Τι πήγε καλά, κύριε Δρανδάκη; Ξεκίνησα την κουβέντα µας µ’ αυτή την ερώτηση. Ο κ. Νίκος Δρανδάκης είναι αν όχι ο ένας, σίγουρα από τους λίγους στη χώρα µας που θα µπορούσα να ρωτήσω σοβαρά κάτι τέτοιο. Ιδρυτής της Taxibeat, είδε πρώτα να αλλάζει το τοπίο στη µε ταξί µετακίνηση, µε τους χρήστες να τον ευγνωµονούν και στη συνέχεια –σχεδόν 6 χρόνια µετά– είδε την επιχείρησή του να εισέρχεται έναντι 43 εκ. ευρώ στην οικογένεια του MyTaxi, θυγατρικής της Daimler, που δεν είναι άλλη από την κορυφαία εφαρµογή κλήσης ταξί στην Ευρώπη. Η ιστορία της πιο πετυχηµένης ελληνικής start up που ξεκινά µε την προσπάθεια µιας παρέας να βρει ταξί και τελειώνει µε το success story που αναφέραµε πιο πάνω είναι αυτό που θα έπρεπε οι Έλληνες να διεκδικούµε ως σύγχρονο αφήγηµά µας. «Τα προβλήµατα γύρω µας είναι επιχειρηµατικές ευκαιρίες», θα µου πει ο άνθρωπος που δοκιµάστηκε από την κρίση και αποφάσισε να κάνει µια καινούργια αρχή αποφασισµένος να αλλάξει κατεύθυνση αλλά κυρίως να µη χάσει χρόνο.
Νοµίζω πως είστε από τους λίγους στη χώρα που µπορώ να ρωτήσω «Τι πήγε καλά;»… Συνεπώς, τι πήγε καλά, κύριε Δρανδάκη;
Νοµίζω µια σειρά από παράγοντες. Πρώτα, το timing. Οι συνθήκες της κρίσης στις οποίες ξεκινήσαµε βοήθησαν πολύ, τουλάχιστον στο να µπορέσω να βρω οδηγούς ταξί έτοιµους να δοκιµάσουν µια εφαρµογή, η οποία είχε τις δυσκολίες της για ανθρώπους µη εξοικειωµένους µε την τεχνολογία. Αν οι δουλειές πήγαιναν καλά για αυτούς τότε, δεν είµαι βέβαιος πόσο εύκολο θα ήταν να δηµιουργήσουµε και να επεκτείνουµε το στόλο µας. Δεύτερον (ίσως και πάλι λόγω της κρίσης), η ύπαρξη µιας σηµαντικής οµάδας Ελλήνων οι οποίοι είχαν την οικονοµική δυνατότητα και ήθελαν να βοηθήσουν µια καινοτόµα ιδέα να πάει µπροστά. Αυτοί µας έδωσαν τα πρώτα επενδυτικά χρήµατα για να µπορέσουµε να σταθούµε όρθιοι. Τέλος, αλλά ίσως το πιο σηµαντικό, η ύπαρξη πολλών Ελλήνων µε ζωντάνια, ιδέες και όρεξη για σκληρή δουλειά, που εντάχθηκαν στην εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια και εργάστηκαν µαζί µας για αυτό το αποτέλεσµα.
Η µεγαλύτερη δυσκολία που αντιµετωπίσατε;
Αρκετές, αλλά κυρίως θα έλεγα η µεγάλη δυσκολία να αντλήσω επενδυτικά κεφάλαια από το εξωτερικό για να πάω την εταιρεία σε ένα ανώτερο επίπεδο διεθνούς επέκτασης. Σε µεγάλο βαθµό έπαιξε ρόλο η έδρα της εταιρείας στην Ελλάδα εν µέσω της κρίσης, η δυσπιστία για τους Έλληνες, η µικρή µας αγορά, αλλά ίσως σε µεγάλο βαθµό και η δική µου έλλειψη συγκέντρωσης σε αυτό το στόχο. Μέσα στην Ελλάδα δεν αντιµετωπίσαµε µεγάλες δυσκολίες (παρά τις αντίθετες υποθέσεις που µπορεί να κάνεις κάποιος). Η Taxibeat αγαπήθηκε πολύ από όλους τους Έλληνες, βοηθήθηκε πολύ και µε πολλούς τρόπους και τα όποια προβλήµατα δηµιουργεί το περιβάλλον που ζούµε ξεπεράστηκαν εύκολα ή δύσκολα.
