Life in Athens

Ο Άγιος Βαλεντίνος βρίσκεται στην πλατεία Βικτωρίας

Μπορεί να μην είναι γνωστό σε πολλούς, αλλά τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου βρίσκονται στην Αθήνα και μάλιστα στην πλατεία Βικτωρίας

70031036_10218275323611237_5952000098664710144_o_1.jpg
Παναγιώτης Μπρίμπος
ΤΕΥΧΟΣ 734
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

Ποιος να το πίστευε ότι ο πολυσυζητημένος άγιος Βαλεντίνος, που όλοι τον τιμούν παγκόσμια, βρίσκεται στη διπλανή μας πόρτα. Σε μια εκκλησία στην Πλατεία Βικτωρίας. Εκεί φυλάσσονται τα λείψανα του αγίου, στο παρεκκλήσι των Καπουτσίνων μοναχών του Αγίου Φραγκίσκου και της Αγίας Κλάρας, όπου καθημερινά δέχεται τις προσευχές όσων ζητούν τη βοήθειά του.

Valens-valentis-Valentino
Βαλεντίνος στα Λατινικά σημαίνει σθεναρός, ισχυρός, ακλόνητος και προέρχεται από τη λατινική λέξη valens-valentis. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι αυτό το όνομα είναι σύνηθες σήμερα και στην ορθόδοξη Ανατολική Ευρώπη.

Τι είναι άγιος;
Άγιος στα εκκλησιαστικά κιτάπια θεωρείται ο καθαρός στην ψυχή, ο απαλλαγμένος από τις ανθρώπινες αδυναμίες, ο ιερός και ό,τι συνδέεται με τη λατρεία του Θεού. Αν μάλιστα έχυσε το αίμα του για την πίστη του, τότε ονομάζεται και μάρτυρας από το μαρτύριο που υπέστη. Τα σώματα των μαρτύρων κατά τους διωγμούς θάβονταν ανάμεσα στους άλλους κεκοιμημένους πιστούς και ομολογητές, ως επί το πλείστον σε νεκροταφεία έξω από τις πόλεις και κυρίως σε κατακόμβες. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υπήρχε και εκποίηση αίματος, όπως αποκεφαλισμοί, οι σύντροφοι στην πίστη φρόντιζαν να περισυλλέξουν αυτό το αίμα σε φιαλίδια. Κάπως έτσι και ο άγιος Βαλεντίνος ήταν επίσκοπος και μάρτυρας, αφού βρήκε φρικτό θάνατο δι’ αποκεφαλισμού στη Ρώμη επί Κλαυδίου του Β΄ κατά τους διωγμούς των Χριστιανών, την 14η Φεβρουαρίου 268 μ.Χ.

agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

Μάρτυρας και θαυματουργός
Ο άγιος Βαλεντίνος έζησε στη Ρώμη τον 3ο αιώνα και ήταν ιερέας ο οποίος βοηθούσε τους χριστιανούς κατά τη διάρκεια των διωγμών από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο Β΄ τον Γότθο. Όταν συνελήφθη, κάποια στιγμή στο δικαστήριο βρέθηκε στα χέρια του Αστέριου, ο οποίος είχε ένα μικρό κορίτσι που ήταν δύο χρόνια τυφλό. Ακούγοντας για τον Ιησού Χριστό, πως είναι το Φως του κόσμου, ο δικαστής ρώτησε τον Βαλεντίνο εάν θα μπορούσε να δώσει το φως και στο παιδί του. Ο άγιος Βαλεντίνος έβαλε το χέρι του στα μάτια του κοριτσιού και προσευχήθηκε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, αληθινό Φως, φώτισε αυτό το τυφλό παιδί». Κι έτσι έγινε, το παιδί είδε, και ο δικαστής με όλη την οικογένειά του πίστεψαν στον Χριστό. Ο αυτοκράτορας όταν τα έμαθε όλα αυτά σκέφτηκε αρχικά να μην τον τιμωρήσει, όμως για να μη φανεί αδύναμος στους υπηκόους του, μαζί με άλλους Χριστιανούς, πρώτα τους βασάνισε και μετά τους αποκεφάλισε.

