Περιβαλλον

Συμβουλές για μια «πράσινη» ζωή

Μιλάμε για πράσινες μετακινήσεις και πράσινη ενέργεια, πράσινη επιχειρηματικότητα και πράσινες συμβάσεις

Αγγελική Κοσμοπούλου
ΤΕΥΧΟΣ 874
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Αφιέρωμα ΕΚΕ και Περιβάλλον 2023: Συμβουλές για μια «πράσινη» ζωή    

Τα τελευταία χρόνια, όλο και συχνότερα βάζουμε το επίθετο «πράσινος» στη ζωή μας. Ή, τουλάχιστον, στα λεγόμενά μας. Μιλάμε για πράσινες μετακινήσεις και πράσινη ενέργεια, πράσινη επιχειρηματικότητα και πράσινες συμβάσεις. Τι σημαίνει, ωστόσο, «πράσινος τρόπο ζωής» και τι τον συγκροτεί;

O πράσινος τρόπος ζωής είναι ο τρόπος που συμπορεύεται με τη φύση αντί να της εναντιώνεται, συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, σέβεται τους φυσικούς πόρους και δεν βάζει σε κίνδυνο τα οικοσυστήματα.

Τον ακολουθούμε; Έτσι κι έτσι. Φοβάμαι ότι πολλοί από εμάς σπεύδουμε να δηλώσουμε την πρόθεσή μας, όμως στην πράξη απέχουμε. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να γίνουμε πιο «πράσινοι» στη ζωή μας;

6 τρόποι για να γίνουμε πιο «πράσινοι» στη ζωή μας

Ρoύχα
Παλιότερα, ο κόσμος αγόραζε καινούργια ρούχα όταν τα είχε πραγματικά ανάγκη. Όταν αυτά που είχε φθείρονταν ή μίκραιναν, ή όταν χρειαζόταν κάτι ιδιαίτερο για μια πραγματικά σημαντική περίσταση. Σήμερα αγοράζουμε ρούχα επειδή είναι μόδα, επειδή βαρεθήκαμε τα παλιότερα ή επειδή τα είδαμε στη βιτρίνα, επειδή θέλαμε κάτι να μας φτιάξει τη διάθεση ή επειδή κάποιο ρούχο το έχουμε απλώς ξαναφορέσει. Δεν σκεφτόμαστε από πού ήρθαν τα ρούχα μας, πώς κατασκευάστηκαν, πόση ενέργεια δαπανήθηκε για να φτάσουν στην ντουλάπα μας, ούτε τι γίνονται όταν τα εγκαταλείψουμε.

Η «πράσινη» επιλογή είναι να αγοράζουμε λιγότερα ρούχα – και μόνον όταν τα χρειαζόμαστε πραγματικά. Ρούχα από καλύτερα και φυσικά υλικά, που υπερβαίνουν τις περιστασιακές μόδες και θα μας συντροφεύσουν για πολύ καιρό. Επίσης, να μην πετάμε τα δικά μας παλιότερα ρούχα, αλλά να τα ανακυκλώνουμε, να τα χαρίζουμε ή να τα μεταποιούμε για να τα ξαναφορέσουμε.

Τρόφιμα
Η Ελλάδα κατατάσσεται 3η στον κόσμο στη σπατάλη τροφίμων, αφού σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ κάθε κάτοικος πετά 142 κιλά τροφίμων τον χρόνο. Η «συνήθεια» αυτή έχει και οικονομικό κόστος που υπολογίζεται σε 1.000-1.400 ευρώ ετησίως ανά κάτοικο. Στο φαγητό, «πράσινος τρόπος ζωής» σημαίνει να αγοράζουμε υπεύθυνα. Να προμηθευόμαστε αυτό που θα καταναλώσουμε, όχι κάτι που θα πετάξουμε. Να μάθουμε να προγραμματίζουμε τα γεύματά μας από πριν και να μαγειρεύουμε ό,τι ψωνίσαμε, για να μην πετάμε. Σημαίνει να μην παραγγέλνουμε υπερβολικά στο εστιατόριο για να «χορτάσει το μάτι». Μειώνοντας τη σπατάλη τροφίμων περιορίζουμε την απώλεια νερού, πόρων, ενέργειας και κόπου.

Στο φαγητό, οι «πράσινες» επιλογές είναι συνήθως τοπικές. Στις μέρες μας, το τραπέζι μας έχει τυριά από τη Γαλλία, σολωμό από τη Σκωτία, σόγια από την Κίνα, μπανάνες από την Κολομβία, σοκολάτες από το Βέλγιο και κρασί από την Αυστραλία, ανάμεσα σε άλλα. Όμως, καταναλώνουμε υπεύθυνα επιλέγοντας όσο περισσότερο γίνεται τοπικά προϊόντα, βιολογικής καλλιέργειας και της εποχής.

