Πότε είναι ανησυχητικό το αίσθημα κόπωσης;

Ένα σύμπτωμα που όλοι έχουμε βιώσει είναι η κόπωση, όμως δεν είναι πάντα απλώς αποτέλεσμα μιας απαιτητικής ημέρας ή αυπνίας. Υπάρχουν φορές που μπορεί να «κρύβει» κάτι βαθύτερο, και τότε χρειάζεται περισσότερη προσοχή. 

Αισθάνεστε συχνά κουρασμένοι, ακόμα κι όταν έχετε κοιμηθεί αρκετά;

«Η κόπωση μπορεί να είναι είτε φυσιολογική είτε παθολογική.
Στην πρώτη περίπτωση, εμφανίζεται συνήθως μετά από σωματική άσκηση, πνευματική δραστηριότητα ή ανεπαρκή ξεκούραση και υποχωρεί εύκολα με έναν καλό ύπνο, χαλάρωση και σωστή διατροφή. Αντιθέτως, η παθολογική κόπωση είναι πιο έντονη και παρατεταμένη, δεν βελτιώνεται εύκολα με την ξεκούραση και συχνά επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα, τη συγκέντρωση αλλά και τη διάθεση του ατόμου εξηγεί η κ. Βαλέρια Εμινίδου  Επιμελήτρια Παθολόγος στο Τμήμα Διεθνών Ασθενών του Metropolitan Hospital και συνεχίζει: 

Δεν υπάρχει λόγος κάθε αίσθημα κόπωσης να μας τρομάζει. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι η κόπωση οφείλεται σε παθολογικά αίτια και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Καλό είναι λοιπόν να απευθυνθείτε σε γιατρό εάν:

• η κόπωση διαρκεί πάνω από 2–3 εβδομάδες χωρίς προφανή λόγο, παρά την επαρκή ξεκούραση και τον ύπνο
• συνοδεύεται από απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια, πυρετό ή νυχτερινές εφιδρώσεις,
• εμφανίζεται μαζί με δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή ταχυπαλμίες,
• συνοδεύεται με αναιμία ή σημάδια αιμορραγίας,
• επηρεάζει σημαντικά ή περιορίζει την καθημερινή σας ζωή και τις δραστηριότητες
• συνδέεται με έντονες αλλαγές στη διάθεση, όπως παρατεταμένη θλίψη ή έλλειψη ενδιαφέροντος για πράγματα που παλαιότερα σας ευχαριστούσαν.

 Η κόπωση μπορεί να σχετίζεται με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες

1. Σωματικούς παράγοντες / οργανικά αίτια:

• Έλλειψη ύπνου ή κακής ποιότητας ύπνος (π.χ. υπνική άπνοια)
• Αφυδάτωση
• Κακή διατροφή ή ανεπαρκής πρόσληψη θερμίδων
• Σωματική άσκηση - έντονη καταπόνηση
• Χρόνιες παθήσεις (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοπάθειες, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, νεφρική ή ηπατική νόσος)
• Αιματολογικές καταστάσεις (π.χ. αναιμία)
• Ορμονικές διαταραχές (π.χ. υποθυρεοειδισμός, νόσος Addison)
• Λοιμώξεις (οξείες ή χρόνιες)
• Παρενέργειες φαρμάκων ή κατάχρηση ουσιών (αλκοόλ, καφεΐνη, ναρκωτικές ουσίες).

2. Ψυχολογικούς / ψυχιατρικούς παράγοντες:

• Άγχος και στρες
• Κατάθλιψη
• Σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης.

3. Περιβαλλοντικούς και τρόπου ζωής:

• Έντονο εργασιακό πρόγραμμα, υπερωρίες, έλλειψη ανάπαυσης
• Έκθεση σε θόρυβο ή κακό φωτισμό
• Έκθεση σε επιβλαβές ή τοξικό περιβάλλον εργασίας – όπως επαφή με χημικές ουσίες, σκόνη, καπνούς ή άλλους βλαπτικούς παράγοντες
• Ακατάλληλες συνθήκες ύπνου (π.χ. πολύ φως, άβολη θερμοκρασία)
• Κακές διατροφικές συνήθειες (υπερβολική ζάχαρη, junkfood).

«Η κόπωση αποτελεί συχνά φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στην καθημερινή καταπόνηση, στην έλλειψη ύπνου ή στην έντονη σωματική και πνευματική δραστηριότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάλληλη ξεκούραση, η ισορροπημένη διατροφή και η φροντίδα της γενικής υγείας επαρκούν για την αποκατάστασή της» προσθέτει. 

«Η επίμονη ανεξήγητη κόπωση όμως μπορεί να υποδεικνύει υποκείμενα προβλήματα υγείας και θα πρέπει να αξιολογείται από επαγγελματίες υγείας. Η έγκαιρη αναγνώριση των ενδείξεων και ο ενδελεχής έλεγχος θα επιφέρει γρήγορη και αποτελεσματική θεραπεία και άρα βέλτιστη υγεία», καταλήγει η κ. Εμινίδου.