Σβάντε Πάαμπο: Ο Σουηδός γενετιστής πήρε το Νόμπελ Ιατρικής και οι συνάδελφοί του τον πέταξαν στη λίμνη για να το γιορτάσουν.
Ο Σβάντε Πάαμπο, ο νικητής του φετινού βραβείου Νόμπελ Ιατρικής, πρωτεργάτης στις προσπάθειες ανάκτησης DNA από αρχαίους ανθρώπους, ανέλυσε με την ομάδα του στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ στη Λειψία της Γερμανίας την αλληλουχία του πρώτου γονιδιώματος των Νεάντερταλ και εντόπισε ένα νέα είδος αρχαίων ανθρώπων, που ονομάστηκε Denisovans, με βάση το DNA από μια κηλίδα οστού δακτύλου σε μέγεθος σπόρου σταφυλιού.
Αυτή η ίδια ομάδα συνεργατών του έριξε τον Σουηδό γενετιστή στη λίμνη, μόλις έμαθε τα νέα της βράβευσής του με το Νόμπελ Ιατρικής 2022.
Όπως εξήγησε ο ίδιος μιλώντας στο Nature, «είναι παράδοση στο Ινστιτούτο μας να πετάνε τους υποψήφιους διδάκτορες στη λίμνη όταν περνούν τις εξετάσεις τους. Και κάποιοι σκέφτηκαν ότι θα ήταν σκόπιμο να με ρίξουν κι εμένα στη λίμνη».
»Ήταν η δεύτερη φορά, στην πραγματικότητα – είχε γίνει ένα τρελό πάρτι στο παρελθόν όπου είχε ξανασυμβεί. Αλλά αυτό ήταν πολύ καιρό πριν. Ελπίζω να είναι η τελευταία φορά που καταλήγω στη λίμνη! Ευτυχώς υπάρχει μια σάουνα στην οροφή του Ινστιτούτου μας, και αυτό είναι πολύ χρήσιμο όταν σε έχουν ρίξει σε κρύο νερό».
Our new medicine laureate Svante Pääbo made a splash when his colleagues at @MPI_EVA_Leipzig threw him into a pond. Normally throwing a colleague into the pond happens when somebody receives a PhD, and they wanted to do it for Pääbo's #NobelPrize as well.
Ο Σβάντε Πάαμπο είναι γιος της Εσθονής χημικού Καρίν Πάαμπο, που είχε φτάσει στη Σουηδία ως πρόσφυγας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία εργαζόταν στο εργαστήριο του Σουηδού βιοχημικού Σούνε Μπέργκστρομ, ο οποίος τιμήθηκε κι αυτός με Νόμπελ Ιατρικής το 1982. Ο Σβάντε ήταν ο καρπός της παράνομης σχέσης τους, καθώς ο Μπέργκστρομ ήταν παντρεμένος και μάλιστα απέκτησε γιο εντός γάμου την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο νέος νομπελίστας Ιατρικής.
Ως παιδί είχε καταγοητευτεί από την αρχαία Αίγυπτο, ύστερα από ένα ταξίδι του εκεί με τη μητέρα του, και αρχικά ακολούθησε σπουδές Αιγυπτιολογίας, καθώς ονειρευόταν μια ζωή σαν του Ιντιάνα Τζόουνς. Δύο χρόνια αργότερα όμως τις εγκατέλειψε για να σπουδάσει ιατρική.
Όπως έχει γράψει ο ίδιος στα απομνημονεύματά του, εμπνεύστηκε να σπουδάσει ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα της Σουηδίας από τον πατέρα του, για τον οποίον έμαθε σε μεγάλη ηλικία ότι είχε δύο οικογένειες, χωρίς η μία να ξέρει για την άλλη.
Δεν μπορούσε βέβαια να φανταστεί ότι θα κατόρθωνε μέσω της σύγκλισης των δύο αυτών τόσο διαφορετικών πεδίων – αιγυπτιολογίας και ιατρικής – να ανακαλύψει έναν θησαυρό πολύ πιο πολύτιμο από αυτούς που κυνηγούσε ο ήρωας των παιδικών του χρόνων… Έναν θησαυρό, που θα τον οδηγούσε στο να τιμηθεί με το ίδιο βραβείο Νόμπελ με τον πατέρα του, 40 χρόνια μετά.
Κατόρθωσε για πρώτη φορά στην ιστορία να απομονώσει το 1983 DNA από λείψανα χιλιετιών που ανήκαν σε μούμιες. Έκτοτε δεν σταμάτησε να ταξιδεύει όλο και πιο πίσω στον χρόνο, κάνοντας ανασκαφές στα άδυτα της γενετικής μας κληρονομιάς.
Η ανακατασκευή και αναβίωση εξαφανισμένων ειδών, που μέχρι σήμερα βλέπαμε σε χολιγουντιανές υπερπαραγωγές επιστημονικής φαντασίας, δεν είναι πλέον κάτι το τόσο εξωπραγματικό, και η μελέτη της ιστορίας έχει περάσει σε μια νέα διάσταση, χάρη στον επιστήμονα που ονειρευόταν να γίνει Ιντιάνα Τζόουνς – και με έναν τρόπο, ίσως το κατάφερε.
