Γιατί η οδός Ανδρούτσου στο Κουκάκι είναι talk of the town;

Η περιπλάνηση στους δρόμους της Αθήνας συχνά με φέρνει αντιμέτωπη με ευχάριστες εκπλήξεις. Πρόσφατα βρέθηκα στην οδό Ανδρούτσου στο Κουκάκι. Εδώ που άλλοτε ήταν ένα ήσυχο στενό που έβρισκες πλυντήρια αυτοκινήτων, συνεργεία και σιδεράδες, τώρα βλέπεις μικρές επιχειρήσεις – από εργαστήρια κεραμικής, artistic τατουατζίδικα μέχρι βιντατζάδικα και γκαλερί. Πότε άραγε έγινε σημείο συνάντησης δημιουργικών ανθρώπων και καλλιτεχνών; Στο μικρό μου «οδοιπορικό» στην οδό Ανδρούτσου, με τον αέρα να μοσχοβολά από τις ανθισμένες νεραντζιές, γνώρισα τους ανθρώπους που έχουν φτιάξει μια δυναμική κοινότητα και τους ζήτησα να μου αφηγηθούν τις ιστορίες τους. Κοινός παρανομαστή η αγάπη τους για την τέχνη αλλά και το αίσθημα του ανήκειν που νιώθουν σε αυτή τη γειτονιά.

Σήφης και Νατάσα, Lo-Fi Concept, Οδυσσέα Ανδρούτσου 38

Μπαίνοντας στον χώρο, η αισθητική και τα vibes αποπνέουν κάτι από Δανία και Ολλανδία, μια και το concept είναι διττό: από αριστερά συναντάς την πλευρά του Σήφη, λάτρη της μουσικής, ο οποίος εμπορεύεται δίσκους και είναι ένας από τους μόλις τέσσερις ανθρώπους στην Ελλάδα που χαράζουν δίσκους, και από την άλλη την πλευρά της Νατάσας, που σχεδιάζει τα δικά της χειροποίητα κοσμήματα. Το Lo-Fi Concept, που βρίσκεται στον αριθμό 38 της Ανδρούτσου, σημαίνει περισσότερη εφευρετικότητα και λιγότερη πίεση, συνδυάζει την ενέργεια δύο ανθρώπων στον ίδιο χώρο γι’ αυτό που αγαπά ο καθένας τους.

«Το Lo-Fi προέρχεται από τα 80s, όταν είχε ξεκινήσει η τάση να ηχογραφείται μουσική με μη επαγγελματικά μέσα, ένας diy τρόπος, που δημιουργεί μια πιο οικιακή αίσθηση για το αποτέλεσμα. Έτσι και εμείς, όταν ξεκινήσαμε, δεν είχαμε όλα τα μέσα για να κάνουμε αυτό που μας αρέσει. Εγώ είχα φτιάξει τη μηχανή χάραξης, μια ιδέα που είχε προέλθει από την πτυχιακή μου εργασία όταν σπούδαζα στο ΤΕΙ Μουσικής Τεχνολογίας στο Ρέθυμνο», λέει ο Σήφης και η Νατάσα συμπληρώνει: «Αντίστοιχα, εγώ είχα ένα μικρό εργαστήριο στο σπίτι, τα πρώτα κοσμήματα που πούλησα είχαν φτιαχτεί μόνο με τα απαραίτητα εργαλεία. Οπότε θέλαμε να δείξουμε ότι δεν χρειάζεται να έχεις τα πάντα για να δημιουργήσεις. Μπορείς με απλά εργαλεία να προσφέρεις ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό προϊόν και στη συνέχεια να το εξελίξεις».

Μου περιγράφουν γελώντας ότι έχει ενδιαφέρον να βλέπουν ζευγάρια και παρέες που μπαίνουν στο μαγαζί να χωρίζονται στις δύο πλευρές. Ο Σήφης, χρόνια Dj σε μαγαζιά της Αθήνας, εξηγεί για τη δική του πλευρά ότι «έχει περισσότερο τη νοοτροπία μιας μπουτίκ παρά του δισκάδικου. Τους δίσκους που φέρνω τους επιλέγω έναν έναν. Είναι από συγκεκριμένα μουσικά είδη, που ακολουθούν τα δικά μου ενδιαφέροντα και τη δική μου κουλτούρα: από 90s μέχρι σύγχρονη χιπ χοπ, ηλεκτρονική μουσική, jazz, soul και reggae. Εκτός από αυτό, κάνω και χάραξη δίσκων, κυρίως σε συγκροτήματα, μουσικούς και παραγωγούς, αλλά είναι αρκετά σύνηθες να έρθει κάποιος με ένα μουσικό κομμάτι και να μου πει να το χαράξουμε σε δίσκο για να το κάνει δώρο στην κοπέλα του, π.χ.». Από την πλευρά της η Νατάσα εξηγεί πως, αν και σπούδασε Διαφήμιση, το πάθος της ήταν πάντα η ζωγραφική. «Σχεδιάζω κοσμήματα και στη συνέχεια τα φτιάχνω με βάση το ασήμι, το ατσάλι, τον ορύχαλκο. Πειραματίζομαι φτιάχνοντας και άλλες κατασκευές, από φωτιστικά, γλαστράκια, μέχρι 3d κοσμήματα, πίνακες και prints με σχέδιά μου. Επίσης εμπορεύομαι τσάντες από άλλους δημιουργούς και πράγματα που μου αρέσουν και ταιριάζουν με την προσωπική μου αισθητική».

