GenAI Summit: Το συνέδριο που «βλέπει» πέρα από τις εξελίξεις

«Οι εξελίξεις είναι τόσο γρήγορες, που με κάνουν να νιώθω ότι όσα γνωρίζω αυτή την εβδομάδα, την επόμενη ενδέχεται να είναι ξεπερασμένα». Το παραπάνω το είπε μία από τις πρωταγωνίστριες της ΑΙ στη Silicon Valley, που έλαβε μέρος στο GenAI Summit, το τριήμερο 29 Φεβρουαρίου - 2 Μαρτίου. Αυτό δίνει τον τόνο...

Το κτίριο του Ευγενίδειου Ιδρύματος, στη Συγγρού, αποπνέει σοβαρότητα και σταθερότητα από απόσταση. Μέσα, επικρατεί αίγλη, ένα άρωμα άλλων εποχών, αλλά με πολλές νότες μοντέρνου να διανθίζουν το χώρο. Εκεί, γύρω από τα μικρά τραπεζάκια όπου συγκεντρώνονταν οι συμμετέχοντες του συνεδρίου GenAI, στο μεσοδιάστημα των πολλαπλών συζητήσεων, εξελισσόταν ένα παράλληλο συνέδριο, μία διαρκής ζύμωση ιδεών, μία θερμή ανταλλαγή απόψεων, μία συνεχής δικτύωση ανθρώπων από διαφορετικές αφετηρίες, μα εν τέλει συγκλίνουσες σκέψεις κι ανησυχίες.

Το GenAI Summit παρέπεμπε σε μια σύγχρονη εκδοχή της αρχαίας αγοράς, αντικείμενο ήταν η ΑΙ αλλά το εύρος των αναζητήσεων γύρω από αυτή, εξαιρετικά ευρύ. Όλη η θεματολογία του συνεδρίου, άλλωστε, αυτό επιδίωκε: Να δείξει το πολυσχιδές της ανάπτυξης της ΑΙ - της καταλυτικής εισόδου της σε κάθε πτυχή της ζωής. Τη νέα «αρχιτεκτονική» στο χώρο της εργασίας, της διοίκησης, της εκπαίδευσης, της πολιτικής. Των πάντων.

Ο ειδικός γραμματέας μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, Γιάννης Μαστρογεωργίου, σε μία από τις αρχικές συζητήσεις, είπε ότι «πλέον η ΑΙ δεν αφορά τους πληροφορικάριους και τους νομικούς, αλλά τους φιλοσόφους, τους ψυχολόγους, τους θεολόγους». Δίπλα του, ο Χαράλαμπος Τσέκερης, έθετε διαρκώς ζητήματα βιοηθικής και Τεχνοηθικής. Κοντολογίς, επρόκειτο για συνέδριο με πλατύ βλέμμα και ανοιχτούς ορίζοντες γύρω από ένα, ίσως το βασικότερο, θέμα των καιρών μας.

Το απόγευμα του Σαββάτου, κι αφού ολοκληρώθηκε το τελευταίο πάνελ με πρωταγωνιστές τον Μιχάλη Μπλέτσα του ΜΙΤ και τον Στάθη Καλύβα της Οξφόρδης, ο Γιώργος Νικολετάκης παίρνει μια βαθιά ανάσα. Ο CEO των 100Mentors ήταν η ψυχή του συνεδρίου - ο κόσμος αποχωρεί και τον συγχαίρει. Τα πάντα κύλησαν ομαλά. «Πέρασαν 3.500 άτομα μετρημένα αυτές τις τρεις ημέρες. Ήταν ένα τεράστιο event. Έχουμε μια κοινότητα διαδικτυακή με 16.000 άτομα, που ουσιαστικά έχει να κάνει με τους πολλαπλασιαστές αυτών που ήρθαν στο χώρο. Και ήρθαν πάρα πολλοί. Κύρια εξέλιξη σε σχέση με το προηγούμενο summit ήταν ότι είχαμε πάρα πολλούς διεθνείς συμμετέχοντες, πολλές αποστολές χωρών. Είχαμε ιδρύματα και μεγάλους οργανισμούς, ήρθαν από 16-17 χώρες».

