Κατοικιδια

Pet Regret: Τα ανεπιθύμητα ζώα της πανδημίας

Στη Βρετανία οι ιδιοκτήτες ζώων που άφησαν τα κατοικίδιά τους σε καταφύγια αυξήθηκαν κατά 39% από πέρυσι: η κατάσταση είναι παντού παρόμοια

Νατάσσα Καρυστινού
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Η αύξηση αγοράς κατοικιδίων στη διάρκεια της πανδημίας, γιατί τα εγκατέλειψαν τελικά οι ιδιοκτήτες τους και τι δείχνει αυτό για τις καταναλωτικές μας συνήθειες.

Πολλοί άνθρωποι σε όλον τον κόσμο βρίσκονται σήμερα ανάμεσα σε πλήθος αντικείμενα που όχι μόνο δεν χρειάζονται αλλά έχουν καταλήξει να σιχαίνονται. Στη διάρκεια της πανδημίας, οι αγορές μέσω ίντερνετ είχαν μια πιο νευρωτική πλευρά απ’ όσο συνήθως: συχνά οι καταναλωτές αγόραζαν από ανία ή για να ικανοποιήσουν ευκαιριακές ανάγκες. Μερικοί, για παράδειγμα, αγόρασαν μπάρμπεκιου ή σόμπες εξωτερικού χώρου· όργανα γυμναστικής (στατικά ποδήλατα, αλλά και στρώματα πιλάτες, βαράκια) που μετά βίας χωρούσαν στα διαμερίσματα· επιτραπέζια παιχνίδια που κανείς δεν έμαθε να παίζει. Πουλήθηκαν εκατομμύρια εργαλεία και σκεύη μαγειρικής, εξεζητημένες καφετιέρες και ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Χαζεύοντας στο Άμαζον οι καταναλωτές αγόραζαν είδη ψιλικατζίδικου τα οποία δεν είχαν εντέλει καμιά χρησιμότητα. Το χειρότερο: μερικοί άνθρωποι απέκτησαν σκυλιά και γάτες γιατί ένιωθαν μοναξιά και διότι έτσι είχαν την ευκαιρία και το πρόσχημα να βγαίνουν έξω.

Στις ΗΠΑ, από τον Δεκέμβριο του 2020, οι ιδιοκτήτες κατοικιδίων αυξήθηκαν κατά 23 εκατομμύρια. Η εκτροφή ζώων συντροφιάς είναι μια θηριώδης βιομηχανία η οποία αυξάνει τον υπερπληθυσμό σκυλιών και γατιών: υπολογίζεται ότι υπάρχουν σήμερα πάνω από 500 εκατομμύρια σκυλιά και 400 εκατομμύρια γάτες, με τις ΗΠΑ να έρχονται πρώτες με 150 εκατομμύρια κατοικίδια και τη Βραζιλία δεύτερη με περίπου 50. Ακολουθούν η Κίνα, η Ρωσία και η Ιαπωνία ― όχι κατ’ αναλογίαν, κατά πληθυσμό. Η ανοδική τάση στον πληθυσμό και στην απόκτηση κατοικιδίων υπήρχε από νωρίτερα: παρότι οι Millennials ανησυχούν περισσότερο από τους γονείς τους για τις δαπάνες διαβίωσης των ζώων, η φιλοζωία αποτελεί στοιχείο, θεωρητικά τουλάχιστον, της φυσιογνωμίας τους. Το θέμα είναι ότι, όπως γράφει η Washington Post και το Vox, ένας στους 5 νέους ιδιοκτήτες έχει μετανιώσει πικρά: μερικοί παραπονιούνται για τις τρίχες, άλλοι για το γάβγισμα, άλλοι για το νιαούρισμα και γενικά για τη φροντίδα και για τον μπελά που έβαλαν στο κεφάλι τους. Καθώς ήταν άπειροι, δεν κατάφεραν να μάθουν στα ζώα τους κανόνες του σπιτιού με αποτέλεσμα πολλά παρατράγουδα. Προπάντων, ανακάλυψαν ότι τα κατοικίδια έχουν ανάγκες που κοστίζουν χρόνο και χρήματα: οι Αμερικανοί διαθέτουν 28,4 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για σκυλοτροφές, χώρια οι αμοιβές των κτηνιάτρων. H κατάσταση είναι παντού παρόμοια: σύμφωνα με το BBC, πάνω από 3,2 εκατομμύρια Βρετανοί απέκτησαν κατοικίδιο στη διάρκεια της πανδημίας και τώρα τα κέντρα προστασίας ζώων βρίσκονται στο μέγιστο της χωρητικότητάς τους. Οι «παραιτήσεις» από την ιδιοκτησία κατοικιδίων αυξήθηκε κατά 39% από το 2021. Στην Ινδία, οι μισοί καινούργιοι ιδιοκτήτες εγκατέλειψαν τα ζώα τους: oι Τimes of India ονομάζουν το φαινόμενο Pet Regret.

H αγορά κατοικιδίων, ακόμα και η απόκτησή τους από φιλοζωικές οργανώσεις, αποκαλύπτει τις καταναλωτικές μας συνήθειες, το πώς παίρνουμε αποφάσεις αγορών. Δεν είναι λίγοι όσοι αγοράζουν σημαντικά πράγματα σε διανοητική και συναισθηματική νεφέλη, χωρίς καθαρό μυαλό, με παρορμητικότητα ή επιπολαιότητα. Ύστερα, μετανιώνουν για ολόκληρα σπίτια ― 2 στους 3 αγοραστές κατοικιών στις ΗΠΑ δεν είναι ευχαριστημένοι, πιστεύουν ότι έκαναν λάθος, ότι θα μπορούσαν να είχαν αποκτήσει κάτι καλύτερο με λιγότερα χρήματα. Το λάθος που έκαναν πολλοί άνθρωποι με τα κατοικίδια είναι αποτέλεσμα λανθασμένων ιδεών, «bias», τις οποίες εκδηλώνουμε σε πολλές καταναλωτικές μορφές συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, συχνά νομίζουμε ότι η κατάσταση στην οποία ζούμε θα είναι μόνιμη: ότι θα έχουμε πάντοτε τα ίδια χρήματα, ή θα μένουμε στην ίδια περιοχή, ή θα έχουμε τον ίδιο σύντροφο, ή θα είμαστε σταθερά μόνοι κτλ. Στην περίπτωση της πανδημίας, πολλοί είδαν τον εαυτό τους να μένει στο σπίτι για πάντα, να δουλεύει εξ αποστάσεως ή να είναι εργένης. Ξαφνικά, πολλά από αυτά ίσως άλλαξαν με το τέλος της πανδημίας και το κατοικίδιο φάνηκε να χάνει τον ρόλο του. Έτσι κι αλλιώς, η έκλυση της ντομαπίνης που μας δίνει λίγη χαρά όταν αποκτάμε κάτι καινούργιο είναι εφήμερη: πράγμα που αποδεικνύει πόσο μάταιο είναι να προσπαθούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας με το πορτοφόλι μας, με τη συσσώρευση αντικειμένων. Καμιά φορά, αυτή η συσσώρευση παίρνει τερατώδη διάσταση και επεκτείνεται σε έμψυχα. Αλλά, το πιο δυσάρεστο νέο για τη συμπεριφορά μας σήμερα είναι ότι πολλοί από όσους πήραν ζώα δεν ανέλαβαν ευθύνες όπως όφειλαν ως ενήλικες: απέκτησαν κατοικίδια σαν παιδιά που αποκτούν λούτρινα παιχνίδια.