Μεγάλες, δυναμικές, φασαριόζικες πόλεις. Να περπατάς και να νιώθεις τον παλμό τους, τη ζωτικότητα τους, να έχεις την αίσθηση ότι όλα μπορούν να συμβούν και όλα είναι πιθανά.
Στη Νέα Υόρκη ήθελα να πάω εδώ και πολλά χρόνια. Ένιωθα πάντα μια αλλόκοτη συμπάθεια για την μητρόπολη των ΗΠΑ, το λεγόμενο άντρο του καπιταλισμού, το ναό της κατανάλωσης, το μέρος, όπου περισσότερο από κάθε άλλο, όπως λένε, μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει το περίφημο αμερικανικό όνειρο.
Έτυχε να πάω το Πάσχα του 2014 για 10 μέρες.
Η πολιτεία της ΝΥ έχει 5 διαμερίσματα ( Manhattan, Bronx, Queens, Βrooklyn, Staten island) αλλά το διάσημο και απελπιστικά πυκνοκατοικημένο νησί, το Manhattan, είναι η καρδιά και η βιτρίνα της.
Ζώντας μια ελληνική καθημερινότητα που τα τελευταία 5 χρόνια είναι αγκαλιά με τη γκρίνια, το θυμό και την κατάθλιψη είναι επόμενο η επίσκεψη μου στο Μεγάλο Mήλο να ήταν πρώτα απ’ όλα μια ψυχολογική ανάταση. Κατάλαβα πόσο πολύ μου έχει λείψει η αίσθηση μιας πόλης που βράζει, πάλλεται, προσπαθεί, αγαπάει τον εαυτό της και δεν έχει κατεβασμένα μούτρα.
Από την πρώτη μέρα που έφτασα, ένα ομολογουμένως γλυκό ανοιξιάτικο απόγευμα με έπιασε μια ανυπομονησία για να βγω έξω και να πάρω τους δρόμους μέχρι το πρωί. Το σπίτι που έμενα ήταν στη Union Square, μια πολύ κεντρική ιστορική πλατεία με πλανόδιους πολίτες, τη μοναδική βιολογική λαϊκή στην πόλη και σημείο έναρξης των εκάστοτε διαδηλώσεων διαμαρτυρίας (που πολύ σπάνια συμβαίνουν).
Η πρώτη αίσθηση
Με αφετηρία τη Union Square λοιπόν ξεκίναγε κάθε μέρα το περπάτημα που είναι και ο καλύτερος τρόπος για να ανακαλύψει κανείς τη Νέα Υόρκη. Σε κάθε βήμα καταιγισμός εικόνων και ήχων. Σε κάθε δρόμο και κάθε τετράγωνο (block) η ίδια σκέψη: Ένα χαοτικό, πολύχρωμο σύμπαν πολιτισμών και προσωπικοτήτων είναι το Μανχάταν που σε παρασύρει. Εντυπωσιακό, εντελώς διαφορετικό από την Ευρωπαϊκή μας γειτονιά αλλά συνάμα εξαιρετικά οικείο (έτσι τουλάχιστον το ένιωσα εγώ). Οι ρυθμοί γρήγοροι και η όρεξη για να ανακαλύψεις τα πάντα γύρω σου μεγάλη. Στις λεωφόρους κινείται κάθε καρυδιάς καρύδι με τους Ασιάτες νομίζω πλέον να είναι η πλειοψηφία. Μια μάζα που περπατάει γρήγορα (τα πόδια είναι άλλωστε το πιο αγαπημένο μέσο μεταφοράς των Νεοϋορκέζων), μια νευρώδης ατμόσφαιρα που σε ξυπνάει, μια περίεργη αίσθηση ελευθερίας.
Η πόλη σε κερδίζει στο πι και φι. Και σε κερδίζει χωρίς να σε κοιτάζει υπεροπτικά. Δεν είναι αλαζονική, όπως το συγκλονιστικά όμορφο Παρίσι για παράδειγμα, δε σε σνομπάρει και σε αφήνει από την πρώτη στιγμή να γίνεις μέρος της.