Κατάφεραν να βρουν τον χώρο τον Αύγουστο του 2019, λίγο πριν την καραντίνα. Εξ αρχής ένιωσαν να τους αγκαλιάζει ο κόσμος της γειτονιάς, η οποία αυτά τα χρόνια έχει εξελιχθεί καθώς έχουν προστεθεί πολλές νέες μικρές επιχειρήσεις. Όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν διοργανώνουν εκδηλώσεις με lo-fi beats, από τις οποίες έχει δημιουργηθεί μια ιδιαίτερη κοινότητα.

Val Goutsi, Workshop, Fine Arts & Ceramics, Οδυσσέα Ανδρούτσου 34

Από την πόρτα την προσοχή μου κεντρίζει μια φιγούρα στο βάθος που δουλεύει με το χέρι τον πηλό στο καμίνι. Η Βάλια, κεραμίστρια που άνοιξε το Workshop πριν από 4,5 χρόνια, μου εκμυστηρεύεται ότι περιπλανήθηκε αρκετά στον χώρο της τέχνης μέχρι να δοκιμάσει την κεραμική, να την ερωτευτεί και να ασχοληθεί επαγγελματικά. «Στην αρχή ξεκίνησα μόνη μου, τον τελευταίο χρόνο συνεργάζομαι με τον Παναγιώτη, που βοηθάει στην παραγωγή του τροχού. Τα κεραμικά είναι σχεδιασμένα και αποκλειστικά φτιαγμένα στο χέρι. Τα δικά μας κομμάτια έχουν ένα έξτρα χαρακτηριστικό, το illustration, δηλαδή είναι όλα ζωγραφισμένα από εμένα. Κάθε συλλογή βασίζεται σε ένα συγκεκριμένο concept, ανάλογα την εποχή και τη διάθεση. Τώρα βγαίνει η νέα ανοιξιάτικη συλλογή μας, φλοράλ και φωτεινή. Προσπαθώ να κάνω “χαρούμενα” κεραμικά, για να μεταδίδω το αίσθημα στον κόσμο που τα αγοράζει».

Όταν άνοιξε το Workshop στην Ανδρούτσου αρκετοί απορούσαν με το εγχείρημά της, πλέον νιώθει ότι έχει δημιουργηθεί μια αγαπημένη γειτονιά της οποίας είναι μέρος. «Ήρθα εδώ γιατί είχα καταλάβει ότι υπάρχει μια διάθεση να γίνει ένας δρόμος πιο καλλιτεχνικός, πιο ανεξάρτητος, με handcraft made πράγματα. Μπορεί να μην είναι κεντρικός, ούτε γνωστός, αλλά είναι πέρασμα νέων ανθρώπων, ένας δρόμος που αποπνέει vibes Βερολίνου.

»Ο κόσμος, ακριβώς επειδή δεν είναι εξοικειωμένος, συχνά δεν μπορεί να καταλάβει την αξία και τις εργατοώρες που πρέπει να αφιερώσεις στην κεραμική. Η νέα γενιά όμως δίνει προσοχή στα πράγματα που δεν είναι fast fashion, οπότε μόνο προς το καλύτερο φαίνεται να πηγαίνει. Υπάρχει πολλή προσωπική δουλειά, άγχος και αβεβαιότητα. Όταν έχεις μια μικρή επιχείρηση στην Ελλάδα, το σχέδιό σου είναι αρχικά να επιβιώσεις. Προσπαθούμε όμως να μεγαλώνουμε, γινόμαστε εξωστρεφείς και δουλεύομε έτσι ώστε να έχουμε όλο και πιο ποιοτικό προϊόν».