Διαβάζω πως η ιδέα για τη δηµιουργία της εφαρµογής προέκυψε όταν ο ίδιος χρειαστήκατε ταξί και δυσκολευτήκατε να βρείτε. Πού θα συµβουλεύατε να αναζητήσει κανείς ένα µοναδικό πλεονέκτηµα που θα τον οδηγήσει σε µια αντίστοιχη επιτυχηµένη επιχειρηµατική προσπάθεια;
Ζούµε σε µια κοινωνία που µας δίνει διαρκώς αφορµές για παράπονα. Όπου κι αν κοιτάξει κανείς γύρω του βλέπει προβλήµατα που τον κάνουν να απελπίζεται για την ποιότητα των επιλογών µας. Η γκρίνια είναι διάχυτη. Ένας/µία επιχειρηµατίας όλα αυτά πρέπει να τα δει ως ευκαιρίες. Οτιδήποτε δεν δουλεύει καλά είναι µια ευκαιρία να το διορθώσει, να προσθέσει αξία και να εισπράξει αξία από αυτή την ιδέα. Τα προβλήµατα γύρω µας είναι επιχειρηµατικές ευκαιρίες, και µέσα από αυτό, ευκαιρίες για καλύτερη ποιότητα ζωής για τους γύρω µας.
Όπως συµβαίνει µε τους περισσότερους επαγγελµατικούς κλάδους, έτσι και για τους οδηγούς των ταξί υπάρχουν διάφοροι χαρακτηρισµοί, όχι κολακευτικοί. Πόσο συµπαθείς σάς ήταν οι οδηγοί/ιδιοκτήτες ταξί πριν το Taxibeat; Πώς νιώθετε όταν σας λένε ότι αλλάξατε το τοπίο;
Πιστεύω ότι γινόµαστε αυτό που το περιβάλλον µας επιτάσσει. Οι οδηγοί ταξί είχαν πράγµατι κακή φήµη, αλλά δεν υπήρχε κάποια «θεία επιλογή» που κατηύθυνε «προβληµατικούς» ανθρώπους σε αυτό το επάγγελµα. Στις προηγούµενες δεκαετίες το ταξί ήταν ένας κλάδος κλειστός, διαµορφωµένος από «ηγεσίες» που δεν ενδιαφέρονταν για την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο και την παροχή υπηρεσιών ποιότητας. Ταυτόχρονα, κυρίαρχο ρόλο έπαιξε η έλλειψη αξιολόγησης των επαγγελµατιών από τους πελάτες τους. Οι άνθρωποι είµαστε ευπροσάρµοστα όντα. Οι οδηγοί υποχρεώθηκαν να λειτουργήσουν ανάλογα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, παρόλο που πάντα υπήρχε µια σηµαντική µερίδα επαγγελµατιών που αρνούνταν να «προσαρµοστούν» και κρατούσαν ψηλά τον επαγγελµατικό τους πήχη. Αυτό που έκανε το Taxibeat ήταν ότι άλλαξε το πλαίσιο λειτουργίας των ταξί. Και µέσα εκεί οι οδηγοί για µια ακόµη φορά προσαρµόστηκαν και έβγαλαν τον καλύτερο εαυτό τους (και ταυτόχρονα επιβραβεύτηκαν όσοι λειτουργούσαν µε πολύ ψηλά στάνταρ από πριν).
Η πρώτη πρώτη σκέψη σας όταν σας έγινε η πρόταση εξαγοράς από την MyTaxi. Ήταν έκπληξη για εσάς; Ποιος ήταν ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο µιλήσατε γι’ αυτό;
Δεν ήταν πάρα πολύ µεγάλη έκπληξη µε την έννοια πως ήξερα ότι, αν κάποια από τις µεγάλες εταιρείες του χώρου µας ενδιαφερόταν για την αγορά της Αθήνας, αργά ή γρήγορα θα έπρεπε να µας εξαγοράσει καθώς ήµασταν (και είµαστε) πολύ ισχυροί. Ο πρώτος που µε προσέγγισε ήταν ένα υψηλόβαθµο στέλεχος της MyTaxi.
Το success story του Taxibeat ήταν µια κερδισµένη παρτίδα σκάκι ή αισθάνεστε πως ευνοήθηκε και από την τύχη;
Όπως είπα και πριν, το timing ήταν σηµαντικό και µε αυτή την έννοια η τύχη έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Από την άλλη, όλη µας η ζωή είναι µια παρτίδα σκάκι. Κάθε µέρα, από το πρωί που ξυπνάµε µέχρι το βράδυ, κάνουµε διαρκώς κινήσεις στη σκακιέρα της δουλειάς και της προσωπικής ζωής, οι οποίες καθορίζουν και το αποτέλεσµα που φέρνουµε.
