Διάστημα: Επιστήμονες κατέγραψαν για πρώτη φορά τα πρώτα δευτερόλεπτα ενός supernova

Στο πεδίο του Διαστήματος σημειώθηκε μια ιστορική παρατήρηση: για πρώτη φορά, αστρονόμοι κατέγραψαν τα πρώτα δευτερόλεπτα μιας υπερκαινοφανούς, της εκρηκτικής καταστροφής ενός άστρου, αποκαλύπτοντας ένα φαινόμενο που είχε σχήμα… ελιάς, ανατρέποντας όσα γνωρίζαμε για τις κοσμικές εκρήξεις.

Η ανακάλυψη, που ανοίγει νέο κεφάλαιο στην εξερεύνηση του Διαστήματος, έγινε με το Very Large Telescope (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή και αφορά την έκρηξη ενός άστρου 15 φορές πιο μαζικού από τον Ήλιο, σε απόσταση 22 εκατομμυρίων ετών φωτός, στον γαλαξία NGC 3621, στην κατεύθυνση του αστερισμού της Ύδρας.

Το φαινόμενο εντοπίστηκε στις 10 Απριλίου 2024, και οι πρώτες παρατηρήσεις πραγματοποιήθηκαν μόλις 26 ώρες μετά, καταγράφοντας για πρώτη φορά το στάδιο όπου η ύλη από τον πυρήνα του άστρου διαπερνά την επιφάνειά του.

Ο επικεφαλής της έρευνας, Yi Yang από το Πανεπιστήμιο Tsinghua της Κίνας, δήλωσε ότι το σχήμα της έκρηξης δεν ήταν σφαιρικό, όπως συνήθως, αλλά επιμήκες, σαν ελιά — αποτέλεσμα του ότι το άστρο περιβαλλόταν από έναν δίσκο αερίων και σκόνης γύρω από τον ισημερινό του.

«Η γεωμετρία της έκρηξης αποκαλύπτει κρίσιμες πληροφορίες για την εξέλιξη των άστρων και τους μηχανισμούς πίσω από αυτές τις κοσμικές εκρήξεις», ανέφερε ο Γιανγκ.

Το άστρο, τύπου ερυθρού υπεργίγαντα, είχε διάμετρο 600 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο και ηλικία περίπου 25 εκατομμυρίων ετών. Μετά την έκρηξη, μέρος της μάζας του εκτινάχθηκε στο Διάστημα, ενώ το υπόλοιπο πιθανόν κατέρρευσε σχηματίζοντας αστέρι νετρονίων.

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances, προσφέρει μια σπάνια ματιά στις πρώτες στιγμές ενός φαινομένου που διαμορφώνει το σύμπαν — και ίσως αλλάξει όσα γνωρίζουμε για το πώς πεθαίνουν τα μεγάλα άστρα.

Πηγή: Reuters