Η Βιέννη της Εγνατίας περιμένει υπομονετικά να ξαναρθούν οι ευτυχισμένες μέρες

Για να δώσεις ραντεβού στο Μπουρμαλί τζαμί στην Εγνατία, προϋποθέτει ότι ο άλλος είναι χάρντκορ γνώστης της τοπιογραφίας του Βαρδαρίου. Γνωρίζει δηλαδή πως, στο σημείο που βρίσκεται το Ξενοδοχείο Βιέννη, βρισκόταν κάποτε η εκκλησία της Αγίας Κυριακής, η οποία μετά την Άλωση μετατράπηκε σε τέμενος προς δόξα ενός Αλή που κατασκεύαζε χτένες για τον Σουλτάνο Μουράτ Β. Μετά την απελευθέρωση του 1912, το Μπουρμαλή τζαμί ξανάγινε Αγία Κυριακή, όμως η πυρκαγιά του 1917 το καρβούνιασε ολοσχερώς. Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής παρέμενε καθημαγμένη ως το 1925, μέχρι να μεταβιβαστεί σε έναν ιδιώτη, τον Μανώλα, που το 1929 με αρχιτέκτονα τον Καμπανέλλο έριξε τα μπετά, και το 1931 νά το πετιέται το Ξενοδοχείο Βιέννη της Εγνατίας.

Ο Γεώργιος Καμπανέλλος λίγο παραδίπλα από το Βιέννη έχτισε και το χοτέλ Μινέρβα με τα δυο τους (καλοριφέρ, θερμά και ψυχρά νερά σε όλα τα δωμάτια, λουτρά σε κάθε διαμέρισμα, επίπλωση καινουργία, μοντέρνα, πολυτελεστάτη, διαβάζω στον Μέγα Οδηγό Βορείου Ελλάδος του 1939) να λαμποκοπούν τις μεσοπολεμικές νύχτες, όταν στο κέντρο της η Θεσσαλονίκη διέθετε 80 ξενοδοχεία. Από τα μπαλκόνια του, που σήμερα στέκουν βουβά και αραχνιασμένα, έβγαζαν λόγο οι πολιτικοί της εποχής, τις δε σουίτες του τις προτιμούσαν διάσημοι Αθηναίοι, όπως ο Τσιτσάνης και ο Μπάτης. Παραμένει ακόμα χαρακτηριστικό δείγμα της εκλεκτικιστικής Εγνατίας.

Οι απόλυτα συμμετρικοί άξονες και τα ανοίγματα με ψευδοπαραστάδες, που χωρίζουν το κτίριο οπτικά σε ζώνες με ιωνικά επίκρανα, έδιναν στο οικοδόμημα ξεχωριστή λάμψη και αίγλη, μέχρι να καταγραφεί στη μνήμη της πόλης σαν κάτι σκοτεινό και αιμοσταγές. Εδώ επί Ναζί Κομαντατούρ, Χριστιανοί και Εβραίοι έφτυσαν αίμα, και λίγη ιστορία και παιχνίδι ακόμη. Αν είναι να δώσεις ραντεβού στο Βαρδάρη με κάποιον και του πεις «εκεί, στο στρατηγείο του ΕΛΑΣ», σιγουρέψου πως είτε είναι χάρντκορ γνώστης της τοπιογραφίας της Εγνατίας είτε Κνίτης, άρα γνωρίζει πως στο Βιέννη στεγάστηκε το στρατηγείο των ανταρτών. Το 1973 οι όροφοι σφραγίστηκαν, το 1983 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο, το 1994 αγοράστηκε από τον Θανάση Μαντά, το 1997 επί Πολιτιστικής ανακαινίστηκε και αργότερα φιλοξενήθηκε το ιδιωτικό Mediterranean College.

Περνάω τακτικά από το Βιέννη και με θλίβει η βουβαμάρα του. Κανονικά το 2024 το ξενοδοχείο θα επέστρεφε πανηγυρικά, μιας και ο ισραηλινός όμιλος Brown ανακοίνωσε ότι σκόπευε να δημιουργήσει πεντάστερη μονάδα. Το έργο πάγωσε λόγω γραφειοκρατίας κι έτσι το μέρος σκωροφαγώνεται από την υγρασία και τις μοναξιές που στοκάρει πάνω του ο χρόνος. Τουλάχιστον ας το ομόρφαιναν με μια από αυτές τις φο τοιχογραφίες από πανί που ρίχνουν στις προσόψεις εμβληματικών κτιρίων όταν ανακαινίζονται, ή περιμένουν τη σειρά τους για να επιδιορθωθούν. Τολμώ να προτείνω μια μεγέθυνση του πίνακα του Θεσσαλονικιού ζωγράφου μας Ντίνου Παπασπύρου, που αποτύπωσε το Βιέννη τόσο στοργικά, όπως άλλωστε και άλλα πέριξ της Εγνατίας.