Όντως, περιπλανώμενος στις αίθουσες του συνεδρίου, δεν έβλεπες μόνον Έλληνες. «Είχαμε αρκετούς από την Ινδία, από την Ιαπωνία, είχαμε το μεγαλύτερο delegations με το Qatar Foundation από την Ντόχα, 20 άτομα που ήταν και οι knowledge partners σε δύο μεγάλα πάνελ».

Ενώ συζητάμε, ο κ. Νικολετάκης έχει ακόμα την υπερένταση της στιγμής - του ζητώ να συνεχίσουμε την κουβέντα μας περπατώντας στους μαρμάρινους διαδρόμους του Ευγενίδειου Ιδρύματος - το περπάτημα δρα χαλαρωτικά για το σώμα και απελευθερωτικά για τη σκέψη. «Οντως, για τρεις ημέρες γίναμε το επίκεντρο για την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη». Στο συνέδριο συμμετείχε η εγχώρια αφρόκρεμα της ΑΙ, αλλά και εκπρόσωποι από διεθνείς κολοσσούς, «είχαμε κόσμο που πέταξε για δύο μέρες, για 28 ώρες, για 36 ώρες, από εταιρείες όπως η OpenΑΙ, η Palantir, η McKinsey. Η AWS έφερε μια τεράστια αποστολή από όλη την Ευρώπη, η Nvidia έφερε κόσμο, η AMD χορήγησε. Αυτές είναι οι μεγάλες εταιρείες που παράγουν το hardware».

Ποίος ήταν ο σκοπός του συνεδρίου; «Η αποστολή που είχαμε με την οργανωτική ομάδα είναι να φέρουμε στο δημόσιο διάλογο το θέμα της παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης και να αναπτύξουμε μια υγιή σχέση με αυτήν, δηλαδή ούτε να την εξιδανικεύσουμε ούτε να τη φοβηθούμε. Εφόσον το πετυχαίνουμε αυτό, μπορούμε να μιλάμε για το ότι η χώρα και η κοινωνία μας δεν θα μείνει πίσω».

«Η μεγάλη διαφορά, σε σχέση με το προηγούμενο συνέδριο ήταν ότι επειδή γίναμε πολύ συγκεκριμένοι ως προς το πώς ενσωματώνεις την παραγωγική τεχνική νοημοσύνη υπεύθυνα και βιώσιμα στις καθημερινές ροές εργασίας, είδαμε τους εαυτούς μας, ο κάθε ένας στον ρόλο και στο industry του», λέει και προσθέτει: «Το πρώτο ήταν ένα awareness συνέδριο, τώρα έγινε ένα context specific συνέδριο, δηλαδή για συγκεκριμένους τομείς και ρόλους. Προσέλκυσε, επίσης, ανθρώπους οι οποίοι φτιάχνουν το ρυθμιστικό πλαίσιο, το policy making και στις χώρες τους, είχαμε πολλούς πολιτικούς, περάσαν άνθρωποι από μία σειρά υπουργείων - πιστεύουμε ότι στο επόμενο θα έχουμε και τη στήριξή τους την επίσημη, αλλά νομίζω ότι αυτό όλο το κατάφερε μόνη της μια παρέα 25 ανθρώπων και βέβαια η ομάδα των 100 Mentors, που ήταν στο τεχνικό κομμάτι. Όλο αυτό το content ήταν από μια επιτροπή που είχε μέσο όρο ηλικίας τα 28 χρόνια».

Στο συνέδριο συμμετείχαν γύρω στους 120 ομιλητές, επίσης είχε και πρακτικό περιεχόμενο. «Ήρθαν μαθητές και φοιτητές και έμαθαν πώς να φτιάξουν το πρώτο τους Custom GPT, εκπαιδευτικοί έμαθαν πώς να βάλουν στις ροές εργασίας τους την ΑΙ και πώς να διευκολύνει το εκπαιδευτικό τους έργο ένα πρόγραμμα που κάνουν με το Tipping Point 1.600 εκπαιδευτικοί».

