Πολεις

Πλατεία Ναβαρίνου, δες, σου φεύγει ο καιρός

Η Θεσσαλονίκη στα κάγκελα

Στέφανος Τσιτσόπουλος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μερικές σκέψεις για την απόφαση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης να τοποθετηθούν κάγκελα στο Ανάκτορο του Γαλερίου

Η απόφαση να καγκελοφραχτούν τα ανάκτορα του Γαλέριου (πάλι καλά που η Εφορεία Αρχαιοτήτων δεν αιτήθηκε εκτός από τη σιδεριά, να περιπολούν και δυνάμεις της Frontex όπως συμβαίνει στον Έβρο) είναι αντιαισθητική και ανυπόφορη, ακραία και ασυγχώρητη. Ας ξηλωθεί τώρα όσο είναι νωρίς, αλλιώς τα πανό με στάμπα «Έγκλημα στο Ναβαρίνο» δεν θα αργήσουν να αναρτηθούν. Είναι, βλέπετε, συστατικό και ζωτικό στοιχείο της ζωής στη Θεσσαλονίκη η απρόσκοπτη θέαση της ρευστότητας του χρόνου. Καθώς ορθώνονται οι στρωματογραφίες σε αυτό το γοητευτικά ανυπέρβλητο ανοιχτό μουσείο των αιώνων, η αίσθηση είναι πως κατοικούμε σε μια πόλη με βάθος και συνοχή. Το αποπλανητικό layering των εποχών, βυζαντινών, ρωμαϊκών, οθωμανικών, εβραϊκών και ελληνικών, που καθοδηγεί τον ντόπιο ή τον ξένο που περιπλανιέται στην ψίχα του κέντρου, είναι στοιχείο της μοναδικότητάς μας. 

Στα Κάστρα και στη Ροτόντα, στο Επταπύργιο και τη Ρωμαϊκή Αγορά, στα λουτρά, τα χαμάμ, στην Καμάρα και στα Ανάκτορα του Γαλέριου, ανάμεσα σε βυζαντινούς ναούς και κρήνες, η ιστορία είναι παρούσα σε κάθε βήμα και η Θεσσαλονίκη - πόλη ανοιχτό μουσείο γίνεται βίωμα και διδαχή. Το σήμερα και το τώρα εμπλέκονται με το χθες και τα χίλια κάποτε, οπότε, μετά συγχωρήσεως, είναι παπαριές καμαρωτές και κολοκύθια τούμπανο αυτό που γράφεται στη Διαύγεια: «Ανάθεση για ενίσχυση της περίφραξης του αρχαιολογικού χώρου των ανακτόρων στη Θεσσαλονίκη του έργου με κωδικό 20022ΝΑ51400011 - Εργασίες για τη μέριμνα, τη διαμόρφωση, τον ευπρεπισμό και τον καθαρισμό αρχαιολογικών χώρων, συνολικού ποσού 37.152, 24 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.». 

© Στέφανος Τσιτσόπουλος
Πριν τα κάγκελα...

Αναμφισβήτητα υπάρχουν εκ πεποιθήσεως νεοβάνδαλοι και συνειδητά στρατευμένοι μπάχαλοι, ή απλά καφράκια τινέιτζερς που πετούν εντός του σκουπίδια ή βρομίζουν με μαρκαδόρους στο μνημείο. Να δεχθώ και τα περί αλητήριων παραβατικών παρκουρίστας που επιδίδονται στο σπορ, χωρίς να υπολογίζουν τις κάμερες περιφρούρησης εντός και χωρίς να αναρωτηθώ τι σόι κάμερες παρακολούθησης είναι αυτές, αν λειτουργούν ή τις έβαλαν μόνο για τη μόστρα. Όμως, αυτό που δεν μπορώ με τίποτα να καταπιώ είναι πως το καγκέλιασμα, το κρύψιμο και η απομόνωση του μνημείου, η αποσυγκόλλησή του από το βλέμμα, που πλέον το μπλοκάρει η σιδεριά, είναι η μόνη ενδεδειγμένη λύση προστασίας και όχι μια ανόητη, εξουσιομανής και επιπόλαια αστυνομευτική απόφαση. 

Με ενοχλεί και με εξοργίζει η αίσθηση του αποφασίζομεν και διατάσσομεν. Και να μην ανησυχούν οι αρχές, δε γίναμε όλοι στα ξαφνικά υποστηρικτές των βάνδαλων και των μπαχαλάκηδων. Το γαλλικό ηδονιστικό derive, που πάει να πει να παρασύρεται κανείς μέσα στην ομορφιά του τοπίου, να αποπλανάται χωρίς περιορισμούς, έτσι ώστε να νοηματοδοτεί όπως μπορεί την προσωρινή ύπαρξή του εντός της ατελείωτης ιστορικά πόλης, αυτό είναι που επιδιώκουμε να επανέλθει. Ηλία, ρίχ’ το!