Γιώτα Σεριφίου, Έλενα Λαναρά, Fibra Fibra Weaving Workshop, Οδυσσέα Ανδρούτσου 36

Ο ξύλινος αργαλειός στη βιτρίνα του Fibra Fibra Weaving Workshop μού θυμίζει εποχές που μου αφηγούνταν η γιαγιά μου, τότε που τα σπίτια είχαν τον δικό τους αργαλειό και οι γυναίκες ήξεραν να υφαίνουν κιλίμια και χαλιά. Λίγο μετά την πρώτη καραντίνα, η Γιώτα Σεριφίου και η Έλενα Λαναρά, αποφάσισαν να αλλάξουν τις μέχρι τότε καριέρες τους, να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα: να ανοίξουν ένα εργαστήριο παραδοσιακής υφαντικής με σύγχρονη αισθητική.

«Έχουμε και οι δύο ένα τρομερό πάθος με την υφαντική και αυτό είναι η κινητήριος δύναμή μας. Στην αρχή, χρειάστηκε χρόνος ούτως ώστε να εξοικειωθούν οι άνθρωποι με τον αργαλειό. Υπήρχαν μάλιστα νέοι που έρχονταν και ρωτούσαν με απορία τι είναι αυτό. Αλλά αρχίζουν και καταλαβαίνουν πλέον. Όλα τα υφαίνουμε με τον αργαλειό. Είναι υφασμένα από την αρχή, με σχεδιασμό, το καθένα για να φτιαχτεί ένα συγκεκριμένο προϊόν», λέει η Γιώτα με την Έλενα να συμπληρώνει πως «κάθε κομμάτι είναι μοναδικό. Αυτό είναι η πρότασή μας. Αφενός γιατί έχει ενδιαφέρον για εμάς να κάνουμε κάτι διαφορετικό, αφετέρου όποιος το αγοράζει ξέρει ότι είναι κάτι μόνο για εκείνον».

Συνδυάζουν την παράδοση με τη σύγχρονη εποχή. Κρατώντας ορισμένες παραμέτρους σταθερές, δηλαδή τις τεχνικές, τα εργαλεία και τα υφαντικά σχέδια, και αλλάζοντας μόλις μια παράμετρο όπως τον χρωματισμό, δημιουργούν ένα άκρως εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Σε ό,τι αφορά τον χρόνο για να παράγουν ένα προϊόν, η Έλενα μου απαντά πως «είναι συνάρτηση του σχεδίου και των τεχνικών που θα χρησιμοποιήσουμε. Δεν είναι ο ίδιος για όλα. Για να υφάνει κάποιος, για παράδειγμα, μια τσάντα, μπορεί να θέλει δύο ώρες. Το να στηθεί όμως ο αργαλειός για να υφάνουμε την τσάντα, προϋποθέτει μια διαδικασία και δουλειά από τις δυο μας που μπορεί να χρειαστεί τέσσερις μέρες. Είναι  χρονοβόρα διαδικασία. Όταν δουλεύω, δεν μπορώ να διαχωρίσω το δημιουργικό από το μη δημιουργικό κομμάτι. Υπάρχει ενθουσιασμός σε πολλά στάδια της παραγωγής. Και ο πειραματισμός το κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον».

Στο Fibra Fibra Weaving Workshop υφαίνουν από τσάντες σε κάθε μορφή, μπρελόκ, θήκες για κινητά, tablet, laptop μέχρι διάφορα είδη για το σπίτι, όπως μαξιλάρια, καδράκια, σουβέρ, ενώ μελλοντικά θέλουν να φτιάξουν μικροέπιπλα. Στον χώρο πραγματοποιούν μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα σεμινάρια υφαντικής. «Ήρθαμε στοχευμένα στην Ανδρούτσου γιατί υπάρχουν πολλά εργαστήρια και workshops, οπότε νιώθουμε ότι ανήκουμε εδώ. Είναι πολύ κοντά στο προφίλ μας, μια και παράδοση και καινοτομία είναι στοιχεία που βρίσκεις διάχυτα σε όλη την περιοχή».