Ενώ φανταζόμουν ότι θα αισθανθώ άβολα, θα αισθανθώ μικρή σε ένα μέρος σαν και αυτό κάτι τέτοιο δε συνέβη. Ένιωσα ότι μπορώ να αφομοιωθώ εύκολα στο περιβάλλον ενώ καμία στιγμή δεν αισθάνθηκα να απειλούμαι από τα μεγέθη ή να με καταβροχθίζει το αστικό τοπίο. Οι πολλοί ουρανοξύστες άλλωστε είναι συγκεντρωμένοι μόνο σε 2 σημεία του νησιού. Στο τουριστικό Midtown (στη γειτονιά του Εmpire State Building) και στα νότια, στη Financial District ( Wall Street & ΣΙΑ). Το περίεργο είναι ότι εντυπωσιάζεσαι από την κλίμακα αλλά επειδή το έχεις ξαναδεί το έργο πολλές φορές μεγαλώνοντας ( στη τηλεόραση, στον κινηματογράφο κλπ) σου φαίνεται πως έχεις ξαναέρθει εδώ, πως το έχεις ξαναζήσει.
Τα κλασικά ( κάποια τουλάχιστον)
Αν δεν βαριέσαι τις ουρές η πανοραμική θέα της πόλης από το Εmpire State, ορόσημο της ΝΥC και υπόδειγμα art deco αρχιτεκτονικής είναι πανοραμική και ιδιαιτέρως εντυπωσιακή στη δύση τη στιγμή που η πόλη αρχίζει και φωτίζεται. Σχετικά κοντά είναι και τo Crysler Building, o κεντρικός δαιδαλώδης σταθμός των τρένων Grand Central Τerminal , η Δημοτική βιβλιοθήκη, το συγκρότημα καταστημάτων & γραφείων Rockefeller Center με το γνωστό παγοδρόμιο και βέβαια η φρενίτιδα της Τimes Square. Αξίζει να τη δει κανείς νύχτα και όχι παραπάνω από μια φορά. Πήγα περπατώντας από το σπίτι το πρώτο βράδυ που έφτασα, ημέρα Σάββατο. Άπειροι αποχαυνωμένοι τουρίστες, ινδιάνοι και καουμπόηδες με μαγιό και κιθάρες, κινούμενα αγάλματα της Ελευθερίας, κίνηση, κόρνες, street dancers και οι πιο εκτυφλωτικές διαφημιστικές πινακίδες. Ένα κιτς οπτικοακουστικό θέαμα δηλαδή που βρίσκεται δίπλα σε ένα ακόμη βασικό αξιοθέατο, τη συνοικία των θεάτρων - Broadway District. Εδώ βρίσκονται τα περισσότερα θέατρα ενώ υπάρχουν αρκετά ακόμη off Broadaway που αξίζουν την προσοχή του επισκέπτη. Δεν γίνεται να βρεθείς στη Νέα Υόρκη και να μη πας σε μια τουλάχιστον παράσταση. Είτε musical υπερπαραγωγή, είτε θεατρικό δράμα, είτε μουσικοχορευτική performance, κάτι υπάρχει για όλα τα γούστα. Και όχι, τα εισιτήρια δεν είναι φτηνά αλλά ναι, αξίζει τον κόπο. Eιδικά αν πρόκειται για θεάματα όπως το συγκλονιστικό SLEEP NO MORE. μια μοναδική διαδραστική εμπειρία που σου στοιχειώνει το μυαλό και σε ακολουθεί για μέρες www.sleepnomorenyc.com .
Μη ξεχνάμε επίσης την καθιερωμένη βόλτα στη 5η Λεωφόρο ( 5th Avenue), με τους ναούς της μόδας, τα διάσημα κοσμηματοπωλεία (και τη στιγμή που θα σταθείς μπροστά στα Τiffany ‘s αλά Όντρευ), τα πλήθη στα πεζοδρόμια, το φουτουριστικό μαγαζί της Αpple με τους εκστασιασμένους fans του, το πολυτελές Plaza Hotel με το ωραιότατο Food Hall του και πολλά ακόμη. Άλλος κλασικός αλλά βαρετός - και ίσως περιττός- κατά τη γνώμη μου προορισμός είναι το Lower Manhattan με την περιοχή του χρηματιστηρίου, τη Wall Street –όπου θα δεις πολλά κουστούμια που περπατάνε- αλλά και το memorial της 9/11, όπου βρισκόντουσαν κάποτε οι δίδυμοι πύργοι και τώρα στέκει ο λεγόμενος Freedom Tower. Από εκεί κοντά, στο νοτιότερο σημείο του νησιού , φεύγει και καραβάκι για το Άγαλμα της Ελευθερίας & το Εllis island. Φίλοι που είναι μόνιμοι κάτοικοι με συμβούλευσαν να το αποφύγω διότι θα περίμενα για ώρες στις ουρές οπότε δεν έχω άποψη επί του θέματος.
