενδυματολόγος Σόνια Καμμαράτα, τη χορογραφία ο Κορυφαίος του Μπαλέτου της ΕΛΣ Φώτης Διαμαντόπουλος και την Διεύθυνση Χορωδίας ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Τη Μουσική διεύθυνση της παραγωγής μοιράζονται ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ Μύρων Μιχαηλίδης και ο Αρχιμουσικός Ηλίας Βουδούρης.
Πρωταγωνιστούν σπουδαίοι Έλληνες και ξένοι μονωδοί, όπως οι Τσέλια Κοστέα, Άντα Λουίζε Μπόγκτζα, Ντάριο ντι Βιέτρι, Σεμπαστιάν Φεράντα, Έλενα Γκαμπούρι, Ελένα Κασσιάν, Κίριλ Μανόλοφ, Άρης Αργύρης, Τάσος Αποστόλου, Δημήτρης Κασιούμης κ.α.
10°