«Το μεγάλο στοίχημα»

Το τελευταίο πάνελ συντόνισε ο δημοσιογράφος Νίκος Ευσταθίου, ο οποίος τόνισε ότι «το δεύτερο συνέδριο ήταν πολύ πιο εξωστρεφές. Ήρθε πολύς κόσμος από το εξωτερικό. Σίγουρα αξιοποιήθηκε το δίκτυο πολλών Ελλήνων που είναι σε κορυφαίες θέσεις, σε εταιρείες που διαμορφώνουν το τοπίο. Οπότε, αυτό για μένα ήταν κομβικό, γιατί αν αξιοποιείς αυτό το δίκτυο, η Ελλάδα έχει όντως να διαδραματίσει ρόλο».

Πώς θα συνόψιζε ο ίδιος το συνέδριο; «Νομίζω ότι θα το συνοψίσω στο ότι υπήρχε και φοβία και άγχος στο να μην καταλήξουμε σε μια δυστοπία που πολλά πράγματα θα αυτοματοποιηθούν, που θα βασιζόμαστε πάρα πολύ σε μια χούφτα μεγάλων εταιριών που έχουν όλα τα δεδομένα, επομένως θα έχουν και όλη την ισχύ στο πώς θα αξιοποιηθεί αυτή η τεχνολογία. Υπάρχει μεν αυτός ο φόβος. Η ευκαιρία είναι να καλλιεργήσουμε τη δεξιότητα, να βάλουμε μέσα τον άνθρωπο και να κάνουμε τις σωστές ερωτήσεις στον αλγόριθμο. Και αυτό δεν είναι εύκολη διαδικασία, είναι μεγάλο στοίχημα».

Η αγωνία για την επόμενη ημέρα

Η Λίνα Φιλιππάκη δεν ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που περιμένεις να λάβουν μέρος σε ένα συνέδριο τεχνολογίας. Είναι οικονομολόγος- εκπαιδευτικός στο 4ο ΓΕΛ Ρόδου κι όμως συμμετείχε στο Gen AI Summit ως ομιλήτρια. «Αυτό που βίωσα ήταν σαν να ατενίζουμε το μέλλον, που θα είναι γεμάτο αλλαγές, αλλά με όπλο τη συμπόρευση. Άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου και από όλους τους τομείς της κοινωνίας αντάλλαξαν γνώσεις, ιδέες και καλές πρακτικές». 

«Από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές ήταν η πρώτη ζωντανή παρουσίαση του νέου chatbot του gov.gr, που έγινε από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ζωντανή απόδειξη πως το κράτος μετασχηματίζεται με τη χρήση των νέων εργαλείων της Τεχνητής Παραγωγικής Νοημοσύνης. Ένιωσα πολύ αισιόδοξη ακούγοντας πως η ζωή μας θα βελτιωθεί, αφού τα εργαλεία παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης θα μας διευκολύνουν στην εργασία μας, θα βελτιώσουν σημαντικά τον τομέα της υγείας και θα επιταχύνουν την επιστημονική έρευνα». 

Η κ. Φιλιππάκη υπογραμμίζει την αγωνία της, όσον αφορά στον κλάδο της Παιδείας, για το αν ο άνθρωπος θα καταφέρει να παραμείνει στο επίκεντρο. «Για εμένα, ως εκπαιδευτικό, αυτό είναι αυτονόητο, τίποτα δεν είναι και δεν θα είναι πιο σημαντικό από τον άνθρωπο. Μάλιστα, από τη δική μου εμπειρία, που αποκόμισα όταν ετοίμαζα υλικό που θα παρουσιάζαμε στα τηλεμαθήματα για το GenAI για εκπαιδευτικούς, ο άνθρωπος με την υπεύθυνη χρήση των νέων εργαλείων, ως ειδικός που γνωρίζει το επάγγελμά του, όχι μόνο δεν παραγκωνίζεται, αλλά ο ρόλος του ενισχύεται και ο ίδιος βελτιώνεται».