Τα αγαπημένα (μου)
Η βόλτα στη Γέφυρα του Βrooklyn είναι μαγική. 'Η πας με τρένο απέναντι (Brooklyn) και περπατάς τη γέφυρα με κατεύθυνση προς το Μανχάταν ή τη διασχίζεις με τα πόδια και καταλήγεις στο Βrooklyn Promenade ή στην hip γειτονιά Dumbo ( Down Under the Brooklyn Bridge) μέρη από τα οποία μπορείς να θαυμάσεις το περίφημο skyline του νησιού που στέκει στην απέναντι όχθη του ποταμού Ηudson.
Η επίσκεψη στο ΜΟΜΑ επίσης επιβάλλεται διότι πολύ απλά είναι από τα καλύτερα μουσεία μοντέρνας τέχνης στον κόσμο- αν όχι το καλύτερο-. Μirro, Matisse, Van Gogh, Dali, Picasso, Pollock και πολλοί ακόμη δημιουργούν ένα εκρηκτικό σύνολο που δε θα το δεις πουθενά αλλού.
Δεν γίνεται επίσης να μην ερωτευτείς την όαση του Central Park. Mεγάλο, ποικιλόμορφο, δροσερό, ζωντανό και γεμάτο με κόσμο είναι ο πράσινος πνεύμονας της πόλης. Μετά από μια μεγάλη βόλτα μπορεί κανείς να κάνει στάση στο Boat House Cafe που βρίσκεται διπλά σε μια πολύ γραφική λίμνη- ή στο διασημότερο cafe-restuarant του πάρκου το Τavern on The Green.
Υπάρχουν πολλά ακόμη πάρκα στην πόλη (υπέρκομψο είναι το Cramercy) αλλά και περιποιημένες πλατείες με χρωματιστά τραπέζια και καρέκλες ατάκτως ερριμμένα για να κάθονται όλοι, όποτε νιώσουν την ανάγκη. Γενικότερα οι δημόσιοι ανοιχτοί χώροι είναι σε εξαιρετική κατάσταση, ενώ κάποιοι από αυτούς είναι πολύ έξυπνα αξιοποιημένοι.
Τρανό παράδειγμα τουριστικής εκμετάλλευσης/ανάπλασης αστικού τοπίου είναι το μοναδικό Ηigh Line. Οι άνθρωποι πήραν μια εγκαταλελειμμένη υπέργεια γραμμή τρένου που ενώνει την περιοχή Μeat-Packing District με το Chelsea (Νοτιοδυτικό Manhattan), τη δενδροφύτεψαν, πρόσθεσαν λουλούδια, παγκάκια και ξαπλώστρες και την μετέτρεψαν σε εναέριο πάρκο στο οποίο μπορεί κάνεις να κάνει έναν όμορφο και χαλαρωτικό περίπατο βλέποντας την πόλη από ψηλά.
