Life in Athens

Υπόθεση Αθήνα: Μια άλλη λύση

Η παράλογη λογική της απαγόρευσης

Τάσος Αβραντίνης
ΤΕΥΧΟΣ 389
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Τάσος Αβραντίνης, δικηγόρος, μέλος του ΔΕ της ΔΡΑΣΗΣ και πρώην αντιδήμαρχος Δημοτικής Αστυνομίας μας γράφει για την αποποινικοποίηση.


Η ανθρωπότητα έχει ζήσει με τα ναρκωτικά 4.000 καταγεγραμμένα, βάσει πηγών, χρόνια. Ποτέ δεν αντιμετώπισε πρόβλημα. Κατά καιρούς διάφοροι φεουδάρχες και βασιλείς αποφάσιζαν να απαγορεύσουν κάτι. Κάποτε απαγόρευσαν το τσάι, μετά τον καφέ. Η λογική της απαγορευτικής πολιτικής στις τοξικοεξαρτητικές ουσίες ξεκινά περίπου στα μέσα του 19ου αιώνα αλλά ουσιαστικά φτάνει στο αποκορύφωμά της τον 20ό. Είναι μια αδιέξοδη πολιτική και θα έπρεπε να το είχαμε καταλάβει εδώ και πολύ καιρό. Κάνουμε πως δεν το καταλαβαίνουμε. Κυρίως δεν μας αφήνει η συντηρητισμός μας και η υποκριτική ηθικολογία.

Αυτή η στάση όχι μόνο δεν έχει λύσει το πρόβλημα, αλλά κυρίως το έχει επιτείνει. Όταν έχουμε ένα κοινωνικό πρόβλημα πολλοί πιστεύουμε ότι ο καλύτερος για να μας το λύσει είναι το κράτος. Πιστεύω περισσότερο στην ελεύθερη επιλογή και πολύ λιγότερο στο κράτος. Όταν και αν το κράτος μάς λύσει το πρόβλημα, θα πάψει να υφίσταται ένας φορέας. Ένας οργανισμός που δημιουργήθηκε για τη λύση του προβλήματος. Έχουμε την εντύπωση ότι θα υπάρξει γραφειοκράτης που θα καταργήσει τον εαυτό του; Δεν είμαι εναντίον των προγραμμάτων αποκατάστασης. Εγώ τι λέω; Στο κέντρο της πόλης έχουμε χιλιάδες περιφερόμενους ναρκομανείς υπό συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης. Οι πιο συντηρητικοί υπολογισμοί (εγώ λέω 40.000) τους φέρνουν στις 20.000.

Αυτοί οι άνθρωποι κάθε μέρα ψάχνουν να βρουν τις δόσεις τους. Και το καταφέρνουν. Γιατί στην πραγματικότητα υπάρχει ελεύθερο εμπόριο στο κέντρο της πόλης. Δεν δυσκολεύονται. Ποια είναι η δόση τους; Νοθευμένη ηρωίνη σε ποσοστό από 70 έως 90%. Με τι νοθεύεται η ηρωίνη; Με ζάχαρη, αλεύρι, άμμο, κινίνο, με τριμμένο γυαλί. Οι βασικές τοξικές επιπτώσεις της νόθευσης φαίνονται στο πρόσωπο του ναρκομανούς.

Από την άλλη, η καθαρή ηρωίνη τι προκαλεί; Στένωση του ματιού, δυσκοιλιότητα και προφανώς εξάρτηση. Αλλά αν μπορείς να παίρνεις καθαρή ηρωίνη υπό ιατρική παρακολούθηση, δεν έχεις κάποιο πρόβλημα. Μπορείς να ζεις κανονικά και υπάρχουν παραδείγματα. Ξεκινάω από μια ηθική βάση: ο καθένας έχει τον παράδεισο που του αξίζει, για να παραφράσω το νομπελίστα Οκτάβιο Παζ. Σε ένα δυτικό πολιτισμό, όπου υπάρχει το πρωτείο του ατόμου κι όλο το σύστημα οικοδομείται γύρω από αυτό, δεν μπορούμε να πούμε ότι οι αυτοκαταστροφικές πράξεις πρέπει να τιμωρούνται ή να απαγορεύονται. Ξέρετε τι κακές πόρτες ανοίγουν, όταν δεχόμαστε την παρέμβαση του κράτους για το καλό μας;

Ο τζίρος της μαύρης αγοράς είναι τόσο μεγάλος που μπορεί να ξεπλένεται σε οποιαδήποτε νόμιμη δραστηριότητα. Ο τζίρος της μαύρης οικονομίας των ναρκωτικών μπορεί να αγοράσει τα πάντα. Ο τζίρος της μαύρης οικονομίας των ναρκωτικών είναι μεγαλύτερος από την αγορά ηλεκτρικών συσκευών και αυτοκινήτων μαζί. Θέλουμε να λύσουμε το πρόβλημα; Θα πρέπει ο χρήστης να μη διώκεται ποινικά. Διότι το ποινικό μας σύστημα είναι φιλελεύθερο και αντικειμενικό. Διώκει τις πράξεις που στρέφονται εναντίον έννομων αγαθών άλλων. Πώς θα διώξεις μια αυτοκαταστροφική πράξη; Η λογική της απαγόρευσης οδηγεί σε παράλογα αποτελέσματα.

Άρρωστος είναι αυτός που ζητάει βοήθεια. Άλλοι πάλι το κάνουν για το κέφι τους. Ούτε αυτός θα έπρεπε να τιμωρείται. Αν απελευθερωθεί το εμπόριο θα εξαλειφθεί η ναρκοκουλτούρα. Υπάρχουν παιδιά στην Ελλάδα που μπαίνουν στα ναρκωτικά σε ηλικία 13 ετών. Ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ολλανδία είναι στα 27. Στη Βρετανία η ουσία συνταγογραφείται. Ο εξαρτημένος μπορεί να τη λάβει σε δημόσιες κλινικές.

Πόσο κοστίζει ο παραλογισμός της καταστολής στο φορολογούμενο; Πληρώνουμε δικαστικούς υπαλλήλους, δικαστές, δικηγόρους, σωφρονιστικούς υπαλλήλους, αστυνομικούς. Μισθοί που πληρώνονται για να κυνηγούν το φάντασμα ή τις φαντασιώσεις. Το ίδιο συμβαίνει, επίσης, με το υγειονομικό σύστημα: 40 ευρώ τη μέρα ή 1.500 ευρώ το μήνα για μια δόση είναι ένα μεγάλο έξοδο, αν παρασκευάζονταν νόμιμα στην ελεύθερη αγορά από μια εταιρεία δεν θα κόστιζε πάνω από μισό ευρώ. Το πρόβλημα θα λυθεί όταν τα ναρκωτικά θα πάψουν να είναι παράνομα. Είμαι κατηγορηματικός, χωρίς να είμαι ακραίος. Είναι η φωνή της λογικής.