«Δεν έχουμε αίσθηση πού μας πάει»

Λίγο πριν αποχωρήσει από το συνέδριο, ρωτήσαμε τον Στάθη Καλύβα για την αίσθηση με την οποία φεύγει. «Είναι κάτι πολύ καινούριο, κάτι το οποίο αξίζει της προσοχής μας και έχει πολύ μεγάλο δυναμικό. Αλλά επειδή είναι τόσο καινούριο δεν έχουμε ακόμα αίσθηση του πού μας πάει. Και με την εμπειρία που έχουμε από παλιότερα, ξέρουμε ότι αυτά τα πράγματα δημιουργούν και καλά και άσχημα αποτελέσματα. Και επειδή φαίνεται να έχει πολύ μεγάλη δύναμη, το δυναμικό είτε των καλών αλλά και των άσχημων πιθανών αποτελεσμάτων είναι πολύ μεγάλο. Οπότε δεν έχω μια απάντηση πέρα από αυτό».

«Χρειάζεται να το πλησιάσουμε με κριτική ματιά. Δηλαδή να έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε αυτά τα οποία μας εξυπηρετούν και τα οποία πάντα έρχονται και με επιπλέον υποχρεώσεις. Δεν δίνεις στοιχεία σου, δίνεις δεδομένα σου», σημείωσε ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

«Πώς να παραμείνουμε στη θέση του οδηγού»

Ο δρ Σταύρος Βάσσος, CEO της Helvia.ai, είναι ένας από τους ανθρώπους που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη προτού καν γίνει γνωστή ως όρος. «Ήταν ένα εξαιρετικό συνέδριο που πρόσφερε εικόνες και ιδέες, τόσο σε κόσμο που βλέπει την παραγωγική AI για πρώτη φορά, όσο και για ειδικούς. Ένα μήνυμα που μπορεί να κρατήσει κανείς, είναι ότι η GenAI είναι πολλά παραπάνω από το πώς γράφω οδηγίες στο ChatGPT για να παράξει την απάντηση ή την εικόνα που θέλω».

«Χρειάζονται πολλά τεχνικά επίπεδα για να έχουμε μια ολοκληρωμένη υπηρεσία, χρειάζεται διαχείριση σε νομικό επίπεδο για να είναι ασφαλές και χρειάζεται να βρούμε και να ορίσουμε με ποιο τρόπο θέλουμε να ζούμε μαζί με την GenAI στην καθημερινότητα μας παραμένοντας στη θέση του οδηγού», είπε και συμπλήρωσε: «Ας κρατήσουμε επίσης ότι η αλλαγή αυτή μας φέρνει όλους σε ένα νέο σημείο εκκίνησης, και αυτό είναι μια σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα, που έχει μεγάλο δυναμικό στον τομέα της έρευνας στην επιστήμη των υπολογιστών, να αξιοποιήσει παραγωγικά το δυναμικό αυτό και να βρεθεί ένα βήμα μπροστά, τουλάχιστον στον Ευρωπαϊκό χώρο, και γιατί όχι σε παγκόσμιο επίπεδο».

Ραντεβού τον Οκτώβριο

Ο Γιάννης Σταματονικολός ήταν ο curator του τωρινού summit και όπως είπε στην A.V. «είναι μεγάλη χαρά για εμάς το γεγονός ότι ξεκινήσαμε με ένα τριήμερο event το οποίο κατέληξε να είναι ένα initiative το οποίο ιδρύει ένα κίνημα, μια επανάσταση που λέγεται Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη».

Όπως τόνισε, το συνέδριο είχε μεγάλη ανταπόκριση, «γεγονός που δείχνει ότι η Ελλάδα σιγά σιγά ωριμάζει για να υιοθετήσει λύσεις για βιώσιμη και υπεύθυνη χρήση της GenAI στις ροές εργασίας, του κάθε ρόλου και του κάθε τμήματος. Το πολύ βασικό για εμάς είναι ότι ήδη ετοιμαζόμαστε για το επόμενο summit, τον Οκτώβριο του 2024».

Τον Οκτώβριο θα διεξαχθεί ένα πιο συγκεκριμένο προς θεματικές συνέδριο, ώστε το 2025 να προχωρήσουν σε ένα ακόμα μεγαλύτερο συνέδριο, πάλι στα τέλη του Φεβρουαρίου.