Το ωραιότερο νομίζω όμως στοιχείο της ΝΥ είναι οι πολλές και διαφορετικές γειτονιές της. Για εστέτ , ευρωπαϊκό αέρα συνδυασμένο με γραφικούς δρόμους, χαμηλά πετρόχτιστα σπίτια, υπέροχα καταστήματα , εστιατόρια και καφέ πας στο Greenwich και West Village. Στο Soho και την Tribeca θα χορτάσεις shopping και χάζι μαζί με fashionistas και jetsetters, στη Lower East Side ( LES) τα πράγματα γίνονται πιο bohemian, πιο χαλαρά και λιγότερο καθώς πρέπει ενώ στην πολύβουη China Town οι μυρωδιές & τα χρώματα θα σε αποτρελάνουν. Το παλιότερα εναλλακτικό Μeat-Packing District τώρα έχει γίνει εμπορικό (σαν το Γκάζι) και είναι το απόλυτο μέρος για clubbing χωρίς να του λείπουν κάποια ωραία εστιατόρια και bars. Δίπλα είναι και η υπέροχη κλειστή αγορά του Chelsea (καλλιτεχνική γειτονιά με πολλές διάσημες γκαλερί) αφιερωμένη κυρίως στο φαγητό αλλά και με ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι με νέους σχεδιαστές και καλλιτέχνες. Στην περιοχή δεξιά από το Central Park (Upper East Side) που είναι από ήσυχη έως αποστειρωμένη κατοικεί η αριστοκρατία-το παλιό χρήμα της ΝΥ -και θα δεις είτε μανάδες υπερπαραγωγές που περιμένουν να πάρουν τα παιδιά τους από τα ιδιωτικά σχολεία , είτε νταντάδες να κάνουν ακριβώς το ίδιο με λιμουζίνες κλπ. Αυτό που σώζει την κατάσταση εδώ είναι το εξαιρετικό και επιβλητικό Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης το διάσημο ΜΕΤ στο οποίο μπορείς να φας σχεδόν μια μέρα. Για τέλος θα αφήσω το υπερβολικά μοδάτο, καλλιτεχνικό και δυναμικά ανερχόμενο Βrooklyn (Δεν μπόρεσα να το εξερευνήσω όσο θα ήθελα), Μέκκα των hipsters και πλέον σχεδόν το ίδιο ακριβό με πολλές περιοχές του Μανχάταν. Εδώ διοργανώνονται και οι πιο γνωστές υπαίθριες αγορές της Νέας Υόρκης, κάποιες αποκλειστικά για street food από όλο τον κόσμο.
Νύχτα, φαγητό & ποτό
Μου άρεσε πάρα πολύ το γεγονός πως καθημερινά η ζωή στην πόλη συνεχιζόταν μέχρι αργά το βράδυ. Η Νέα Υόρκη όντως δεν κοιμάται και οι νύχτες τις είναι μεγάλες, έντονες και πάρα πολύ ενδιαφέρουσες. Τα bar κλείνουν στις 4, οι άνθρωποι τρώνε σχετικά αργά ( Σάββατο πήγαμε για φαγητό στις 11: 30) , στις πλατείες βλέπεις κόσμο ακόμη και μετά τις 12. Οπωσδήποτε πρέπει κανείς να επισκεφτεί ένα τουλάχιστον Jazz Venue ( προτιμήστε το αυθεντικό, υπόγειο Smalls ) ή μια παράσταση stand up comedy (το Comedy Cellar είναι από τα πιο γνωστά). Έντονη τάση στα cocktail bars είναι τα λεγόμενα speakeasy, αυτά δηλαδή που φλερτάρουν στιλιστικά με την εποχή της ποτοαπαγόρευσης, δύσκολα τα βρίσκεις και ολίγον τι δύσκολα μπαίνεις. ( βλ. Death & Co, Bathtub Jean, Employees Οnly, The Βack Room κλπ) Δεν πολυφαίνονται, δεν έχουν ιδιαιτέρως εμφανής ταμπέλες και διαθέτουν περίεργες ή και κρυφές εισόδους. Τα ποτά είναι συνήθως θεαματικά καλά και όχι ακριβότερα από της Αθήνας , εκτός από το κρασί που μου φάνηκε πολύ τσιμπημένο. Είναι άπειρα τα ωραία στέκια για ποτό είναι η αλήθεια, από υπέρ trendy rooftop bars ξενοδοχείων (Le bain -Standard hotel) και επιβλητικά bar-restaurants (βλ. Budhakan) μέχρι ιδιαίτερες συνοικιακές παραγωγές (Little Branch-West Village, The Dead Rabbit-lower east side) και κλασικές διευθύνσεις (The Campbell Apartment). Ο κακός χαμός με τα πιο ψαγμένα locations βέβαια μας είπανε γίνεται στο Βrooklyn (στην περιοχή Williamsburg πιο συγκεκριμένα) όπου πλέον διαμένουν πολλά celebrities παρέα με ευκατάστατους hipsters.