Αντώνης Ρότας, AREA Concept Store, Οδυσσέα Ανδρούτσου 40

Ο Αντώνης Ρότας ζει χρόνια στο Κουκάκι και χαιρετάει τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων της περιοχής με τα μικρά τους ονόματα. Ήταν από τους πρώτους που άρχισαν να δραστηριοποιούνται στην Οδυσσέα Ανδρούτσου. «Δούλευα για χρόνια στον χώρο της διαφήμισης και των media μέχρι που ξεκίνησα να σχεδιάζω τις δικές μου τσάντες και μαξιλάρια. Ήταν το 2018 όταν έπινα συχνά τον καφέ μου στο Μπελ Ρεϋ και παρατήρησα αυτόν τον χώρο με τα ρολά κατεβασμένο. Με ενέπνευσε να δημιουργήσω κάτι φρέσκο εδώ. Φαντάσου ότι παλιά υπήρχε ένα συνεργείο που έβαζε εξατμίσεις, οπότε δεν έχει καμία σχέση με αυτό που βλέπεις τώρα. Ήταν μια πρόκληση να γίνει ένα καλαίσθητο κατάστημα σε έναν χώρο 25 τ.μ. Πλέον είμαστε ανοιχτά 5 χρόνια».

Στο AREA, που λειτουργεί ως Concept Store, το ύφος των ρούχων στις κρεμάστρες διαφέρει και αλλάζει ανά σεζόν. Ο Αντώνης προτιμά να ανακαλύπτει και να φέρνει στο κατάστημα μικρές ανεξάρτητες επωνυμίες ένδυσης από Έλληνες σχεδιαστές και πολλά ακόμα πρωτότυπα προϊόντα, με ιδιαίτερο design «που έχουν κάτι να πουν».

Ο Αντώνης παρατηρεί πως πλέον το Κουκάκι έχει κατακλυστεί από τουρίστες, λόγω των Airbnb, με τους οποίους ωστόσο δουλεύουν αρκετά, μια και είναι κοντά στην Ακρόπολη. «Παρ’ όλα αυτά, μας έχουν αγκαλιάσει και οι ντόπιοι γείτονες. Εμείς θέλουμε να χτίσουμε σχέσεις με τους ανθρώπους που ζουν στην περιοχή».

Γιάννης Σιμωτάς, Τζάιαντ, Γεωργίου Ολυμπίου 21 με γωνία Οδυσσέα Ανδρούτσου

Ήταν σεφ σε πολλά εστιατόρια της Αθήνας, όμως το 2018 ο Γιάννης Σιμωτάς αποφάσισε να μάθει την τέχνη της αυθεντικής ιταλικής πίτσας από έναν εξειδικευμένο pizzaoilo. Ο λόγος ήταν απλός: ήθελε να αποκτήσει την τεχνογνωσία για να προσφέρει την τέλεια πίτσα. Μαζί με τους φίλους και συνεργάτες του από το Μπελ Ρεϋ, που από το 2015 είναι αδιαμφισβήτητα το hot spot της περιοχής, αποφάσισαν να ανοίξουν ακριβώς απέναντι ένα διαφορετικού είδους μαγαζί. Από το λιλιπούτειο μέγεθος του χώρου προέκυψε και το όνομα «Τζάιαντ», που κάθε φορά που βλέπω την κόκκινη νέον μαρκίζα του, με κάνει να ανασύρω τις σκονισμένες μνήμες από τη «Λάμψη» του Φώσκολου. «Το όνομα του μαγαζιού το εμπνευστήκαμε από τον Γιάγκο Δράκο» μου λέει γελώντας ο Γιάννης Σιμωτάς και προσθέτει πως «θέλαμε να κάνουμε ένα λογοπαίγνιο και έτσι προέκυψε».

Αυτό που ήθελαν εξαρχής ήταν οι πίτσες που προσφέρει το Τζάιαντ να ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα, να είναι ποιοτικές και αξέχαστες. Και έτσι ο Γιάννης Σιμωτάς, μετά από πολλές δοκιμές, κατέληξε σε 10 συνδυασμούς, με βάση τη ναπολιτάνικη σχολή σε συνδυασμό με τις ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις. «Οι πίτσες μας συνεπώς είναι Athenian style. Το ζυμάρι φτιάχνεται με άλευρα που έρχονται από την Ιταλία και ωριμάζει γύρω στις 48 ώρες πριν στολιστεί με υψηλής ποιότητας χειροποίητα υλικά και μπει στον φούρνο.

Η ανταπόκριση ήταν πολύ άμεση από τον κόσμο της περιοχής γιατί έχει να κάνει με μια πολύ ιδιαίτερη πίτσα, που αναβαθμίζει ποιοτικά την εμπειρία του street food. Βέβαια, μετά μας χτύπησε η κρίση του κορωνοϊού και υπήρξε μεγάλη αβεβαιότητα για το πώς θα συνεχίσουμε. Οι διανομές στο σπίτι όχι μόνο μας “έσωσαν” αλλά μας έκαναν να εδραιωθούμε. Και συνεχίζουμε».