Τα λείψανα του Αγίου στην Αθήνα
Ιστορικά ο τόπος προέλευσης των λειψάνων του αγίου Βαλεντίνου είναι οι κατακόμβες της Αγίας Πρίσκιλλας στη Ρώμη – ήταν ξεχασμένα εκεί, στη νεκρόπολη των κατακομβών, κατόπιν εντολής του τότε ποντίφικα Πίου του εβδόμου. Το 1815 επιτράπηκε η αφαίρεση τους για να δωρηθούν στον ιερέα Ιωάννη-Βαπτιστή Longarini και να μεταφερθούν σε ένα παρεκκλήσι στη Σεβίλλη της Ισπανίας. Το 1907 βρέθηκαν στη Μυτιλήνη στο ναό της Θεοτόκου στον φραγκομαχαλά στην οδό Ερμού, όπου τοποθετήθηκαν κάτω από το κεντρικό ιερό βήμα του καθολικού ναού σε μία ξύλινη λειψανοθήκη με τζάμι. Στις αρχές του 1990 ο εφημέριος του ναού τα μετέφερε στην Αθήνα στον καθολικό ναό των Αγίων Φραγκίσκου και Κλάρας των Ιταλόφωνων, στην οδό Γκυϊλφόρδου 7, στην πλατεία Βικτωρίας, σε ένα από τα σπίτια που είχε σχεδιάσει ο Βασίλης Τσαγρής το 1921 όπου σήμερα λειτουργεί το παρεκκλήσι.

agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

Προστάτης των ερωτευμένων
Λέγεται πως η φήμη του αγίου Βαλεντίνου ως προστάτη των ερωτευμένων ξεκίνησε όταν, ως ειρηνοποιός, επενέβη στον καβγά που είχε ένα νεαρό ζευγάρι έξω από τον κήπο του όπου καλλιεργούσε τριαντάφυλλα. Βγήκε έξω, παρενέβη και το ζευγάρι τον άκουσε, τους πρόσφερε το τριαντάφυλλο και τους ευλόγησε σώζοντας τη διάλυση του δεσμού τους. Με τη βοήθειά του η αγάπη επανήλθε ανάμεσά τους, και οι δυο τους πήγαν στον ιερέα για να ευλογήσει τον γάμο τους. Το νέο διαδόθηκε και πλήθος ατόμων με αισθηματικά, οικογενειακά και λοιπά προβλήματα κατέφευγαν σε εκείνον για να ζητήσουν τη θαυματουργή ευλογία του.

Ορθόδοξος και Έλληνας;
Αν και γνωρίζουμε ότι τον Άγιο Βαλεντίνο τον γιορτάζουν οι καθολικοί, ψάχνοντας στους ορθόδοξους συναξαριστές βρίσκουμε κι εκεί να μνημονεύεται, αφού προ του Σχίσματος όλοι οι χριστιανοί ανήκαν σε μία Εκκλησία. Υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες για το αν ο άγιος Βαλεντίνος είναι μόνο της δυτικής εκκλησίας, λόγω της εποχής που μαρτύρησε. Τότε στη Ρώμη υπήρχαν πάρα πολλοί Έλληνες –και κυρίως λόγιοι– που αναζητούσαν την επαγγελματική τους τύχη στην πρωτεύουσα του ρωμαϊκού κράτους. Ίσχυε ότι το «όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη». Γιατί όχι και ο Άγιος Βαλεντίνος, λοιπόν;

agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

Απότμηση τμήματος
Στις 12 Φεβρουαρίου 2009 έγινε η απότμηση τμήματος των λειψάνων από τον αρχιεπίσκοπο των Καθολικών των Αθηνών Νικόλαο, υπογράφτηκε ειδικό επίσημο έγγραφο της πράξης αυτής, παρουσία και του ιερατικώς προϊσταμένου του παρεκκλησίου του Αγίου Φραγκίσκου και της Αγίας Κλάρας, ιερομονάχου καπουτσίνου π. Γκαμπριέλε Ριγκέτο, και παραδόθηκαν δύο κομμάτια σπονδυλικής στήλης στον ναό της Μυτιλήνης, εκεί όπου πλέον γίνεται μεγάλη γιορτή και λιτανεία.

Ο εορτασμός στην Αθήνα

Ο εφημέριος του ναού Αγίου Φραγκίσκου και της Αγίας Κλάρας π. Γκαμπριέλε Ριγκέτο μας είπε: «Ο Άγιος Βαλεντίνος είναι ο Άγιος της αγάπης, μιλούσε για την αγάπη – αλλά και όταν κάποιος δίνει τη ζωή του προς τον Θεό, αυτό είναι αγάπη. Το απόγευμα, την ημέρα της γιορτής του, έχουμε μια λειτουργία, μια σεμνή προσευχή. Θέλουμε σεβασμό, δεν μπλέκουμε καθόλου με το εμπόριο, δεν πρέπει να μπερδεύονται τα πράγματα». Κάθε Σαββατοκύριακο στο παρεκκλήσι πραγματοποιούνται ακολουθίες στα ιταλικά και τα αλβανικά, ενίοτε και στα ελληνικά. Το παρεκκλήσι λειτουργεί από την κοινότητα των φραγκισκανών Kαπουτσίνων μοναχών. «Είμαστε κοινότητες που ψάχνουν να βρουν τον Θεό στο πνεύμα του Αγίου Φραγκίσκου, να ζούμε την αγάπη προς τον Χριστό και προς τους άλλους ανθρώπους. Μπορεί να έρθει ο κόσμος στη λειτουργία, το απόγευμα, στη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου και αν θέλει να κάνει προσευχές είναι καλοδεχούμενος, αλλά να δείξουν σεβασμό και αγάπη προς το λείψανο».

agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

Τον ρωτάμε πώς ακριβώς είναι τα λείψανα του Αγίου. «Η λειψανοθήκη έχει μια κουρτίνα, το κρανίο και ορισμένα οστά του αγίου, από τα οποία παίρνουμε δύναμη να μπορούμε να ζούμε τον λόγο του Θεού. Σκεφτόμαστε όπως το σώμα έζησε ζωντανά τον Θεό, εμείς είμαστε μπροστά του και ζητάμε να πάρουμε δύναμη στην πνευματική μας ζωή. Όσο για τα παράξενα γεγονότα που ρωτάτε, ένας δρόμος είναι ο Θεός. Αν υπάρχουνε παράξενα γεγονότα δεν μας ενδιαφέρει, αυτοί που τα λένε αυτά και ο Θεός μόνο ξέρει. Όποιος θέλει βοήθεια αρκεί μια απλή και σοβαρή συνάντηση, όχι άλλα πράγματα που κοροϊδεύουν τον Άγιο». 

Το απόγευμα της 14ης Φεβρουαρίου η εκκλησία της οδού Γκυϊλφόρδου 7 γιορτάζει με χαμηλούς τόνους τη μνήμη του αγίου Βαλεντίνου ζητώντας βοήθεια και από τα λείψανα του αγίου, που είχαν την τύχη να βρίσκονται εδώ. Όσοι πιστοί προσέλθετε... με σεβασμό και αγάπη. Στο τέλος θα μοιραστούν και τριαντάφυλλα, για να διώξουν κάθε κακό που φωλιάζει σε ερωτευμένα, ή όχι και τόσο, ζευγάρια.

agios valentinos leipsana plateia viktorias
© Θανάσης Καρατζάς

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