Το φαγητό στη Μέκκα της διεθνούς γαστρονομίας το άφησα για το τέλος. Στη ΝΥ βρίσκονται μερικά από τα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου, σίγουρα η καλύτερη κινέζικη και ταϊλανδέζικη κουζίνα εκτός Ασίας, τα κορυφαία stakes και burger που έχεις δοκιμάσει (όπως αυτό του Spotted Pig) και απίστευτα καλό street food με στρατιές καντινών (food trucks ) σε κάθε γωνία του δρόμου. Σίγουρα πρέπει να πας για ένα πληθωρικό Κυριακάτικο brunch ( το Bubbys στην Τribeca είναι θεσμός) ενώ ακόμη πιο απαραίτητο είναι να επισκεφτείς ένα παραδοσιακό Deli όπως το Κatz’s! (σάντουιτς με παστράμι υπερφυσικό). Συγκλονιστικά είναι επίσης το NY cheesecake του Junior's και τα donuts στο Donuts Plant. Θα βρεις επίσης πάρα πολύ ωραία, λεπτή, κριτσανιστή Ιταλική πίτσα είτε στη Bleecker Street είτε στου Grimaldi ( Βrooklyn) που έχει πάντοτε ουρές.
Να επισημάνω επίσης μια μεγάλη εμμονή με το φρέσκο, το τοπικό και το βιολογικό στα περισσότερα high- end εστιατόρια. Η τάση farm to table συνεχίζει να είναι πολύ ισχυρή με πρωτεργάτη το εκπληκτικό Cramersy Tavern, αγαπημένο στέκι των locals, και όχι άδικα. Ένα τεράστιο ξύλινο stand-αντίκα με φρέσκα λουλούδια που συνεχώς ανανεώνονται και καλύπτουν έναν ολόκληρο τοίχο είναι ένα μόνο στοιχείο αυτού του πραγματικά υπέροχου εστιατορίου. Κάποιοι ακόμη προορισμοί για καλό φαγητό είναι: το ΑΒC Cocina/ABC Κitchen μέσα στο υπέρκομψο πολυκατάστημα σπιτιού ΑΒC carpet & home, τo Red Rooster του σεφ Mark Samuelsson στο Χάρλεμ (για πειραγμένη κουζίνα του Αμερικανικού νότου), το tapas bar TORO, το κλασικό PETER LUGERS STEAKHOUSE για μπριζόλα δυναμίτη, οπωσδήποτε κινέζικο σε κάποιο μαγαζί της China Town και οπωσδήποτε στάση στο ναό του comfort food τo SHAKE SHACK. Πρόκειται για μια σειρά από όμορφα κιόσκια σε διάφορα σημεία του Manhhatan , όπου σερβίρονται ωραιότατα burgers , hotdogs, παγωτά, smoothies και άλλες classic λιχουδιές. Το παράρτημα στo Madison Square Park έχει καρέκλες και τραπεζάκια εντός πάρκου, φωτεινά λαμπιόνια αλά Ελληνική ταβέρνα και μεγάλες ουρές κάθε ώρα και στιγμή. Εγώ κατέληξα το τελευταίο μας βράδυ να παίρνω milk shake σοκολάτα 11 η ώρα το βράδυ!
Και τελικά
Είναι πολλά ακόμη που θα μπορούσα να γράψω αλλά νιώθω ότι ήδη έχω φλυαρήσει αρκετά. Η Νέα Υόρκη είναι αδιαμφισβήτητα πολύ ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή. Έχει ευγενικούς, χαλαρούς ανθρώπους που θα σε ρωτήσουν αν χρειάζεσαι βοήθεια και θα σου πιάσουν την κουβέντα. Είναι αγχώδης, πολύβουη, νευρωτική, απολαυστική. Φτώχεια και δυστυχία υπάρχουν (κυρίως εκτός Μανχάταν), η καθημερινότητα είναι δύσκολη, τα ενοίκια στο Νησί απλησίαστα, οι άνθρωποι εργασιομανείς και αρκετά μόνοι.
Εγώ την είδα με πολύ καλό μάτι κυρίως γιατί μου υπενθύμισε πόσο σημαντικά είναι τα ταξίδια. Πόσο πολύ σε αλλάζουν, σου ανοίγουν τα μάτια, εμπλουτίζουνε το είναι σου και τη γνωριμία σου με τον κόσμο. Αυτό κρατάω περισσότερο από όλα.
PS: Χωρίς τον συνταξιδιώτη μου αυτή η εμπειρία δεν θα ήταν εφικτή. Τον ευχαριστώ πολύ.
21°
