Μελέτη: Οι άνθρωποι εισπνέουν έως και 68.000 μικροπλαστικά σωματίδια καθημερινά

Σύμφωνα με νέα, επιστημονικά αναθεωρημένη έρευνα, κάθε ανάσα που παίρνουν οι άνθρωποι μέσα στο σπίτι ή το αυτοκίνητο περιέχει πιθανότατα σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών, αρκετά μικρών ώστε να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες, φέρνοντας στο προσκήνιο έναν ελάχιστα γνωστό τρόπο έκθεσης σε αυτά και μια νέα απειλή για την υγεία.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Plos One, εκτιμά ότι οι άνθρωποι μπορούν να εισπνέουν έως και 68.000 μικροπλαστικά σωματίδια την ημέρα. Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει μεγαλύτερα κομμάτια αερομεταφερόμενων μικροπλαστικών, αλλά αυτά δεν αποτελούν τόσο μεγάλη απειλή για την υγεία επειδή δεν παραμένουν στον αέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα, ούτε κινούνται τόσο βαθιά στο πνευμονικό σύστημα.

Τα μικρότερα κομμάτια έχουν μέγεθος μεταξύ 1 και 10 μικρομέτρων, δηλαδή περίπου το ένα έβδομο του πάχους μιας ανθρώπινης τρίχας, και αποτελούν μεγαλύτερη απειλή για την υγεία επειδή μπορούν πιο εύκολα να διανεμηθούν σε όλο το σώμα. Τα ευρήματα «υποδηλώνουν ότι οι επιπτώσεις στην υγεία από την εισπνοή μικροπλαστικών μπορεί να είναι πιο ουσιαστικές από ό,τι αντιλαμβανόμαστε», έγραψαν οι συντάκτες.

«Μείναμε αρκετά έκπληκτοι από τα επίπεδα μικροπλαστικών που βρήκαμε — ήταν πολύ υψηλότερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως», δήλωσε η Ναντίια Γιακοβένκο, ερευνήτρια μικροπλαστικών και συν-συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Τουλούζης στη Γαλλία. «Το μέγεθος του σωματιδίου είναι μικρό και είναι γνωστό ότι μπορεί να μεταφερθεί στους ιστούς, κάτι που είναι επικίνδυνο, διότι μπορεί να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος και να πάει βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα».

Η πηγή της μόλυνσης

Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που είτε προστίθενται εσκεμμένα σε καταναλωτικά προϊόντα είτε είναι αποτέλεσμα της αποσύνθεσης μεγαλύτερων πλαστικών. Τα σωματίδια περιέχουν οποιονδήποτε από τους 16.000 πλαστικούς χημικούς παράγοντες, πολλοί από τους οποίους, όπως το BPA, οι φθαλικές ενώσεις και οι Pfas, παρουσιάζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.

Η ουσία έχει βρεθεί σε όλο το ανθρώπινο σώμα και μπορεί να διασχίσει τον πλακούντα και τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Πιστεύεται ότι η τροφή και το νερό είναι η κύρια οδός έκθεσης, αλλά η νέα έρευνα υπογραμμίζει τους κινδύνους της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μεταξύ άλλων προβλημάτων, τα μικροπλαστικά συνδέονται με τη χρόνια πνευμονική φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του πνεύμονα.

Οι συγκεντρώσεις στον εσωτερικό αέρα είναι πολύ υψηλότερες από τον εξωτερικό, κάτι που οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι είναι ανησυχητικό, επειδή οι άνθρωποι περνούν περίπου το 90% της ημέρας τους σε εσωτερικούς χώρους. Η Γιακοβένκο είπε ότι οι συγκεντρώσεις σε εσωτερικούς χώρους είναι υψηλότερες επειδή πρόκειται για ένα κλειστό περιβάλλον με υψηλά επίπεδα πλαστικού σε μια μικρή περιοχή και ο αερισμός είναι γενικά ανεπαρκής.

Η μελέτη μέτρησε τον αέρα σε πολλαπλά δωμάτια σε αρκετά διαμερίσματα, καθώς και στις καμπίνες αυτοκινήτων ενώ οι συγγραφείς οδηγούσαν. Η πηγή των μικροπλαστικών στα διαμερίσματα θεωρείται ότι είναι η αποσύνθεση πλαστικών σε καταναλωτικά προϊόντα, από ρούχα και είδη κουζίνας μέχρι χαλιά.

Σχεδόν οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα θα σηκώσει τα μικροπλαστικά στον αέρα, επειδή τα σωματίδια είναι τόσο ελαφριά. Τα επίπεδα ήταν πολύ υψηλότερα σε ένα διαμέρισμα όπου ζούσαν δύο άτομα, λόγω της οποιασδήποτε ανθρώπινης δραστηριότητας που τα αναδεύει. Τα μικρότερα σωματίδια παραμένουν στον αέρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επειδή είναι πιο ελαφριά, είπε η Γιακοβένκο.

«Οποιαδήποτε κίνηση του αέρα, δονήσεις, η δική σου κίνηση, αν περπατάς, κάθεσαι, σηκώνεσαι, αν ανοίγεις ένα παράθυρο – όλα αυτά θα αναδεύσουν τα σωματίδια», είπε η Γιακοβένκο.

Εν τω μεταξύ, η συγκέντρωση πλαστικού στον αέρα των αυτοκινήτων ήταν περίπου τέσσερις φορές υψηλότερη από ό,τι στα διαμερίσματα. Επειδή πρόκειται για ένα μικρότερο κλειστό περιβάλλον, τα αυτοκίνητα έχουν υψηλότερη συγκέντρωση πλαστικού και ο αερισμός δεν είναι καλός, είπε η Γιακοβένκο. Οι ερευνητές ταυτοποίησαν το υλικό των μικροπλαστικών με αυτό που χρησιμοποιείται στο ταμπλό, στη λαβή της πόρτας, στο τιμόνι και σε άλλα εξαρτήματα.

Πώς να προστατευτείτε

Ενώ είναι αδύνατο να αποφευχθούν όλα τα μικροπλαστικά στον αέρα, η έκθεση μπορεί να μειωθεί με την εξάλειψη όσο το δυνατόν περισσότερου πλαστικού από το οικιακό περιβάλλον — αγοράζοντας προϊόντα από ξύλο, μέταλλο και φυσικές ίνες ή υλικά.

Τα συστήματα φιλτραρίσματος αέρα Hepa έχουν βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικά στην απομάκρυνση των μικροπλαστικών, και η Γιακοβένκο είπε ότι το τακτικό σκούπισμα με μια ηλεκτρική σκούπα και το ξεσκόνισμα μπορούν να βοηθήσουν. Η μείωση των επιπέδων στο αυτοκίνητο είναι πιο δύσκολη. Το άνοιγμα των παραθύρων μπορεί να αερίσει την καμπίνα ενός αυτοκινήτου, αλλά αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να επιτρέψει την είσοδο μικροπλαστικής ρύπανσης από τα ελαστικά.

(Με πληροφορίες του Guardian)