Κρέας
Για να είμαστε «πράσινοι», δεν χρειάζεται απαραίτητα να γίνουμε χορτοφάγοι και βίγκαν, μπορούμε όμως να μειώσουμε την κατανάλωση κρέατος σε μία ή δύο φορές την εβδομάδα, όπως έκαναν παλιά. Θα βοηθήσει την υγεία μας, αλλά και το περιβάλλον. Η βιομηχανική παραγωγή κρέατος ευθύνεται για περίπου το 15% της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και επηρεάζει το έδαφος και το νερό. Όσο για τα ζώα, ξέρουμε αλλά ξεχνάμε ότι κρατιούνται φυλακισμένα σε πολύ περιορισμένους χώρους, σε τραγικές συνθήκες. Η υιοθέτηση μιας διατροφής με περισσότερα λαχανικά και φρούτα είναι σίγουρα καλύτερη τόσο για εμάς όσο και για το περιβάλλον. Όμως, ακόμα και το να επιλέγουμε κοτόπουλο αντί για μοσχαρίσιο κρέας για έναν χρόνο, θα βοηθήσει να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 400 λίτρα, ενώ με ένα μόλις χορτοφαγικό δείπνο την εβδομάδα μπορούμε να γλιτώσουμε το αντίστοιχο ενός ταξιδιού 1.500 μιλίων, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Νερό
Το νερό δεν φτάνει στο σπίτι μας μαγικά. Χρειάζεται πολλή ενέργεια για να μεταφερθεί από τη λίμνη ή το ποτάμι. Ας το σεβαστούμε κάνοντας μπάνιο για λιγότερη ώρα, κλείνοντας τη βρύση όταν βουρτσίζουμε τα δόντια μας, ανακυκλώνοντας το νερό στο σπίτι, αλλά και συλλέγοντας το νερό της βροχής όσο γίνεται. Με την ευκαιρία, ας θυμηθούμε και τι συμβαίνει με το εμφιαλωμένο νερό – το πιο αγαπητό ρόφημα σε όλον τον κόσμο. Στις περισσότερες πόλεις το νερό είναι καλό και πίνεται, όμως μας έχει μείνει η συνήθεια του εμφιαλωμένου, χάριν ευκολίας. Η ενέργεια που καταναλώνεται για να παραχθεί, να μεταφερθεί, να συσκευαστεί και να παγώσει ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό είναι 2.000 φορές περισσότερη από όση χρειάζεται για να πιούμε νερό βρύσης στην ίδια ποσότητα. Επίσης, το πλαστικό μπουκάλι χρειάζεται περίπου 450 χρόνια για να διασπαστεί. Διαλέξτε νερό βρύσης, όσο γίνεται.

Μετακινήσεις
Όλο και περισσότερος κόσμος αρχίζει να μειώνει τα ταξίδια του, όχι μόνο για λόγους κόστους, αλλά και για το περιβάλλον. H οδήγηση και τα αεροπορικά ταξίδια είναι δύο τομείς στους οποίους μπορεί κανείς να κάνει σημαντική διαφορά ακολουθώντας πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. Λιγότερα ταξίδια, ορθότερες επιλογές καυσίμων, το carpooling και η ακολούθηση της συντομότερης διαδρομής είναι επιλογές που εύκολα μπορούμε να κάνουμε για το περιβάλλον.

Ενέργεια
Στην καθημερινότητά μας έχουμε αρκετές «πράσινες» και απλές επιλογές. Αντικαταστήστε τους λαμπτήρες στο σπίτι και στο γραφείο με LED. Οι λαμπτήρες LED καταναλώνουν 75% λιγότερη ενέργεια για το ίδιο αποτέλεσμα και διαρκούν 25 φορές περισσότερο. Όταν έρθει η ώρα να αλλάξετε τον υπολογιστή σας, επιλέξτε κάποιον με σήμα energystar που χρησιμοποιεί 35-65% λιγότερη ενέργεια – και ιδανικά χαρίστε τον παλιό σας, αντί να τον ανακυκλώσετε. Ξεχάστε το στεγνωτήριο που είναι μία από τις συσκευές που καταναλώνουν την περισσότερη ενέργεια. Σε μια χώρα με τόση ηλιοφάνεια, η κλασική απλώστρα είναι σίγουρα η καλύτερη επιλογή.

Πολλές ηλεκτρικές συσκευές είναι, όπως λέμε, «ενεργειακά βαμπίρ», αφού καταναλώνουν κάποια ενέργεια και όταν δεν τις χρησιμοποιούμε και μας κοστίζουν χρήματα. Τέτοιες είναι συνήθως οι ηλεκτρονικές συσκευές που αφήνουμε στην πρίζα κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως οι επιτραπέζιοι υπολογιστές, οι εκτυπωτές, τα στερεοφωνικά, οι τηλεοράσεις, οι φούρνοι μικροκυμάτων και οι κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών. Οτιδήποτε έχει οθόνη, όπως το ρολόι στον φούρνο μικροκυμάτων, επίσης καταναλώνει ενέργεια. Προσπαθήστε, λοιπόν, να κλείνετε τελείως τις ηλεκτρικές συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιείτε.

Ο πράσινος τρόπος ζωής είναι μια σειρά από επιλογές που κάνουμε καθημερινά και σταθερά. Από το να επιλέγουμε προϊόντα ως το να καταναλώνουμε λιγότερο, και από το να κλείνουμε τη βρύση όταν βουρτσίζουμε τα δόντια μας μέχρι το να σβήνουμε τα φώτα βγαίνοντας από το δωμάτιο, είναι πολλά αυτά που μπορούμε να ακολουθήσουμε στη ζωή μας για να βοηθήσουμε τον πλανήτη.