Έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν και πώς μυρίζει η Σελήνη; Μυρίζει και μάλιστα πολύ χαρακτηριστικά. Μετά το πρώτο ιστορικό ταξίδι του ανθρώπου στον φυσικό δορυφόρο της Γης σαράντα εννέα χρόνια πριν, όσοι αστροναύτες του προγράμματος Apollo περπάτησαν στη σεληνιακή επιφάνεια θα σας πουν ότι η Σελήνη έχει μια οσμή που θυμίζει… καμένη πυρίτιδα.
Οι δώδεκα αστροναύτες των συνολικά έξι αποστολών της NASA που προσεληνώθηκαν από το 1969 μέχρι τα τέλη του 1972, γνωστοί ως «the dusty dozen», βεβαιώνουν ότι η κολλημένη στις στολές τους σεληνιακή σκόνη και τα δείγματα εδάφους που συνέλεξαν είχαν μια χαρακτηριστική οσμή. Όταν ο Άρμστρονγκ και ο Ώλντριν εισήλθαν στη σεληνάκατο Eagle και αποκατέστησαν την πίεση στο εσωτερικό της ένιωσαν μια μυρωδιά χρησιμοποιημένης πυρίτιδας ή «σαν καμένο κάρβουνο, όπως μυρίζουν οι στάχτες στο τζάκι, ειδικά αν τις ραντίσεις με λίγο νερό».
Ο «Βuzz» Aldrin ανέφερε ότι, πριν ξεκινήσει η αποστολή, ορισμένοι ειδικοί προειδοποιούσαν ότι η σεληνιακή σκόνη ενδέχεται να είναι πυροφόρος, άρα εξαιρετικά επικίνδυνη για την πρόκληση φωτιάς στο εσωτερικό της σεληνακάτου. «Η σεληνιακή σκόνη είναι τόσο άδεια από οξυγόνο, ώστε θα μπορούσε με το που θα αποκαθιστούσαμε τη συμπίεση στην καμπίνα να αρχίσει να θερμαίνεται, να καπνίζει, ακόμη και να αυτοαναφλεγεί. Τουλάχιστον αυτή ήταν η ανησυχία κάποιων. Ένα καθυστερημένο σόου πυροτεχνημάτων της 4ης Ιουλίου στο φεγγάρι δεν ήταν κάτι προτεινόμενο…»
Οι δύο αστροναύτες του Apollo 11 πραγματοποίησαν μια μικρή δοκιμή. Πήραν ένα δείγμα σεληνιακής σκόνης που είχε αρπάξει στα γρήγορα ο Άρμστρονγκ και το είχε βάλει στην τσέπη της στολής του, σε περίπτωση που κάτι δεν πήγαινε καλά και έπρεπε να εγκαταλείψουν βιαστικά το σημείο, και το έβαλαν στην κορυφή του καλύμματος του κινητήρα του τμήματος ανόδου του Eagle. Καθώς γέμιζε ο θαλαμίσκος οξυγόνο, παρακολουθούσαν περιμένοντας να δουν αν το δείγμα θα έβγαζε καπνό και θα αναφλεγόταν.
«Αν γινόταν κάτι τέτοιο, θα διακόπταμε τη διαδικασία συμπίεσης, θα ανοίγαμε τη θυρίδα και θα το πετούσαμε έξω. Όμως τίποτα δεν συνέβη. Συνεχίσαμε, λοιπόν, να προετοιμάζουμε την σεληνάκατο για αναχώρηση από την Σελήνη».
Η πρώτη στιγμιαία εντύπωση που είχαν οι αστροναύτες από τη μυρωδιά της σεληνιακής σκόνης ήταν αυτή της χρησιμοποιημένης πυρίτιδας, χωρίς όμως να είναι «αψιά» ή «μεταλλική». Η οσμή χρησιμοποιημένης πυρίτιδας εντυπώθηκε στη μνήμη μας ίσως περισσότερο από κάθε άλλη συγκρίσιμη μυρωδιά» επισήμανε ο αστροναύτης του Apollo 17 Χάρισον Σμιτ, ο οποίος περπάτησε στο φεγγάρι τον Δεκέμβριο του 1972.
Ο ίδιος πιστεύει ότι όλοι όσοι βάδισαν στη σεληνιακή επιφάνεια συμφωνούν επειδή τη στιγμή που έβγαζαν την κάσκα τους ο θάλαμος μύριζε «φρέσκο» ρεγόλιθο (η επιστημονική ονομασία της σεληνιακής επιφάνειας) από τη σκόνη που μετέφεραν μέσα στη σεληνάκατο. «Πάντα υποψιαζόμουν ότι οι οσφρητικοί αισθητήρες αντιδρούσαν σε μια ποικιλία ακόρεστων δεσμών ηλεκτρονίων… Επί τη ευκαιρία, ο χρόνος από την έναρξη της συμπίεσης μέχρι το σχόλιό μου περί πυρίτιδας ήταν σχεδόν επτά λεπτά ακριβώς».
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
14°
