Όντως, ανακαλύφθηκαν νέα όργανα στο ανθρώπινο σώμα;

Παρά την εντυπωσιακή πρόοδο της ιατρικής και της ανατομίας, το ανθρώπινο σώμα φαίνεται ότι εξακολουθεί να κρύβει μυστικά. Ή μήπως όχι;

Κατά διαστήματα προκύπτουν ειδήσεις, οι οποίες αφορούν όργανα του ανθρώπινου σώματος που δεν είχαν χαρτογραφηθεί από την επιστήμη, αλλά μετά από λίγο κάποια επιστημονική μελέτη τις διαψεύδει. Τα τελευταία χρόνια, δύο ανακαλύψεις έχουν προκαλέσει αίσθηση: οι σωληνώδεις σιελογόνοι αδένες (tubarial salivary glands) και ο διάμεσος ιστός (interstitium).

Αν και αρχικά παρουσιάστηκαν ως «νέα όργανα», η επιστημονική κοινότητα παραμένει επιφυλακτική ως προς την κατάταξή τους.

Σωληνώδεις σιελογόνοι αδένες: μια τυχαία ανακάλυψη στο ανθρώπινο σώμα;

Το 2020, ερευνητές από το Netherlands Cancer Institute, ενώ μελετούσαν τον καρκίνο του προστάτη μέσω PET-CT σαρώσεων, εντόπισαν δύο φωτεινές περιοχές στον ρινοφάρυγγα των ασθενών — μια περιοχή που δεν σχετίζεται με τον προστάτη.

Οι σαρώσεις, που χρησιμοποιούσαν ραδιενεργή γλυκόζη για να εντοπίσουν όγκους, αποκάλυψαν μια άγνωστη μέχρι τότε δομή πίσω από τη μύτη και πάνω από τον λαιμό.

Οι επιστήμονες ονόμασαν τη δομή αυτή «tubarial salivary glands» και υποστήριξαν ότι λειτουργεί ως λιπαντικός μηχανισμός για την περιοχή πίσω από τη μύτη και το στόμα.

Ο Dr. Wouter Vogel, ακτινοθεραπευτής στο Ινστιτούτο, δήλωσε ότι η ανακάλυψη έγινε χάρη σε «πολύ ευαίσθητες απεικονιστικές τεχνικές» και ότι οι αδένες είναι «δύσκολα προσβάσιμοι».

Η σημασία της ανακάλυψης είναι διπλή: αφενός, εξηγεί ενδεχομένως γιατί ασθενείς με ακτινοθεραπεία παρουσιάζουν ξηροστομία και δυσκολία στην κατάποση• αφετέρου, ανοίγει τον δρόμο για βελτιωμένες θεραπείες που θα προστατεύουν τους αδένες αυτούς από βλάβες.

Ωστόσο, άλλοι επιστήμονες αμφισβητούν την κατάταξή τους ως «νέο όργανο». Μελέτες από την Ινδία υποστηρίζουν ότι οι αδένες δεν εκκρίνουν αμυλάση, δεν έχουν ανεξάρτητη αιμάτωση ή νεύρωση, και πιθανώς αποτελούν ήδη γνωστές μικροσκοπικές δομές του ρινοφάρυγγα.

Interstitium: Ένα δίκτυο υγρών υπό διερεύνηση στο σώμα μας

Το 2018, ερευνητές από το NYU School of Medicine παρουσίασαν το interstitium — ένα δίκτυο γεμάτο υγρό κάτω από το δέρμα και γύρω από τα όργανα. Μέχρι τότε θεωρούνταν απλώς «διάμεσος χώρος», αλλά η νέα ενδοσκοπική τεχνολογία αποκάλυψε μια συνεχή, οργανωμένη δομή που ίσως λειτουργεί ως «αμορτισέρ» για το σώμα.

Ο διάμεσος ιστός ενδέχεται να συμμετέχει στη μεταφορά ανοσοκυττάρων και καρκινικών κυττάρων, κάτι που τον καθιστά σημαντικό για την κατανόηση της μετάστασης. Παρότι κάποιοι το θεωρούν πιθανό νέο όργανο, η επίσημη αναγνώριση του παραμένει υπό εξέταση.

Και τελικά, πού καταλήγουμε;

Τόσο οι σωληνώδεις σιελογόνοι αδένες όσο και ο διάμεσος ιστός δείχνουν ότι η ανθρώπινη ανατομία δεν είναι πλήρως χαρτογραφημένη. Αν και οι ανακαλύψεις αυτές ενθουσίασαν την επιστημονική κοινότητα και τα μέσα ενημέρωσης, η κατάταξή τους ως «νέα όργανα» απαιτεί αυστηρή τεκμηρίωση, λειτουργική ανεξαρτησία και ευρεία αποδοχή.

Πολύ απλά η επιστήμη συνεχίζει να εξελίσσεται — και μαζί της, η κατανόησή μας για το ίδιο μας το σώμα.

Με πληροφορίες από Nature, Science