Νέος ιός στην Κίνα απέχει ένα βήμα από το να προκαλέσει πανδημία, προειδοποιούν επιστήμονες

Ένας επικίνδυνος νέος ιός που εντοπίστηκε στην Κίνα θα μπορούσε να προκαλέσει την επόμενη πανδημία, προειδοποιούν επιστήμονες.

Αμερικανοί ερευνητές αναφέρουν ότι ο νέος ιός HKU5-CoV-2 απέχει μόνο μια «μικρή» μετάλλαξη από το να μπορέσει να μολύνει ανθρώπους και να προκαλέσει επιδημίες.

Η ανακάλυψη προκαλεί ανησυχία επειδή το παθογόνο σχετίζεται στενά με τον MERS, έναν ιδιαίτερα θανατηφόρο ιό που σκοτώνει έως και το ένα τρίτο των ατόμων που μολύνει.

Προσθέτοντας στη διαμάχη, ο HKU5 καταγράφηκε για πρώτη φορά σε νυχτερίδες από ερευνητές του κινεζικού εργαστηρίου, από όπου πολλοί φοβούνται ότι διέρρευσε ο κορωνοϊός που προκάλεσε την πανδημία της COVID-19.

Για τη νέα μελέτη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Πολιτείας Ουάσιγκτον εξέτασαν το πώς το νέο παθογόνο αλληλεπιδρά με ανθρώπινα κύτταρα σε εργαστηριακά πειράματα.

Ο καθηγητής Μάικλ Λέτκο, ιολόγος και επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε: «Οι ιοί HKU5 δεν είχαν μελετηθεί ιδιαίτερα, αλλά η έρευνά μας δείχνει πώς μπορούν να μολύνουν κύτταρα. Βρήκαμε επίσης ότι απέχουν μόνο ένα μικρό βήμα από το να μπορέσουν να μεταδοθούν στους ανθρώπους».

Τα ευρήματα δείχνουν ότι μια μικρή αλλαγή στην πρωτεΐνη ακίδα του ιού θα μπορούσε να του επιτρέψει να δεσμεύεται με τα ανθρώπινα κύτταρα ACE2 – τα οποία βρίσκονται στο στόμα, τον λαιμό και τη ρινική κοιλότητα.

Οι επιστήμονες συνέλεξαν το στέλεχος HKU5-CoV-2 από νυχτερίδες που ζουν σε περιοχές της ανατολικής και νότιας Κίνας. Προς το παρόν, ο ιός κυκλοφορεί μόνο σε νυχτερίδες, αλλά η ανεξέλεγκτη διακίνηση άγριας ζωής στην Κίνα εντείνει τον φόβο για μεταδόσεις σε άλλα είδη.

Για τα πειράματα, δημιουργήθηκαν «ψευδοϊοί» που έφεραν την πρωτεΐνη ακίδα του HKU5 αλλά δεν μπορούσαν να αναπαραχθούν. Οι ιοί αυτοί εισήχθησαν σε κύτταρα – κάποια με υποδοχείς ACE2 νυχτερίδων και άλλα με ανθρώπινους.

Όταν ο ιός εισερχόταν επιτυχώς, το κύτταρο φώτιζε πράσινο. Τα κύτταρα νυχτερίδων αντέδρασαν έντονα – δείχνοντας ότι ο ιός τα μολύνει εύκολα. Τα ανθρώπινα κύτταρα όμως αντιδρούσαν μόνο αν ο ιός είχε υποστεί συγκεκριμένες μεταλλάξεις που αύξαναν την ικανότητά του να προσκολλάται στους υποδοχείς ACE2.

Αυτό προκαλεί ανησυχία πως αν ο ιός περάσει σε ένα ενδιάμεσο είδος, όπως βιζόν ή μοσχογαλές, θα μπορούσε να αποκτήσει αυτές τις μεταλλάξεις και τελικά να μεταδοθεί σε ανθρώπους.

Η CIA και το FBI έχουν εκφράσει την εκτίμηση ότι η COVID-19 πιθανόν ξεκίνησε από διαρροή στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν, όπου μελετώνταν επικίνδυνοι κορωνοϊοί πριν την πανδημία. Άλλη θεωρία συνδέει την προέλευση με την αγορά ζώων στην Ουχάν.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, εστιάζει σε μια λιγότερο γνωστή κατηγορία κορονοϊών, τους merbecoviruses, στην οποία ανήκουν ο HKU5 και ο MERS-CoV – ο ιός που προκάλεσε το Αναπνευστικό Σύνδρομο Μέσης Ανατολής και εντοπίστηκε το 2012 στη Σαουδική Αραβία.

Με χρήση της τεχνικής κρυοηλεκτρονικής μικροσκοπίας, οι ερευνητές ανέλυσαν την ακριβή δομή της ακίδας του ιού. Διαπίστωσαν ότι παραμένει σε «κλειστή» θέση, κάτι που δυσκολεύει αλλά δεν εμποδίζει τη μόλυνση.

Ο καθηγητής Λέτκο προειδοποίησε: «Αυτοί οι ιοί είναι στενά συνδεδεμένοι με τον MERS, οπότε πρέπει να ανησυχούμε εάν κάποτε μολύνουν ανθρώπους. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει γίνει ακόμα, αλλά η πιθανότητα υπάρχει – και γι’ αυτό πρέπει να τους παρακολουθούμε».

Νωρίτερα φέτος, Κινέζοι επιστήμονες ανέφεραν ότι ένα στέλεχος του HKU5 (Lineage 2) ήδη μπορεί να συνδεθεί με ανθρώπινους υποδοχείς ACE2, κάτι που σημαίνει ότι ενδέχεται να μολύνει ανθρώπινα κύτταρα χωρίς να χρειαστεί περαιτέρω εξέλιξη.

Η νέα μελέτη από τις ΗΠΑ διευρύνει τη διερεύνηση σε ολόκληρη την οικογένεια των merbecoviruses, με στόχο την καλύτερη κατανόηση του κινδύνου για μελλοντική μόλυνση ανθρώπων.

Η Lineage 2 φαίνεται πιο επικίνδυνη άμεσα, καθώς ήδη έχει τη δυνατότητα να μολύνει ανθρώπους. Όμως και άλλα στελέχη του HKU5, σύμφωνα με τους ερευνητές, απέχουν μόλις λίγες μεταλλάξεις από το να αποκτήσουν την ίδια ικανότητα.

(Πηγή: Daily Mail)