Έχετε πει πως θέλετε µέσω του Taxibeat να δώσετε τη δυνατότητα στους νέους που έφυγαν από την Ελλάδα να γυρίσουν. Μια καλή δουλειά, ήλιος και θάλασσα, είναι αρκετά για να κρατήσουν κάποιον σε αυτή τη χώρα;
Έχω την αίσθηση ότι το «ήλιος και θάλασσα» πρέπει να το βγάλουµε πλέον από το αφήγηµά µας. Πρέπει να αναπτύξουµε πολλές άλλες δεξιότητες και µε αυτές να πορευτούµε. Οι άνθρωποι που δηµιουργούν στη νέα, 4η βιοµηχανική επανάσταση που ξεκινά, προσελκύονται από τόπους που έχουν τις προϋποθέσεις να τους επιτρέψουν να αναπτύξουν τα ταλέντα τους – το «ήλιος και θάλασσα» το βρίσκουν στις διακοπές τους. Χρειάζεται να αναπτύξουµε ένα δηµιουργικό οικοσύστηµα το οποίο θα διαµορφώσει τις συνθήκες για αυτό που αποκαλείτε «µια καλή δουλειά»: χρηµατοδότηση καινοτόµων ιδεών, τεχνολογικές και άλλες υποδοµές, έλλειψη κρατικής παρέµβασης και ένα κλίµα ενθουσιασµού για ανάπτυξη. Μόνο έτσι θα επιστρέψουν τα δυνατά µας µυαλά και µόνο έτσι θα προκαλέσουµε εµείς brain drain σε άλλες χώρες.
Ποια είναι η αγαπηµένη σας διαδροµή µε το αυτοκίνητο; Πώς θα χαρακτηρίζατε την οδική συµπεριφορά των Ελλήνων;
Αν συγκρίνω µε τις προηγούµενες δεκαετίες (π.χ. ’70 ή ’80) από τις οποίες έχω παραστάσεις, η οδική συµπεριφορά του Έλληνα έχει βελτιωθεί πάρα πολύ. Όµως ακόµα έχουµε δρόµο να κάνουµε και οι υποδοµές στις πόλεις µας δεν βοηθούν καθόλου (το πλαίσιο που λέγαµε). Η αγαπηµένη µου διαδροµή µε ταξί είναι η κάθοδος της Πανεπιστηµίου από την αρχή της στο Σύνταγµα, µέχρι να φτάσω στην οδό Πειραιώς (είτε µέσω Σοφοκλέους, είτε µέσω Οµόνοιας). Μέσα σε ελάχιστα λεπτά ζεις τις αντιθέσεις της Αθήνας, από την πλούσια Βουκουρεστίου µέχρι τις αγορές των µεταναστών.
Θα ασχοληθείτε µε την πολιτική; Σας εκφράζει κάποιος χώρος αυτή τη στιγµή;
Όχι, δεν θα ασχοληθώ µε την πολιτική. Αλλά θέλω τα πράγµατα να αλλάξουν. Δεν είµαι ενταγµένος πουθενά, αλλά θέλω πολύ να δω µια ισχυρή Ελλάδα µέσα σε µια ισχυρή Ευρώπη την οποία αγαπώ επίσης. Θέλω να µας δω να γίνουµε πιο κοσµοπολίτες, να αγαπήσουµε την επιτυχία (όχι µόνο τη δική µας), την οµορφιά, το καλό γούστο και τη σκληρή δουλειά. Αλλά δεν ξέρω ακόµα πώς θα φτάσουµε εκεί.
Μέσω του Taxibeat βοηθάτε τους ανθρώπους να φτάσουν στον προορισµό τους. Μάλιστα εδώ και λίγες µέρες το app είναι διαθέσιµο και στα αραβικά για τη διευκόλυνση των προσφύγων. Οµοίως, διαβάζω πως είστε διαθέσιµος να ακούσετε και να βοηθήσετε νέους ανθρώπους που έχουν µια ιδέα στο φάσµα της τεχνολογίας, προκειµένου να καταφέρουν να φτάσουν και αυτοί στον προορισµό τους. Ποιος είναι ο δικός σας επόµενος προορισµός;
Δεν έχω πλάνα να αλλάξω προορισµό ακόµα. Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω µε αυτή την εταιρεία (ακόµα και αν δεν µου ανήκει πλέον) και κυρίως µε αυτή την υπέροχη οµάδα ανθρώπων που έχω µαζί µου. Αυτό που ζούµε µέσα στην εταιρεία, µαζί, δεν είναι δουλειά. Είναι ένας τρόπος ζωής που δεν θέλω ακόµα να αλλάξω.
Τελικά γιατί δεν γίνατε αστροναύτης;
Ίσως δεν το πίστεψα αρκετά. Είναι µια από τις αποτυχίες µου για τις οποίες θα µπορούσα να µιλήσω.
8°
